Morgunblaðið - 25.01.1978, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 25. JANUAR 1978
Elín Pálmadóttir:
Framkvæmdir
á fræðslusviði
A fundi borgarstjórnar um
fjárhagsáætlun í sl. viku, kom
ELIN PALMADOTTIR m.a. inn á
skólabyggingar og sagði að fjár-
hagsáætlun þessa árs bæri þess
merki að gæta þyrfti mikils að-
halds f framkvæmdum. Skóla-
byggingum værf t.d. haldið I al-
geru lágmarki, þó áætlaðar séu
byggingar fyrir 576 milljónir. I
Breiðholti væri staðið að mikilli
uppbyggingu skóla, þar sem eru
að rfsa 5 grunnskólar og að auki
fjölbrautaskóli og megi þar engu
muna að hægt sé að koma nauð-
synlegum byggingum upp nógu
snemma. Elfn benti á, að til að
mæta þejsum erfiðleikum hefði
við framkvæmdaáætlun nýjustu
bygginganna, Fjölbrautaskólans
og Seljaskóla, sem er á undirbún-
ingsstigi, verið komið við hagræð-
ingu og sérstökum samningum
við rfkið.
í Fjölbrautaskólanum hefur
verið og er mjög ör uppbygging.
Þetta er orðinn 750 nemenda
skóli með mjög mikilli skiptingu
eftir námsvali og meiri verk-
menntun en áður hefur þekktst,
og verður væntanlega með um
þúsund nemendur á næsta skóla-
ári. Eitt verkstæðishús fyrir
málm- og trésmíðagreinar er kom-
Markús Örn Antonsson (S) 1
kunngjörði eftirfarandi stefnu-
mörkun borgaryfirvalda í dag-
vistunarmálum á fundi borgar-
stjórnar, er fjallaði um lokaaf-
greiðslu fjárhagsáætlunar borg-
arsjóðs 1978:
„Það er stefna borgarstjórnar
að hraða eftir megni uppbygg-
ingu_ nýrra dagvistarstofnana og
mæta eftirspurn eftir þjónustu á
þessu sviði. Sérstaka áherzlu ber
að leggja á að koma til móts við
þarfir einstæðra foreldra og ann-
arra forgangsflokka. Með jafnri
uppbyggingu gætu biðlistarbarna
úr þessum hópi orðið úr sögunni á
næsta kjörtímabili. Borgarstjórn
telur ekki raunhæft að gera ráð
fyrir almennri heilsdagsvistun á
dagheimilum fyrr en þörfum for-
gangsflokkanna er fullnægt.
Um leið og þessara sjónarmiða
er gætt þarf að stuðla að stöðugri
aukningu hálfsdagsrýma í leik-
skólum, sem opnir eru til al-
mennrar vistunar barna, þótt
mikið vanti á að enn sé unnt að
verða við öllum umsóknum. -
Við uppbyggingu dagvistar-
heimila hefur nú verið lögð
áherzla á blandaðar stofnanir
dagheimli og leikskólar innan
sömu stofnana og þannig unnið
gegn einangrun barna innan for-
gangsflokka.
Nú njóta a.m.k. 42% allra barna
upp að 6 ára aldri í Reykjavík
dagvistunar í einhverri mynd, á
stofnunum borgarinnar, stofnun-
um í eigu félaga, opinberra stofn-
ana og fyrirtækja eða á einka-
ið upp og annað tekið í notkun á
þessu ári. En húsin eru úr for-
steyptum einingum. C-álmu lauk
1976 og innilaug komin í gagnið.
En kennsla hófst í 11 kennslustof-
un í D-álmu í haust og í áætlun að
Ijúka byggingunni og taka hana
með 33 kennslustofum í notkun á
árinu 1978. Þá verður ráðist í
hönnun E-álmu á árinu, en byrj-
unarframkvæmdir við B-álmu
áformaðar fyrir lok 1979. Öllu á
að ljúka innan fimm ára. Ótalin er
þá útisundlaugin, sem vonir
standa til að hægt verði að taka í
notkun á árinu, en hún er auðvit-
að miklu meira en skólasundlaug.
