Morgunblaðið - 25.01.1978, Page 1

32 SÍÐUR
20. tbl. 65. árg. 1978
MIÐVIKUDAGUR 25. JANÚAR
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
UNITED STATES
Örin vlsar á svæðid þar sem taiið er að sovézki njósnahötturinn
hafi verið yfir er hann kom inn I gufuhvolfið. Fðlk á þessum
slóðum telur sig hafa séð hnöttinn, og menn I kanadíska hernum
segjast hafa séð „hvftan eldhnött" þjóta um himinhvolfið um kl.
11.45 að íslenzkum tíma f gærmorgun, og hverfa síðan f eldglær-
ingum við sjóndeildarhring. (AP-sfmamymi)
Sovézkur kjarnorku-
knúinn njósnahnött-
ur hvarf yfir Kanada
Mannskæð geislavirkni ekki útilokuð
Washington, 24. jan. AP.
KJARNORKUKNtJINN sovézkur
njósnahnöttur fór af braut sinni
og inn á aðdráttarsvið jarðar á
þriðjudagsmorgun. Gervihnöttur-
inn tók stefnu á strjálbýlt svæði á
vesturströnd Kananda, en óvfst er
hvort hann hefur splundrazt um
leið og hann kom inn f gufuhvolf-
ið eða hvort leifar hans er nú að
finna einhvers staðar á þessum
slóðum.
Zbigniew Rrzezinski, öryggis-
málaráðgjafi Carters forseta, tel-
ur að hnötturinn hafi splundrazt
og brunnið upp til agna þegar
hann komst inn f gufuhvolf jarð-
ar en hann segir jafnframt að
hugsanlega geti gervihnötturinn
orsakað geislavirkni, svipaða
þeirri, sem kjarnorkusprenging-
ar f háloftum yllu, og gæti geisla-
virkt ryk orðið á sveimi f kringum
jörðina um nokkurra ára skeið.
Bandariska utanrikisráðuneyt-
ið skýrði frá þvi i dag, að hér væri
um að ræða hnött, sem hefði verið
með 45 kílógrömm af efninu úran-
íum 235 innanborðs, og gæti efnið
valdið dauða manna ef áhrifa
þess gætti á byggðum svæðum.
Hefði bandaríska utanríkisráðu-
neytið sent Sovétstjórninni orð-
sendingu hinn 12 janúar s.I. þar
sem látnar hafi verið í ljós
áhyggjur af því að hnötturinn
Framhald á bls. 18
Richardson von-
daufur um nýjan
hafréttarsáttmála
Breytt afstaða Bandaríkjastjórnar varðandi hafsbotninn
Washington — 24. janúar — AP.
ELLIOTT Richarson, aðalfulltrúi Bandarfkja-
stjórnar á hafréttarráðstefnu Sameinuðu þjóð-
anna, hefur tjáð þingnefnd þá skoðun sína að
lfkurnar fyrir þvf að samkomulag náist um alþjóð-
legan hafréttarsáttmála séu ein á móti þremur. Um
leið og Richarson sagði þetta skýrði hann frá þvf að
Þá tjáði Richardson þingnefnd-
inni að Bandaríkjastjórn væri
mótfallin sumum atriðum i frum-
varpi um nýtingu hafsbotnsins,
sem liggur fyrir þinginu, meðal
annars þar sem gert er ráð fyrir
skaðabótum til fyrirtækja er
stunda slíka vinnslu þar sem al-
þjóðlegir samningar kunni að
valda þeim tjóni.
Richardson telur að hafsbotns-
málið kunni að ráða úrslitum um
það hvort yfirleitt næst alþjóðlegt
samkomulag um hafréttarmál.
Með tilliti til þessa máls hefðu
síðustu fundir ráðstefnunnar,
sem nú hefur staðið um fimm ára
skeið, valdið vonbrigðum, og
endurtæki sama sagan sig þegar
fundir hefjast í Genf mætti fast-
lega gera ráð fyrir því að hafrétt-
stjórn Carters hefði nú breytt um stefnu varðandi
vinnslu auðlinda á hafsbotni, þannig að hún væri
nú fylgjandi alþjóðlegu eftirlitit og stjórnun þegar
um nýtingu hafsbotnsins væri að ræða. Eftirlit með
auðlindum hafsbotnsins hefur verið mikið deilu-
efni á hafréttarráðstefnu Sameinuðu þjóðanna, en
fundir hennar hefjast að nýju f Genf 28. marz n.k.
arráðstefnan yrði án árangurs.
Hann vísaði því á bug að breytt
stefna stjórnar Carters varðandi
hafsbotnsmálið væri til þess ætl-
uð að knýja á um samkomulag á
ráðstefnunni, en hann tók fram
að menn skyldu gera sér grein
fyrir því að hafsbotninn yrði nýtt-
ur hvort sem alþjóðlegt samkomu-
lag tækist þar um eða ekki.
