Morgunblaðið - 08.02.1978, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 8. FEBRUAR 1978 15
Magnús Víglundsson:
Undanfarna daga hefur mátt
lesa í dagblöðum frásagnir og út-
leggingar á málshöfðun frú
Hrefnu Benediktsson, Einars
sendiherra Benediktssonar og
annarra núlifandi erfingja Einars
skálds Benediktssonar. Er mál
þetta höfðað til ógildingar á
samningi er Einar skáld Bene-
diktsson gerði við Braga hf. og
undirritaði sjálfur og dagsetti
hinn 17. janúar 1938, en sam-
kvæmt samningi eignast Bragi hf.
höfundarrétt að verkum Einars
Benediktssonar.
Stefnendur halda því jafnvel
fram, að þessi samningur hafi
aldrei verið gerður, allt tal um
tilvist hans sé hugarburður einn.
Ég hygg þó, að í ljós muni koma
að þessi umræddi samningur, sem
fra öndverðu hefur verið einskon-
ar stjórnarskrá í starfi Braga hf.,
sé enn til, og í fullu gildi, en
enginn sýnir harðsnúnum mót-
spilara á spilin fyrr en tími er til
þess kominn, og í þessu tsilfelli
fer það eftir atvikum. —
Komi til þess, að fullyrðingarn-
ar um fjarveru samningsins fjalli
um sjálfa sig, þá er að taka sér
stöðu í næsta sóknarvígi; sanna að
þjóðskáldið Einar Benediktsson
hafi ekki verið með réttu ráði hin
síðari æfiár. Þetta er svo sem ekki
nýtt verkefni, því ég veit ekki
betur en einhverjir kæruaðila og
ættingjar þeirra hafi þrisvar sinn-
um leitað til íslenskra dómstóla
til að ógilda réttindi Braga hf. í
sambandi við útgáfurétt á verk-
um Einars skálds Benediktssonar.
Jafnan þó við neikvæð erindislok.
Þessi þáttur málsins, endur-
teknar tilraunir til að færa sönn-
ur á, að Einar skáld Benedikts-
son, faðir sækjenda og afi, hafi
skort vit og verðugleika til sjálfs-
forræðis, jafnvel að leita til lækna
um aðstoð í þessu sambandi, er
mjög athyglisverður. Ég veit ekki
nánar um þau mál, hitt tel ég mig
vita, að hin mikilsvirti fræðimað-
ur og maður, dr. Níels Dungal,
prófessor hafi visað frá sér boði
um slíka þátttöku i aðför að and-
legu heilbrigði Einars skáld'
Benediktssonar, sem þá var lát-
inn.—
Svo er það, að í viðtali í Morg-
unblaðinu hinn 5. þ.m. gerir
Ragnar Aðalsteinsson hrl., sækj-
andi málsins á hendur Braga hf.
þetta kærumál o.fl. að umtalsefni.
Ekki er mér kunnugt um, hvort
þetta er venja lögfræðinga meðan
mál eru til meðferðar. Eg veit það
ekki, en hlýt að svara Ragnari
Aðalsteinssyni nokkrum orðum,
að svo ótvírætt gefnu tilefni.—
Ragnar Aðalsteinsson segir, að
Bragi hf. hafi misst útgáfuréttinn
fyrir að hafa framselt hann til
Isafoldarprentsmiðju á nánar til-
greindum bókum, sem gefnar
voru út árin 1945 og 1952. Hins
vegar lætur Ragnar niður falla að
minnast á Sýnisbók af verkum
Einars Benediktssonar, sem Bragi
hf. samdi um við Almenna Bóka-
félagið um útgáfu á, og kom út
árið 1957. Þetta er merk bók,
bundin í alskinn, Jóhannes Kjar-
val listmálari myndskreytti hana
Magnús Vfglundsson
af sinni alkunnu snilld, dr. Bjarni
Benediktsson, forsætisráðherra,
þáverandi formaður Almenna
Bókafélagsins ritaði formála, en
efnið mun ég hafa valið. Þessi bók
mun hafa selst í um 8000 eintök-
um, sennilega meira en nokkur
önnur íslensk kvæðabók í 1. út-
gáfu. Bókin mun hafa kostað um
275 krónur.
Það er miður, að Ragnar Aðal-
steinsson skuli ekki hafa minnst á
þessa merku bók, er hann átelur
Braga hf. í vítalinu fyrir van-
rækslu í útbreiðslu á skáldverk-
um Einars Benediktssonar.
