Morgunblaðið - 27.04.1978, Qupperneq 25
24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. APRÍL 1978
Gunnlaugur Snædal, Menntaskólinn við Hamrahlíð:
Hvað þarf helzt að
bæta í skólanum?
Eins og spurningin gefur tilefni
til, er hér aðeins um frekar
neikvæð atriði að ræða sem er nú
ekki allskostar gott en af nógu er
aö taka.
Að mínu mati er mjög erfitt að
gera sér grein fyrir hvort betra er
að vera nemandi í áfangakerfinu
eða bekjjakerfinu (varðandi
menntaskóla) þar sem ég hef
aöeins reynslu af áfangakerfinu.
Því miður hefur ekki veriö gerö
nein könnun á því hvort stúdentar
koma betur menntaöir úr áfanga-
kerfi eöa bekkjakerfi og tel ég fulla
þörf á því þar sem æ fleiri skólar
eru að taka upp áfangakerfið.
Stundatöflur nemenda í MH eru
almennt slæmar þar sem þær eru
fullar af götum (gat: auöur tími
kennslustunda, samsvarandi einni
kennslustund) sem valda því að
nemendur eru lengi í skólanum á
daginn. Þessi göt nýtast illa til
náms nema þau séu mörg saman.
Algengt er að þessi göt telji 12 eða
jafnvel fleiri kennslustundir á viku.
Skólayfirvöld hafa kennt um fjölda
nemenda sem ekki má takmarka,
ekki einu sinni með einhveri
lágmarkseinkunn því að allir eiga
að fá inngöngu í menntaskóla ef
þeir aðeins uppfylla lágmarskröfur
grunnskóla. Fáránlegt. í minni
stundatöflu eru t.d. 10 göt og er ég
í skólanum sem svarar 46 kennslu-
stundum á viku og þykir taflan mín
ekki slæm miðað við margar aörar.
Ég tel slæmar stundatöflur eiga
mikinn þátt í dræmri þátttöku
nemenda í félagslífi þar sem þeir
nenna ekki að mæta í skólanum á
kvöldin til félagsstarfa eftir aö hafa
verið þar allan daginn, þ.e. frá kl.
8.15—16.30.
Matsalur nemenda er ófrágeng-
inn þar sem hann er bæði óryk-
bundinn og ópússaður. Ég er
hræddur um aö matsalurinn fengi
lága einkunn hjá heíl brigöiseftirlit-
inu ef fram færi mæling á rykmagni
loftsins.
Síöastliöiö haust var bætt við
nýrri grein í skólareglurnar sem
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. APRÍL 1978
25
GUNNIAUGUR
segir aö reykingar séu óheimilar í
anddyri og í matsal. Þessi regla er
til komin vegna samþykktar skóla-
fundar nemenda en nú vill svo til
að hún er ekki virt af almennum
nemendum og nemendum öld-
ungadeildar. Skólayfirvöld hafa
ekki kynnt þessa reglu fyrir nem-
endum hvaö þá reynt að framfylgja
henni. Er mjög brýnt að þessari
reglu veröi framfylgt þar sem
reykingamengun tilheyrir ekki mat-
sal.
Fyrir 1'/2 ári var skólanum fært
að gjöf sýningartjald, að ég held
ca. 48 fm., til notkunar í hátíöasal
skólans. Þaö kostaöi þá í kringum
400 þús kr. Þetta tjald hefur fram
á þennan dag legið í geymslu
skólans og aldrei veriö sett upp. Er
mér óskiljanlegt hvaöa ástæöa
liggur aö baki því að þá sé ekki sett
upþ. Ég vona að það verði hiö
snarasta.
Mikiö hefur verið rætt um
bygging'u íþróttahúss við MH en
hingað til hefur ekki fengist
fjárveiting til þess. Aftur á móti er
hafin bygging íþróttahúss viö
Hlíöaskóla, aðeins í 100 m fjar-
lægö. Mér finnst aö þaö ætti ekki
síður aö þjóna MH-ingum en
nemendum Hlíðaskóla og gætu þá
nemendur MH loksins fengiö fasta
íþróttatíma.
