Morgunblaðið - 24.01.1978, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 24. JANUAR 1978
S. A. A.
Samtök áhugafólks
um
áfengisvandamálið
SAMTOK áhugafólks um
áfengisvandamálið — S.Á.Á.
eru nú orðin rúmlega þriggja
mánaða gömul. A þessu tíma-
bili hafa samtökin starfað af
fullum krafti og m.a. má
nefna, að afvötnunarstöð hef-
ur verið tekin í noktun að
Reykjadal í Mosfellssveit,
fræðslu- og leiðbeiningarstöð
er starfandi og samtökin hafa
gefið út 1. tbl. tímarits S.Á.Á.,
sem í er greint frá stofnun og
starfi samtakanna. í rit-
stjórnargrei tímaritsins, sem
út kom í nóv. s.l. segir svo m.a.:
„Þennan mánaðartíma höf-
um við allaf verið að finna
betur og betur hve gífurleg
þörfin er fyrir þessa þjónustu
og er allt að því óskiljanlegt
stöðina í Reykjadal fyrr en ein-
hvern tíma á þessu ári. En hún
var formlega tekin í notkun 7.
des. s.l. og var þá reyndar búin
að vera tilbúin í rúmlega hálf-
an mánuð, en aðeins stóð á
leyfum og ýmsum skoðunum
vegna eldvarnareftirlits o.fl.
Fræðslu- og leiðbeiningarstöð-
in er komin í gagnið og starf-
semi hennar verður vonandi
mjög fljótlega fullmótuð."
Alkóhólismi — ólæknandi
sjúkdómur, sem hægt er að
halda niðri
„Hvernig fer meðhöndlum
sjúklinga I afvötnunarstöðinni
að Reykjadal fram?“
möguleikar sem eru fyrir
hendi eru Freeport og/eða
vistheimilið að Vífilsstöðum,
og fer margt af þessu fólki
þangað. Sumir hafa farið beint
út í lífið aftur og þá er þeim
bent á að stunda AA-fundi.
Svo stendur alltaf opið fyrir þá
að koma hingað og ræða við
okkur Önnu eða einhvern ahn-
an. Við reynum að opna augu
þeirra fyrir því, að alkóhólism-
inn sé ólæknandi sjúkdómur,
sem hægt sé að halda niðri,
bara með því að drekka ekki
fyrsta sopann. Þetta er a.m.k.
eina meðalið sem við vitum til
að gagni.“
Áfengisvandamál barna og
unglinga oft bein og óbein
afleiðing „drykkjusiða"
foreldranna.
„Hafa margir leitað til ykk-
ar og hvað gerið þið fyrir þá
sem leita aðstoðar?“
Garðar: „Við höfum engar
tölur um fjölda fólks. Það var
mikill straumur hingað fyrst,
en fólk vill gleyma og okkur er
alveg ljóst, að við þurfum að
minna á okkur. Þetta gekk allt
mjög fljótt fyrir sig í byrjun og
við erum núna að tfna upp
endana sem urðu eftir og koma
okkur betur fyrir. Að því
loknu munum vi gera eitthvað
róttækt til að minna á tilvist
samtakanna.
Leiðbeining okkar til þeirra,
sem til okkar leita er fólgin í
því að við hjálpum viðkomandi
að umgangast sjúkdóminn sem
slíkan, þ.e. að læra að lifa með
honum og sér í lagi að líta á
Jakohfna Mathiesen
:
:
:
i
MIKIÐ er búið að tala og skrifa um
áfengisbölið — þjóðarbölið eins og það
er kallað, og það með réttu. Læknar,
prestar og lögreglumenn hafa sagt og
sannað, að flest heimilisvandræði,
hjónaskilnaðir og alls kyns afbrot stöf-
uðu af áfengisneyslu.
Mörg samtök hafa verið mynduð fyrr
og siðar til hjálpar þeim sem hafa orðið
vininu að bráð. Sem betur fer hefur
stundum orðið árangur af fórnfúsu
starfi þessa fólks. Líklega hefur aldrei
verið drukkið meira hér á landi en
núna. Bendir ýmislegt til þess. Menn
láta sig ekki muna um að eyða 80 milljónum í áfengis-
kaup daginn eftir langvarandi verkfall. Trúlega hafa þar
oft verið teknir aurar frá varnarlausum börnum.
