Morgunblaðið - 27.04.1978, Síða 17

framkvæmd þrátt fyrir hátt
tekjustig, vegna þess hve lafidiö
er háð innflutningi tihað halda
uppi óbreyttum eða batnandi
lífskjörum. Umþóttun af þessu
tagi á að vera framkvæmanleg,
en fyrirbyggja á jafnframt, að
hún hafi áhrif á innbyrðis
afstöðu gjaldmiðla á alþjóða-
markaði.
Verðbólgan
Verðbólga er eitt af eftirlætis-
umræðuefnum Friedmans og
hann var því spurður hverjar
væru helstu ástæður hennar og
hvaða lyfseðil hann vildi skrifa
til lækningar.
— Menn hafa nú í yfir 30 ár
einblínt á einfaldar aðgerðir til
að koma verðbólgunni á kné, svo
sem með því að beita peninga-
málum og ríkisfjármálum í því
skyni. En rætur verðbólgunnar
eru félagslegs eðlis. Ég geri ráð
fyrir að það sé tíska hér á
Islandi sem annars staðar að
kenna stjórnmálamönnum um
ástandið, en svo einfalt er þaö
ekki, því að þeir eru kosnir af
því að þeir gera það sem fólkið
vill. Það eru orðin almenn
viðhorf og metnaður fólks að
sækjast eftir lífskjörum sem
það rís ekki undir. Það má ekki
skilja orð mín svo að ég sé að
predika á móti meiri hagsæld,
síður en svo. Vegna þess að
skipting þjóðarkökunnar er að
verða æ óháðari afrakstrinum
og einstakir hópar eru sífellt að
reyna að bæta hag sinn á
kostnað annarra, er útkoman
meiri verðbólga og minna öllum
til handa en ella. Neysluvenjur
hneigjast sífellt meira í þá átt
að fólk kaupir alls kyns varning
og þjónustu sem er harla
ónauðsynleg. Við þurfum vissu-
lega meiri hagvöxt, fleiri at-
vinnutækifæri, meiri menntun
og glæstari framtíðarvonir, en
við verðum jafnframt að
minnka bilið milli draumóra og
veruleika, að breyta um lífsstíl.
Skaðræði verðbólgunnar birt-
ist í ýmsum myndum. I sumum
þjóðfélögum í lélegri og hrak-
andi menntun eða heilbrigðis-
þjónustu, í öðrum í sundrungu
fjölskyldunnar, þegar börn og
konur neyðast út á vinnu-
markaðinn, í enn öðrum í mynd
þrotlauss strits. Þessu verður
ekki breytt nema andlegir og
veraldlegir leiðtogar hverrar
þjóðar vísi veginn. Einnig má
hafa áhrif á neysluvenjur með
skattlagningu, t.d. söluskatti.
Verðbólgan
á íslandi
Það væri fróðlegt að heyra
hvaða afleiðingar verðbólgunn-
ar stingi mest í augu hér á
landi?
— Lífskjör hafa batnað ört í
landinu á þeim tíma sem ég hef
fylgst með málum. Ég þarf ekki
að fræða ykkur um óstöðugleika'
atvinnulífsins. Um það atriði
hef ég lært mest af íslenskum
hagfræðingum. Eflaust hefði
verið heppilegra að tekjuaukn-
ingin hefði verið jafnari og
stærri hluti tekna myndaði
peningalegan sparnað ^n raun
ber vitni. Megnið hefur farið í
neyslu og í því sambandi er rétt
að telja fasteignir til neysluvöru
fremur en fjárfestingarvöru.
íslendingar leggja hart að sér en
árangur er ekki alltaf sem erfiði
vegna hinna miklu tekju-
sveiflna. Markmiðið um fulla
atvinnu öllum til handa hefur
verið taumhald á aðgerðir til að
vinna bug á verðbólgunni, en
það er skiljanlegt að þetta
markmið sitji í fyrirrúmi hér.
Að öðrum kosti væri hætta á að
fólk flyttist úr landi. Ég trúi því
heldur ekki að atvinnuleysi sé
leið til úrbóta. Sveiflujöfnun
hlýtur því að vera lykilorðið,
sagði dr. Friedman að lokum.
G.M.
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. APRÍL 1978 17
Árangursríkara ef kirkju-
deildir störfuðu meira saman
— segir fulltrúi erkibiskupsins af Kantaraborg
Hér á landi var nýlega
staddur fulltrúi erkibiskupsins
af Kantaraborg, kanon Michael
Moore, en hann gegnir því
starfi að vera ráðgjafi biskups-
ins í samskiptum við erlendar
þjóðir. Dvaldi hann hér yfir
helgina og ræddi Mbl. stuttlega
við hann og sagði hann fyrst
frá tilgangi heimsóknar sinnar
hingað til landst
— Það má eiginlega segja að
ég hafi mjög lengi ætlað mér að
koma hingað síðan ég hitti
biskup íslands í London fyrir
allmörgum árum, en mitt starf
felst í því að sjá um samskipti
okkar kirkju við aðrar kirkju-
deildir og fer ég því oft í
heimsóknir og „kynni mér
kirkjulíf hjá öðrum þjóðum. Við
höfum áhuga á því að auka
samskipti þjóða okkar, einkan-
lega kirknanna, á þeim grund-
velli sem er okkur sameiginleg-
ur, sem er fagnaðarerindið.
