Morgunblaðið - 09.02.1978, Blaðsíða 22

22— l-I —I —........— ii(iii(u:xm,At)rí.), KiMMTi;i)A(:i;K 9. kkiíkuah iotx
— Allt gengur á
afturfótunum
Framhald af bls. 2
varð lokastaðan þessi Hvítt Margeir
Kh7, Df7, a6 Svart Jón Kb3
Það áttu fæstir von á að norska
alþjóðameistaranum Ögaard myndi
takast að vinna tékkneska stórmeistar-
ann Smejkal, en sú varð samt raunin á
Ögaard sem hafði hvítt lék mjög skyn-
samlega í byrjuninni og fór svo að
hann vann peð af af Smejkal og hægt
og Öítandi þrýsti hann á, eða þar til að
Smejkal sá sér vænstan kostinn að
gefa skákina eftir 52 leiki
— ASI og VSI
Framhald af bls. 2
Sambandið hefði að vísu átt fulltrúa í
Verðbólgunefndinni og fengið að
fylgjast með framvindu mála innan
hennar, svo og hefði ríkisstjórnin rætt
v.ð fulltrúa Alþýðusambandsins um
einstök atriði en hins vegar hefði Al-
þýðusambandið ekki haft neitt um það
að segja hvaða leið til lausnar verð-
bólguyandanum yrði valin né fengið
frekari upplýsingar þar að lútandi Að
visu hefði verið ýjað að þvi að svo-
nefnd leið 5 (málamiðlunarleið sem
nefnd er í skýrslu verðbólgunefndar-
mnar) kæmi helzt til greina en Björn
sagði að í augum verkalýðshreyfingar-
innar væri þar alls ekki um neina
málamiðlunarleið að ræða Hún væri
raunar í 5 þáttum, ocfhvort ríkisstjórn-
in hygðist gripa til þeirra allra eða
hugsanlega sækja einhver atriði í aðrar
leiðir eða valkosti kvaðst Björn ekki
hafa hugmynd um og raunar ekki vita
hvort ríkisstjórnin sjálf væri búm að
taka afstöðu í því efni
Þá hafði Mbl einnig samband við
Jón H Bergs. formann Vinnuveitenda-
sambands íslands, en hann vísaði til
yfirlýsingar framkvæmdastjórnar VSÍ
sem afhent var fulltrúum ASÍ á fundin-
um í gær, en hún er svohljóðandi
Vinnuveitendum er Ijóst að til þess
að forða stöðvun framleiðslufyrirtækja
og þar af leiðandi stórfelldu og fyrir-
sjáanlegu atvinnuleysi eru skjótar og
róttækar aðgerðir í efnahagsmálum
nauðsynlegar
Vinnuveitendasamband íslands er í
grundvallaratriðum andvígt því, að
ríkisvaldið hafi úrslitaáhrif á gerð eða
framkvæmd kaup- og kjarasamninga,
þótt oft hafi til þess komið
Þróun kaupgjalds og verðlags hefir
hins vegar orðið slik á síðustu mánuð-
um að viðurkennt er af öllum, þar með
forystumönnupi launþegasamtakanna.
að efnahagsaðgerða sé þörf til að forða
vandræðum
Ríkisvaldinu er ávallt rétt og skylt að
hafa forystu um að reyna að fmna leiðir
til að forðast efnahagsöngþveiti Slikar
aðgerðir hafa á undanförnum áratug-
um verið framkvæmdar undir svipuð
um kringumstæðum og nú með beinni
þátttöku og tilstuðlan allra stjórnmála-
flokka í landinu
Vinnuveitendasambandið hefir enn
ekki fengið vitneskju um. nema hluta
þeirra efnahagsaðgerða, sem stjórn-
völd boða að gerðar verði nú á næstu
dögum og getur því e«gi tekið endan-
lega afstöðu til þeirra, en á fundi
samningsaðila nú ídag afhentu full
trúar Alþýðusambands íslands Vinnu-
veitendasambandi íslands tillögur sin-
ar. B S R B o fl að skammtimalausn í
efnahagsmálum í þeim eru m a
gerðar tillögur um stórfelldar auknar
álögur á atvinnureksturinn.