Þar er um að ræða sundlaug fyrir
Breiðholtshverfinu öll, og ætti í
rauninni ekki að fjármagnast af
skólafé. Benti Elín á að þessi gíf-
urlega miklu uppbyggingu Fjöl-
brautaskólans hefði í rauninni
varla verið hægt að ráða við, ef
ekki hefði verið höfð sú forsjálni
að fjármagna verkið allt með því
að selja rfkinu húsnæði í tveimur
eldri skólum Vogaskóla og Öskju-
hlíðarskóla, alls 2250 ferm skóla-
húsnæði, og láta greiðslur ganga
beint til uppbyggingar Fjöl-
brautaskólans, sem mun fara
langt í að duga fram til 1982 — að
frádreginni stóru sundlaugir.ni.
Fjölbrautaskólinn er nýtt skipu-
heimilum. I upphafi kjörtímabils-
ins var þetta hlutfall 31%.
A kjörtímabilinu hafa tekið til
starfa 7 nýjar stofnanir Reykja-
vfkurborgar ætlaðar 485 börnum.
A vegum einkaaðila, sem borgin
hefur veitt rekstrarstyrki hafa
verið teknar f notkun stofnanir
með plássum fyrir rúmlega 300
börn og auk þess hafa bætzt við
u.þ.b. 120 pláss á dagheimilum
sjúkrahúsa. I þessu sambandi ber
að hafa hugfast að samkvæmt
reglum, sem menntamálaráðu-
neytið setti árið 1973 fækkaði
dagvistarplássum á stofnunum
borgarinnar um 94, þ.e. 73 á dag-
heimilum og 21 á leikskólum.
Skóladagheimili fyrir börn á
aldrinum 6—12 ára eru nú 4 tals-
ins í eigu borgarinnar með 88
plássum.
Árið 1974 voru um 300 börn
vistuð á einkaheimilum undir eft-
irliti Félagsmálastofnunar, en
veruleg aukning hefur orðið á
þessari þjónustu, þannig að nú
eru 700 börn í einkadagvistun og
greiðir borgin niður gjöld fyrir
um 100 börn á hverjum mánuði
samkvæmt sérstakri ákvörðun um
aðstoð við einstæða foreldra. Alls
hafa tæplega hundrað konur sótt
námskeið Félagsmálastofnunar
fyrir þá, sem annast daggæzlu
barna á einkaheimilum. Verður
þetta fræðslustarf og eftirlit með
einkavistuninni æ umfangsmeiri
þáttur í starfi Félagsmálastofnun-
arinnar. Stefna ber að eflingu
þessa þáttar dagvistarmála með
auknu og skipulegu samstarfi
lagsform á framhaldsskóla hér á
landi og fyrsti skóli sinnar teg-
undar, en Fjölbrautaskólinn i
Breiðholti er nú á þriðja starfsári
sínu. Hann er ætlaður nemendum
í Breiðholtshverfum og sýnir hin
öra aðsókn að honum, hve mikil
þörf var að hafa hann tilbúin til
að taka við hinum mikla fjölda
framhaldsskólanema í þessu nýja
hverfi.
1 Seljaskóla er verið að gera
merka tilraun til lækkunar á
byggingarkostnaði skóla með þvi
að hanna og bjóða út skólahúsið
þannig, að hægt sé að byggja
hvort sem er einingahús eða hús
af venjulegri uppsteyptri gerð,
hvort sem reynist ódýrara. En þar
sem þetta getur haft mikil áhrif á
allar skólabyggingar i framtíðinni
hér í Reykjavík og annars staðar,
þar sem þetta mætti flytja beint
yfir á aðrar skólabyggingar, þá
hefur verið gerður samningur við
rikið um að greiða strax á móti
okkur 50% í stað þess að greiða
hlut ríkisins á 4 árum, sem munar
gífurlega i svo mikilli verðbólgu.
Þannig leggur ríkið nú strax 50
milljónir á móti borginni.
Þarna hefur Reykjavfk sem oft
áður riðið á vaðið með nýjungar
Markús örn Antonson,
borgarfulltrúi.
dagvistardeildar Félagsmála-
stofnunar og einkaheimila, sem
stuðli m.a. að betri tryggingu for-
eldra fyrir varanlegri þjónustu af
þessu tagi. Þótt einkavistun sé
ekki allskostar sambærileg við
vistun barna á stofnunum er full
ástæða til að líta á hana sem
mikilvægan þátt í skipulagi dag-
vistarþjónustu í borginni og ber
borgaryfirvöldum að sjá til þess
að einkavistun skili þeim árangri
sem frekast er kostur.
