Morgunblaðið - 11.05.1978, Page 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. MAÍ 1978
„Væri löngu farinn
ef ég hefði ekki
kunnað vel við mig”
— segir I>orsteinn Hjálmarsson símstöðv-
arstjóri og fyrrverandi oddviti á Hofsósi
SÁ maður, sem hvað mest Þekkir
til Hófsóss síöustu 30 irin, er
Þorsteinn Hjálmarsson sím-
stöóvarstjóri. Hann hefur verið á
Hofsósi í 38 ár, gegnt starfi
símstöðvarstjóra í 30 ár og var
oddvití staðarins í 20 ár. Þá var
Þorsteinn og sýslunefndarmaöur
lengi.
„Sjálfur er ég fæddur í Álftafiröi
við Isafjaröardjúp, en hingað kom
ég 1940 og hef áft hér heima
síðan. Aö sjálfsögöu hef ég
kunnaö vel viö mig hér, — annars
væri ég löngu farinn," segir
Þorsteinn og hlær. Við hittum
Þorstein aö máli á heimili hans á
Hofsósi, þar sem hann býr ásamt
eiginkonu sinni Pálu Pálsdóttur,
sem látiö hefur mikið til sín taka
í félagsmálum á staðnum.
Atvinnuástand
var ótryggt
„Þegar ég kom hingaö áriö
1940,“ segir Þorsteinn, „þá voru
íbúar hér um 260 talsins og var
íbúafjöldinn svipaöur þegar þorpið
var gert að sjálfstæöu sveitarfélagi
árið 1948. íbúafjöldinn stóð
nokkuö í staö á þessum árum og
þeim næstu á eftir, en 1970 voru
íbúar orönir 320. Þá fór þeim aö
fækka, en nú hefur þeim fjölgaö
aftur. Ástæöan fyrir því að íbúum
fækkaöi á árunum eftir 1970 var
ótryaat atvinnuástand hér.“
— Hvað olli því að fólki fór að
fjölga á ný?
„Öll viðhorf hér breyttust gjör-
samlega til hins betra, þegar við
eignuöumst okkar hlut í togurun-
um. Áður en það varð, var
ástandiö hér þannig um tíma, aö
unga fólkið settist alls ekki að hér.
Síðan fariö var aö landa úr
togurunum hér, er ungt fólk farið
að setjast hér að á ný.
Sveitarfélagið
komið yfir
erfiðasta hjallann.
Ég tel að nú eigi Hofsós góða
framtíð fyrir sér, og að sveitar-
félagiö sé nú komið yfir erfiðasta
hjallann um langan tíma.
Það hefur orðið mikil breyting á
staðnum til hins betra nú síöustu
árin. Samvinna á sviöi félags- og
skólamála hefur gjörbreytzt á
undanförnum árum og þrír
hreppar reka nú félagsheimiliö og
skólana í sameiningu. Hins vegar
vona ég aö bærinn taki ekki of stór
stökk fram á við, því of stór stökk
tel ég ekki góð.“
— Hvaða úrbætur þarf helzt að
gera til að tryggja viögang þorps-
ins?.
Þarf að lengja
hafnargarðinn
„Höfnin er okkar erfiði þröskuld-
ur og var sérstaklega á meðan
togaraútgerö var ekki fyrir hendi,
en nú er aflanum ekið til okkar frá
Sauöárkróki. Það sem þarf að
gera nú er aö lengja hafnar-
garðinn, til þess að höfnin geti
orðið góö til smábátaútgeröar.
Sem dæmi um þaö hvernig
ástandiö var á árunum
1970—1974 má benda á, að
rekstur kaupfélagsins var kominn
í þrot, en það átti frystihúsið áður.
Kaupfélag Skagfiröinga yfirtók
síðan kaupfélagiö og rekur það nú
útibú hér á Hofsósi.
Á þessum árum hafði fólk litla
sem enga vinnu að treysta á, en
nú er fólk úr sveitunum farið að
stunda vinnu í frystihúsinu, og um
leið hefur afkoma fólks gjörbreytzt
og þá um leiö viögangur hrepps-
félagsins."
— Hvernig er rekstri frystihúss-
ins háttað eftir að rekstur kaup-
félagsins lagöist niður hér á
staðnum?