Því miður verð ég að sleppa að
ræða um val námsefnis sem notað
er til kennslu í hinum ýmsu
áföngum skólans en full þörf er á
því þar sem einstefna til vinstri
gætir t.d. í íslensku.
4f% n m %
Viðtal við lítillátan meistara
„Jón, Heímdellingar í fram-
haldsskólum ætla að gefa út
kálf í Mogganum og mig langar
til að taka við pig viðtal í blaðíð.
„Ég er ad fara ad tefla á eftir.
Geturdu ekki talaó vió mig í
kvöldmatnum?“ svarar Jón par
sem hann stendur við skákmat-
arborðið í matsal Hamrahlíðar-
skóla. Svo varö úr að viðtalið
fór fram í laugardagskvöld-
matnum.
„Jón, í tilefni ónæðis á
matartíma, hver er bá uppá-
haldsrétturínn pinn“?
„peö“ — svarar Jón svo
spyrjandi fór ekki lengra út á
pá braut.
„Nú er Reykjavíkurmótið ný-
afstaðið og rætt var um á
meöal pátttakenda að skáktími
væri of stuttur. Hvernig fannst
pér aö tefla við reynda skák-
menn með petta spursmál um
tímahrak yfirvofandí?"
„Fyrir mig var timinn alltof
stuttur", svarar Jón.
„Stórmeistararnir hagnast á
pessum tíma. Þeir eru nútíma-
legri eóa rútíneraóri. Þeir nafa
á tilfinningunni hvaó peir eigi
aó gera án pess aó purfa aö
hugsa sig um en ég parf aö
hugsa Leik sem ég hugsa um
í t.d. korter og kemst svo aö
niðurstöðu um aö sé fáránleg-
ur, heföi peim aldrei dottiö í
hug“.
Um mótið segir Jón að pað
hafi veríö gífurleg reynsla og
æfing fyrir síg.
„Hvaða taflmenn finnst pér
skemmtilegastir?"
„Kóngurinn“ — svarar Jón —
pví hann er svo verömætur og
peöin eru ágæt. Annars eru
petta allt vmir mínir“.
Hver póttí pér skemmtileg-
astí skákmaöurinn í mótinu?
„Larsen, mikill húmoristi“ —
„Kunnirðu nú mannganginn
áður en pú fékkst virkilegan
áhuga á skák“ er næsta spurn-
ing lögð fyrir Jón í von um að
hann segi já pví par meö er enn
möguleiki fyrir spurjanda að
veröa meistari. Hann kann sem
sagt mannganginn en telur sig
„aðeins" vanta „áhuga".
„Já, ég læröi mannganginn
pegar ég var u.p.b. 6—7 ára
gamall en virkilegan áhuga
fékk ég ekki fyrr en 11 ára
gamall í heimsmeistaraeinvíg-
inu.“
(Spyrjanda léttir. Möguleik-
inn er fyrir hendi).
„Nú stundar pú píanónám í
tónlistarskólanum, Jón. Það
væri gaman að vita hvernig
dagurinn líöur hjá pér pegar
saman fara píanónám, mennta-
skólanám og skák.
„Enginn dagur er eins“
svarar Jón með mæðurödd.
„Ég hef alltof lítinn tíma til alls.
Sólarhringurinn er alltof stutt-
ur, p/rfti aö vera minnst 28 klst.
Annars er ég bara í píanótím-
um núna, stunda ekki tónfræði
eins og áöur".
„Hvernig músík líkar pér best
og hvað finnst pér skemmtileg-
ast að spila?"
„Ég hlusta ekki mikiö á
popptónlist“, svarar Jón, „en
annars hlusta ég nú á allan
andsk." (Spyrjandi hugleiðir
hvort birta eigi blótsyrði heims-
meistarans, — en par sem pað
samræmist vel ísiensku máli
og í von um að Jón bæti sig í
pessu efni skal slag standa).
