Morgunblaðið - 31.01.1978, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 31. JANUAR 1978
35
Herdís Hermóðsdóttir:
Opið bréf til Benedikts
Stefánssonar, Hvalsnesi
Það er 17. janúar 1978 og komið
að kveldi, er Morgunblaðið ber
mér kveðju frá Benedikt Stefáns-
syni. Og táknrænt mjög svo er, að
á sama tíma og ég er að meðtaka
tilskrifin glymur í eyrum gegnum
útvarpið tilkynning um útsölu-
verð á smjöri.
Ég þykist þess fullviss, að á
meðan ritfrelsi og málfrelsi er við
líði á íslandi verður Morgunblað-
ið ekki til þess fyrst blaða að
hamla gegn því, aó kaupendur
þess fái að koma skoðunum sínum
á framfæri, þrátt fyrir eindregin
tilmæli'Benedikts St. Það verður
að segjast, að varla geta þeir haft
góðan málstað að verja, sem krefj-
ast þess, að enginn fái að segja
neitt nema þeir. Satt að segja
koma mér á óvart þau feikna
áhrif, sem hann ætlar mér að
hafa, er hann lætur sig hafa að
mælast til slíks af Morgunblað-
inu.
1 niðurlagi greinar sinnar minn-
ist Benedikt þess, að kjörorð
Sjálfstæðisflokksins sé „Stétt
með stétt“, og „Gjör rétt, þol ei
órétt“. Það er vel að hann man
það. En dettur honum ekki í hug,
að „fólkinu á mölinni" muni
þykja sem bændur gleymi því við
verðákvörðun á aðalneyzluvörum
fólksins, sem þeir svo gjarnan
nefna viðmiðunarstéttirnar.
Vegna þess að bændur eru mat-
vælaframleiðendur hafa þeir sér-
aðstöðu til að selja vörur sinar
óhæfilegu verði, af því að ríkis-
stjórnir banna sölu á þessum
vörutegundum annars staðar frá,
og með því að taka þannig hönd-
um saman við framleiðendur bú-
vara neyða þeir okkur malarbúa
til að hlíta hvaða okurverði sem
er á þessum matvælum, þar sem
frumþarfir mannsins eru að
neyta matar til að viðhalda lífinu.
Þetta tel ég ekki „að gera rétt“.
Og er þá ekki nema manntak að
þola ei þann órétt. Og þarna er
það sem þingmenn bregðast hvað
hrapallegast, eða er Alþingi orðið
svo stéttarlega skipað? Hvernig
væri að láta fara fram konnun á
þvi? Með öðrum orðum: Hvaða
stétt á flesta þingmenn á Alþingi?
Nú er það svo, að ekkert af þvi
fólki, sem tekið hefur landbún-
aðarstefnuna til málefnalegrar
skoðunar, hefur látið út úr sér
annan eins óhroða í garð bænda
og þeir sumir hverjir, og þar með
Benedikt nú, í okkar garð.
Þeir eiga vart nógu sterk orð til
að ófrægja okkur persónulega. Ei
þarf ég að tiunda ósæmileg orð
hinna frægu þingm. frá 12. des.
því til staðfestingar. Þau munu
nógu margir muna. En orð Bene-
dikts i minn garð, svo sem að vera
fáviti, sem tali með litilsvirðingu
og rangfærslu um bændastéttina,
og rógberi, bera þess ljóst vitni að
Benedikt hefur trúlega ekki mun-
að kjörorðin lengur en meðan
hann setti þau á blaðið. Svo vildi
ég biðja Benedikt að huga að þvi,
að til þess að stétt geti staðið með
stétt, eins og nauðsynlegt er, ef
við fá og smá eigum að geta haldið
uppi sjálfstæðu þjóðfélagi, má ein
stétt, bændastéttin, ekki haga sér
gagnvart hinum eins og hún gerir
í dag. En því miður lenda margir
bændur saklausir í satna númer-
inu, þegar maður segir bændur.
Og ekki er það gott. Eina minn-
ingu á ég um bændur, meðal
margra annarra, frá þætti í út-
varpinu fyrir nokkrum árum. Þar
var talað við Vatnsdalsbændur.
Og það get ég sagt, að þar voru
bændur, sem voru eins og ég hefi
hugsað mér þá frá fornu fari. í
því viðtali brá aldrei fyrir hinum
sífrandi sultarsöng og barlóms-
væli um tap og aftur tap, eins óg
oftast heyrist, því miður, þegar til
þeirra bænda heyrist, sem oftast
koma fram í fjölmiólum. Það var
ánægjuleg tilbreyting. En vitan-
lega þurfa bændur og sveitafólkið
að lifa sómasamlegu lifi eins og
aðrir. En geri þeir það ekki með
þvi verði sem nú er á framleiðslu
þeirra, er það ekki of lágu verði
um að kenna, því það hefur sýnt
sig, að ég fer þar ekki með stað-
lausa stafi, að almenningur geti
ekki keypt vörurnar þvi bændur
hafa sjálfir á undanförnum vik-
um keppst við að sanna það eins
og alþjóð hefur orðið vitni að. En
að bændur skuli ekki líta sér nær,
s.s. til sinna eigin stofnana og
aðalviðskiptavina, kaupfélag-
anna, sem hafa á undanförnum
áratugum orðið fjárhagslegt stór-
veldi á viðskiptunum við þá og
meðal annars lætur þá borga
sláturkostnað slíku verði sem lóga
þyrfti hverju kllói sláturdýra fyr-
ir sig, það er sannarlega umhugs-
unarefni.