Vinnuveitendasambandi íslands tel-
ur að samþykkt þeírra tillagna myndi
Stórlega auka þann vanda sem þeim er
ætlað að leysa og er því of langt bil á
milli hugmynda aðila vinnumark
aðarins til þess að þeim einum sé með
skjótum hætti fært að gera tillögur um
lausn hins bráða vanda
— íþróttir
Framhald af bls. 39
þó. hvernig hægt verður að leggja
blessun fyrir framkomu þeirra, og það
af mörgum ástæðum Jafnframt þarf
að hugleiða rétt annarra félaga, vegna
mikilla útgjalda sem þau hafa þegar
orðið fyrir af þátttöku Dalvíkinga i
deildinni í vetur. en þau hafa flest
þegar farið norður. ferðir, sem nú gilda
einu, nema Eyjaliðið Þór. sem „keypti"
útileik sinn og slapp ódýrt, vegna góðr-
ar heimaaðstöðu
— Abendingar
Framhald af bls. 40
Ábendingum þessum er lýst i all-
löngu máli í fjórða kaflanum í fimmta
kafla er gerð grein fyrir nauðsyn sam-
ræmdrar stefnu í efnahagsmálum til
hokkurra ára í senn og lagt til, að
komið verði á fót fastri samvinnunefnd
stjórnvalda og hagsmunasamtaka, sem
fjalli um þessa stefnumótun
í lok þriðja kafla eru sett fram fjögur
dæmi um hugsanleg úrræði til þess að
hamla gegn verðbólgu á þessu ári og
stuðla að jafnvægi i þjóðarbúskapnum,
tryggja rekstrargrundvöll atvinnuveg-
anna og þar með atvinnuöryggi
Meginleiðirnar fjórar. sem dæmin
lýsa og um er að velja í þessu efni,
mætti nefna svo
1) Samdráttarleið, en í henni felst
fyrst og fremst það að beita fjármála-
og lánamálatækjum hins opinbera í
aðhaldsátt og til beinnar verðlækkunar
án afskipta af gerðum kjarasamning-
um
2) Launastöðvunarleið, sem treyst-
ir fyrst og fremst á launastöðvun til
þess að draga úr verðbólgu og þar
með úr kostnaðarhækkun hjá atvinnu-
vegunum
3) Gengislækkunarleið, sem treyst-
ir fyrst og fremst á það að lækka
gengið verulega í einu skrefi til þess að
tryggja rekstrargrundvöll útflutningsat
vinnuvega og jafnvægi í utanríkisverzl-
un, en á niðurfellingu verðbóta á laun
til þess að hamla gegn verðbólgu auk
strangra aðhaldsráðstafana á sviði
lánamála
4) Málamiðlunarleið, sem treystir á
nokkra gengislækkun og takmörkun
verðbóta auk fjármála- og peninga-
málaráðstafana
í öllum leiðunum fjórum er einhver
gengislækkun þegar í stað talin nauð-
synleg Dæmin sýna gengislækkun frá
skráðu gengi 3 febrúar 1978 frá 8%
til 10% upp i 20%, í þeim felst einnig
nokkur skerðmg kaupmáttar frá því.