„Það er hlutafélag sem á frysti-
húsiö og þetta sama féiag stóö
einnig fyrir kaupunum á skuttogar-
anum Skafta, sem heitinn er í
höfuðið á Skafta Stefánssyni
útgerðarmanni. Er frá leið var
ákveðið aö ganga til samstarfs viö
Útgeröarfélag Skagfirðinga og er
nú hlutafélagiö hér eignaraöili aö
Útgeröarfélagi Skagfirðinga og
fáum viö 'h af afla togaranna."
— Þ.Ó.
Hjónin Pála Pálsdóttir og Þorsteinn Hjálmarsson. Ljósm. Mbl.: Þórleifur Olafsson.
„Gaf mér tíma til að
eignast níu börn”
„Ég byrjaði að syngja í kirkju-
kór þegar óg var 11 ára og ég
man eftir því Hvað ég var lítil
pegar ég stóó við hliðina á hinu
sóngfólkinu,“ sagði Pála Páls-
dóttir húsmóðir og kennari á
Hofsósi þegar Mbl. ræddi við
hana.
Þegar Pála var svo spurö aö því
hvort hún heföi eitthvaö lært að
spila og syngja, svaraði hún: „Ég
byrjaði að læra á otgel þegar ég
var 12 ára. Síðan lærði ég hjá
Sigfúsi Einarssyni og eftir það fór
ég til Danmerkur og lærði að
syngja hjá Else B. Mendelssohn.
Ég var í Danmörku í nokkra
mánuöi viö þetta nám, frá vori
fram á haust. Sjálfri fannst mér ég
hafa ákaflega mikiö gagn af þessu
námi, og fékk meira að segja hól
frá fleirum en einum, en af
margþættum ástæðum varð ekki
úr aö ég héldi áfram námi.“
Hvað tók viö eftir Danmerkurför-
ina?
— segir Pála
Pálsdóttir hús-
móðir, kenn-
ari og organ-
isti á Hofsósi
Þjónaði í 5 kirkjum
„Ég kenndi um tíma á Vestfjörð-
um, en þaðan er maðurinn minn
ættaöur og svo fórum viö hingaö
á Hofsós áriö 1940. Frá þeim tíma
hef ég starfaö í kórum og öðrum
félagsskap eftir beztu getu. Lengi
vel þjónaöi ég kirkjum hér á
svæöinu frá Fljótum aö noröan úti
í Hofsstaöakirkju aö sunnan, en á
þessu svæöi eru 5 kirkjur. Þarna
lék ég bæði á orgel og söng með
kórunum. Einu sinni þurfti ég að
leika utan dyra, þaö var þegar
kirkjan í Gröf var vígð, en það er
víst minnsta kirkja á landinu. Ég
var meö orgeliö fyrir utan kirkjuna
og kórinn í kringum mig, en sjálf
kirkjan tekur víst ekki nema 18
manns. Það var svolítill gjóstur
þegar kirkjan var vígð og þurfti ég
að klemma nótnablöðin föst með
venjulegur þvottaklemmum."
— Hefur þú þá álvallt haft mikla
ángæju af organleikarastarfinu og
söngnum?
„Já, svo sannarlega og svona
því til staöfestingar má benda á að
ég hef aldrei tekið neitt fyrir mitt
starf í.söfnuöinum, og maöur ætti
því aö vera búinn aö gera sitt
gagnvart Guði. Og þótt ég hafi
leikiö á orgel í 5 kirkjum hér í
kring, þá eru aðeins tveir kirkju-
kórar í þessum söfnuöum og fólkið
í þeim hefur fylgt mér á milli
kirknanna."
— En þú hefur starfaö að fleiri
málefnum en kirkjunnar?
Framhald á bls. 30.
— Italir óttast
Framhald af bls. 1.
Giacomazzi, var -skotinn í báða
fætur, en er ekki í alvarlegri
hættu.
Innanríkisráðherra landsins,
Francesco Cossiga, baðst í dag
lausnar og kvaðst bera mesta
ábyrgð á þeirri ákveðnu afstöðu
sem stjórnin hefði tekið í garð
hryðjuverkamannanna. Cossiga er
sem innanríkisráðherra yfirmaður
ítölsku lögreglunnar en getuleysi
hennar í baráttu við hryðjuverka-
menn hefur sætt harðri gagnrýni
í landinu. Ekki var í kvöld ljóst
hvort Andreotti forsætisráðherra
mundi taka lausnarbeiðnina til
greina.
Lögreglan staðfesti í dag að hún
hefði enn hert leitina að morðingj-
um Moros og jafnframt eflt vörð
um aðra stjórnmálamenn í land-
inu og aðra þá sem eru taldir
líkleg fórnarlömb hryðjuverka-
samtaka. Frekari leit lögreglunnar
beindist m.a. að ströndinni í
nágrenni Rómar en sandur fannst
í fötum Moros í gær, sem talið er
að hafi getað verið þaðan kominn.
Cursio fagnar morðinu
Renato Curcio, stofnandi Rauðu
herdeildanna, sem nú er fyrir rétti
í Tórinó, æpti í dag í réttarsalnum
að morðið á Moro væri verk
byltingarréttlætisins og mikið
nauðsynjamál í því réttarfars-
snauða ríki sem Italía væri. Curcio
og annar félagi hans sem tók í
sama streng voru færðir úr
réttarsalnum í járnum eftir að
hafa hundsað kröfu dómarans um
að þegja.
Lögreglan tilkynnti í dag að 24
af 26 manns sem handteknir hefðu
verið í fyrradag í sambandi við
Moro-málið hefðu verið látnir
lausir vegna ónógra sannana um
að þeir væru við málið riðnir. Og
í París hafnaði franski ríkissak-
sóknarinn því í dag að framselja
til Italíu mann sem grunaður er
um að hafa skipulagt Rauðu
herdeildirnar og mælti með því við
dómstóla að þessari beiðni yrði
vísað á bug.
Niðurstöður krufningar
Niðurstöður krufningar á líki
Moros lágu fyrir í dag. Eins og
áður hafði komið fram er ljóst að
hann lézt af skotsárum, en 11
byssukúlum hefði verið skotið í
höfuð hans og brjóst, en hann
hafði einnig gamalt skotsár í
þjóhnöppum sem ekki hafði verið
gert að og ígerð var komin í. Er
talið að þetta sár hafi Moro fengiö
gert að og ígerð var komin í. Er
talið að þetta sár hafi Moro fengið
er honum var rænt. Nokkur líffæri
voru fjarlægð úr líkama Moros og
veröa þau rannsökuð frekar til að
komast að því hvort honum voru
gefin einhver eiturlyf á meðan
hann var í haldi. Krufningin leiddi
einnig í ljós að hann hafði látizt
um þrem tímum áður en lík hans
fannst.
Morðið á Moro virðist hafa
þjappað ítölum saman á þeim
örlagatímum sem nú eru með
þjóðinni og komið á nánara
sambandi stjórnmálaflokkanna í
landinu, einkanlega kristilegra
demókrata og kommúnista, en það
var einmitt slík þróun sem Rauðu
herdeildirnar hugðust m.a. koma í
veg fyrir með ofbeldi sínu. En
ránið og morðið á Moro hafa líka
gefið þeim byr undir báða vængi
sem gjalda vilja hart með hörðu og
lýsa algjöru stríði á hendur
hryðjuverkamönnum og m.a.
heimila dauðarefsingu í landinu á
ný-
Moro minnzt í þinginu
Moros var minnzt í ítalska
þinginu í dag og minntist Andre-
otti forsætisráðherra hans í báð-
um þingdeildum en einnig sagði
Fanfani deildarforseti nokkur orð
í öldungadeildinni. Andreotti
minnti á að vegna trúar sinnar
hefði Moro þekkt orð ritningarinn-
ar þar sem segir: „Þú mátt ekki
hræðast þá sem einungis geta
svipt þig jarðnesku lífi."
Þessi ummæli forsætisráðherr-
ans urðu til þess að tveir öldunga-
deildarþingmenn gengu af fundi,
en aðrir þingmenn beggja deilda
ii .nlíul ) i' mu i
virtust einhuga um mál Andreott-
is.
Fanfani vitnaði í sínum ummæl-
um til minningarorða sem Moro
sjálfur hafði flutt á sínum tíma
eftir morðið á Kennedy Banda-
ríkjaforseta, og sagði að þau orð
ættu nú bezt við Moro sjálfan.
