Morgunblaðið - 22.01.1978, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 22. JANÚAR 1978
m mm
Vinkona
sjakalans
eftir Coiin Smith
Colin Smith, greinarhöfundur.
Hann skrifaði bókina um
Carlos, „Sjakalann", Ævisögu
hryðjuverkamanns.
Meðfylgjandi grein er eftir Colin Smith, fréttarit-
ara Observer og höfund bókarinnar um venezúelska
hryðjuverkamanninn Carlos, „Sjakalann“ -r Ævi-
sögu hryðjuverkamanns. í þessari grein fer hann
nokkrum orðum um Gabriele Kröcher-Tiedemann,
sem var handtekin í Sviss í desember, grunuð um
aðild að hryðjuverkahóp þeim er Carlos veitti for-
ystu.
Greinarhöfundur, Colin Smith er 31 árs gamall og
erlendur fréttaritari The Observer. Þau sjö ár, sem
hann hefur starfað á blaðinu, hefur hann fylgzt með
viðburðum allt frá Víetnam til Ródesíu.
1975 var hann útnefndur Alþjóðafréttamaður árs-
ins, fyrir greinar sínar um Patty Hearst, auðkýfings-
dótturina, sem rænt var. Hann hefur sérhæft sig í
fréttum af styrjöldum, bæði venjulegum og stríðum
og skærustríðum, og hefur ritað mikið um Mið-
Austurlönd og um byltinguna í Bangla Desh. Árið
1973 var hann fréttaritari með ísraelsher í október-
styrjöldinni.
Ein af mikilvægustu hand-
tökum í Vestur-Evrópu í barátt-
unni gegn hryðjuverkum átti
sér stað í Sviss þegar Gabriele
Kröcher-Tiedmann og karl-
maður, félagi hennar, voru
handtekin éftir skotárás nálægt
frönsku landamærunum.
Burtséð frá því að handtaka
þessi varpar ljósi á nýjustu að-
gerðir vestur-þýzka rauða hers-
ins (RAF) getur hún einnig
haft í för með sér mikilvægar
upplýsingar um Carlos, eftir-
lýstasta mann veraldar að öll-
um líkindum, manninn frá
Venezúela sem rændi olíuráð-
herrum á OPEC-ráðstefnunni í
Vín fyrir um tveimur árum.
Vestur-þýzka lögreglan hefur
fyrir löngu sannfærzt um að
Kröcher-Tiedemann sé litla
hryðjuverkakonan sem fylgdi
Carlos eftir, en hans rétta nafn
er Ilich Ramirez Sanchez, í
árásarferð þegar austurrískur
lögreglumaður var með köldu
blóði skotinn til bana. I þeirri
sömu ferð myrti hún íranskan
lífvörð, sem reyndi að afvopna
hana.
Hún var mjög fíjót að grípa
til byssunnar, þegar tortryggn-
ir landamæraverðir á sviss-
nesku landamærunum rannsök-
uðu vegabréf, útbúin af henni
og eftirlýsum bankaræningja
að nafni Christian Möller og
sýnir það ljóslega hversu
hættulegar vestur-þýzkar
hryðjuverkakonur geta verið.
En það var Kröcher-Tiedemann
sem hóf skothríðina með
skammbyssu sem hún dró upp
úr handtösku sinni.
Tveir landamæraverðir særð-
ust, og I vörn sinni hæfðu þeir
fótlegg Möllers. Hryðjuverka-
mennirnir flúðu á brott í bif-
reið sinni, en vítæk leit lög-
reglu fylgdi í kjölfarið og var
vegartálmunum hvarvetna
komið fyrir. Kröcher-
Tiedemann og Möller náðust
um klukkustundu síðar í leigu-
bíl eftir að hafa yfirgefið bif-
reiðina. I farangri þeirra fund-
ust vegabréf frá Kýpur, sjö
þýzk vegabréf og þrjú austur-
rísk. Þau voru einnig með
Bandarfkjadali, hluta lausnar-
gjaldsins (að upphæð 2 milljón-
ir dala), sem þau fengu greitt
þegar þau skiluðu Walter Palm-
ers, austurrfska auðmanninum,
sem þau rændu í nóvember
síðastliðnum.
Eins og flestir hinna vestur-
þýzku hryðjuverkamanna er
Gabriele Kröcher-Tiedemann
úr efnaðri miðstéttarfjöl-
skyldu. Hún var við nám í þjóð-
fétágsfræði þegar hún giftist
Norbert Kröcher, sem kom
henni í kynni við hryðjuverka-
starfsemina, en yfirgaf hana
vegna annrrar konu þegar hún
afplánaði fyrsta fangelsisdóm
sinn.
Sú handtaka átti sér stað eftir
að Tiedemann hafði verið
króuð af á bifreiðastæði, þar
Þybbni Venezúelamaðurinn
Carlos — eftirlýstasti maður-
inn f heiminum f dag?
sem hún reyndi að stela öku-
númerum bifreiða sumarið
1973 í Bochum í Vestur-
Þýzkalandi. I skothríðinni, sem
fylgdi í kjölfar handtökunnar,
særðist lögreglumaður áður en
Tiedemann gafst upp. Fyrir
rétti sagði hún dómaranum að
hann kæmist ekki upp með að
ljúka réttarhöldunum. Hún var
dæmd til átta ára fangelsisvist-
ar.