Reykingar hafa stórminnkað. Er það að sjálfsögðu að
þakka stöðugum áróðri, þá helst í fjölmiðlum. Daglega
heyrum við orðsendingar, þar sem varað er við reyking-
um, ekki einungis vegna þeirra sem reykja sjálfir, heldur
líka hinna sem anda að sér reyknum.
Skyldi ekki vera þörf á slíkum áróðri til þeirra sem
hafa vín um hönd? Gæti ekki skeð að menn sem barist
hafa við að hætta að drekka og það með ærnum kostnaði
og tekist það, þyldu ekki að vera boðið vfnstaup?
Öruggsta vörnin gegn áfengisbölinu er að hafa hvergi
vín um hönd. — Svo eru menn hvað eftir annað að
burðast við að koma bjórnum í þjóðina, sem að fenginni
reynslu okkar nágrannaþjóða eykur bölið.
Góðir lesendur. Forðumst áfenga drykki.
Jakobina Mathiesen.
hann sem sjúkdóm en ekki
eitthvað siðferðilegt vanda-
mál.
Það er meiningin, að í fram-
tiðinni fari hér fram svonefnd
fyrst fræðsla um sjúkdóminn
sjálfan og jafnvel kvikmynda-
sýningar fyrir aðstandendur
og einnig smáforskóli fyrir Al-
Anon, sem er félagsskapur fyr-
ir aðstandendur alkóhólista.
Þá kæmi hingað kannske Al-
Anon aðili og héldi smáfyrir-
lestur fyrir hóp fólks og skýrði
hvernig Al-Anon starfar og
sjónarmenn t.d. staða eins og
Tónabæjar og Fellahellis því
þeir standa mjög nærri vanda-
málinu. Ætlunin er að finna
einhvern einn árgang til að
einbeita okkur að og fylgjast
síðan með árangrinum.“
Anna: „Annars held ég að
vandamálið sé líka oft for-
eldrarnir. Þeir eru svo upp-
teknir við að ,,skemmta“ sjálf-
um sér að þeir geta ekki fylgst
nógu vel með börnunum. Oft
er farið að nóttu til með börn
undir áhirfum áfengis heim til
Anna Þorgrímsdóttir og Garðar Jóhann Guðmundsson.
hversu vel hefur tekist til á
undanförnum árum, miðað við
þá aðstöðu sem hefur verið
fyrir hendi hér á landi. Heit-
asta ósk okkar allra er að sá
meðbyr, sem hefur stutt við
bakið á okkur undanfarinn
mánuð, megi verða að stað-
vindi. Þá verður þess vonandi
ekki langt að bíða að fordómar
og hindurvitni um alkóhólisma
heyri fortiðinni til.“
Ritstjóri timaritsins er Garð-
ar Jóhann Guðmundsson og
gegnir hann einnig starfi skrif-
stofustjóra á skrifstofu sam-
takanna. Umsjónarmaður sið-
unnar leitaði til Garðars og
Önnu Þorgrimsdóttur ráðgjafa
við fræðslu- og leiðbeiningar-
stöð S.Á.Á. að Lágmúla 9 og
afvötnunarstöðina til að fræð-
ast ofurlítið um starfsemi
S.Á.Á.