sem að er stefnt með gildandi kjara-
samningum. minnst í samdráttar/nið-
urfærsluleiðinni, en mestí launa-
stöðvunar- og gengislækkunarleið-
unum í málamiðlunarleiðinni er að
því stefnt að halda í aðalatriðum þeim
kaupmætti. sem var að meðaltali á
árinu 1977
Telja verður. að brýn þörf sé fyrir
ákveðnar aðgerðir í efnahagsmálum
þegar í stað, og jafnframt sé mikil-
vægt, að við lausn á hinum aðsteðj-
andi efnahagsvanda séu farnar leiðir,
sem leggi grundvöll að bættri efna
hagsstefnu á næstu árum í aðalatrið-
um er um tvær leiðir að velja
1 Að fylgja þeirri meginhugmynd
sem sett er fram í Dæmi 2 i þriðja kafla
skýrslunnar og lýsa mætti sem sam
dráttar- og niðurfærsluleið gegn verð-
bólgu, að afstaðinni óhjákvæmilegri
gengislækkun um nálægt 10% þegar í
stað. en gerðir kjarasamningar haldist
óbreyttir
2 Að fylgja þeirri meginhugmynd,
sem sett er fram í Dæmi 5 i þriðja kafla
skýrslunnar og lýsa mætti sem mála-
miðlunarleið gegn verðbólgu, að af
staðinni um það bil 1 5% gengislækk-
un þegar í stað. samhliða nokkurri
skerðingu verðbótaákvæða gildandi
kjarasamninga auk hliðarráðstafana á
sviði ríkisfjármála og lánamála
Eins og nú er ástatt í efnahagsmál-
um verður að álita, að sú meginhug-
mynd. sém fólgin er í málamiðlunar-
leiðinni. sem lýst er í fimmta .dæminu
(nánar tiltekið Dæmi 5b) i lokagrein
priðja kafla sé skárri kostur. þegar
tekið er tillit til sem flestra markmiða i
efnahagsmálum í þessu felst fyrst og
fremst ábending um aðalatriði nauð-
synlegra aðgerða en ekki um fram
kvæmd þeirra í einstökum greinum í
þessu efni skiptir miklu máli, að ekki sé
gengið lengra í mildandi ráðstöfunum
á sviði ríkisfjármála en raunverulegur
grundvöllur er fyrir
— Óvíst um
vopnasölu
Framhald af bls. 1.
Egyptalandi þau vopn sem um
væri beðið. Fyrirhugað hafði ver-
ið að Sadat ætti einnig fund með
Kurt Waldheim framkvæmda-
stjóra Sameinuðu þjóðanna i New
York, en þeim fundi varð að af-
lýsa vegna snjóþyngslanna í New
York. Sadat og Waldheim rædd-
ust í staðinn við í síma drjúga
stund.
í Genf lýsti Begin forsætisráð-
herra ísraeis yfir því að vopna-
■sala Bandarikjanna til Egypta-
lands ef einhver yrði mundi hafa
mjög óheppileg áhrif á friðarum-
leitanir í Miðausturlöndum. Hann
sagði einnig á fundi með frétta-
mönnum í sömu borg að hann
vænti þess að friðarviðræður
myndu hefjast á ný innan
skamms. Begin gaf ekki til kynna
að nein breyting hefði orðið á
afstöðu hans og stjórnar hans til
stofnunar nýs ríkis Palestínu-
manna á Vesturbakkanum eða til
ísraelsku byggðanna á Sinaí-
skaga. Begin er í Sviss til að eiga
fjáröflunarfundi með leiðtogum
Gyðingasamtaka í Evrópu.
Leiðtogi stjórnarandstöðunnar í
Israel, Shimon Peres, sagði í dag
að hann kæmi ekki auga á hvern-
ig ísraelsmenn gætu með lögleg-
um hætti komið í veg fyrir að
íbúar landsins settust að í byggð-
um á Vesturbakka Jórdanár, frek-
ar en t.d. í Evrópu eða Bandaríkj-
unura.
— Algert þorsk-
veiðibann . . .