— Anglikanska og lúterska
kirkjan eiga margt sameigin-
legt, heldur Moore áfram, bæði
hvað varðar kenningar og ýmsar
venjur og siði, en þær eru einnig
á margan hátt mismunandi og
við viljum gjarna ræða um
hvernig kirkjur okkar geti
starfað meira saman.
I því sambandi greindi Moore
frá því að hann hefði átt
viðræður við ýmsa kirkjunnar
menn á Islandi, en líta bæri á
þessa heimsókn sem vináttu-
heimsókn, þ.e. að formlegar
viðræður hefðu ekki átt sér stað
og ekki verið teknar neinar
ákvarðanir. Hann var spurður
hvort lútherskar og angli-
kanskar kikjudeildir, sem hann
sagði að væru 25 víðs vegar um
heim, væru að taka upp nánara
samstarf og samskipti en verið
hefði:
— Þessar kirkjudeildir hafa
báðar vissan áhuga á því aö efla
sín samskipti og má segja að
þessi áhugi hafi vaxið síðustu 20
árin. Má í því sambandi nefna,
að nú er í ráði að efna til þings
þessara tveggja kirkjudeilda þar
sem rætt verður hvernig þær
geti starfað meira saman, t.d.
hvort einstakir prestar hvorrar
kirkju um sig geti tekið að sér
verk fyrir hina. Því til hindrun-
ar er ákveðinn kenningarlegur
ágreiningur, en það má hugsan-
lega samt sem áður finna leið og
gera samþykkt þessu að lútandi.
Þetta atriði nefni ég aðeins sem
dæmi, en það gæti komið sér vel
víða t.d. í Bretlandi, þar sem
anglikanska kirkjan er ráðandi,
að hún geti aðstoðað hina
Júthersku og öfugt, f.d. á megin-
landinu víða þar sem lútherska
kirkjan er í meirihluta. Önnur
málefni koma án efa til umræðu
á þessu þingi, sem hafinn verður
undirbúningur að í haust, t.d.
spurningin um kvenpresta, sam-
skipti ríkis og kirkju og margt
fleira.
Hver er annar ávinpingur að
svona samstarfi?
— Það má kannski segja að
einn helzti ávinningur að auknu
samstarfi hinna ýmsu kirkju-
deilda sé sá, að sameinaðar að
vissu leyti geti þær lagt miklu
meiri áherzlu á boðun fagnaðar-
erindisins, þær geta boðað það á
sama hátt, en nú á dögum er
kannski svo mikill munur á
boðun hinna ýmsu kirkjudeilda
að fólk spyr ráðvillt hver flytji
hinn rétta boðskap og skilur
vart hvað er um að ræða. Án efa
væri hægt að ná meiri árangri
í boðunarstarfinu með því að
sameinast um það á vissan hátt.
Hefur verið rætt um á hvaða
sviði efla má samstarf milli
lúthersku kirkjunnar hér og
anglikönsku krikjunnar í Bret-
landi?
— Við höfum nú ekki farið
náið út í smærri atriði, því þetta
eru nánast könnunarviðræður,
eins og ég gat um áðan, en þó
er hægt að nefna að auka má
samskipti t.d. presta landanna,
yfirmanna kirknanna og t.d.
stúdenta og möguleiki er einnig
á því að ýmiss konar æskulýðs-
hópar fari í gagnkvæmar heim-
sóknir og hef ég t.d. verið beðinn
að kanna þann þátt nánar. Við
teljum að heimsóknir af þessu
tagi muni geta eflt samstarf og
öll samskipti, aukið á skilning
milli þjóðanna, sem vissulega
má efla eftir fiskveiðideilur og
aðrar deilur, sem löndin hafa
átt sín á milli.
Hvert verður þá næsta skref
í þessum samskiptum?
— Þetta er í fyrsta sinn sem
ég er á Islandi, en venjulega hef
ég það þannig, að ég heimsæki
lönd í stuttan tíma, t.d. tvo-þrjá
Framhald á bls. 32.
Hr. Sigurhjörn Einarsson biskup og kanon Michael Moore. Myndin
var tckin í Dómkirkjunni áður en Moore ávarpaði söfnuðinn við
guðsþjónustu sl. sunnudag. Ljósm. Rax.
FLUGFÉLAC LOFTLEIDIR
ÍSLANDS
Söluskrifstofur: Lækjargötu 2. Sími 27800. Hótel Esju. Sími 27800.
Opið 9-17 mánudaga-fóstudaga, 9-12 laugardaga.