Morgunblaðið - 09.02.1978, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 9. FEBRUAR 1978
7
Landbúnaður
Gjaldeyris- og við-
skiptaaðstaða þjóðar-
innar út á við hefur ver-
ið og er bágborin, þó
heldur hafi miðað í
rétta átt f þvf efni. Sú
fávizkustefna að rétt
væri að leggja niður
landbúnað á tslandi og
flytja inn alla búvöru,
sem neyzluvenjur þjóð-
arinnar gera kröfu til,
myndi sfður en svo
rétta við hag þjóðarinn-
ar f millirfkjaverzlun.
Við flytjum þegar inn
um 40% af neyzluvör-
um þjóðarinnar. Við
getum og hugleitt, hver
hefði verið kostur þjóð-
arinnar f tveimur
heimsstyrjöldum þess-
arar aldar, ef hún hefði
verið háð aðflutningi
búvara erlendis frá á
þeim tfmum strfðssam-
ganga og heims-
hungurs. Þá — sem
ætfð — var þjóðinni
nauðsynlegt að búa að
sfnu um matvælafram-
leiðslu.
Landbúnaður er
mikilvægur hráefna-
gjafi fslenzkum iðnaði.
Ullar- og prjónavörur
voru fluttar út fyrir
tæpa tvo milljarða
króna árið 1975 (miðað
við þáverandi verðlag)
og loðsútuð skinn og
vörur úr þeim fyrir tæp-
ar 1200 m.kr. Flest
kauptún og kaupstaðir
á Islandi byggja helft
atvinnu og afkomu á
samskiptum við nær-
liggjandi landbúnaðar-
héruð: úrvinnslu land-
búnaðarafurða, þjón-
ustuiðnaði og verzlun.
Sjávarplássin fylla flest
þann flokk þéttbýlis.
Fjöldi kauptúna byggir
afkomu sfna alfarið á
nærliggjandi landbún-
aðarhéruðum: Selfoss,
Egilsstaðir, Blönduós.
nefnd sem dæmi. Sá,
sem vill fslenzkan land-
búnað feigan stefnir
jafnframt að þvf að
höggva að rótum af-
komu fólks f flestum
þéttbýlisstöðum á Is-
landi.
Sjávarplássin
Fiskimiðin, sem út-
flutningsframleiðslan
og gjaldeyrisöflun þjóð-
arinnar sækja hráefni
sitt til, liggja umhverfis
landið allt. Fiskvinnslu-
stöðvarnar, sem marg-
falda hráefnið f
vinnslu, eru af þeim
sökum staðsettar á gjör-
vallri strandlengjunni.
Nýting fiskimiðanna og
raunar gróðurmoldar-
innar krefst þess, að
landið sé allt f byggð.
Ella myndi verðmæta-
sköpun f þjóðarbúinu
skreppa saman og þar
með lffskjör þjóðarinn-
ar sem heildar. Nefna
má sem dæmi að Vest-
firðir einir, fámennasti
fjórðungur landsins,
leggur til um fjórðung
freðfiskútflutnings
Sölumiðstöðvar hrað-
frystihúsanna.
Sigluf jörður sem mal-
aði þjóðarbúinu gull á
árum sfldarævintýris-
ins, var ekki hátt skrif-
aður er gull hans f þjóð-
arkistuna þraut. Nú má
nefna hann á ný sem
dæmi um hornstein
verðmætasköpunar.
Heildarlöndun á bolfisk
og loðnu f Siglufirði
nam 154 þúsundum
tonnum á sl. ári. Mun
það vera mesta magn
afla landað á einum
stað á landinu 1977.
Alls var landað þar
96.000 tonnum af bol-
fiski og 145.000 tonnum
af loðnu.
Kaupgjalds- og verð-
lagsþróun f landinu
1977 hafði fært rekstur
frystiiðnaðarins í land-
inu að stöðvun. Nokkur
frystihús höfðu þegar
hætt rekstri s/v-lands.
Rekstrarstöðvun annars
staðar var tfmaspurs-
mál, þó nokkur munur
væri á rekstrarstöðu
einstakra frystihúsa.
Sýnt var að stefndi f at-
vinnuleysi vfða um land
— án efnahagsráðstaf-
ana, sem nú hefur verið
eða er verið að grfpa til.
Ekki hefðu almanna-
kjör batnað við atvinnu-
leysi og stöðvun verð-
mætasköpunar í sjávar-
útvegi. Gengislækkun
er að vísu neyðarúrræði
— en færir sjávar-
útveginum engu að sfð-
ur fleiri fslenzkar krón-
ur til að koma f veg
fyrir rekstrarvá, sem
barið hafði að dyrum
hans og þjóðarinnar.
Reykjavík
Jafnhliða þvf, sem
þjóðin verður að meta
hlut landbúnaðar og
sjávarplássa í þjóðarbú-
skapnum, þarf hún að
meta rétt gildi höfuð-
borgarinnar, bæði f
verðmætasköpun
(sjávarútvegur, fisk-
vinnsla og sfðast en
ekki sfzt margvfslegur
iðnaður) og sem þjón-
ustumiðstöð á flestum
greinum þjóðarbúskap-
ar og mannlegra sam-
skipta. Það er þjóðinni
allri til gagns og giftu
að Reykjavfk haldi hlut
sfnum og reisn höfuð-
borgar. Þess vegna þarf
að eyða tortryggni og
barnalegri togstreitu,
sem vandræðaöfl ala á,
engum til góðs en öllum
til ills. Hlutur Reykja-
vfkur gagnvart opin-
berri fyrirgreiðslu, s.s.
varðandi hafnarmann-
virki, opinbera fjárfest-
ingarsjóði, jöfnun kosn-
ingaréttar, hefur verið
minni en skyldi. Jöfnun
á þessum vettvangi
hlýtur að vera framund-
an e.t.v. í áföngum, en
óhjákvæmilega.
LSkerai
m SMÍÐJUVEGI6 SlA
SlMI 44544
Nú getum við boðið þessi finnsk-hönnuðu sófa-
sett með leðuráklæði. Framleiðum þau einnig
með áklæðum eftir eigin vali. Eigum margar
tegundir af leðursófasettum.
LlTIÐ INN!
VERIÐ VELKOMIN!
EIKTEAK og
OREGONFURA
ávalllt fyrirliggjandi.
Timburverzlunin
Volundur hf.
KLAPPARSTIG 1, SÍMI 18430 — SKEIFAN 19. SIMI 85244
Svipmyndir
á svipstundu
Svipmyndir í hvert skírteini
Svipmyndir sf.
Hverfisgötu 18 ■ Gegnt Þjódleikhúsinu
SKÁKSTYRKIR ERU SKATTFRJÁLSIR
SKÁKSAM BAINID
GIRO 625000 ISLAN DS
Heimili óskast
Heimili óskast í Reykjavík fyrir 13 ára
dreng til skemmri eða lengri tíma. Uppl í
síma 74544 fyrir hádegi.
V—____________________________________ J
151 Felagsmálastofnun Reykjavíkurborgar