Morgunblaðið - 15.03.1978, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 15. MARZ 1978
7
Kosningalög
Kosningalög hafa
mjöK verið til umræðu
undanfarið. einkum
meðal almennings en
einnig innan veggja
Alþinjíis. Sýnt er. að
endurskoðun stjórnar-
skrár hefur miðað það
ha «l oíí það skammt. að
hugsanlegar breytingar
á henni hafa ekki áhrif
á framkvæmd eða nið-
urstöður kosninga á
þessu ári. Hins vegar
eru enn möguleikar á
því að ná fram breyt-
ingum. sem til aukins
réttlætis og hygginda
horfa. með breytingu á
kosningalögunum. ef
þingvilji til slíks er
fyrir hendi. Hér á eftir
verður drepið á nokkr-
ar hugmyndir. sem
fram hafa komið í þessu,
efni, án þess að brjóta
þær til mergjar eða
taka afstöðu til þeirra.
1) Úthlutun uppbót-
arþingsæta miðist ein-
vörðungu við atkvæða-
magn en ekki hlutfall
flokka í kjördæmum.
Þessi breyting flytti
uppbótarþingsæti frá
fámennustu kjördæm-
unum til Reykjaness- og
Reykjavíkur og drægi
nokkuð úr misvægi at-
kvæða eftir kjördæm-
um. sem flestum þykir
hafa færzt um of í
aukana. þótt eðlilegt sé
að verði nokkuð áfram.
2) Kosningar fari
fram á laugardegi í stað
sunnudags þann veg að
þeir mörgu. sem starfa
við framkvæmd kosn-
inga eða vaka talninga-
nótt eigi hvíldardag
framundan og geti
mætt hvíldir til næsta
vinnudags. Slíkt þarf
ekki að draga úr kjör-
sókn. enda þegnréttindi
að mega nýta atkvæðis-
rétt. þótt á stöku stöð-
um kunni að vera unnið
á laugardögum. Sú
framtíðarhugmynd hef-
ur og verið viðruð að
kosningar til sveitar-
stjórna og Alþingis fari
fram samtímis til að
spara fé og fyrirhöfn.
3) Settar verði reglur
um prófkjör þann veg,
að þau fari fram sam-
tímis hjá öllum flokk-
um í sama kjördæminu
og að hver kjósandi geti
aðeins tekið þátt í próf-
kjöri eins flokks, að
sjálfsögðu eftir frjálsu
vali. Ilugmyndir eru og
uppi um að fella próf-
kjörin inn í hinar al-
mennu kosningar þann
veg. að hver kjósandi
geti valið á milli fram-
bjóðenda á þeim fram-
boðslista. er hann kýs.
Líklegt verður að tdja,
að mál þróist á þann
veg með einum eða
öðrum hætti.
Aðalatriðið er að
kosningarétturinn þró-
ist til aukins lýðræðis
og þegnréttar hvers og
eins — og verði sem
jafnastur eins og önnur
mannréttindi í þjóðfé-
laginu. Eðlilegt er. að
hugmyndir í þá átt séu
reifaðar og ræddar ein-
mitt nú.
„Litla, ljóta
kommaklíkan.“
Með einni undantekn-
ingu hafa allir fslenzkir
stjórnmálaflokkar horf-
ið að prófkjörum. sem
fela fólkinu sjálfu end-
anlegt vald um röðun á
framboðslista. Fram-
kvæmd prófkjara hér á
landi hefur ekki verið
gallalaus. Raunar hafa
komið fram mjög alvar-
lcgir gallar. sem valda
áhyggjum um þróun
þeirra í framtíðinni.
Einnig gætir nokkuð
þreytu hjá fólki í bar-
áttuaðferðum frambjóð-
enda í prófkjöri, en þau
eru hins vegar sjálfsögð
viðleitni til aukins lýð-
ræðis og munu vonandi
þróa af sér byrjunar- og
framkva‘mdagalla.
Þessir byrjunargallar
réttlæta hins vegar eng-
an veginn þröngsýni.
afturhaldssemi og for-
dóma Alþýðubandalags-
ins. sem einn fslenzkra
stjórnmálaflokka neit-
ar almennum kjósend-
um sínum um þetta
áhrifavalds sem hér um
ræðir.
Það gegnir furðu. hve
fast forystumenn Al-
þýðubandalagsins
knýta sig forneskjunni
um val frambjóðenda.
Þar má engu breyta.
ekkert þróast til fjölda-
áhrifai allt verður að
vera eins og það var.
Áhrifavald „litlu, ljótu
kommaklíkunnar“ má
ekki skerða. Hún þarf
að hafa áfram vit fyrir
„sauðsvörtum almúgan-
um“. Það er eins og það
sé „meir en nóg“ lýðn-
um til handa að fá að
kjósa þá sem „klíkan“
velur til framboðs. Svo
virðist sem í afstöðu
Alþýðubandalagsins.
allri forneskju þess.
felist nokkur tregi og
söknuður eftir „eins
flokks kerfi“, þar sem
aðeins „verðugir“ fá að
bjóða fram og fólkið
fær aðeins að kjósa þá.
sem „klíkan“ velur fyr-
ir þá. Ekkert mótfram-
boð. engir valkostir.
aðeins flokksræðið og
alræðið. Áður fyrr við-
urkenndu kommúnistar
þessa afstöðu sína bæði
í orði og á borði. Nú
hafa þeir „tungur tvær
og tala sitt með hvorri“.
En í raun eru þeir hinir
sömu og þeir vóru.
Andstaðan gegn fjölda-
áhrifum prófkjöranna
er aðeins ein staðreynd-
in því til sönnunar.
Alþýðubandalagið er
staðnaður og steinrunn-
inn afturhaldsflokkur.
þröngsýnn og kreddu-
fasturi nokkurs konar
safngripur í hliðhollum
skilningi talað. Hann á
að fá að vera í „friði“ í
sínu miðaldamyrkri.
Vonandi fer þeim fækk-
andi sem vilja draga
þessa fornljós nútimans
— í komandi kosning-
um. þangað á hún ekk-
ert erindi.
MAHARISHI
MAHESH YOGI
Keflvíkingar
Námskeið í Innhverfri íhugun
hefst í kvöld meö almennri óbindandi
kynningu í Verkalýöshúsinu (VÍK) kl. 20.30.
Námskeiöiö sem er kvöldnámskeið tekur
síöan um vikutíma, þar sem viökomandi lærir
slökun og afar þægilega íhugun.
Sýndar veröa vísindarannsóknir, þar aö
lútandi.
Öllum heimill aögangur.
íslenzka íhugunarfélagið
ÞARFTU AÐ KAUPA?
ÆTLARÐU AÐ SELJA?
M Al GLYvSIR l'.M ALLT LAND ÞEGAR
M Al'GLYSIR I MORGINBLAÐINI
OMEGA 203 LJÓSRITUNARVÉL
SMÁ EN KNÁ
Lausnin fyrir skrifstofuna er
einföld, hraövirk, áreiðanleg og
hver sem er getur notfært sér
hana. Pappírsforði á rúllu, stærð
Ijósrits skorið eftir stærð
frumrits og pappírsverö
mjög hagstætt.
Leitið nánari upplýsinga.
OOIympia
Intemational
ÖM)^©{M](UJ^ KJARAIM HF
skrifstofuvélar & verkstæöi - Tryggvagötu 8, simi 24140
ÞAKKIR
Kæru vinir nær og fjær
Viö minnumst meö þakklæti samstarfs og vináttu á liönum
árum.
Hreppsnefnd og íbúum Geröahrepps, prestshjónum, söfnuði
og kirkjukór Utskálakirkju og konum úr Slysavarnadeild
kvenna í Garöi þökkum viö hjartanlega fyrir samsæti og
höföinglegar gjafir 15. jan. s.l.
Ennfremur flytjum við sýslunefnd Gullbringusýslu og stjórn
Slysavarnafélags íslands þakkir fyrir veittan heiöur.
Ásdís Káradóttir
Sigurbergur H. Þorleifsson
_____________________frá Garöskagavita.
loftnet og fylgihluti á hag- psfeindstæki
Stæðu verði! stigahlíð 45- 47 sími 91 - 31315
Sk íðabakterían
er afbragös
fermingargjöf
Gefið fermingarbarninu skíðanámskeið í
Kerlingarfjöllum i sumar.
Skíöanámskeiðin 1978
Nr. Frá Rvk. Lengd Tegundnámskeiðis
1 21 júní 6 d Unglinganámskeið (yngri en 1 5 ára)
2 26 jurw 6 d U nglinganámskeið
3 1 júlí 6 d Fjölskyldunámskeið
4 6 júli 6 d Fjölskyldunámskeið
5 1 1 júlí 6 d Fjölskyldunámskeið
6 16 júli 7 d Almennt námskeið
7 22 júli 7 d Almennt námskeið
8 28 júli 7 d Almennt námskeið
9 3 ágúst 6 d Fjölskyldunámskeið
10 8 ágúst 6 d Fjölskyldunámskeið
1 1 13 ágúst 6 d Unglinganámskeið (14— 1 8 ára)
1 2 18 ágúst 6 d Unglinganámskeið (1 4— 1 8 ára)
1 3 23 ágúst 6 d Unglinganámskeið Keppendur
Bókanir og miðasala: FERDASKRIFSTOFAN ”!f URVAL mr Eimskipafelagshusinu simi 26900 Ath.biójió um upplýsingabækling.
Skíðaskólinn í Kerlingarfjöllum