Morgunblaðið - 02.02.1978, Page 25

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 2. FEBRUAR 1978
25
1 gær var lagt fram á Alþingi
stjórnarfrumvarp til laga um
viðskiptabanka f eigu ríkisins.
Frumvarpið er í 9 köflum: al-
menn ákvæði, stjórrv samstarfs-
nefnd, starfsemi, lausafjár-
staða, endurskoðun, refsi-
ákvæði og ýmis ákvæði og gild-
istaka.
Helztu breytingar, sem frum-
varpið felur í sér frá gildandi
lögum eru þessi:
1. Sett eru ftarlegri ákvæði
um endurskoðun sem m.a. miða
að aukinni fagþekkingu þeirra,
sem að endurskoðun starfa hjá
ríkisviðskiptabönkum; jafn-
framt því sem stefnt er að
breytingum á skipulagi og
framkvæmd þess starfsþáttar i
samræmi við breyttar aðstæð-
ur. Þingkjörnir endurskoðend-
Olafur Jóhannesson
bankamálaráðherra.
að endurskipulagningu útibúa-
kerfis og fjalla um verkaskipt-
ingu þeirra.
Meðal annarra nýmæla, sem í
frumvarpinu eru, má nefna:
# — Ríkisviðskiptabankar
skulu reka hvers konar við-
skiptastarfsemi, sem þýðir, að
fallið er frá þeirri stefnu að
ríkisviðskiptabankar sérhæfi
sig í þjónustu við tilteknar at-
vinnugreinar, eins og verið hef-
ur hingað til.
# — Ráðherra getur, hvenær
sem er, krafió bankaráð og
bankastjórn um yfirlit yfir
rekstur og hag bankans.
# — Akvæði núgildandi laga
þess efnis að bankaráðsmenn
og varamenn þeirra skuli eiga
búsetu í Reykjavík eða ná-
grenni eru felld niður í frum-
varpinu.
Stjómarfrumvarp að bankalögum:
Itarlegri ákvædi
um endurskoðun
Búnaðarbanki heyri undir bankamálaráðherra
með sama hætti og Landsbanki og Utvegsbanki
ur starfa áfram. Lagt er til, að
auk þeirra starfi að endurskoð-
un viðkomandi banka löggiltur
endurskoðandi, sem ráðherra
skipar. Skal hinum löggilta
endurskoðanda heimilt að láta
menn í hans þjónustu taka þátt
i framkvæmd endurskoðunar
hjá viðkomandi banka.
2. 1 frumvarpinu er heimild-
arákvæði þess efnis, að banka-
ráð geti ráðið sérstakan starfs-
mann, er ekki hafi önnur störf
með höndum en að fylgjast með
starfsemi bankans, eftir nánari
ákvörðun þess.
3. Búnaðarbankinn, sem í
gildandi lögum heyrir undir
landbúnaðarráðherra, heyrir
með öðrum ríkisviðskiptabönk-
um undir ráðherra bankamála.
ef frumvarp þetta verður sam-
þykkt. Stofnlánadeild Iandbún-
aðarins heyrir þó áfram undir
þann ráðherra, er fer með land-
búnaðarmál.
4. Gert er ráð fyrir að sett sé
á fót sérstök samstarfsnefnd
bankanna, skipuð 7 mönnum,
tveimur frá hverjum ríkisvið-
skiptabanka og einum frá
Seðlabanka Islands, til að efla
samstarf bankanna, stuðla að
rekstrarhagkvæmni og vinna
# — I frumvarpinu eru ogým-
is nýmæli varðandi ráðningu
starfsmanna.
# — Lagt er til að rikisvið-
skiptabönkum sé óheimilt að
eiga aðrar fasteignir en þær,
sem nauðsynlegar eru vegna
starfsemi þeirra eða vegna lík-
legrar aukningar á starfsemi.
Hér er einungis drepið á
nokkur nýmæli i frumvarpinu,
en hvergi nærri er um tæmandi
upptalningu að ræða. Frum-
varpi þessu verða gerð ítarlegri
skil á þingsiðu Mbl. samliða
framsögu bankaráðherra, er
hann mælir fyrir frumvarpinu.
SVIPMVND — Hér má sjá i fremstu röð: Þórarin Þórarinsson, pingmann Reykvikinga. Jón G. Sólnes.