Borgarstjórn leggur áherzlu á
að í allri framkvæmd dagvistar-
mála sitji velferð barnsins í fyrir-
rúmi. Ein meginforsenda þess að
svo verði í reynd er að fáanlegt sé
hæft sérmenntað starfsfólk til
gæzlu og umönnunar barnanna.
Því er það höfuðnauðsyn að sem
bezt sé búið að Fósturskóla ríkis-
ins og jafnframt sé séð fyrir
fræðslu- og leiðbeiningarnám-
skeiðum fyrir aðila, sem hafa með
höndum barnagæzlu á einkaheim-
ilum.
Nú þegar Reykjavíkurborg hef-
ur tekið að sér rekstur dagvistar-
stofnana, sem áður voru á vegum
Barnavinafélagsins Sumargjafar,
er tímabært að ákvarða með
hvaða hætti stjórn dagvistarmála
innan Félagsmálastofnunar skuli
háttað til frambúðar og þá um
leið hvort ekki sé eðlilegt að starf-
Elfn Pálmadóttir, borgarfulltrúi.
og tilraunir til bóta, sagði Elín.
Var raunar byrjað á því með verk-
stæðishúsunum við Fjölbrauta-
skólann, sem reist eru úr eining-
um, en þar er 1050 ferm salur eða
5922 kubikmetrar, sem kostaði
ekki nema 86 milljónir (líklega á
núverði 120—130 milljónir). Það
er geysimikið fyrir neðan t.d.
íþróttasalina, sem við höfum ver-
ið að byggja, þó að vísu sé það
ekki alveg sambærilegt vegna
þess að böð og fleira eru ekki í
verkstæðishúsunum. En þess má
geta að Hlíðarskólaleikfimihúsið,
sem kom sérlega vel út í útboði nú
nýlega og því ódýrt, mun kosta
um 220 milljónir. Verði Seljaskóli
einingahús og leikfimihúsið þá
lika, verður þar merkileg tilraun
til að lækka byggingarkostnað og
fróðlegt að sjá hvað verður. En
fjármögnun verður að vera mun
örari, bæði frá ríki og borg, til
slíkra bygginga vegna þess að
semi gæzluvalla, sem nú er i um-
sjá Jeikvallanefndar, falli undir
stjórn dagvistarmála. Felur borg-
arstjórn félagsmálaráði að taka
það mál til sérstakrar athugunar í
samvinnu við leikvallanefnd.
Á þessu ári verða teknar i notk-
un þrjár nýjar dagvistarstofnanir,
tvö dagheimili og eitt skóladag-
heimili með samtals 122 rýmum.
Auk þess bætast við 27 rými á
stofnunum, sem þegar eru starf-
andi, vegna breytinga á reksturs-
fyrirkomulagi.
Borgarstjórn samþykkir, að í
Frá borgarstjórn:
í fjárhagsáætlunartillögum
1978 er gert ráð fyrir verulegri
hækkun á framlagi til Atvinnu-
sjúkdómadeildar Heilsuverndar-
stöðvarinnar. Sérstök nefnd á
vegum heilbrigðismálaráðs kann-
aði málefni deildarinnar á s.l. ári
og var hún sammála um, að efla
bæri fræðslu- og útgáfustarfsemi
á vegum deildarinnar og að feng-
in yrði heimild til að fá lækni til
tímabundins starfs undir umsjón
borgarlæknis, við þau rannsókna-
verkefni á sviði atvinnusjúkdóma
sem þegar er hafinn undirbúning-
ur að.
A árinu munu verkefni deildar-
innar á sviði fræðslu- og kynning-
arstarfs verða eftirfarandi:
0 1. Utgáfa upplýsingabæklings
um heilsufarslega áhættuþætti á
bifreiðaverkstæðum.
# 2. Kaup og talsetning á
fræðslukvikmynd um heyrnar-
skaða af völdum hávaða.
byggingartimi er'styttri. Og 20%
söluskattur af slfkum húsum en
ekki öðrum þyrfti að fá lagfær-
ingu.