Leiðtoga Kristilega demó-
krataflokksins í Berlfn. Peter
Lorenz, var rænt og haldið í sex
daga f gíslingu í febrúar 1975.
Þá var hann látinn laus í skipt-
um fyrir Kröcher-Tiedemann
og fjóra aðra hryðjuverkamenn
er sátu í fangelsi og var flogið
með þau til Aden. Þetta var
mesta uppgjöf þýzku stjórnar-
innar fyrir hryðjuverkamönn-
um, og hún átti eftir að iðrast
hennar Sárlega.
Þeim sem var sleppt ásamt
Kröcher-Tiedemann voru
Verena Becker, 23 ára síma-
stúlka, ákærð fyrir sprengjuár-
ás á brezka siglingaklúbbinn f
Berlín; Ina Siepeman, áður
starfandf í ^póteki og síðar
þekkt undir náfhinu „banka-
daman“ þar sem hún átti mjög
hægt með að blanda geði við
viðskiptavini í bönkum, áður en
árásir voru gerðar; Rolf Heisl-
er, hálf þritugur þjófur, sem
færði stjórnmálalegar forsend-
ur fyrir ránum sínum að sögn
lögreglunnar og Rolf Pohle,
sonur fyrrverandi rektors há-
skólans í MUnchen, sem aftur
var handtekinn í Grikklandi í
byrjun árs 1977.
Tiedemann, sem átti von á
þvf að fá að sleppa gegn dreng-
skaparloforði, neitaði í fyrstu
að fara úr fangelsinu. örvænt-
ingarfull barátta um hollustu
Gabriele Kröcher-Tiedemanns
hófst nú milli móður hennar og
Rolf Pohle, sem leyft hafði ver-
ið að hringja í þá fyrrnefndu úr
karlafangelsinu, þar sem hann
var. Móðir hennar grátbað hana
um að vera um kyrrt í fangels-
inu, því það mundi líta vel út í
augum fangelsisyfirvalda.
Pohle svaraði þessu með því að
hrósa framkomu hennar við
réttarhöldin og gaf það einnig í
skyn að eiginmaður hennar,
Norbert, biði hennar ef til vill.
Hún ákvað að fallast á mála-
miðlun. Grátklökk sagði hún
við móður sína í símtali að þótt
hún yfirgæfi fangelsið með hin-
um hryðjuverkamönnunum
mundi hún slíta öll tengsl við
hópinn er út væri komið og
halda áfram námi sfnu erlend-
is.
Er hún steig upp í flugvélina,
sem átti að flytja hana til Mið-
austurlanda, leit svo sannar-
lega út fyrir að hún ætlaði að
standa við loforðin, sem hún
gaf móður sinni. Hún stóð við
inngang flugvélarinnar, alvar-
leg á svipinn, sorgmædd og
fyrir aftan opinberan fylgdar-
mann hópsins, síra Heinrich
Albertz, sem fylgdi þeim til
Suður-Jemen. Látbragð hennar
benti fremur til þess að hún
horfðist í augu við lífstíðar-
fangelsi, en að hún væri ný-
sloppin.
En um leið og vélin var kom-
in f loftið umbreyttist hún al-
veg og var aftur komin í hlut-
verk ungs hryðjuverkamanns,
sem heimtaði að flugmaðurinn
sendi byltingarkveðjur til
Lfbýubúa er flogið var yfir Tri-
polf. Henni virtist heldur ekk-
ert bregða þegar Líbýumenn
svöruðu kveðjunni með því að
Gabriele Kröcher — Tiede-
mann, vinkona S jakalans.
neita vélinni um lendingar-
leyfi.
Innan árs var hún í slagtogi
með Carlos, Suður-
Amerfkubúanum, sem stjórn-
aði hópi palestínskra og
evrópskra hryðjuverkamanna,
þegar þeir þyrptust inn á
OPEC-ráðstefnuna i Vín og
tóku 81 gfsl. Ahmed Zaki
Yamani fursta, olfuráðherra
Saudi-Arabfu, og Jamshid
Amouzegar, franska ráðherran-
um, var loks sleppt f Alsír.
Fréttir hermdu að þessi tvö
fhaldssömustu olíuveldin hefðu
greitt svimandi upphæðir, ólst
hversu mikið þó, til að fá ráð-
herra sína aftur heila á húfi.
Vestur-þýzka öryggislögregl-
an taldi öruggt eftir að hafa
grandskoðað fréttamynd af
hryðjuverkakonunni, sem átti
þátt í ráninu, að hér væri um
Gabriele Kröcher-Tiedemann
að ræða. Grunur þeirra fékkst
staðfestur að fullu þegar
fingraför hennar fundust f
OPEC-byggingunni.
