Morgunblaðið - 10.05.1978, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 10. MAÍ 1978
Breytingar á skatt-
lagafrumvarpi
— í meðförum þingsins
MORGUNBLAÐIÐ hefur gert lesendum sínum grein fyrir
efnisatriðum nýrra tekju- og eignaskattslaga: með birtingu
höfuðatriða í stjórnarfrumvarpinu, eins og pað var lagt fram,
framsögu fjármálaráðherra og fréttaskýringar, auk pess
sem fjallað hefur verið um máliö í forystugreinum blaðsins.
Hér á eftir verður gerð lausleg grein fyrir nokkrum
breytingum, sem gerðar voru á frv. í meðförum Alpingis,
áður en pað var sampykkt sem lög frá Alpingi. Flestar
breytingarnar, sem sampykktar voru, voru gerðar að tillögu
fjárhags- og viðskiptanefndar neðri deildar og eru á
pingskjali 764 (282. mál 99. löggjafarpings).
1.) í 13. gr. frv. felst heimild til aö
fresta skattlagningu söluhagnaðar tll
2ja ára, enda afli viðkomendur sér
fyrnanlegra eigna innan þess tíma og
fyrni þær um fjárhæð, er nemur hinum
skattskylda söluhagnaöi. Söluhagnað-
ur, sem þannig er geymdur, er
verðtryggður, hækkar eftir vísitölu
byggingarkostnaðar og kemur þannig
til skattlagningar, ef eignanna er ekki
aflað innan tilskilins tíma, með 10%
álagi, eftir breytingu (var 20% í
frumv.). Hliðstæð breyting er gerð á
14. gr. frv. varðandi söluhagnað
fasteigna.
2) [ 16. gr. frv. er fjallað um hagnað
af sölu íbúðarhúsnæðis, sem viðkom-
andi hefur átt skemur en fimm ár, er
Samkvæmt 1. gr. nýsam-
þykktra laga um bann við
fjárhagslegum stuðningi er-
lendra aðila við íslenzka
stjórnmálaflokka og blaða-
útgáfu erlendra sendiráða á
íslandi, er fslenzkum stjórn-
málaflokkum óheimilt að
taka við gjafafé eða öðrum
fjárhagslegum stuðningi til
starfsemi sinnar hérlendis
frá erlendum aðilum. Þá er
erlendum sendiráðum á ís-
landi óheimilt að styrkja
blaðaútgáfu í landinu. Bann
það, sem felst í 1. gr.
laganna, nær til hvers konar
stuðnings, sem metinn verð-
ur til f jár, þ.á.m. til greiðslu
launa starfsmanna eða gjafa
í formi vörusendinga.
Lög þessi taka til stjórnmála-
flokka ok félagasamtaka þeirra,
svo ok til hvers konar stofnana,
sem starfa á þeirra vegum, beint
eða óbeint, þ.á.m. blaða, og einnig
blaða ok tímarita, sem út eru gefin
á veKum einstaklinga éða félaga-
samtaka.
Erlendir aðilar teljast í lögum
þessum sérhverjar stofnanir eða
einstaklingar, sem hafa erlent
ríkisfang, hvort sem þeir eru
búsettir hér á landi eða ekki.
Brot gegn lögum þessum varða
sektum allt að tíu milljónir króna.
felst að fullu'til skattskyldra tekna. I
frv. sagði að ákv. þessarar gr. gildi
aðeins um sölu íbúðarhúsnæðis, sem
er í eigu manna og aðeins aö því
marki, sem heildarrúmmál íbúðar-
húsnæöis seljanda fer ekki fram úr
750 rúmm. á söludegi (einstaklingur)
og 1500 rúmm. (hjón Þessu var breytt
í 600 rúmm. og 1.200 rúmm. Stærðar-
mörk fyrir hjón gilda einnig fyrir sölu
eftirlifandi maka, enda fari salan fram
innan 3ja ára, stóð á frv. Samkv.
tillögu frá Guðmundi H. Garðarssyni
voru þessi tímamörk felld niður.
3) í 18. gr. er fjallað um sölu
eignarhluta í samlögum og sameign-
arfélögum og skattskyldu söluhagn-
aðar. Kaupverð eignarhluta í hendi
Fjármagn, sem af hendi er látið í
trássi við lög þessi, skal gert
upptækt og rennur til ríkissjóðs.