Nú undirbýr spyrjandi síg fyrir
persónulega spurningu.
„Jón" —,já?“ „hvað gerir pú
á laugardagskvöldum?"
„Ja... tala í síma“ nú veltir
spyrjandi pví fyrir sér hvort
petta hafi veríð sneið til sín.
Svo bætir Jón við: „Þaö er svo
mikiö um peysíng að maöur
veröur aö slappa af viö og við“.
„Nú var fjöltefliö hjá Heim-
Tónlistarnám
Framhald af bls. 23
Nú er langt liðið á annað ár
mitt í menntaskóla. Undanfar-
andi saga á ekki aðeins við um
mig heldur flesta sem leggja
tónlistarnám fyrir sig. Eitthvað
hefur samt ástandiö farið batn-
andi undanfarin ár par sem
menntaskólarnir hafa reynt að
koma til móts við okkur tón-
listarnemendur. Lengst hefur
Menntaskólinn við Hamrahlíð
gengið í pessum efnum. Þar er
hægt að fara á sérstakt tón-
listarkjörsvið (sbr. tónlístar-
deild) og er pá námiö í Tón-
listarskólanum í Reykjavík met-
ið jafnt og annað nám. Enn er
samt stærsti páttur tónlistar-
námsins óbrúaður p.e. hljóð-
færaæfingar. Jafnvel aðeins
eitt herbergi í menntaskólanum
merkt „æfingaherbergi" par
sem tónlistarnemendur gætu
æft sig til skiptis, væri til
mikilla bóta.
Með samstööu okkar —
nokkurra nemenda á tónlistar-
sviði náðist pað loforð frá
rektori okkar, að við fengjum
að æfa okkur í sal skólans alltaf
Þegar hann er laus. Ég skora á
M/ST
alla tónlistarnemendur í öðrum
skólum aö gera slíkt hið sama!
Mist Barbara (M.H.)
dalli liklega paö fjölmennasta
sem pú hefur tekið Þátt í. Er
pað ekki rétt"? (48 tóku pátt, 3
jafntefli og 1 tap fyrir kínversku
skrauttafli)
„Jú — líklega er paö rétt, ég
hafði nú bara ekki hugleitt pað
áöur“.
„Hvernig var andrúmsloftið?"
„Ágætt andrúmsloft“ svarar
Jón — „ágæt æfing, slæm
lýsing og gaman að sjá hvað
margir kornu". (Eins og vitaö er
purftu margir frá að hverfa
vegna plássleysis í salnum).
„Jæja Jón, hvað bíður pín nú
í framtíðinni? Hefurðu hugsað
um skák sem atvinnu, eða áttu
pér eitthvert draumastarf?"
„Nei ég hef ekki hugsað um
skák sem atvinnu. Næst er pað
stúdentsprófið. Draumastarf?
— Átt pú draumastarf?" (sem
betur fer minnist spyrjandi
pess að viðtalið er við Jón L.
Árnason en ekki öfugt, en eftir
nokkurra mín. babl um
draumastarf spyrjandans segir
Jón:
„Nei ég á víst ekkert drauma-
starf, ekki einu sinni að verða
strætisvagnabílstjóri.
Nú undirbýr spyrjandi sig
fyrir eina persónulegu spurn-
ínguna.
„Jón" — „já, hvað býr nú
undir pessu „Jóni“?“ (spyrjandi
hikar en ákveður svo að láta
pað flakka): „Ertu lofaður?"
„Nei... ekki ennpá" (hvað
bjó nú undir pessu?)
„Jæja Jón aö lokum um
skákína. Hver er besta skák
sem pú hefur teflt?“
„Ég vona að ég sé ekki búinn
að tefla hana ennpá“.
B.G.
Telur þú að Heimdallur
hafi nægileg áhrif á
íslensk þjóðmál?
Heimdallur hefur
vissulega áhrif á gang
þjóðmála og í því sambandi má
nefna að Heimdallur vill að dregið
verði úr ríkisbákninu og að
ríkisrekstur verði aðeins rétt-
lætanlegur við sérstakar aðstæð-
ur. Heimdallur vill sem sé einka-
-eignarrétt og frjálst markaðs-
kerfi. Eitt af kjörorðum Heimdell-
inga er „Báknið burt“, þetta hefur
hrundið af stað umræðum á
Alþingi og hefur vakið almenning
til umhugsunar. Heimdallur
stendur vörð um frelsi og sjálf-
stæði Islands.
I samtökum ungra sjálfstæðis-
manna eru um það bil 5000 manns.
Þetta fólk getur með samtökum
sínum haft meiri áhrif í stjórn-
málum í landinu.
Hvernig getur Heimdallur aukið
tengslin við skólana?
Heimdallur gæti haldið kynn-
ingarfund á hverju hausti, sam-
eiginlegan fund með öllum skólun-
um og kynnt starf sitt og stefnu.
Hann gæti einnig gefið út kynn-
ingarrit og dreift í skólunum. Eg
tel það mjög æskilegt að Heim-
dallur efli tengsl sín við skólana
því það er jú sá vettvangur þar
sem flest ungt fólk er saman
komið.
Á Heimdallur að hafa sig meira
frammi opinberlega með kapp-
ræðufundum, útifundum, mót-
mælagöngum o.þ.h.?
Mér finnst mótmælagöngur
heldur léleg baráttuaðferð. Það má
kannski segja að útifundir séu
heldur skárri en samt held ég að
Hér á síðunni er að finna
HUGLEIÐINGAR UM HEIMDALL,
STARFSAÐFERÐIR 0.FL.
eftir ungt fólk í menntaskólum
borgarinnar
Gunnlaugur S. Gunnlaugsson, Verzlunarskóla íslands:
Um félagslífið
og fleira
bæði mótmælagöngur og útifundir
höfði til einstakra afmarkaðra
hópa, og þar að auki hefur það
sýnt sig að þessar baráttuaðferðir
bera lítinn sem engan árangur. En
hvað snertir kappræðufundina þá
er það að mínu áliti langbesta
baráttuaðferðin því þar mæta
menn frá öllum stjórnmálaflokk-
unum og jafnvel þeir sem eru
ópólitískir.
Marta Guðjónsdóttir,
nemi í Menntaskólanum í
Reykjavík.
Það er augljóst að ungt
fólk, hér á landi, hefur
mjög mikinn áhuga á
stjórnmálum. Það sýnir
t.d. hinn mikli fjöldi
ungs fólks sem gekk í Heimdall á
síðastliðnu ári. Það er því auðséð
að fólk er búið að mynda sér sínar
ákveðnu skoðanir, því er ég
hlynntur því að kosningaaldurinn
verði lækkaður í 18 ár.
Frjáls útvarpsrekstur hlýtur að
vera í hverju heilbrigðu lýð-
ræðisþjóðfélagi. Það getur því ekki
verið annað en afturhald þar sem
hann er ekki leyfður frjáls. Nú er
t.d. stutt í það að upp komi
gervihnöttur, og jarðstöð hér,
þannig að hægt verður að hlusta
á flestar stöðvar út um allan heim.
Einstefna í hvaða formi sem er
getur ekki verið og hefur ekki
verið eðli mannsins.
Það þyrfti að vera meira um
skemmtanir til að fá fólk saman,
ekki bara pólitíska fundi, slíkt er
allt of þurrt. Það verður að gera
samkomurnar lifandi og skemmti-
legar til að fá þá sem ekki hafa
fengið áhugann eða myndað sér
Á undanförnum árum hafa nem-
endafélög framhaldsskólanna tek-
iö miklum framförum. Þau bjóöa
nú upp á flestar tegundir tóm-
stunda sem mannskepnan hefur
fundið upp. Þaö ætti öllum aö
reynast þaö létt verk aö finna
eitthvað viö sitt hæfi, sér til
skemmtunar.