Vitni að því þegar Anton
Tichler, miðaldra lögreglumað-
ur, var skotinn, segja að hryðju-
verkakonan hafi skotið hann
þegar hann reyndi að flýja.
Hann var ráðinn öryggisvörður
á OPEC-ráðstefnuna, því hann
talaði bæði arabfsku og pers-
nesku.
Lögreglumaðurinn Tichler
hafði i fyrstu reynt að afvopna
Carlos, Venezuelabúinn kastaði
honum af sér og reyndi Tichler
þá að flýja með því að fara
niður með lyftunni. Þegar hann
kom að lyftunni hljóp hryðju-
verkakonan upp að honum, að
því er vitnin segja, og spurði
hann á ensku: Ertu lögreglú-
maður? Þegar hann svaraði því
játandi um leið og hann gafst
upp skaut hún hann í ennið af
metrafæri. Nokkrum minútum
síðar myrti hún lífvörð olíuráð-
herra Iraks, Ala Hassan Saeed
al Khafari. Honum hafði næst-
um tekizt að afvopna hana
þegar hún dró aðra skamm-
byssu úr belti sínu og skaut
hann.
Síðan hryðjuverkaflokkurinn
hvarf í Algeirsborg í desember
1975 og einn úr hópnum særðist
illa, þegar hann var skotinn f
kviðinn, er Kroecher-
Tiedemann sú fyrsta úr hópn-
um sem eftirlýst hefur verið
vegna OPEC-árásarinnar, sem
hefur verið handtekin. Fróð-
legt verður að fylgjast með því
hvort Bruno Kreisky kanslari,
sem hefur áður verið sakaður
um að láta of mikið undan körf-
um hryðjuverkamanna, muni
krefjast þess að Svisslendingar
framselji hana Austurrikis-
mönnum.
Seltirningar ein-
ir um að lækka
útsvarshlutfallið?
MORGUNBLAÐIÐ leitaði I gær
upplýsinga hjá Sambandi fs-
lenzkra sveitarfélaga um það
hvort kunnugt væri að fleiri sveit-
arfélög en Seltjarnarnes hygðust
leggja ð 10% útsvar, en undanfar-
in ár hafa flest sveitarfélög lagt á
11%.
Magnús Guðjónsson hjá Sam-
bandi fslenzkra sveitarfélaga
sagðist ekki hafa heyrt um það að
fleiri sveitarfélög hygðust lækka
útsvarsálagninguna hlutfallslega.
„Mörg þéttbýlissveitarfélög fóru
upp I 11% í fyrra,“ sagði hann,
„en ég hef ekki heyrt um að fleiri
ætli að lækka sig. Fjárhagsstaðan
hjá sveitarfélögum er heldur ekki
þannig að þess sé að vænta.
Ástæður eru á margan hátt sér-
stæðar hjá Seltirningum, þeir
njóta ýmislegs af nálægðinni við
Reykjavik eins og reyndar önnur
sveitarfélög þar i kring og sem
dæmí má nefna að ekki er sjúkra-
hús á Nesinu, en hitt er svo stað-
reynd að Seltirningar hafa einnig
haldið vel á sfnum málum.
— Sveinn á Egils-
stöðum
Framhald af bls. 33.
sem æskan býr við f dag? Eg er
fullur undrunar og aðdáunar á
lffsþrótti og kjarki þessara aldur-
hnignu hetja. Mér sýnist verk
þeirra sumra næsta ofurmannleg.
Slfk verk verða ekki unnin nema
fyrir fágætan andleg kraft og
hugrekki.
Eg hef hér minnst eins af þess-
um styrku stofnum. Mér finnst
sagan um Svein á Egilsstöðum
Ifkust æfintýri.
Eg tel það mikla reynslu og
góða hverjum miðaldramanni og
yngri að kynnast þessum kempum
aldamótaáranna og eignast þá að
vinum. Það er áreiðanlega góður
skerfur f veganestið.
Eg ætla ekki að skrifa um ein-
stök verk Sveins Jónssonar, um-
svif hans heima fyrir, trúnaðar-
störf hans og félagsmálavafstur.
Flestir vita um það.
1 afmæli hans á dögunum komu
margir vina hans og þeirra hjóna
til að votta þeim virðingu sfna En
Sveinn bannaði öll ræðuhöld í
svona „smáafmæli" eins og hann
komst að orði. Sjálfur var hann
eins og ungur, hrókur alls fagnað-
ar og fullur lffsþróttar.
Eg þakka Sveini á Egilsstöðum
áralöng kynni og vináttu og óska
honum ol frú Fanneyju farsældar
á friðarstáli.
Megi vissan um vel unnið og
stórmannlegt æfistarf verða þeim
sannur arineldur á æfikvöldi.
H: raldur Sigurðsson.
Miðhúsum.
Konan fundin
KONA um þrftugt f Reykjavfk
sem lögreglan auglýsti eftir fyrir
nokkrum dögum er fundin, en
hún gaf sig fram við lögregluna
heil á húfi.