Elín benti á hversu erfiðlega
hefði gengið að byggja íþróttahús
jafnt skólabyggingunum sjálfum.
Borgríki væru komin í þrot með
fjármagn, þegar skólahúsið er
upp komið og íþróttabyggingin
dregst þá. Nú t.d. er loks verið að
fara af stað með íþróttahúsin við
tvo gömlu skólana, Hlíðarskóla og
Breiðagerðisskóla þrátt fyrir góð
áform á undangengnum árum.
Ótækt væri að skólarnir skuli
þurfa að bíða eftir íþróttahúsum
til leikfimikennslu meðan barna-
fjöldinn væri mestur í þeim, sem
að jafnaði er fyrstu árin. Sagði
hún þetta að nokkru leyti að
kenna þvi að kapp hefði verið lagt
á :ð géra iþróttahúsin sem glæsi-
legust, og væru þau flest af yfir-
stærð, þannig að ríkisframlagið
kæmi ekki á móti eins og í öðrum
skólahúsum. Þvi teldi hún að
reyna ætti að lækka svolitið segl-
in um sinn, þar sem nú væru
mörg glæsileg íþróttahús komin
við skóla borgarinnar, og reyna að
koma upp ódýrari íþróttahúsum
og þá fyrr.
Þar kæmi þessi merka tilraun,
sem fræðsluráð Reykjavíkur er að
gera með einingahús að geysi-
miklu gagni. Elín kvaðst vilja
vekja athygli á þessari tilraun til
að ná niður verði á byggingum í
umræðum ura framkvæmdir og
skort á fjármagni til að gera allt
sem borgarfulltrúar hefðu kosið
að gera.
Starfs- og námsráðgjöf
Tillaga Elínar Pálmadóttur,
sem lögð var fram i borgarstjórn
3. nóv. sl. um námsráðgjöf og
starfsfræðslu fullorðinna og þá
visað til umsagnar í fræðsluráði
fjárhags- og framkvæmdaáætlun
1978 verði gert ráð fyrir að hefja
framkvæmdir við tvær nýjar dag-
vistarstofnanir, blandaðri stofn-
un, dagheimili og leikskóla við
Iðufell og sams konar stofnun við
Arnarbakka.
Verói þannig stefnt að^því að
taka í notkun 194 dagvistarpláss i
stofnunum Reykjavikurborgar á
árinu 1979, auk skóladagheimilis I
Breiðholti I.
Borgarstjórn samþykkir einnig
að endurskoðuð verði áætlun um
uppbyggingu dagvistarstofnana
# 3. Endurprentun fræðslu-
bæklings um hávaða og heyrnar-
skemmdir.
# 4. Sýning sjónvarpsauglýsing-
ar um vinnu á hávaðasömum
vinnustöðum.
# 5. Utgáfa tveggja nýrra
fræðslubæklinga um heilsufars-
lega áhættúþætti á vinnustöðum.
Rannsóknir á atvinnusjúkdóm-
um verða eftirfarandi:
# 1. Samantekt og úrvinnsla
fyrri rkrtnsókna á heyrna-
skemmdum af völdum hávaða
meðal verkafólks, sem er stærsta
rannsóknaverkefni deildarinnar
og unníð í samvinnu við Heyrna-
deild.
# 2. Rannsókn á úrtakshópi
starfsfólks í iðngreinum þar sem
lífræn upplausnarefni eru notuð
með tilliti til áhrifa þeirra á mið-
taugakerfi. Rannsókn á viðmiðun-
arhópi starfsfólks, sem ekki vinn-
ur i slíkum iðnaði. Rannsóknin
felur í sér lífeðlisfræðilegar rann-
• •
Markús Orn Antonsson:
Þrjár nýjar dagvist-
unarstofnanir taka
til starfa á árinu
Framkvæmdir hafnar við tvær til viðbótar,
þ.á.m. blandaða stofnun: dagheimili og leikskóla
Rannsóknir á at-
vinnusjúkdómum
Páll Gíslason, borgarfulltrúi, fór nokkrum oröum um
Atvinnusjúkdómadeild Heilsuverndarstöðvar á borgar-
stjórnarfundi, þar sem fjárhagsáætlun borgarsjóðs fyrir
árió 1978 var til lokaafgreiðslu. Orðrétt sagði hann um
þetta efni: