Morgunblaðið - 06.04.1978, Blaðsíða 24
24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 6. APRÍL 1978
ftttfrgmilrlfifrifr
Utgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Fréttastjóri
Ritstjórn og afgreiSsla
Auglýsingar
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Aðalstræti 6, sími 10100.
Aðalstræti 6, simi 22480.
Áskriftargjald 1 700.00 kr. á mánuði innanlands.
í lausasölu 90 kr. eintakið.
Verkfall flugmanna
og framtíð Atlants-
hafsflugs Flugleiða
Ný viðhorf hafa skapazt í samkeppni flugfélaga á flugleiðinni milli
Evrópu og N-Ameríku. í kjölfar fluglestar Lakers hafa bandarísk
og brezk áætlunarflugfélög, sem fljúga á þessari flugleið, nú boðið
mjög lág fargjöld, sem eru sambærileg við þau fargjöld, sem Laker
hefur boðið undanfarna mánuði. Þessi fargjaldalækkun nýtur
eindregins stuðnings ríkisstjórnar Carters forseta í Washington og
brezk stjórnvöld hafa fallizt á hana. Hinir svartsýnu telja, að þessi
fargjaldalækkun muni valda því, að einhver flugfélaganna muni heltast
úr lestinni og verða undir í samkeppninni, en hinir bjartsýnu líta svo
á, að hin lágu fargjöld muni leiða flugfélögin inn á nýjan markað og
valda því, að stóraukinn fjöldi fólks leggur land undir fót, það muni
þýða hagkvæmari rekstur, þrátt fyrir lægri fargjöld. Reynsla Lakers
fyrstu 6 mánuðina af hinum lágu fargjöldum styður sjónarmið hinna
bjartsýnu. Hins vegar á eftir að koma í ljós, hver niðurstaðan verður
eftir að öll helztu flugfélög á Atlantshafsflugleiðinni hafa fylgt í
kjölfarið.
I u.þ.b. þrjá áratugi hafa Loftleiðir og síðar Flugleiðir rekið flug á
Norður-Atlantshafsflugleiðinni, sem byggist á því að flytja útlendinga
milli Evrópu og N-Ameríku. Loftleiðir hösluðu sér völl á þessari flugleið
með því að bjóða lægri fargjöld og eru brautryðjendur á því sviði, Hins
vegar er það staðreynd, sem horfast verður í augu við, að
rekstrarafkoma Flugleiða hin síðari ár hefur verið misjöfn, þrátt fyrir
það, að sætanýting í vélum félagsins á þessari flugleið hefur verið mjög
góð. Bendir það til þess, að möguleikar Flugleiða til að lækka fargjöldin
enn og aka þar með þátt í harðnandi verðsamkeppni á þessari flugleið
séu afar takmarkaðir. Þetta þýðir, að framtíð Atlantshafsflugs
Flugleiða hlýtur að vera í mikilli óvissu. Þótt ástæða sé til að hvetja
til bjartsýni og þess að þeirri dirfsku og hugmyndaauðgi, sem gerði
Loftleiðum kleift að hasla sér völl á þessum markaði, verði beitt tii
fulls frammi fyrir nýjum viðhorfum, verðum við samt sem áður að
horfast í augu við þá staðreynd, að svo kann að fara, að Flugleiðir hafi
ekki fjárhagslegt bolmagn til þess að standast hina nýju samkeppni
á Atlantshafsflugleiðinni og starfsemi félagsíns á þeim vettvangi
dragist saman.
Atiantshafsflugið hefur valdið því, að starfsmannafjöldi Flugleiða og
umsvif eru margfalt meiri en vera mundi, ef verkefni félagsins væri
einungis að flytja íslendinga til og frá öðrum löndum. Það hlýtur að
vera mikið hagsmunamál allra starfsmanna félagsins, að Flugleiðir
haldi samkeppnisstöðu sinni á þessum vettvangi, því að ella missir
þetta fólk vinnu sína. Þegar þær alvarlegu horfur éru hafðar í huga,
sem nú blasa við íslenzkri flugstarfsemlá Atlantshafsflugleiðinni vekur
það óneitanlega furðu, svo ekki sé meira sagt, að einstakir
starfsmannahópar taki sér fyrir hendur að stöðva flug félagsins með
þeim hætti, sem nokkrum sinnum hefur gerzt og nú síðast af völdum
Loftleiðaflugmanna. Flugmenn hljóta eins og aðrir launþegar að hlíta
lagasetningu Alþingis, en kjarni málsins er þó sá, að með stöðvun á
flugi eru þeir í raun og veru að veikja samkeppnisstöðu Flugleiða í
Atlantshafsfluginu. Það þýðir auknar líkur á því, að sá mikli fjöldi
starfsmanna, sem nú hefur atvinnu af þessu flugi, missi þá atvinnu
á næstu árum. Hins vegar ber að fagna því að Loftleiðflugmenn hafa
fallizt á að leggja deilumál þessi fyrir hlutlausan dóm. Það sýnir
félagsþroska. Það er orðið tímabært, að starfsmenn Flugleiða geri sér
fulla grein fyrir þeim alvarlegu horfum, sem blasa við íslenzkri
flugstarfsemi og átti sig á því, að hún getur átt eftir að lúta í lægri
haldi fyrir öflugri og fjársterkari flugfélögum.