Það voru bændur, sem stofnuðu
kaupfélögin og það eru bændur
sem sitja i stjórnum þeirra, svo
það hlýtur að vera þar að leita
milliliðanna sem gleypa obbann
af lifibrauði bænda, af því þeir
hafa fengið óáreittir að brúa það
bil með stanslausum stórhækkun-
um á verði til neytenda. Og
stjórnvöld hafa þegjandi og blind-
andi gengið með til þessa leiks.
En af hverju? Jú, þeir hafa
skammtað sjálfum sér svo rífleg-
an lífeyri ásamt styrkjum og
skattfríðindum ýmsum, að þeir
eru hættir að skilja ástæður
venjulegra manna, sem þeir svo
halda áfram að krefja um nýja og
hærri skatta. Til að bíta höfuðið
af skömminni á svo enginn aö
þora eða vilja, og því síður reyna
að bera hönd fyrir höfuð sér, þó á
Herdfs Hermóðsdóttir
honum sé troðið. En sem betur
fer, er það ekki svo. Halldór Jóns-
son, verkfr., á litla grein í sama.
blaði og kveðja Benedikts til mín.
Honum vil ég sérstaklega þakka.
Það mál sem hann drepur á er oft
rætt á likan hátt hér á Eskifirði af
sérstökum ástæðum. En við Bene-
dikt vil ég að endingu segja þetta:
Það er nokkuð augljóst af skrif-
um hans, að stutt er til kosninga.
Og mætti halda, að mitt nafn væri
einhvers staðar efst á lista þegar
hann telur, að ég sé að „upp-
hefja“ mig í augum sjómanna og
verkamanna með þessum hætti.
Það er varla til annars en brosa að
þvi.
Sennilega á hann við, að ég
hugsi til þingsætis. En dettur hon-
um í hug, að ég frekar en aðrir
slíkir hefði farið svona að því?
Nei. Líklega hefði ég þá farið með
löndum og gætt þess vandlega að
hafa bara alls enga skoðun á
nokkrum hlut, og því síður flíka
henni.
Þannig fólk vilja þeir hafa á
þingi, þvi miður.
Heldur hann, að undirrituð
þætti aufúsugestur á þeim bæ?
Ónei. Hún mundi vera vis til að
vilja fara að breyta einhverju, og
meira að segja reyna það, en það
vilja þeir ekki hætta á. Þar má
engu breyta.
Þeir tala frjálslega um að fá
konur á þing, en standa gegn því
með öllum ráðum. En ég lít nú svo
á, að ástandið í landsmálunum
væri ekki jafn slæmt og þaö er, ef
fleiri konu sætu á þingi. Það
sannar tilvist Vestfjarðaþing-
mannsins af því kyni, að hún ætl-
ar að verða hinu stirðnaða Al-
þingi óþægur ljár i þúfu og
skiljanlega vilja þeir ekki hætta á
að fá annan slíkan að austan. En
konur eru helmingur kjósenda og
er ætlað að kjósa þá menn, sem
valdir eru fyrir þær. Þær mega
aðeins vera með, ef það er nokk-
urn veginn víst, að til þeirra heyr-
ist ekki og þær hafi „vit á að
þegja“, en kjósi rétt!
En gerum við það í komandi
kosningum? Því ef mín orð hafa
„reitt atkvæðin af flokknum",
hversu eru þá Benedikts hóg-
væru! orð megnug?
Svo kveð ég að þessu sinni og
vona, að Morgunblaðið birti þetta
fyrir mig, þrátt fyrir tilmæli
Benedikts Stefánssonar.
Með fyrirfram þökk.
en ef jir nægirCIR22R
er engin ástæda til ad 9
kaupa dýrara tæki l
REIKNAR HVAÐ GEFA A
TIL BAKA
GEFUR VIÐSKIFTAMANNI
KVITTUN
SKRIFAR STRIMIL FYRIR
BOKHALD
GEFUR HEILDARSÖLU
DAGSINS
KOSIAR KR. 172.000
Repdar seljnm vid llka ÓDÝRARI RflRARKASSA f
'V
SIIIFSTIFHEUI I.F.
Simi 20560
>ww>*;o>ogoj