Saragat fyrrum forseti Ítalíu
sagði í gær er honum barst fréttin
um morðið á Moro að við hlið hans
í bílnum lægi lík lýðræðis ítalska
lýðveldisins. Margir óttast að í
kjölfar jarðarfarar Moros verði
einnig reynt að jarða að fullu lík
lýðveldisins. Berlinguer leiðtogi
kommúnistaflokksins sagði þó í
dag að lýðveldið yrði að halda lífi
og mundi lifa þessa orrahríð af.
— Bíllinn
Framhald af bls. 1.
Annað þeirra var frá borginni
Macerata, um 150 kilometra frá
Róm, en hitt var Rómarnúmer sem
á sér allsérstæða sögu.
Að sögn lögreglunnar var númer
þetta upphaflega á bíl í eigu
ítalska flugfélagsins Alitalia í
Róm. Seinna þegar félagið lét færa
bílinn til Napoli voru sett á hann
ný númer þar í borg en hinum
eldri skilað til bifreiðaeftirlitsins
eins og skylt er. Einhver hefur
síðan stolið númerunum þaðan.
Engu er líkara en Rauðu her-
deildirnar hafi skipulegan aðgang
að bílnúmerum sem komin eiga að
vera úr umferð, því bíllinn sem
notaður var við ránið á Moro var
einnig með slík númer.
Að því er lögreglan telur benda
þessi atriði til þess að starfsemi
Rauðu herdeildanna sé stjórnað á
mjög vísindalegan hátt úr höfuð-
stöðvum þeirra. Þaðan hafi yfir-
lýsingar hryðjuverkamannanna
komið og ákvarðanir verið teknar
um bréfaskriftir Moros. Telur
lögreglan að stöðvarnar séu flutt-
ar til við og við og að þær séu ekki
þar sem Moro var hafður í haldi.
— Blóðugur
Framhald af bls. 1.
hefði þekkt Moro síðan þeir
voru saman í háskóla. „Hann
var góður og vitur maður sem
gat ekki gert nokkrum mein,
mjög góður prófessor, stjórn-
málamaður og ráðherra, mik-
ill mannkostamaður, fyrir-
myndafaðir og það sem jafnvel
meira máli skipti gæddur ríkri
trúarkennd. þjóðfélagsvitund
og rnannúð."
Öllu heiðvirðu fólki í heim-
inum. öllu þjóðfélaginu hryllir
við þcssum glæp.“ sagði hann.
„Vísvitandi og yfirvegað víg
hans. drýgt á laun og án
miskunnar, hefur vakið hryll-
ing borgarinnar. allrar ítaliu
og vakið rciði og samúð alls
heimsins."
„Allir tala um það. allir eru
reiðir. Og jafnvel ykkur, unga
fólk og hörn, sem eruð hér
saman komin í þessari kirkju.
hryllir við þessum atburði og
þið hryggist yfir honum.“ Páfi
bað síðan viðstadda að biðja
fyrir Moro.
Tilkynnt var í Páfagarði að
páfi hefði sent Giovanni Leone
forseta og Benigno Zaccagn-
ini. ritara Kristilega demó-
krataflokksins samúðarkveðj-
ur.
Seinna veitti páfa 8.000
manns. þar af mörgum ferða-
mönnum, áheyrn og sagði þá
að morð Moros væri „alvarlegt
í sjálfu sér og vegna þeirra
siðferðilegu og þjóðfélagslegu
afleiðinga sem það gæti haft í
för með sér.“ Ilann sagði að
menn ncyddust til að „hugsa
mjög alvarlega og af raunsæi
um þátttöku sína f félagslegu
lífi vorra tíma sem einstakl-
ingar og opinberir fulltrúar."
„Nauðsyn ber til,“ sagði
páfi, “að góðsemi hugmynda
og starfs allra beri meiri ávöxt
í hciminum og hlífi honum við
úrkynjun. Oréttlát endalok
kyrrláts, góðs, fágaðs og guð-
hrædds stjórnmálaleiðtoga
cins og Aldo Moros er ábend-
ing sem vekur með okkur ótta
og blygðun.“
Vatikan útvarpið útvarpaði
beint frá báðum athöfnunum
sem er óycnjulegt.
injjnuá^Sirí li-tvT 5;n i Ll i i:i
g fi'