Framhald af bls. 40
eftirfarandi aðila: Hafrannsóknastofn-
unarinnar Fiskifélags íslands. Lands-
sambands isl. útvegsmanna,
Sjómannasambands íslands. Far-
manna- og fiskimannasambands ís-
lands og Félags isl botnvörpuskipaeig-
enda
Að lokum vill ráðuneytið brýna fyrir
útgerðarmönnum og skipstjórum
þeirra báta, sem netaveiðar stunda, að
þeir treysti ekki á að geta dregið öll sin
net á síðustu stundu fyrir veiðistöðvun,
heldur fækki netum i sjó næstu daga á
undan Ráðuneytið mun gera allan
ólöglegan sjávarafla upptækan sam-
kvæmt framansögðu, án tillits til
ástæðna, t d veðurs eða bilana
Landhelgisgæzlan. Framleiðslueftir-
lit sjávarafurða og sérstakir eftirlits-
menn ráðuneytisins munu hafa eftirlit
með því, að banni reglugerðarinnar
verði hlýtt."
— Gengissig
Framhald af bls. 1.
Frumvarpið
Frumvarpið kveður á um toll-
meðferð á innflutningi og hins
vegar um með ferð á gengismun
vegna birgða útflutningsafurða
sjávarútvegsins og ráðstöfun á
honum. Stofnaður verður sérstak-
ur gengismunarreikningur í
nafni ríkissjóðs hjá Seðlabanka
íslands. Engar nákvæmar áætlan-
ir um fjárhæðir, sem inn á slíkan
reikning muni koma, liggja enn
fyrir, en búizt er við að upphæðin
Verði á bilinu 2 til 2,5 milljarðar
íslenzkra króna. Stærð þessarar
fjárhæðar ræðst einkum áf því að
um síðastliðin áramót voru
óvenjumiklar birgðir sjávaraf-
urða í landinu.
i frumvarpinu segir, að hafi
innflytjandi afhent skjöl til toll-
meðferðar fyrir 6. febrúar og þau
séu að öllu leyti fullnægjandi,
skal afgreiða vöruna á gamla
genginu, en þó því aðeins að toll-
afgreiðslu sé lokið fyrir 1. marz.
Hafi vara verið afhent inn-
flytjanda gegn tryggingu
aðflutningsgjalda, er heimilt að
afgreiða hana á gamla genginu,
fari fullnaðartollafgreiðsla fram
fyrir lok apríl-mánaðar.
Þá skilað er til banka gjaldeyri
fyrir útfluttar sjávarafurðir fram-
leiddar fyrir 1. janúar 1978, skal
hann greiddur útflytjanda á því
kaupgengi, sem í gildi er þegar
skjölin eru afgreidd í banka við
gjaldeyrisskil, að frádrégnum
13% gengismun. Ríkisstjórnin
kveður síðan nánar á um til hvaða
afurða þetta ákvæði skuli taka og
eru ákvarðanir hennar þar að lút-
andi fullnaðarúrskurðir. Þá skal
gengismunur, sem myndast af
þessum sökum færður á sérstakan
reikning í riafni ríkissjóðs í Seðla-
bankanum. Fénu, sem þannig
kemur inn á reikninginn skal ráð-
stafað í þágu sjávarútvegsins, en
áður skal greiða af þvf hækkanir
á flutningskostnaði og öðrum
sambærílegum kostnaði við út-
flutning vegna þeirra afurða, sem
lögin koma til með að taka til og
framleiddar hafa verið fyrir 1.
janúar síðastliðinn, en fluttar út
eftir gengisbreytínguna 8. febrú-
ar. Þá skal endurgreiða ríkissjóði
það, sem hann hefur vegna fram-
leiðslu ársins 1976 greitt verð-
jöfnunarsjóði fiskiðnaðarins til
þess að gera honum mögulegt að
standa við greiðslu bóta í samræm
við viðmiðunarverðið.
