Morgunblaðið - 02.02.1978, Page 14

Þar láta menn vatn-
id ganga yfir sig”
í ferðapistli i brezka blað-
inu „The Observer" fer brezk-
ur ferðalangur, John Julius
Norwich að nafni, nokkrum
orðum um sex uppáhalds-
staði sína og segist ekki eiga
sér aðra ósk heitari en að
heimsækja þá að nýju Einn
þessara staða er ísland og
fylgir greininni flennistór
mynd af íslenzkum hestum á
harðaspretti Segist höfund-
ur hafa verið á íslandi í að-
eins tvær vikur og segir að
séc líki bezt hversu landið er
ósnortið, „það lítur eins út og
á tímum íslendingasagnanna
fyrir 1000 árumHann
helduráfram:
„ísland er næstum eins
stórt og England, hins vegar
er íbúafjöldinn áHTta og i
Portsmouth Helmíngúr haps
býr i hofuðborginnr og því er
fásinnið ekkert undrunarefni
þegar út í sveit kemur Þar er
heldur ekki margt vega og
þeir, sem til eru, ómalbikað-
ir Þegar kemur að á, en þær
eru óhemju margar, hættir
mönnum til að láta vatnið
ganga yfir sig í stað þess að
gana yfir það Óhægt er um
ferðir eins og flest annað
Tré fyrirfinnast ekki og þvi
fátt um fugla Villidýralíf er
svo fábreytt að þrátt fyrir að
Frásagnarstúfur brezks ferdalangs af Islandi
THE OBSEAVER REVIEW SUNDAY 1 JANUARY 19T8
gW Let yourself go in 78
For Hrallv Disccrning Dnnkcrs
HIGH&DRYW
^ RcallyDryGm |mJ ^
Over the next few week.s we shall be getting down to the practical aspects of every kind of
holiday, the nuts and bolts of travel. Today, however, for one week only, and reg'ardless of
expense, we invite you to join us in living entirely for pleasure.
A traveller’s
choice sextet
by JOHN JULIUS NORWICH
íslendingar lesi, skrifi, þýði
og gefi meira út á sínu harð-
snúna móðurmáli en nokkur
önnur vestræn þjóð, er til
einskis barizt að leita verka
Beatrix Potters. Spurzt hefur
að -afburða gott sé að renna
fyrir fisk, en verðið keyrir úr
hófi.
Hvers vegna þá að fara
þangað? Einfaldlega vegna
þess að það er eina landið i
hinum siðmenntaða heimi,
þar sem mengunar hefur
ekki gætt enn þá Vindurinn
þýtur, Tjósið blikar og landið
er óbreýtt síðan fyrir 1000
árúm. Og ekki má gleyma
fossunum. Hvort þeir eru 30
eða 60 metra háir má heyra
þá i margra kílómetra fjar-
lægð í kyrrðinni Þeir eru
tugum saman vitt og breitt,
regnböginn glitrar í úðanum
og balarnir i kring grænni en
þegar þeir baða i sólinni.
Gosbrunnar og hverir sjá fyrir
heitavatnskerumundir berum
himni Mikil tilbreytni það frá
gamalgóðum ströndum Mið-
jarðarhafsins I samræmi við
íslenzkar mótsagnir er hlýrra
við norðurströndina en við þá
syðri Og Akureyrarbær stát-
ar af kirkju i „art decorative"
stíl, sem mig grunar að eigi
sér enga lika íveröldinni
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 2. FEBRÚAR 1978
unni eftir að hún gaus upp
70 manns, í næstu 97 og
1 04 í þriðju viku
Það var fyrst árið 1 933 að
vísindamönnum tókst að
finna veiruna sem er orsök
veikinnar. Hefur hún siðan
verið nefnd inflúensa A. A
árunum 1946 til 1947 var
síðan uppgötvað annað af-
brigði af A og gerðu veiru-
fræðingar á sama tima mikil-
væga athugun með hjálp raf-
eindasmásjár. Komust þeir
að þvi að ytra borð hverar
veiruagnar er þakið hundruð-
um eggjahvítuanga. Eru þeir
tvenns konar Annars vegar
úr efni sem nefnt er
„hemagglugtín," en það er
lífefnafræðilegt, limkennt
efni, sem gerir að verkum að
rauð blóðkorn loða saman i
klasa og greiðir leið veirunn-
ar inn i frumur, og hins vegar
ensímefni, „neuraminidase",
er leysir upp límefnið og
hjálpar veirunni að komast út
úr frumunni aftur. Eggja-
hvítuangar þessir eða totur
hvetja einnig til myndunar
varnarefnis gegn smitun af
inflúensu síðar á ævinni.