í þessu sambandi er einnig vert að vekja máls á því, að Flugleiðir
hafa nánast einokunaraðstöðu á flugleiðum til og frá íslandi. Enginn
aðili hefur gott af því að búa við einokun og þeir eru fáir ef nokkrir,
sem kunna að fara með slí.ka aðstöðu. Því miður verður að segja þá
sögu, að öll umgjörð þjónustu Flugleiða við viðskiptamenn hefur
drabbast niður á undanförnum árum. Með þessu er ekki verið að kasta
rýrð á einstaka starfsmenn félagsins heldur aðeins að vekja athygli
á staðreynd, sem stöðugt fleiri viðskiptamönnum félagsins er að verða
ljós, ekki sízt þeim, sem haft hafa tækifæri til að bera saman rekstur
og þjónustu hins íslenzka flugfélags og flugfélaga í, Evrópu og
Norður-Ameríku. Sá samanburður er Flugleiðum mjög óhagkvæmur,
svo ekki sé meira sagt.
í harðnandi samkeppni getur rekstur og umgjörð allrar þjónustu
skipt meginmáli í baráttu Flugleiða fyrir því að halda sínum hlut í
Atlantshafsfluginu. Enginn vafi leikur á því, að til þess að við
íslendingar höldum þeim hlut, sem við höfum náð á þessum vettvangi
og skiptir okkur verulegu fjárhagslegu máli, þarf allt starfslið Flugleiða
að standa saman og taka höndum saman við stjórnendur félagsins um
að bæta rekstur þess, bæta þjónustu, bæði við íslendinga og útlendinga,
og tryggja snuðrulausan rekstur, þannig að við getum a.m.k. með góðri
samvizku sagt, ef illa fer að lokum, að það hafi ekki verið af okkar
eigin völdum.
Greinargerð stjórnarnefndar I
„Sundrungflugma
vænleg áhrif á h
Stjórnarnefnd Flugleiða á blaðamannafundinum í gær. Frá vinstri. Sigurður Helgason, Örn Ó.
Johnson og Alfreð Elíasson. Ljósmynd Mbl. RAX
Samningar f lugmanna
EFTIRFARANDI greinargerð
hefur stjórnarnefnd Flugleiða
samið um samninga flugmanna.
1. Siðastgildandi kjarasamning-
ar flugmanna Flugfélags íslands
h.f. og Loftleiða h.f.
í fyrstu kjarasamningum eftir
sameiningu Flugfélags Islands h.f.
og Loftleiða h.f. undir yfirstjórn
Flugleiða h.f. þ.e. árið 1974 fór
Félag íslenzkra atvinnuflugmanna
með samningsmál allra viðsemj-
enda flugfélaganna úr flugmanna-
stétt og sömuleiðis 1975.
I samningunum 1976 hafði
samstaða flugmanna rofnað eftir
því hjá hvoru flugfélaginu þeir
störfuðu. Sundrung flugmanna
leiddi til þess að annars vegar var
samið við flugmenn Loftleiða h.f.
og hins vegar við F.I.A. vegna
flugmanna Flugfélags Islands h.f.
Gildistími samninganna var hinn
sami þ.e. frá 1. marz 1976 til 15.
október 1977.
Samningarnir voru í megin-
atriðum eins þó þannig að frá 1.
maí 1977 var kveðið á um launa-
tryggingu samkvæmt framfærslu-
vísitölu flugmönnum Loftleiða h.f.
til handa en flugmenn Flugfélags
íslands h.f. fengu frá sama tíma
8% grunnkaupshækkun og 7%
grunnkaupshækkun 1. ágúst 1977.
Verðbætur launa flugmanna Flug-
félags Islands h.f. fór samkvæmt
því sem um samdist á almenna
vinnumarkaðinum með framreikn-
uðum rauðum strikum eftir 1. júní
1977.
2. Launakröfur F.Í.A. v/flug-
manna Flugfélags íslands h.f.
Félag íslenzkra atvinnuflug-
manna lagði hinn 9. desember s.I.
fram kröfur um breytingar á
kaup- og kjarasamningi vegna
flugmanna Flugfélags íslands h.f.