Frumvarp ríkisstjórnnarinnar
er í þremur greinum. Það sem
þegar hefur verið greint frá er
inntak fyrstu tveggja greina
frumvarpsins, en í þriðju grein er
nánar kveðið á um ráðstöfun þess
fjár sem koma mun inn á reikning
ríkisstjóðs hjá Seðlabanka, geng-
ismunarsjóðs og varið skal í þágu
sjávarútvegs:
65% af því, sem kemur í gengis-
munarsjóð af andvirði frystra
sjávarafurða, saltfisks, verkaðs,
óverkaðs og flaka, skreiðar, fisk-
mjöls, loðnumjöls og loðnulýsis
skal renna til viðkomandi deilda
Verðjöfnunarsjóðs fiskiðnaðar-
ins, en andvirði saltsíldar skal
verða stofnfé deildar fyrir salt-
síld.
35% af því, sem kemur í gengis-
munarsjóð af andvirði þeirra af-
urða, sem áður hafna verið hefnd-
ar svo og öllu því sem kemur af
aníivirði annarra sjávarafurða
skal varið á eftirfarandi hátt:
43% til að greiða fyrir hagræð-
ingu í fiskiðnaði, 57% til að létta
stofnfjárkostnaðarbyrði eigenda
fiskiskipa, sem orðið hafa fyrir
gengistapi vegna erlendra og
gengistryggðra skulda hvort-
tveggja eftir þeim reglum og með
skilyrðum sem ríkisstjórnin set-
ur.
Lög þessi öðlast þegar gildi, er
Alþingi hefur samþykkt frum-
varpið, en samkvæmt þeim er rík-
isstjórn heimilt að setja með
reglugerð eða á annan hátt nánari
fyrirmæli um framkvæmd lag-
anna.
— Skák
Framhald af bls. 28.
min tefldi vel og þegar við lít-
um á stöðuna eftir fyrra tíma-
hrak er hann að vinna peð.
Hvftt: Kuzmin
31. c3 — e4 32. RxB — cxR.
(Ekki pxD vegna 33. RxD —
HxR 33. HxH — fxH 34. Kel og
hvítur hefur betra). 33. Dxd4
— Da6 34. He2 — h6! (Góður
leikur. Hvítur má ekki taka
peðið á e4 t.d. 35. Hxe4 — HxH
36. DxH — Hc8 og vinnur). 35.
Dd5 — Ha-c8. (Svartur léttir á
stöðunni til að auðvelda vörn-
ina.) 36. HxII — HxH 37. Db5
— I)a8 38. Db4 — Da6 39. Db5
(Eru keppendur að sættast á
jafntefli)? 39. — De6! (Póker-
spilarinn vill reyna á þolrif
andstæðingsins í tímahrakinu,
sem nú er að hefjast). 40. He3
— f5! (Sterkur leikur, sem
hvítur verður að svara með
veikingu). 41. g3 — g5. (Nú
hefur Kuzmin ekki litist á blik-
una og vill sem skjótast jafn-
tefli). 42. Db7 — He8 43. Dc7 —
IIc8 44. Db7 — He8 45. Dc7 —
Hc8 46. Db7 þá leikið og jafn-
tefli. Brown einn efstur með
þrennu og smáspil.
Svart: Ögaard
(Þegar tímahrakið er fram-
undan og ekki er hægt að finna
góðan leik getur verið gott að
grípa í kónginn!) 22. Kg2(!?)
(Nú hrynur svarta staðan til
grunna i tímahraki). 22. — e4?
23. Rd4 — Re5 24. Bdl — Da3
25. Rc2 — I)xa2 26. Dxb4 —
Rxd3 27. Dc3 — Bg7 28. Rb4.
Gefið.
— Morðgátan
Framhald af bls. 40
heim og saman við lýsingu
vitnisins sem tilkynnti lög-
reglu um þessa dularfullu
flutninga nema hann sá ekki
hvar billinn stáðnæmdist strax
og komið var fyrir næsta horn,
pilturinn losnaði úr farangurs-
kistunni og settist meðal
félaga sinna tveggja í sjálfum
bílnum.