Ég sat nýlega ársfund Æskulýös-
félaga Reykjavíkur. Þar kom fram
að hin frjálsu félög (sbr. skáta-
hreyfingin og fl.) eiga í vök aö
verjast fyrir nemendafélögum skól-
anna. Frjálsu félögin eru illa stæð
fjárhagslega og þeim gengur illa aö
fá fólk til aö starfa. Sú spurning
kom upp, hvort fólk væri ekki orðið
mett af því sem skólarnir byöu upp
á og heföu því takmarkaöan áhuga
og tíma til að stunda aöra félags-
starfsemi. Ég er ekki frá því aö í
þessu leynist einhver sannleikur.
Verslunarskóli íslands hefur
ávallt veriö rómaður fyrir gott og
öflugt félagslíf og góöan félags-
anda. Mikil samstaða er meðal
nemenda um aö halda þessum
oröstír á lofti. Þaö er mín skoöun
aö nemendafélag skólans geti ekki
tekiö miklum framförum í sam-
bandi viö magn þess efnis sem
boðið er upp á, án þess þá aö
ofbjóöa nemendum. Samt sem
áöur á félagið í nokkrum erfiöleik-
um. Þar á ég viö aö erfitt hefur
reynst aö fá nýtt fólk til aö starfa.
Þetta á þó sérstaklega viö yngri
bekkina. Þaö er t.d. viku umræöu-
efni innan skólans ef nemandi úr 3.
bekk tekur til máls á málfundi.
Ræðustóllinn viröist vera einhver
sá ægilegasti hlutur sem fyrir augu
þeirra hefur boriö. Hver er orsök-
in? Ég tel skólakerfiö bera alla sök
á þessu. Þaö er fyrir neöan allar
hellur aö nemendum skuli ekki
vera kennd framsögn og almenn
tjáning. Þetta þyrfti aö gera aö
skyldugrein strax í grunnskóla.
Málfrelsi er eitt af máttarstólpum
lýðræðisins en lítiö gagn er af slíku
frelsi ef flestir þegnar ríkisins eru
„mállausir“. Þarna tel ég skjótra
úrbóta þörf.
Húsnæöi það sem Verslunar-
GUNNLAUGUR
skóli islands starfar í er oröiö alltof
lítiö. Hvert skúmaskot í skólanum
er notað fyrir kennslu. Þetta hlýtur
að bitna á félagsstarfi nemenda.
Lesstofur fyrir nemendur eru
engar. Þar af leiöir að ef eyöa
myndast af einhverjum sökum í
stundaskrá þeirra hafa þeir ekkert
athvarf nema þá ganga skólans.
Þetta stafar auövitaö af áöur-
nefndu húsnæðisleysi skólans.
Þess vegna veröum viö Verslunar-
skólanemar aö gera okkur þaö aö
góöu sem við nú búum viö, því ekki
bólar á byggingu nýs skólahús-
næöis í bráö.
skoðun til að koma á fundi.
Það þyrfti að gera kappræðu-
fundarformið algengara, taka það
upp í skólum eða jafnvel í
sjónvarpi og útvarpi. Þar yrðu
vitanlega allar skoðanir að koma
í ljós þar sem allur áróður er
bánnaður í þeim fjölmiðlum.
Einnig gæti komið til greina að
stofna e.k. ferðafélag er myndi sjá
um ódýrar ferðir félagsmanna
innanlands sem utan.
Ólafur Thoroddsen.