Engin ákveðin launakrafa var sett
fram heldur að í því efni verði
stuðst við þá samninga sem gerðir
voru á síðasta ári.
Meginefni krafnanna fjallaði
um:
a) Styttingu á hámarksvakttíma
b) aukin hvíldartími eftir flug
c) verulega aukið orlof þ.e.:
— að laugardagar verði ekki
taldir virkir við úthlutun orlofs
— að orlofsdögum fjölgi verulega
— að frídögum fjölgi um tvo á
mánuði
— að helgarfrí verði tvö í mánuði
í stað eins.
d) frekari kröfur, sem flestar
ganga í þá átt að takmarka
nýtingu flugmanna.
Næðu kröfur þessar fram að
ganga er það augljóst, að ráða
þyrfti marga flugmenn til starfa.
Haldnir hafa verið nokkrir
fundir um ofangreindar kröfur.
3. Launakröfur Félags Loftleiða-
flugmanna v/flugmcnn Loftleiða
h.í.
Félag Loftleiðaflugmanna lagði
hinn 9. febrúar s.l. fram kröfur um
breytingar á kjarasamningi.
Megin kröfur voru sem hér
segir:
a) orlof flugmanna deilist jafnt á
orlofstímabil, þannig að ávallt sé
jöfn tala flugmanna í orlofi á
hverjum tíma.
b) orlofstímabil að sumri styttist
um hálfan mánuð
c) fjölgun orlofsdaga að sumri
d) grunnkaupshækkun á samn-
ingstímabilinu þ.e. til 1. febrúar
1979 nemur samkvæmt kröfu
64.8%
e) launatrygging óskert fram-
færsluvísitala
f) bifreiðastyrkur kr. 20.000.- á
mánuði.
Launak jör flugmanna,
starf saldur og kröf ur
LAUNASKALI LOFTLEIDAFLUQWJNA 1. MAHZ 1978
LAUNASKALI FLUGMANNA LOFTLEIÐA 1. MARZ 1978
ASAMT FJÖLDA FLUGMANNA I HVERJU ALDURSÞREPI
SAMKWMT KRÖFUM
Flugst jórar Aöstoöarflugmenn Fiygstjórar AÖstoÖarflugmenn
Fjöldi í Fjöldi í Mán.laun Mán.laun
Man.laun launaþrepi Mán.laun launaþrepi
1. ár 532.057.- 0 •372.444.- 1 1. ár 801.132.- 560.792.-
2. 548.426.- 0 383.897.- 0 2. " 825.779.- 578.045.-
3. " 572.989.- 0 401.091.- 2 3. " 862.762.- 603.933.-
4. 597.533.- 0 418.277.- 1 4. " 899.720.- 629.80*4,-
5. " 613.903.- 0 429.735.- 0 5. " 924.368.- 647.058.-
6. 630.288.- 0 441.200.- 1 6. " 949.039.- 673.818.-
7. " 646.7 36.- 0 452.717.- 0 7. " 973.805.- 691.402.-
8. 663.032.- 0 464.123.- 2 8. " 998.342.- 708.823.-
9. 679.399.- 0 475.580.- 3 9. " 1.022.986.- 736.550.-
10. " 695.769.- .0 487.041.- 0 10. " 1.047.636.- 754.298.-
11. " 703.948.- 0 492.765.- 5 11. " 1.059.952.- 773.765.-
12. " 712.144.- 0 498.500.- 2 12. " 1.072.293.- 782.774.-
13. " 720.320.- 0 504.224.- 1 13. " 1.084.602.- 791.759.-
14. 728.515.- 0 509.962.- 0 14. " 1.096.943.- 811.738.-
1S. 736.690.- 0 515.684.- 5 15. " 1.109.252.- 820.846.-
16. " 744.892.- 6 521.424.- 3 16. " 1.121.603.- 829.986.-
17. " 753.064.- 2 17. " 1.133.905.- 839.090.-
18. " 761.257.- 6 18. " 1.146.243.- 848.220.-
19. " 769.437.- 3 19. " 1.158.560.-
20. " 777.623.- 1 ' 20. " 1.170.885.-
21. 793.994.- 2 21. " 1.195.535.-
22. " 810.355.- 2- MeÖallaun flugstjóra 793.915.- 22. " 1.220.171.-
23. " 826.741.- 0 1.244.844.-
24. " 843.107.- 1 aÖst.flugm. 24. " 1.269.486.-
2S. " 859.481.- 0 25. " 1.291.141.-
29. " 876.668.- 7 Sanvanvegiö 648.469.- 29. " 1.320.021.-