Reyndar kom þessi frásögn
Nirði ekki alveg á óvart því að
hann hafði fengið upplýsingar
frá manní í nærliggjandi húsi
um að hann hefði séð bíl
stöðva, og mann stíga þar upp
úr farangurskistunni. Taldi
rannsóknarlögreglan því lík-
legt strax í gær að þarna væri
komin skýringin.
— Lítil aukning
Framhald af bls. 26
Birgðir liráefna stóðu í stað að
mestu.
Nýting afkastagetu er talin
nokkru betri í lok 3. ársfjórðungs
en í lok 2. ársfjórðungs 1977 og er
það í samræmi við fyrri reynslu.
Starfsmönnum fækkaði hins veg-
ar nokkuð á 3. ársfjórðungi og er
það einnig i samræmi við fyrri
reynslu. Hins vegar er gert ráð
fyrir að starfsmannafjöldinn yrði
að mestu óbreyttur á 4. árs-
fjórðungi. Venjulegur vinnutimi
var að jafnaði nokkru lengri við
lok 3. ársfjórðungs en um mitt
árið og er það svipuð þróun og á
fyrra ári.
Þær upplýsingár sem bárust um
magnbreytingu gefa til kynna að
aukning miðað við árið áður hafi
mest orðið í ullariðnaði. sútun,
plastiðnaði og veiðarfæraiðnaði.
Samdráttur var hins vegar mest-
ur í matvælaiðnaði, steinefnaiðn-
aði, fataiðnaði og málningariðn-
aði.
Að lokum skal þess getið að
hagsveifluvog þessi er samin af
Félagi islenzkra iðnrekenda og
Landssambandi iðnaðarmanna.
— Bridge
Framhald af bls. 27
jafnframt meistarakeppni
félagsins í einmepning. Sigur-
vegari varð Gisli Gunnarsson
sem spilaði fyrir Heran í 2. sæti
var Kolbeinn Þorgeirsson fyrir
Sindrabæ og I 3. sæti Ólafia
Þórðardóttir fyrir Verslun
KASK.
Þá var aðaltvimennings-
keppni félagsins á dagskrá í
desember og lauk þeirri keppni
rétt fyrir jól, þátttaka var all
góð eða 16 pör.
Röð 8 efstu:
stig
1. Arni Stefánsson —
Ragnar Björnsson 741
2. Kolbeinn Þorgeirss. —
Gísli Gunnarsson 689
3—4. Karl Vignisson —
Birgir Björnsson 673
3.—4. Ingvar Þórðars. -
Skeggi Ragnarsson 673
5. Kristján Ragnars. —
Guðmundur Finnboga 658
6. Olafia Þórðard. —
Jón J. Sigurðsson 653
7. Björn Júlíusson —
Þórður Jónsson 643
8. Guðrún Ingólfsd. —
Ásgrimur Halldórs. 627
Nú er lokið 2 umferðum i
aðalsveitakeppni félagsins 8
sveitir eru nú með og urðu úr-
slit þessi:
1. umferð.
sveit
Svava — Björn G. 9:11
Jóhann — Árni 0:20
Jens — Karl -4:20
Ölafía — Kolbeinn 6:14
2. umferð
Árni — Ölafia 18: 2
Svava — Jens 4:16
Kolbeinn — Karl 20:+2
Jóhann — Björn.G. 20: 0
3. umferð
Kolbeinn — Jens 20: 0
Karl — Árni 7:13
Jóhann — Svava 13: 7
Olafía — Björn 20:-2
Staðan i sveitakeppninni eft-
ir 3 umferðir:
Kolbeinn Þorgeirss. 54
Arni Stefánsson 51
Jóhann Magnússon 33
Ólafia Þórðardóttir 28
Karl Vignisson 25
Svava Gunnarsd. 20
Jens Ólafsson 12
Björn Gislason 9