S.A.A. hefur þegar sannað
tilverurétt sinn
„Nú fóru samtökin af stað
með miklum krafti. Hverja
teljið þið stöðu þeirra í dag og
hvernig hefur brautryðjenda-
starfið gengið?“
Garðar: „Ég tel að samtökin
séu þegar búin að sanna til-
verurétt sinn og að það er full
alvara á bak við stofnun þeirra
og ég held að allir opinberir
aðilar séu búnir að fá sönnun
þessa, því ég veit, að t.d. við-
komandi ráðuneyti og trygg-
ingayfirvöld voru forviða á,
hversu vel gekk að koma
hlutunum af stað. Ráðandi að-
ilar höfðu allir tjáð okkur, að
þeir myndu afgreiða öll okkar
mál um leið og við kæmum
með þau, en það varð smavegis
bið á því, einfaldlega vegna
þess að þeir bjuggust ekki við
þeim svo skjótt. Þeir reiknuðu
t.d. ekki með að við myndum
verða tilbúin með afvötnunar-
Anna: „Á afvötnunarstöð-
inni er tekist á við vandann á
þann hátt, að alkóhólistanum
er kennt að byggja upp sjálf-
virðingu sína og læra að lifa
með sjúkdómi sínum. Meðferð-
in fer fram i formi fræðslu og í
hópstarfi og er mikið byggt á
samstarfi sjúklinganna. Við
stöðina er starfandi læknir og
hjúrkunarlið, en lyfjameðferð
er í algjöru lágmarki.“
Garðar: „Afvötnunarstöðin
var, eins og áður segir, tekin í
notkun 7. des. s.l. og i desem-
ber var 41 sjúklingur í með-
ferð þar. Fólk sem útskrifaðist
þaðan er bent á að bezt sé að
fara í frekari meðferð og þeir
Æðruleysisbænin
GUÐ gefi mér æðruleysi
til pess aö sætta mig viö
Þaö, sem ég fæ ekki breytt...
kjark til pess aö breyta pvi,
sem ég get breytt... og vit
i
j til pess aö greina par á milli. j
Þessi bæn er notuð af AA-mönnum um allan
heim þeim til trausts og uppörvunar. Orðið
Guð er notað samkvæmt skilningi hvers og
eins á því orði.
Frá hinum vistlegu húsakynnum Fræðslu- og leiðbeiningar-
stöðvar S.Á.Á. að Lágmúla 9. (Ljósm. RAX.).
hvað það getur gert fyrir við-
komandi.
Almennt fræðslustarf er fyr-
irhugað og höfum við t.d. viss-
ar hugmyndir um fræðslu í
skólum, sem við eigum eftir að
leggja fyrir fræðsluyfirvöld.
Við vitum reyndar ekki enn
hvar heppitegast er að byrja á
fyrirbyggjandi fræðslustarfi í
skólum. Það er greinilega orð-
ið of steint að byrja á 13—14
ára börnum nú orðið, því mörg
þeirra eru þá þegar byrjuð að
drekka. Aldurinn hefur lækk-
að svo gífurlega. Það er hlaup-
ið á bak við kenninguna um að
þetta séu aðeins nokkrir ungi-
ingar sem skemmi fyrir heild-
inni, en það eru ekki aðeins
nokkrir unglingar þegar litið
er á skóladansleiki þar sem allt
er vaðandi i vini. Og ég veit, að
lögreglan er farin að hafa af-
skipti af jafnvel 11 ára göml-
um börnum vegna drykkju-
vandamála. Við munum fara i
þetta fræðslustarf í nánu sam-
ráði við skólayfirvöld og um-
sín og er þá annað hvort eng-
inn heima til að taka á móti
þeim, eða ástandið heima fyrir
ekkert betra en hjá viðkom-
andi barni, þ.e. „veislan“ i
fullu gildi þar líka. Og ef börn-
in vita, að foreldrarnir eru
sjálfir undir áhrifum áfengis,
þá geta þau örugg komið heim
fullviss um, að vínlyktin kem-
ur ekki til með að koma upp
um þau. Þannig eru „drykkju-
siðir“ foreldranna oft bein og
óbein orsök áfengisvandamála
barna og unglinga."
Garðar: „Ennig er fræðslu-
starf mjög nauðsynlegt úti á
landsbyggðinni og verður
stefnt að þvf að koma upp
trúnaðarmannakerfi um allt
land. Úti á landi er vandamálið
oft erfiðast viðureignar því
þar er enga hjálp að fá og þar
þurfum við að gera stórátak."
Þörfin er mikil fyrir hvers
konar starf S.Á.A. og mun
þörfin hverju sinni að miklu