Morgunblaðið - 12.02.1978, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 12. FEBRUAR 1978
Hitaveitustokkarnir gömlu, sem
skera austurhverfi borgarinnar
allt frá hitaveitugeymunum í
Öskjuhlíð og ná langt upp í Mos-
fellssveit, eru að mestu ofanjarð-
ar. Þeir gegna ekki einungis því
hlutverki að veita hita og yl inn í
híbýli borgarbúa og aðrar vista-
verur þeirra, — heldur notast
þeir einnig sem göngustígar á
þeirri leið og eru í senn iientugir
og nytsamir sem slíkir fyrir skóla-
fólk, skokkara, fólk sem tekur sér
gönguferðir — og svo einfaldlega
til að komast leiðar sinnar á sem
skemmstum tíma, laus við snjó og
hálku er svo viðrar. Þessir fjöl-
hæfu stokkar gegna þannig að
nokkru leyti mjög vanræktu hlut-
verki, þ.e. þjónustu við gangandi
vegfarendur, en hér er þó ekki
frekar að sakast við Reykjavíkur-
borg 'en margar aðrar höfuðborg-
ir. Gangandi vegfarendur verða
að jafnaði að þræða ótal óhrjálega
krókastigu til að komast leiðar
sinnar — og þeir mega þakka,
viðast hvar, ef gangstéttir finnast.
Reykjavík hefur þá sérstöðu að
byggjast á mjög stóru landsvæði,
og sums staðar rjúfa opin svæði
sjálfa byggðina og mætti hér víða
gera mikla bragarbót til hagræðis
fyrir gangandi vegfarendur til að
auðvelda þeim leiðir milli hverfa.
En því miður virðist hér skorta
skyn fyrir brýnni skipulagsþörf í
þessum efnum eða framtak til úr-
bóta. — Hvernig er þessu háttað
;t.d. með Fossvogsdalinn? — Hér
er örstutt og bein leið frá Bú-
staðahverfi yfir í Kópavog — og
væri því stutt að ganga ef opnaðar
væru nokkrar gönguleiðir þar í
jgegn. Þess í stað verður nú að
taka strætisvagn að Fossvogs-
kapellu og bíða þar vagns í Kópa-
vog. — Hér er augljós brotalöm
og svo er víða.
Það væri rétt og sjálfsagt að
hafa merktar göngubrautir þar,
sem hitaveitustokkarnir skera
aðalumferðaræðar borgarinnar til
að auðvelda fólki að komast leiðar
sinnar. A leið okkar að Öskjuhlíð-
argeymunum var yfir fjölfarnar
akbráutir að fara eins og Réttar-
holtsveg (göngubraut), Grensás-
veg, Háaleitisbraut, Kringlumýr-
arbraut og Reykjanesbraut, — og
reyndist erfitt að komast yfir
sumar göturnar vegna mikillar
umferðar, einkunt um tvær hinar
síðastnefndu.
Að sjálfsögðu var það misritun i
fyrri grein minni (31. jan ), að
Ieiðin hafi iegið yfir Miklubraut
— einnig hafði láðst að aðgreina
vatnsgeyminn við Golfskálann frá
vatnsgeyminum við Sjómanna-
skólann, en það var sá vatnsgeym-
ir sem ég átti við er ég vék að
„gamla niðurnfdda vatnsgeymin-
um“, og á honum var lítill vita-
turn hafnarinnar áður en nýi Sjó-
mannaskólinn var reistur. Vatns-
geymir sá var viggirtur á her-
námsárunum svo sem lengi mátti
greina og tii lítillar prýði í um-
hverfinu. Ég gekk upp á vatns-
geyminn eftir að ég varð var við
misritun mína, til að giöggva mig
á aðstæðum og kennileitum —
brá svo við að ýmsar minningar
frá stríðsárunum leituðu fast á
því að á þessum slóðum voru
mikil umsvif setuliðsins þegar í
upphafi hernámsins. Vil ég skjóta
því hér inn að mig og fleiri furðar
mjög á að ekkert skuli vera geymt
sem minjar frá hernámsárunum,
er telja verður merk og söguleg
tímamótaár. Þetta tfmaskeið er
fast greypt í huga samtíðarmanna
og væri eðlilegt að hans væri
minnst með gerð svipsterks skúlp-
túrverks. — Þá mundi fara vel á
því að táknrænt listaverk væri
staðsett uppi á sjálfum geyminum
og tengdist það sögu borgarinnar
— t.d. verðleika vatnsins — og
jafnvel umsvifa hernámsins.
Það hefur reynst furðulega
fyrirhafnarsamt að leita uppi
mynd þá af vatnsgeyminum við
„Konan“ — Imyndin. . .