Nú hafa veirufræðingar
fundið upp nýjar nafngiftir
fyrir hinar ýmsu tegundir
inflúensu Þannig nota þeir
upphafsstafinu H og N fyrir
eggjahvítuangana hvorn um
sig og númera helztu breyt-
ingaform, sem þær taka. Á
rnáli þessu verður síðasta
sveiflan, sem var Hong
Kong-inflúensan 1968,
H3N2 Innan marka þessa
mynstursbreytinga má svo
benda á minni háttar tilbrigði
og eru þau kunn undír nafn-
inu „flökt" (ens. drift). Má því
svo að orði kveða að Texas A
og Victoria A séu flökt, en
þetta eru tvö siðustu afbrigð-
in af stofni fimm H3N2-
inflúensufaraldra Eru af-
brigði þessi svo lik hvort öðru
á flestan hátt að þeir, sem
bólusettir eru gegn Victoria A
með árs fyrirvara, eru að
nokkru leyti ónæmir fyrir
Texas A Þetta siðarnefnda
afbrigði kom fyrst fram á
siðasta ári.
Bandarískir sérfræðingar
settust saman á rökstóla í
bandarisku heilsuverndar-
stofnuninni i Bethesda i sið-
ustu viku um ráð til að berj-
ast gegn inflúensunni. Öllum
var Ijóst að þegar væri orðið
um seinan að byrja rann-
sóknir til að framleiða bólu-
efni gegn útbreiðslu hennar
á líðandi vetri En þar eð
búist er við að fyrstu fórnar-
lömb í Bandaríkjunum verði
rússnesku flensunni að bráð í
vor, mæltu þeir með því við
embætti yfirlæknis að reynt
yrði að gera úr garði eitt
bóluefni gegn bæði
rússnesku inflúensunni og
Texas A og Victoria A af-
brigðunum, ef þess væri
kostur. Á næsta ári er hins
vegar ekki að vita nema nýtt
flökt verði farið að gera
mönnum rúmrusk.
En meðan vörnum verður
ekki við komið duga engin
töfraorð né galdralyf. Fyrir
þá, sem inflúensan kýs að
hrekkja, á yfirmaður heilsu-
gæslustöðvarinnar í New
York, Donald O. Lyman, að-
eins eitt hollráð: „Ég hefðist
við í rúminu, léti fólk veifa
blævæng yfir mér, drykki
minn ávaxtasafa og léti tim-
ann sjá um lækninguna".
Þýtt og endursagt
úr Time.
Sífellt skiptir
inflúensan litum
Sérhæfðir visindamenn í
efnum, sem varða inflúensu,
komu saman í Genf fyrir
nokkrum dögum. Þar þing-
uðu þeir um leiðir til að ráða
niðurlögum ínflúensufarald-
urs, sem stungið hefur sér
níður í Sovétrikjunum Enda
þótt skýrt hafi verið frá sjúk-
dómstilfellum i Kína, Finn-
landi og Tékkóslóvakiu, er
óhætt að segja að afbrigði
það, sem um er að ræða,
rú^sneska flensan, sé ekki
annað en hættumerki fyrir
aðra hluta heimsbyggðarinn-
ar enn sem komið er Það
afbrigði flensunnar, sem nú
breiðist út i Bandaríkjunum
og kennt hefur verið við
Texasfylki, er annarrar gerð-
ar samkvæmt niðurstöðum
lækna
Það er erfitt að segja til um
hve mörg sjúkdómstilfelli er
eða hefur verið um að ræða.
Yfirvöld heilbrigðísmála
styðjast að öllum jafnaði við
fjarveru nemenda í skólum
sem tölfræðilega viðmiðun.
Þó er varhugavert að draga
of margar ályktanir vegna
þess að veikin gerði vart við
sig meðan nemar voru enn í
jólaleyfi Marktækari er hins
vegar tala látinna í hópi las-
burða fólks og aldraðs. Er
mjög algengt að þeir, sem
verða flensunni að bráð, fái
lungnabólgu í kjölfarið. í
New York létust í fyrstu vik-
Hiti. bein- og höfuðverfcur og hósti eru inflúensunni samfara.