þingmann Norðlendinga og Olaf G. Einarsson, þingmann Reyknesinga. Að baki þeim standa: Friðjón
Þórðarson, þingmaður Vesllendinga, Ingi Tryggvason, þingmaður Norðlendinga, Gils Guðmundsson.
þingmaður Reyknesinga, Steinþór Gestsson, form. fjárveitinganefndar og GeirGunna—son, sem einnig á
sæti i fjárveitinganefnd.
Þingfréttir í
stuttu máli
Blönduvirkjun
rædd í
neðri deild
EFRI DEILD — # — ólafur
Jóhannesson, dómsmálaráðherra,
mælti i gær fyrir stjórnarfrumvarpi
að þinglýsingarlögum, ásamt 9 öðr-
um hliðarfrumvörpum Efnisatriði
frumvarpa pessara voru nýlega rakin
á þingsiðu Mbl Málin voru öll af-
greidd til allsherjarnefndar og 2
umræðu i deildinni
f — Ragnar Arnalds (Abl)
mælti fyrir frumvarpi um stjórnskip-
unarlög Fjallar það um lækkun
kosningaaldurs (til þings) Í 18 ára
aldur Jón Ármann Héðinsson (A)
studdi frufnvatpið og minnti á fyrri
tillögur Alþýðúflokks um sama efm
0 — Albert Guðmundsson (S)
mælti fyrir frumvarpi er hann flytur
um Samkeppni, verðmyndun og
samruna fyrirtækja. Frumvarpið er
samið að tilhlutan Verzlunarráðs ís-
lands Þvi hafa verið gerð efnisleg
skil á þingsíðu Mbl
NEÐRI DEILD
í neðri deild var fram haldið fyrstu
umræðu um stjórnarfrumvarp um
virkjun Blöndu Í A-Húnavatnssýslu
Páll Pétursson (F) mælti enn gegn
frumvarpinu Pálmi Jónsson (S)
mælti með þvi Þórarinn Þórarins-
son (F) benti á Landsvirkjun sem
líklegan framkvæmdaaðila Taldi
hann virkjunarkönnun tæplega
komna það langt að rétt væri að
afgreiða frumvarpið. þótt hann að
öðru leyti teldi rétt að hraða málinu
Gunnar Thoroddsen Orkuráðherra
svaraði fyrirspurnum Benti hann
m a á að Landsvirkjun væri sam-
eign Reykjavikurborgar og ríkisins,
er þjóna ætti tilteknum landshluta
Ef hugmyndir um Norðurlandsvirkj-
un næðu ekki fram að ganga væru
Rafmagnsveitur rikisins líklegri
framkvæmdaaðili Umræðum lauk
ekki Vikið verður nánar að þessum
umræðum siðar
Embættisgengi kennara:
Starfsreynsla
metin til réttinda
Vilhjálmur Hjálmarsson
menntamálaráðherra boð-
aði það í svari við fyrir-
spurn frá Ragnari Arnalds
(Abl) um endurmenntun
og réttindi nú „réttinda-
lausra“ kennara, að frum-
varp til laga um embættis-
gengi kennara yrði lagt
fram á Alþingi mjög bráð-
lega.
Þá upplýsti ráðherra að
undanfarið hefði verið í at-
hugun hjá ráðuneyti sínu,
að opna námskeið við
Kennaraháskóla íslands
fyrir grunnskólakennara,
sem ekki hefðu tilskilin
réttindi og hafi í því efni
einnig verið hugað að sum-
arnámskeiðum og bréfa-
skóla.
Ráðherra sagði að lögin
um Kennaraháskóla ís-
lands væru nú í endurskoð-
un og yrði frumvarp um
skólann lagt fram á þessu
þingi — að lokinni þeirri
endurskoðun. Ákvæði um
framangreint efni, þ.e.
menntun „réttindalausra"
kennara, yrðu annað hvort
í því frumvarpi eða frum-
varpi um embættisgengi
kennara, ellegar i báðum,
eftir því sem við þætti eiga.
Samráð yrðu höfð við
kennarasamtökin um þessi
mál.
Miklar umræður urðu
um þetta mál, m.a. hvern
veg starfsreynsla og
menntun yrðu sanngjarn-
lega samhæfð og metin til
réttinda við kennslu. Það
kom fram í umræðunni að
skólahald hefði hreinlega
fallið niður í fjölmörgum
strjálbýlishéruðum, ef ekki
hefði komið til starf hinna
„réttindalausu" kennara,
sem sumir hverjir hefðu
áratuga starfsreynslu að
baki, en byggju hins vegar
ekki við nægjanlegt starfs-
öryggi. Námskeið, sem
leiddu til starfsréttinda,
væru því meir en tímabær.