Margir aðilar lýsa
sig ábyrga á rán-
inu á Empain barón
Parfs, 24. jan. AP. Reuter.
ENN ER allt á huldu um afdrif
Empains baróns, eins auðug-
asta iðjuhölds f Evrópu, sem
rænt var við heimili hans á
Avenue Foch í Parfs f gær.
Ekki er vitað hvort pólitfskir
öfgasinnar hafa framið ránið
eða hvort um er að ræða
auðgunarglæp, en franska lög-
reglan hallast að þvf að eftir
því sem lengra lfði frá mann-
ráninu unz óvéfengjanlegar
kröfur um lausnargjald komi
fram aukist líkurnar á þvf að
verknaðurinn sé af pólitfskum
toga spunninn. Hafa margir
aðilar lýst ábyrgðinni á hendur
sér.
Flokksbrot, sem nefnir sig
NAPAP (Vopnaður alþýðu-
veldiskjarni), og kennir sig við
Mao, tjáði útvarpsstöð i París
og dagblaði i Austur-
Frakklandi í dag, að flokkurinn
hefði rænt barónlnum. Sá sem
Edouard Jean Empain barón
hringdi sagði ekki til nafns, en
lýsti þvi yfir að baróninn yrði
ráðinn af dögum ef þrir vinstri-
sinnaðir öfgamenn yrðu ekki
látnir lausir fyrir hádegi á
Framhald á bls. 18
Viðræður í Kaíró
innan fárra daga?
Jerúsalem, 24. janúar. Reuter.
ÁREIÐANLEGIR heimildar-
menn í Jerúsalem eru þeirrar
skoðunar, að tsraelsstjórn muni á
næstu dögum hafa frumkvæðið að
þvf að hermálaviðræðurnar f Kaf-
ró hefjist að nýju. Þykir það
styðja mjög þessa skoðun, að Ezer
Adgerdir NATO vegna komm-
únistarádherra trúnadarmál
— segir blaðafulltrúi Josephs Luns
Briissel — 24. janúar.
AP — Reuter.
JOSEPH Luns framkvæmda-
stjóri Atlantshafsbandalagsins
segist mundu Ifta það mjög
alvarlegum augum ef „alvöru-
kommúnistar" ættu eftir að
setjast f embætti innanrfkis-,
varnarmála- eða utanrfkisráð-
herra f rfkisstjórn einhvers að-
ildarrfkis bandalagsins.
Luns lét þessi ummæli falla í
ræðu á almennum fundi í
BrUssel í gær. Hann lét þess
getið, að NATO hefði áður átt
skipti við ríkisstjórnir þar sem
kommúnistar hefðu átt sæti, —
og að sögn Reuter-
fréttastofunnar tilgreinir hann
þar sérstaklega ísland, Portú-
gal og Frakkland. „Við gerðum
nauðsynlegar ráðstafanir, og
þær komu að gagni,“ sagði
Luns.
Morgunblaðið bar þessa frétt
undir blaðafulltrúa Luns í aðal-
stöðvum NATO, og spurði sér-
staklega hvaða ráðstafanir
hefði verið um að ræða. Blaða-
fulltrúinn vísaði því á bug að
Luns hefði nefnt Island í þessu
sambandi, en varðandi um-
ræddar ráðstafanir sagði hann:
„Hér er um að ræða trúnaðar-
mál, — mál, sem ekki er hægt
að fjalla um á opinberum vett-
vangi.“
Weizman varnarmálaráðherra
Israels hefur aflýst ferð sinni til
Washington til að vera til taks ef
á þárf að halda.
Egypzkir fjölmiðlar vísuðu því
eindregið á bug í dag að gyðinga-
hatur væri undirrótin að mál-
flutningi þeirra gegn Israels-
mönnum, en Begin forsætisráð-
herra Ísraels lýsti því yfir í gær,
að Egyptar yrðu að láta af slíkum
áróðri ef friðarviðræður ættu að
hefjast að nýju. Er nú talið að
Israelsstjórn sé að reyna að koma
sér saman um hvort yfirlýsingar
egypzku blaðanna í dag beri vott
um slíka kurteisi að vert sé að
hefja viðræður á ný á þessu stigi.
Sýrlendingar tilkynntu í dag þá
fyrirætlun sína að hervæðast
þannig að þeir hefðu í fullu tré
við ísraelsmenn. Areiðanlegar
heimildir halda því fram að Sýr-
lendingar hafi gert samning við
Sovétmenn um kaup á vopnum
fyrir upphæð sem nemur einum
milljarði Bandarikjadala, en
Libýa muni leggja til þessa fjár-
muni.