Vatnsgeymirinn við Sjómannaskólann. Mvndin er tekin einhvern tímann eftir stríð og sjást greinilega
leifar hinnar rammgerðu girðingar frá hernámsárunum þar sem vitinn var (?).
virðast hafa gert allvel við þenn-
an heilsubrunn, — snyrt i kring-
um hann og er hann ólíkt girni-
legri en í fyrra skiptið er ég kom
þar fyrir tæpu ári, en mikil bún-
ingsbót væri að smá afdrepi, þó
ekki væri nema í formi eins bið-
skýlis strætisvagna. . .
— „Læragjá" hafa gárungar
nefnt heita lækinn og hefur þessi
nafngift festst við hann. Nafngift-
in er nútímaleg og vel við hæfi.
— Hugurinn sveif til ýmissa
átta er ég hafði komið mér fyrir í
hlýjum læknum og minntist nú
þess að ég hafði, aldrei þessu
vant, lesið allgaumgæfilega það
sem frambjóðendur í væntanleg-
um prófkosningum höfðu helzt að
bera fram. Að venju var hér um
þurra og ófrumlega lesningu að
ræða og þóttu mér konurnar
koma þar skást út með lífrænan
boðskap og voru þó hér á ferð
einkar venjuegar konur, að þvi er
ég best veit, og engar rauðsokkur:
Mjög saknar maður annars
gamansemi og tilþrifa í stefnu-
yfirlýsingum frambjóðenda —
hér er í flestum tilvikum verið að
leika sömu plötuna við allar kosn-
ingar — enginn leyfir sér t.d. að
víkja að listum og menningarmál-
um öðrum en vöðvarækt (!). Þó
gat að líta þanka um borgarleik-
hús — og sá afkastamikli fjöllista-
maður Jónas stýrimaður gerðist
hér brautryðjandi með því að
víkja að bókmenntum o.fl. — Það
þarf víst töluvert hugrekki til að
rekjja slík mál og er merkilegt að
frumkvæðið skuli koma frá Fram-
sókn.. .
í ljósi þess, sem ég hafði lesið
þennan morgun af stefnuyfirlýs-
ingum kvenna fór ég að hugsa
meir en hlýtt til þeirra — óskaði
svo sannarlega að hlutur þeirra
yrði sem stærstur við stjórn þjóð-
arskútunnar, einkum vegna þess
að þær virtust, og virðast nú á
dögum líklegar til framstigs bæti-
efna í þjóðmálum.
Franski rithöfundurinri
Francois Mauriac reit eitt sinn
m.m. um „konur og stjórnmál“ —
„Síðan konur fóru að taka virkan
þátt i stjórnmálum hefur margt
breytzt. Þær taka yfirieitt alvar-
lega borgaralegar skyldur sfnar,
reyna að rækja þær eins og þær
best geta og þær hafa mikið gert
til að spekja stjórnmálamennina
og stilla til friðar á þeim róstu-
sama vettvangi. Þær eru hálfu
meiri friðarsínnar en karlmenn,
enda er það þeirra að ala upp
börn og koma þeim upp. Og kosn-
ingabaráttan er með öðrum svip í
löndum þar sem konur láta stjórn-
mál til sín taka en í hinum þar
sem því er ekki að héilsa.“ — „Ég
álít, að sókn kvenna í átt til frelsis
og jafnréttis sé þáttur í hinni
miklu frelsishreyfingu nítjándu
aldarinnar, sem leitt hefur til
frelsunar undirokáðra þjóða,
Nauthólsvík þótt það væri góður
spölur og fara yrði ýmsa króka
þar sem skóggræðsla er nokkur á
þeirri leið, sem að sjálfsögðu ber
að þyrma. Við fundum okkur stað
við hentugan stein til að fella
fötin og fyrr en varði var smáfólk-
ið horfið í þessa ævintýralind —
skildi eftir fatahrúgu er ég gekk
frá með ánægju áður en ég hélt
sjálfur í lækinn. Borgaryfirvöld
.. .férnardýrið...
.. .sigurvegarínn...
Sjómannaskólann er fylgir þess-
um hugleiðingum mínum — og
auglýsi ég hér með eftir myndum
af mannvirkinu öllu i uppruna-
legri mynd þess — svo og mynd-
um frá hernámsárunum af at-
höfnum setuliðsins á þessu svæði.
— Það tók ferðalangana frá Ás-
garði aðeins litla stund að skokka
niður brekkuna frá Öskjuhlíðar-
geymunum að heita læknum í
Bragi Asgeirsson:
hvíld-
ardegi
(Nidurlag)