Hreyfanlegir snjónagiar:
Fullnaðarprófun
bíður fjárveitingar
GUNNAR Thoroddsen, iðnaðar-
ráðherra, svaraði í gær fyrirspurn
frá Helga F. Seljan (Abl), varð-
andi fjárstuðning til að Ijúka
smíði og fullprófa ný nagladekk
með hreyfanlegum nöglum. Svar
ráðherra fer hér á eftir.
„Einar Einarsson hefur snúið
sér til iðnaðarráðuneytis varðandi
hjólbarða þá, sem hann hefur
fundið upp með hreyfanlegum
snjónöglum. Iðnaðarráðuneytið
tók hugmynd Einars til meðferð-
ar og athugunar og sendi málið til
umsagnar Iðnþróunarstofnunar,
en kostnaðaráætlun Einars við
smíði dekkjanna og prófun útbún-
aðar var um 11 millj. kr. Iðn-
þróunarstofnun kannaði málið og
taldi, að rétt væri að prófa upp-
finninguna betur en gert hefði
verið og mælti með nokkrum
styrk til Einars i þessu skyni.
S,ú fjárhæð, sem Iðnþróunar-
stofnun gerði ráð fyrir að til þessa
þyrfti, var á bilinu 1—2 millj. kr.
Hins vegar taldi uppfinningamað-
urinn þetta með öllu ófullnægj-
andi og taldi upphæðina miklu
hærri, en hún var eins og ég gat
um hér áðan um 11 millj. kr.
Ráðuneytið hefur ekki haft mögu-
leika á að leggja fram fé til þess
að ljúka smiði og prófun þessara
nagladekkja í samræmi við óskir
og áætlanir Einars, en ráðuneytið
skrifaði fjárveitinganefnd á s.l.
hausti bréf, sem var á þessa lund
með leyfi hæstv. forseta:
„Ráðuneytið hefur haft til
meðferðar styrkbeiðni Einars
Einarssonar vegna tilrauna við
sérstaka gerð naglahjólbarða. Rn.
hefur verið kynnt erindi Einars
til fjvn., dags. 25. ágúst 1977 og
beiðni um fjárframlög til þessara
tilrauna. Af því tilefni vill rn.
kynna fjvn. niðurstöður stjórnar
Iðnþróunarstofnunar íslands í
máli þessu og mæla með fjár-
stuðningi i samræmi við það.“
Fjárveitinganefnd sá sér ekki
fært að gera tillögu um fjárveit-
ingar í þessu skyni í fjárlögum
fyrir 1978. Það er rétt að taka
fram, að í bréfi sínu til nefndar-
innar hafði Einar fært upphæð-
ina úr 11 millj. niður i um 8 miltj.
kr„ eins og kemur frain í þeirri
áætlun,' sem send er fjárveitinga-
nefnd. En hún hefur málið áfram
til athugunar að þvi er formaður
nefndarinnar hefur tjáð mér.“
Skipting eftir kjördæmum:
F élagsheimilasjóður
og skemmtanaskattur
Félagsheimilaljóður veitti rúmlega 63 milljónir króna til 68 félags-
heimila á árinu 1976. Þetta kom fram í svari Vilhjálms Hjálmarssonar
menntamálaráðherra við fyrirspurn Péturs Sigurðssonar (S) um hlut
félagsheimilasjóðs I skemmtanaskatti í sameinuðu þingi i gær.
Skipting þessa fjármagns eftir kjördæmum var þessi:
Vesturland ............................ 18.669 þús. til 14 heimila.
Suðurland ............................. 9.991 þús. til 13 heimila.
Norðurland eystra ...................... 9.163 þús. til 10 heimila.
Vestfirðir ............................. 7.077 þús. til 15 heimila.
Austurland ............................. 6.291 þús. til 5 heimila.
Reykjanes ............................. 5.208 þús. til 9 heimila.
Norðurl. vestra ......................... 3.646 þús. til 5 heimila.
Reykjavík .............................. 3.583 þús. til 7 heimila.
Hlutur fél3gsheimilasjóðs i skemmtanaskatti 1976 nam rúmlega 72
m. kr. 10% af þeirri fjárhæð renna í menningarsjóð félagsheimila.