Lög þessi öðlast þegar gildi (þegar
forsetinn hefur undirritað þau).
Svo sem frá hefur verið
greint á þingsíðu Mbl. beitti
forsætisráðherra sér fyrir
sáttatillögu um meðferð
stjórnarskrármálsins, sem
formenn stjórnmálaflokk-
anna stóðu allir að (Geir
Hallgrímsson, ólafur Jó-
hannesson, Lúðvík Jóseps-
son, Benedikt Gröndal og
Magnús T. ólafsson). Til-
laga þessi, sem samþykkt
var á síðasta starfsdegi 99.
löggjafarþings þjóðarinnar
hljóðar svo — orðrétti
„Alþingi áiyktar. að þar sem 6 ár
eru liðin síðan stjórnarskrárnefnd
var kosin. og það er lengri tími en
venjulegur kjörtimi þingkjörinna
ncfnda og ráða, skuli að íoknum
kosningum til Alþingis tilnefna að
nýju 9 menn í stjórnarskrárncfnd
af hálfu þeirra stjórnmálaflokka.
seljanda ákveöst sem hlutur hans í
eigin fé félagsins í byrjun þess árs,
sem salan fer fram á, eða sem
raunverulegt kaupverð að frádreginni
eigin úttekt, sé -það hærra, þegar
kaupverö og eigin úttekt hefur verið
hækkað eða lækkað skv. verðbreyt-
ingarstuðli eftir ákv. 26. gr. Til eigin
fjár í þessu sambandi telst skattskyld
hrein eign félagsins að meðtöldu
stofnfé en að undanskildum 55% af
skattalegum varasjóði, sbr. 12. tl. í 1.
mgr. 31. gr. (var 65% frv. upphaflega).
4) í 27. gr. segir (eftir breytingu): Nú
selur skattaðili eign með skattskyld-
um söluhagnaði og hluti söluandviröis
er greiddur með skuldaviðurkenning-
um til 3ja ára eða lengri tíma. Þá er
heimilt aö telja þaö hlutfall af
söluhagnaöi, sem svarar til hlutdeildar
skuldavióurkenninganna af heildar-
söluverðmæti, til tekna hlutfallslega
eftir afborgunartíma skuldaviðurkenn-
inganna, þó ekki á lengri tíma en sjö
árum. Til skuldaviðurkenninga í þessu
sambandi teljast ekki þær skuldir sem
hvíla á hinni seldu eign og kaupandi
tekur að sér að greiða.
5) í 30. gr. frv. var bætt nýjum
frádráttarlið (velji menn gömlu frá-
dráttarleiðina í stað 10% af brúttótekj-
um), sem raunar er í gildandi lögum,
þ.e. iðgjaldi af lífsábyrgð. Hámarkið
lækkar þó nokkuð frá því sem er í
gildandi lögum. Er 80 þ.kr., verður 4o
þ.kr.
6) 31. gr. frv. var breytt á þann veg
(til að taka af tvímæli), að aðstöðu-
gjöld og landsútsvör megi draga frá
tekjum þess rekstrarárs þegar stofn
gjaldanna myndaðist. Hér er áréttað
að um heimild sé að ræða. Menn geta
dregið þessi gjöld frá tekjum næsta
rekstrarárs á eftir, ef þeir kjósa
heldur.
7) Á 38. gr., sem fjallar um
fyrningar, voru gerðar breytingar.
Arlegt fyrningarhlutfall skipa og skips-
búnaðar var hækkaö úr 8% í 10% og
véla og tækja til jarövinnslu og
mannvirkjagerðar úr 15% í 18%.
