Alþýðublaðið - 17.01.1931, Blaðsíða 2

2
AEÞfÐBBDAÐIÐ
Jafnaðaímenn sigra á Englandi*
Opið bréf
til
Einars Olgeirssonar
frá
Erliisgi Friðfénssynf alþingismanni.
EftirfaTandi grein birtást í
„Verkamanninum“ 30. dezember
s. L Þykir AJþýðublaðinu rétt að
Alþýðuflokksmenn hér fyrir sunn-
an lesi hana.
Það verður ekki hjá þvi komist
að ríta þér nokkrar Hnur hér í
blaðinu af ýmsum ástæðum, en
þó ef ti! vill ekki sízt vegna ó-
kunnugleika þeirra, er „Verka-
manninn“ lesa og sjá, að ég er
talinn ábyrgðarmaður hans. Blöð-
in hér á staðnum, „Dagur“ og
„Islendingur“, hafa gert það að
umtalsefni fyrir nokkru, að ým-
islegt birtist sem ritstjóragreinar
í blaðinu, sem ekki væri senni-
tegt aö ég vildi bera ábyrgð á.
Þar sem þessar greinar eru ým-
íst 'eftir þig eða þá rnenn, sem í
skjóli þínu rita í blaðið, verð ég
að skýra nokkru nánar frá að-
stöðu minni til ábyrgðar á blað-
inu og því, sem okkur hefir farið
á milJi út af því.
Fyrir nálega tveimur árum var
ég kosinn formaður í stjórn
Verklýðssambands Norðurlands,
án þess að spyrja mig að því,
hvort ég vildi taka þann starfa
að mér. Ég var þá i þann veginn
að leggja af stað til þings eða
kominn af stað. Svo var fyrir
,séð, að í stjórn Verklýðssam-
bandsins væri, ásamt þér, það
iiÖ, sem vissa væri fyrir,*-að
fylgdi þér að málum, ef mér og
þér bæri eitthvað á miili. Þó
samlyndi hafi lengst af verið gott
í þessari stjórn, hefir þó okkur
borið það á milli, að ég hefi ekki
viljað gera blaðið að fótaskiinni
iinnanflokksóeirða. Þess vegna
hefi ég í Jengstu lög þagað, þó
þú hafir látib þínar æstu tilfinn-
ángar leiða þig út á þá óheilla-
braut, að rita nafnlausar níð-
greiinar um flokksmenn okkar
beggja, þar sem ég hefi stundum (
átt bróðurpartinn af, eins og í
grein þinni í síðasta blaði
„Verkamannsins‘‘, sem þu nefnir
„Samfylking verkalýðsins".
I grein þessari berð þú stjórn
Alþýöusambands fslands það á
brýn, að hún „leggist ú sueif
une.0 verstu fjendum verkalýdsins
og ofsœki og útiloki kommunist-
ana étns og hún frekast megnar“.
0g þessi ummæli feitletrar þú
til þess að gefa þeim sem mesta
áherzlu.
Ég er eiinn í hinni nýkosnu
stjórn Alþýðusambandisins. Ég
gæti því tekið þessi orð að mér,
en ég geri þó ráð fyrir, að þeim
sé aðallega stefnt að forystu-
mönnurn verklýðshreyfingarinnar
í Reykjavík, sem þú sérð þig
aldnei úr færi að níða fyrir ó-
mensku og annað, þó öllum
hljóti að vera það ljóst af verk-
um þeirra og þín, að þú stendur
þeim langt að baki sem forystu-
maður í verklýðsmálum. Nægir
þar að benda á máttleysi þitt í
vegavmnumálinu, GefjunaTmálinu •
og gærurotunarmálinu, þar sem
allar fyrirætlanir þínar liggja í
valnum á sama tíma sem verk-
lýðsforingjarnir fyrir sunnan
sigra í hverju máli.
En það er líkt háttað með þessi
ummæli þin um stjórn Alþýðu-
sambandsins eins og svo mörg
önnur ummæli þín um forystu-
mennina í Reykjavík, að ekki
verður betur séð en að þáu séu
algerlega rakalaus. Stjóm Al-
þýðusambandsins hefir mér vit-
anlega ekkert gert til þess, að
útiloka kommúnista úr verklýðs-
hreyfingunná. Kommúnistamir
hafa sjálfir lokað sig úti með því
að stofna sérstakan flokk utan
Alþýðusambandsins. Það eru
þeir, sem kljúfa. Það em þeir,
sem þoldu ekki lengur að vera í
minni hluta innan Alþýðusam-
bandisins. Barátta þeirra fyrir
völdum í Alþýðluflokknum virð-
ist eftir þessum aðtförum þeirra
vera vonlaus. Kommúnistar hafa
verið í Alþýðuflokknum frá
fyrstu. Það hefir alt af borið
talsvert mikið á þeim á sam-
fcandspingum flokksins. Á síðiasta
Alþýðúsambandsþingi virtust þeir
öllu fáliðaðri en stundum áður.
svo vitanlega var þetta eina Táð-
ið fyrir þá að fara að líokra út
af fyriir sig.
Ég bjóst ekki við að þurfa aði
taka upp hanzkann hér í blaðinu
fyrir hlutleysi okkar jafnaðar-
manna við Framsöknarstjórnina,
og sízt bjóst ég við því að sá
maður, sem við jafnaðarmenn
höfum komið í þá álitlegustu
stöðu, sem um gat verið að ræða
til þess að vinna verkafólki og
sjómönnum í síldarútveginum
gagn, ef stillingu og fyrirhyggju
hefði verið til að dreifa, neyddi
mig til þess. En jafnvel getur þú
gert þig svo grunnhygginn, að
kenna hlutleysi okkar við Fram-
sókn um það, að þú heldur ekki
betur en svo á þeirn trompum, að
íhalddð fær aðstöðu til að sparka
þér út úr Einkasölunni.