IHeimdalli á að starfa ungt
fólk frá aldrinum 16 ára til
35 ára. Þarna er um að ræða
19 ára kynslóðabil, og er
það ekkert óeðlilegt að ætla
að margt af því unga fólki sem
gengur inn í Heimdall er
örugglega ekki fullvisst um af-
stöðu sína kannski hvað varðar
þjóðmál eða ákvarðanir. Eg er
ekki að segja að yngra fólkið sem
ég geri fastlega ráð fyrir að sé í
meirihluta þar, hafi ekki skoðun á
málunum aðeins það að lögin gera
ekki ráð fyrir að fólk fái að
undirstrika vilja sinn á kosningar-
degi fyrr en það er orðið tvítugt.
Þannig lagalega séð getur megin
þorri Heimdellinga ekki haft áhrif
á gang mála. Þetta er ekki
spurning um hvort Heimdallur
eigi að hafa nægileg áhrif á gang
mála heldur hvort eigi ekki að
breyta lögunum svo fullgildir
meðlimir Heimdalls geti haft áhrif
á þjóðmálin.
Eg tel ekki óæskilegt að Heim-
dallur auki tengsl sín við skólana
eða nokkurt annað pólitískt félag.
Höfða ég þá til vilja meirihluta
nemenda sem hafa marglýst því
yfir að pólitískur áróður eigi ekki
heima í skólunum sjálfum. Heim-
dallur hefur sín heimkynni og fólk
sem hefur áhuga á pólitík á að
kynna sér hana þá á heimaslóð
Heimdellinga, nefnilega Valhöll.
Ég er andvígur átroðningi sem
ekki er æskilegur þegar oddamenn
félagslífs í skólum túlka vilja
meirihluta nemenda, á þá vegu, að
pólitík og félagslíf eigi ekki saman.
Þetta er þeirra reynsla og þess ber
að gæta.
Hins vegar getur Heimdallur
haft sig meira í frammi opinber-
lega með kappræðufundum, úti-
fundum, og þess háttar. Það gæti
eflt áhuga manna á málefnum
þjóðarinnar. Og yngra fólk myndi
kannski vakna. .
Sveinn Guðmundsson
verslunarskólinn
Ihelstu baráttumálum
félagsins gætu útifundir
orðið til góðs og til þess að
vekja athygli á þeim. Alls
konar nýbreytni vekur
áhuga fólks og má þar sérstaklega
benda á kappræðufundinn milli
Heimdellinga og ungra Alþýðu-
bandalagsmanna í Sigtúni. Fleiri
slíkir mættu fylgja.
Undanfarin ár hefur félagið, að
mínum dómi, ekki íátið nægilega
til sín taka á vettvangi þjóðmál-
anna. En nú virðist vera að birta
til. Með kröfunum um minnkun
ríkisumsvifa, kunnari undir slag-
orðinu „Báknið burt“, hefur braut-
in verið rudd. Þessu brautryðj-
endastarfi verður að halda áfram
og hvika hvergi frá settu marki.
Sagt er að l'élagið hafi mjög
látið á sér bera hér í M.R. nú í ár
miðað við fyrri ár. En betur má ef
duga skal. Það er stór hópur sem
er fylgjandi stefnu Ileimdellinga
en mætir ekki á málfundum, en
það eru nærri því einu samkom-
urnar þar sem stjórnmál eru rædd.
Svo er þetta fólk að fjargviðrast
yfir samþykktunum sem gerðar
eru á fundunum. Það er staðreynd
að sameignarsinnarnir mæta bet-
ur á þessa fundi. Ef hægt væri að
virkja þennan stóra hóp, myndu
aðrar tillögur verða samþykktar.
Hvers vegna mætir þessi hópur
ekki?
Mér virðist gæta hjá mörgum
þeirra einhvers konar minnimátt-
arkenndar yfir skoðunum sinum.
Þessu viðhorfi verður að breyta og
er það helst hægt með sterku
félagsstarfi Ileimdalls innan
veggja skólanna.
Anton 1‘jetur borsteinsson.
3 — E, Menntaskólanum í
Reykjavík.
MARTA
ÓLAFUfí