8) Þá voru gerðar breytingar á 44.
og 45, gr. frv., sem eru nokkuö flóknar
greinar um mótreikning fyrninga. Það
er fellt niður þaö skilyröi að menn
Framhald á bls. 19
sem fulltrúa eiga á nýkjörnu
Alþingi, og í hlutfalli við þing-
mannatölu þeirra. Skal hin nýja
nefnd skila innan tveggja ára
álitsgerð og tillögum um endur-
skoðun stjórnarskrárinnar og taka
sérstaklega til meðferðar kjör-
dæmaskipun, kosningaákvæði
stjórnskipunarlaga, skipulag og
starfshætti Alþingis og kosninga-
lög.“
Ný verðlagslög:
Frjáls
— þegar
Ein merkasta löggjöf 99. löggjafar-
pingsins, sem áreiðanlega mun setja
svip á frampróun mála næstu
misseri og ár, fjallar um verðlag,
samkeppnishömlur og óréttmæta
viöskiptahætti. Meginpunktur lög-
gjafarinnar er í 8. gr. laganna, en par
segir: „Þegar samkeppni er nægileg
til Þess aö tryggja æskilega veró-
myndun og sanngjarnt verðlag skal
verðlagníng vera frjáls...“
Framkvæmd laganna er í höndum
verðlagsráðs, samkeppnisnefndar og
verðlagsstofnunar. í Verðlagsráði eru
9 menn. Viðskiptaráðherra skipar
formann ráðsins án tilnefningar, tvo
ráðsmenn skv. tilnefningu ASÍ, einn
skv. tilnefningu BSRB, einn skv.
tilnefningu vinnuveitenda, einn skv.
tilnefningu Verzlunarráös og einn skv.
Leiðrétting:
Háttvirtur — hæstvirtur
Framsaga Gunnars Thorodd-
sens iðnaðarráðherra fyrir
Kröfluskýrslu var birt á þingsíðu
Mbl. í gær. I birtingu hafa orðið
þau mistök að skammstöfunin hv.,
sem stóð fyrir orðið háttvirtur,
sem þingvenja er að nota um
þingmenn hegar þeir eru ávarpað-
ir úr ræðustól á Alþingi (háttvirt-
ur þingmaður), er útfært
hæstvirtur í birtingu blaðsins,
sem þingvenja er að nota um
ráðherra eða ríkisstjórn í þing-
ræðum. Þó hér sé um hreint
formsatriði að ræða, varðandi
þingvenjur um málflutning úr
ræðustól Alþingis, þykir þingsíðu
Mbl. rétt að vekja athygli á
þessum mistökum — og leiðrétta
þau.
Ný lög:
Bann við erlendum
fj árhagsstuðningi
við flokka og blöð
Kosningalög og stjórnarskrá:
Álitsgerð og tillögum
skilað innan 2ia ára
Svipmynd frá Alþingn
Þessi svipmynd. sem tekin var á síðasta starfsdegi 99.
löggjafarþings. gæti heitið stjórnarandstaðan. Hún sýnir
sitjandi. Svövu Jakohsdóttur (Abl). Gylfa b. Gíslason (A) og
Vilhorgu Harðardóttur (Abl). Að baki standai Eggert G.
Þorsteinsson (A). Garðar Sigurðsson (Ahl). Geir Gunnarsson
(Abl) og Stefán Jónsson (Abl) — aftast.
Ríkisborgararéttur:
36 nýir Islendingar
ÞRJATÍU og scx einstaklingar
hlutu íslenzkan ríkisborgararétt á
síðustu dægrunm þingsins, með
samþykkt sérstaks frumvarps til
laga um veitingu ríkisborgararétt-
ar. Þeir crui
Anna Aðalsteinsdóttir, barn á Akur-
eyri, f. í Suður-Kóreu 10. janúar
1977.
Beers, Christa, gjaldkeri í Reykjavík,
f. í Þýskalandi 8. mars 1924.
Calatayud, Miguel Casanova, verka-
maður í Mosfellssveit, f. á Spáni 16.
september 1928.
Druzina, Alevtina Valeryevna, cand.
mag., Kópavogi, f. í Róðstjórnarríkj-
unum 18. nóvember 1938.
Falkvard, Eydna Sólbrún, húsmóðir
í Hafnarfirði, f. í Færeyjum 22.
september 1938.
Fannberg, Yrsa Roca, barn í Reykja-
vík, f. á Islandi 22. póvember 1973.
Gicheva, Evgenia Peneva, arkitekt í
Reykjavík, f. í Búlgaríu 22. mars
1947.
Haagensen, John, málari í Reykja-
vík, f. í Danmörku 1. október 1946.
Hansen, Agnes, kennari í Hvera-
gerði, f. á Islandi 13. júní 1954.