Með hlutleysd okkar jafnaðar-
manna við Framsóknarstjórnrna
\'ar komáð Jnó skipulagi á síidar-
útveginn hér norðanlands, sem
trygði verkafölki á sjó og landi
kaup við þenna atvinnuveg, og
þér aðstöðu til að vinna verka-
lýðnum gagn. Á þessu skipulagi
Lundúnum, 17. jan.
United Press. — FB.
Aukakosningin í Bristol fór
þannig, . að Cripps (jafnaðarm.)
fékk 19261 atkv., Chapman Wal-
ker (ihaldsm.) 7937 og Baker
hefir risið upp hér i bæ öflugur-
félagsskapur tU sjálfsbjargar,
„Söltunarfélag verkalýðsdns", sem
veitt hefir stórfé hér inn i bæ-
inn, þar sem áður var atvinnu-
auðn. Það verður ekki betur séð
en að þú sért, annaðhvort í ein-
feldni' þinni eða þá af öörum lak-
ari ástæðum, að æsa þetta fólk
upp á möti þeim mönnum, er
skapað hafa- því skályrði til bjarg-
ráða og með starfi sínu veitt þvi
betri lífskjör en áður. Og vitan-
lega getur sá leikur ekki endað á
annan hátt en þann, að afleiðing-
ar þeirrar iðju þinnar komi nið-
ur á fólkinu sjálfu, ef þú nærð
að leika þá skollablindu til enda,
því andstæðingar þess fleyta
rjómann af þvi starfi þínu.
Með hlutleysi okkar jafnaðar-
manna við Framsóknarstjórnina
hefir verið komið upp öflugu
samvinnufélagi sjómanna á Isa-
ÉLrði, þar sem áður var atvinnu-
leysi og hungur verkalýðsins. Á
Austfjörðum er í vændum stofn-
un sliks félags og hér á Akureyri
er sú starfsemá þegar hafin á síð-
asta sumri', en þegar þú ert að
telja upp hvað hlutleysi okkar
hafi veitt verkalýðnum, þá sér þú
ekkert annað en brottrekstur
nemenda úr Mentaskólanum hér
og annað þvilíkt. Þú gleymir því
meár að segja að með stuðningi
okkar jafnaðarmanna hefir verið
settur mentaskóli hér á Akureyri,
sem að sjálfsögðu margir ungir
rnenn munu hafa gott af hér
norðanJands, þó ég hafd fulla á-
stæðu til að víta þá útilokun
nemenda frá skólanum, sem
nefndi hefir verið.
Mér þykár skiljanlegt að þú
setjir ekki nafn þitt undir grein-
ar eins og þá, sem ég hefi gert
hér að umtaisefni, þvi slikar
greinar sjást ekki ánnars staðar
en i því sorpi, sem heiðvirðir
menn vdlja ekki láta nafn sitt
sjást, en ég tek því ekM með
þökkum, að slíkum afkvæmum sé
ungað út á mína ábyrgð.
Ég hefi nú rofið þá þögn, sem
af rninni hendi hefir verið hér í
blaðdnu, með það fyrir augum að
þú hagaðir þér eins og ætla
mætti' að hæfði starfi þínu, en
fyrst ég hefi tekið til máls, mun
ég halda því áfram að leiðrétta
fyrir þér frásagnir þínar um þá
menn dnnan Alþýðuflokksins, sem
þér er svo ant um að ófrægja, ef
ég tel nauðsyn þess.
Erlingur Fridjónsson.
(frjálsl.) 4010. Medrihluta atkvæði
jafnaðarmanna 11324.
í viðtali um kosningasigurinn
hefir Sir Stafford Cripps látið
svo um mælt, að úrslitin séis
sönnun þess, að stjórnin hafi
verkalýðinn að baki sér.
Leikhúsið.
Dómar.
Á fimtudagskvöldið vom
„Dómar'* sýndir hér í Reykjavík
fyrsta sinni. Er langt síðan frum-
sýning hefir verið hér að íslenzku
leikrití.
Efni „Dóma" hefir verið lýst
nokkuð hér í blaðinu og verður
því ekki frekar farið út i ’það að
þessu sinni.
Sólveig Eyfólfsdóttir.
Haraldur Björnsson hefir sett
„Dóma“ á svið, og er hvergi á-
berandi- mistök að sjá. Hraðinn
er hæfilegur og þar sem leikritið
er fjörlítið frá höf. hendi sér-
jstaklega í hinum löngu samtölum
í fyrsta þætti, hefir Haraldi og
leikendum tekiist að skapa líf og
fjör. Allur sviðbúnaður er sannur
og tvö þeirra mjög fögur. Svið
síðasta þáttar sýnir bóndabýli i
Skagafirði; sér út að Drangey
og er sól við hafflöt Minnist ég
ekki að hafa séð fegurra svið hér
i 1 leikhúsinu. Hefir Freymóður
beinlinis kontíð af stað byltingu
hér í leiktjaldalist.
Hlutuerkin:
Sólveig Eyjólfsdóitir (Regína)
er ný leikkona, sem eigi hefir
fyr sést hér í stóru hlutverltí.
Má segja, að hún hafi vakið
mikla und.run með frumleik sín-
um og skapað þá trú, að hún
eigi' eftir að sýna góð afrek. Svo
fviröist i fyrsta þætti sem hún sé
taugaóstyrk og liggur við aö hún
tapi sér nokkuð, en valdinu nær
hún þegar og bezt er hún þegar