1 ofangreindu viðtali i Morgun-
blaðinu hinn 5. þ.m, minnist
Ragnar á Afmælisútgáfuna, sem
hann telur voðalega dýra, kosti
um 18 þús. kr. Ekki er þetta nú
alveg rétt hjá lögmanninum. Ot-
gáfan er á 2 verðum: kr. 17.640 og
kr. 14.640, þar er innifalinn sölu-
skattur og þóknun til bóksala. —
Þess skal getið af þessu tilefni, að
verk Davíðs Stefánssonar skálds
kosta kr. 21.600 í heildarútgáfu,
söluskattur og sölukostnaður þar
innifalinn. Með þessum upplýs-
ingum er þó ekki gerð tilraun til
að leggja mat eða gera samanburð
á gildi verka þessara skálda, hel-
ur eru þetta aðeins upplýsingar
um verð, í tilefni af ummælum
Ragnars Aðalsteinssonar.
Vildi ég aðeins hvetja fólk til að
skoða Afmælisútgáfuna á verkum
Einars Benediktssonar, og mynda
sér skoðun á því, hvort hún sé of
dýru verði goldin. Ekki héfur svo
þótt til þessa, enda buddan ekki
alltaf réttur mælikvarði, og hefur
aldrei verið á íslandi, þegar um
val bóka hefur verið að ræða. Er
það vel, og ærið þakkarefni. —
En Ragnar Aðalsteinsson held-
ur áfram í viðtalinu við Mbl.
Hann minnist á bókarkver, sem
bókaútgáfan Helgafell hafi gefið
út. Þetta sé formáli, sem dr. Sig-
urður Nordal hafi ritað fyrir
Braga hf. í Afmælisútgáfuna.
Regnar Aðalsteinsson bætir við,
„að Sigurður hnýti mjög í Braga-
menn“. Ég hafði vonað, að bókar-
kver þetta væri gleymt, en fyrst
fram kemur að svo sé ekki, þá ber
að muna það.—
Viðvíkjandi heimild Braga hf.
til að framselja útgáfurétt að
verkum Einars skálds Benedikts-
sonar, er það sannfæring mín, að
ofangreindur samningur heimili
greinilega slíkt framsal. Sé svo,
þá er einnig þetta haldreipi sókn-
arliðsins brostið. —
Ég vil að gamni mínu geta þess,
að útlit 5000 krónur seðilsins okk-
ar, og Seðlabankinn gaf út á sín-
um tíma, er mjög í anda hins
fræga og fagra kvæðis „Dettifoss“
eftir Einar Benediktsson, skáld.
Seðillinn er og prýddur mynd
þjóðskáldsins, svo og myndum af
miklum virkjunum. Ég vona að
fólki auðnist að spara saman sem
mestu af þessum bankaseðlúm,
sér til yndis og öryggis. — Víða
hafa sporin legið, og eitt sinn
hafði Bragi og Afmælisútgáfan
samskipti við aðila, sem um skeið
Einar Benediktsson
var í Bankaráði Seðlabanka Is-
lands. Þeim samskiptum er nú
löngu lokið. — Margt fleira væri
hægt að tilgreina um viðleitni
Braga hf. til að halda minningu
og hugsjónum Einars skálds
Benediktssonar á loft, en hér skal
nú látið staðar numið.
Ég hefði ekki skrifað þessa
grein nema að sérlega gefnu til-
efni; svo sem að framan getur.
Mál þetta verður á sírium tima
væntanlega varið og sótt fyrir
dómstólum, kröfur gerðar og
Framhald á bls. 25.
Útgáfuréttur Braga hf. á verkum
Einars skálds Benediktssonar
onn
Taktu þér hlé frá daglegum
störfum um stund og fáðu þér
mjólkurglas.
Engin fæða uppfyllir betur þau
skilyrði að veita þér flest þau
næringarefni, sem nauðsynleg eru
lífl og heilsu.
Slakaðu á smástundofrá starfi og
streitu dagsins og byggðu þig upp
til nýrra átaka um leið/V
Drekktu mjólk í dag - og rtjóttu
þess. Vv

Næringargildi í lOOg af mjólk eru u.þ.b
Prótín 3,4 g A-vítamín 80
fita 3,5 g B.-vítamín 15
kolvetni 4,6 g D-vítanjín 3
Iwlk 0,12 g B;-vítaniin 0,2
Fo^for 0.09 g C-vítamíiK 1,5
Járn 0,2 mg Hitaeiningar 63
orkulind okk.