Honkanen, Anja Iris Katarina,
húsmóðir í Kópavogi, f. í Finnlandi
19. janúar 1933.
Hiibner, Herdís Magnea, gjaldkeri á
ísafirði, f. á íslandi 22. janúar 1954.
Kankam, Kankaew, húsmóðir í
Kópavogi, f. í Thailandi 8. júlí 1953.
Fær réttinn 10. júlí 1978.
Kim, Hyun Jin, barn í Mosfellssveit,
f. í Suður-Kóreu 25. apríl 1977.
Koo Man Suk, barn á Hólmavík, f.
í Suður-Kóreu 27. desember 1973.
Loebell, Maja, kennari í Keflavík, f.
í Þýskalandi 25. nóvember 1949.
Marti, Maria Teresa, húsmóðir í
Reykjavík, f. á Spáni 17. apríl 1950.
Mekkinó Björnsson, flugmaður í
Reykjavík, f. á íslandi 20. mars 1953.
McGinley, Eleanor Beatrice,
húsmóðir í Reykjavík, f. í Skotlandi
6. nóvember 1930.
Newman, Jón Róbert, verkamaður í
Keflavík, f. á íslandi 5. febrúar 1954.
Nielsen, Meinert Johannes, hafnar-
vörður í Njarðvík, f. í Færeyjum 23.
ágúst 1922.
Niemenen, Laila Björt, húsmóðir í
Laufási í Víðidal, Vestur-Húna-
vatnssýslu, f. í Danmörku 24. apríl
1943.
Oldfield, Richard, nemandi í Sand-
gerði, f. í Englandi 5. nóvember 1959.
Olöf Viktorsdóttir, barn í Reykjavík,
f. í Danmörku 28. febrúar 1977.
Ómar Þorsteinn Árnason, barn á
Akureyri, f. í Suður-Kóreu 17. mars
1976.
Pedersen, Else Lilian, húsmóðir í
Keflavík, f. í Færeyjum 19. júlí 1942.
Poulsen, Johanne Sof’e, húsmóðir í
Keflavík, f. á Kúbu 13. júní 1975.
Framhald á bls. 19
verðmyndun
samkeppni er næg
tilnefningu SÍS. Hæstiréttur skipar tvo
menn í Verðlagsráð. Skulu þeir óháðir
hagsmunaaöilum og hafa þekkingu á
viöskipta- og neylendamálum og
kunnáttu í lögfræöi og hagfræöi.
Verölagsstofnun annast dagleg
störf Verölagsráös. Við stofnunina
skal starfa sérstök neytendamála-
deild, er annast V. kafla laganna, er
fjallar um óréttmæta viöskiptahætti
og neytendavernd.
Verölagsráð getur fjallaö um öll
mál, sem lög þessi taka til. Ákvörðun-
arvald í málum skv. IV. kafla laganna,
er fjallar um markaðsráðandi fyrirtæki
og samkepþnishömlur, sem og um 26.
og 27. gr., sbr. 38. gr., V. kafla laga
þessara, sem fjalla um viöskiþtahætti,
villandi uþþlýsingar o.fl., er þó í
höndum samkeppnisnefndar, sem í
eiga sæti formaður verðlagsráðs og
þeir verölagsráðsmenn, sem Hæsti-
réttur skipar. Samkeppnisnefnd er því
nánast hlutlaus úrskuröaraöili.
Þrátt tyrir þá meginreglu að verð-
lagning skuli frjáls, þegar samkeppni
er nægileg, eru tyrirvarar, ef sérstakar
aðstæður koma upp, ér heimila
stjórnsýsluaðilum að hafa áhrif á
þróun mála. í 12. gr. frv. segir um þá
stjórnsýslu: „Verð og álagning má
ekki ákvaröa lægri en svo, að fyrirtæki
þeirrar tegundar, er í 1. mgr. getur, fái
greiddan nauðsynlegan kostnaö viö
innkaup eöa endurinnkaup vöru,
framleiöslu, aðflutning, sölu, flutning
ásamt afskriftum, svo og sanngjarnan,
hreinan hagnaö, þegar tekið er tillit til
áhættunnar við framleiðslu vörunnar
og sölu.“