Morgunblaðið - 12.05.1978, Blaðsíða 31
31
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 12. MAÍ 1978
Guðfínna Þorvaldsdótt-
ir — Minningarorð
Fa'dd 12. fcbrúar 1912
Dáin 6. maí 1978
Sem sjálfur drottinn mildum lófum lyki.
um lífsins perlu. f Kullnu auunahliki.
Tómas Guðmundsson.
Fornt spakmæli segir, að maður
komi í manns stað.
Engum, sem þekkti hana Guju,
mun blandast hugur um það, að
svö muni aldrei verða. Til þess
þarf marga menn, — nei margar
konur, með þá fágætu og fjölþættu
eiginleika, sem prýddu hana.
Það mun áreiðanlega vefjast
fyrir okkur ritsnjallari mönnum
að minnast hennar sem skyldi í
örstuttu máli. Því svo innihalds-
ríku, fórnfúsu og kærleiksríku lífi
er lokið, að vandfundið mun vera
bæði fyrr og síðar.
Þetta eru stór orð, og lái mér
hver sem kann.
Hún nafna hennar, ellefu ára,
sagði við móður sína, þegar
sárasta grátinn hafði lægt: „Það er
líka sagt mamma, að þeir sem guð
elskar deyi fljótt." Ekki er þetta
forna latneska spakmæli alls
kostar rétt í meðferð barnsins.
En mér finnst það engu lakara
svona við nánari athugun. Getur
ekki orðið fljótt stundum þýtt
bæði ungur og snöggt. „Á snöggu
augabragði afskorið verður fljótt,“
sagði Saurbæjarskáldið svo listi-
lega. Og hver var síung ef ekki
Guðfinna Þorvaldsdóttir.
Þetta skeði líka allt svo fljótt,
svo óvænt, og var svo sárt.
Og þó var allt gert, sem í
mannlegu valdi var, og á þann
hraða og kunnáttusamlega máta,
sem beztur gerist í heimi lækna-
vísindanna í dag. Enginn tími fór
til spillis, naumast sekúndubrot.
Ásmundur Brekkan læknir og
Helga kona hans, heimilisvinir og
sambýlisfólk, voru til staðar sam-
stundis. Sjúkrabifreiðin kom taf-
arlaust, en allt kom fyrir ekki.
Hún var farin, sýnilega þjáningar-
laust, með bros á vör frá öllum
hlutum í því einstaka ástandi, sem
henni einni var lagið.
Og ekki átti hún óuppgjört við
nokkurn mann. Hins vegar mun
áreiðanlega mörgum verða það
ljóst, í dag, hve skuldin við hana
var orðin stór, bæði hjá okkur
fullorðnum og börnunum hennar.
Já, börnin hennar. Spyrji sá,
sem ekki veit. Öllum er kunnugt
um það að hún og Egill Júlíusson
áttu engin börn saman. En ég ætla
mér ekki þá dul að nefna neina
tölu yfir öll þau börn, bæði stór og
smá, sem þar nutu móðurkærleika
og handleiðslu eins og bezt og
fegurst getur orðið.
Það er ekki auðveldur leikur, að
útskýra fyrir óvitanum staðreynd-
ir lífsins og dýpstu rök. Og þegar
maður er spurður að því, af fimm
ára snáða, hvernig hægt sé að
jarða mann þegar sálin er farin til
guðs, þá er úr vönduð að ráða.
Hugsanir barna verða ekki alltaf
betrumbættar af hinum fullorðnu.
Þetta grímulausa og tilfinninga-
ríka smáfólk var af Kristi kallað
fulltrúar guðsríkis. Og Guja
frænka var þeim sannarlega
ímynd miskunnar og mildi.
Ekki verður hér annars minnst,
svo að hins sé 'ekki líka getið.
Vandfundið var ástríkara hjóna-
band en þeirra Egils og Guju, enda
gjarnan nefnd í sömu andránni.
Hans missir er svo m ikill, að yfir
hann ná engin orð.
En við vitum að á þessum
sorgardegi hverfa til hans hljóðar
og heitar bænir um huggun harmi
gegn.
Vertu svo guði falin, elsku
frænka og nafna, og hafðu hjart-
ans þökk fyrir mildi þína og fagurt
fordæmi.
Ilörður, Sigga og börnín.
Andlátsfregn Guðfinnu Þor-
valdsdóttur kom svo óvænt, að
erfitt var að trúa því sem orðið
var. En hún lézt að heimili sínu
Bugðulæk 1 í Reykjavík að kvöldi
dags 6. maí 1978.
Þrátt fyrir þá fullvissu að þessi
umbreyting er óumflýjanleg öllu
jarðnesku lífi, koma slík tíðindi
jafnan sem reiðarslag.
Þegar þessi raunsæja, glaðlynda
og góða kona er horfin af sjónar-
sviðinu, hvarflar hugurinn til
liðinna tíma og minningarnar
streyma fram. Bjartar eru þær
myndir minninganna, sem geymd-
ar eru frá æsku hennar og
uppvexti og lífsstarfi öllu. Þær
myndir skarta nú í bjarma liðins
tíma.
Guðfinna Þorvaldsdóttir hlaut í
vöggugjöf heilsteyptan persónu-
leika, sem hún varðveitti og
þroskaði alla tíð. Hún gladdist
með glöðum, hlúði að og greiddi
götu þeirra, sem hjálparþurfi voru
og lét líknar- og mannúðarmál
mjög til sín taka. Hún unni
fögrum listum. Söngur og hljóm-
list voru henni sannur unaður.
Hún átti sjálf sérstaklega næma
og fagra söngrödd. Söngnám
hlotnaðist henni ekki, en marga
hefir hún glatt og hrifið með
ljúfum söng sínum á lífsleiðinni.
Guðfinna fæddist í Hrísey 12.
febrúar árið 1912. Foreldrar henn-
ar voru heiðurshjónin Þorvaldur
Jónsson og Kristín Einarsdóttir.
Henni var' föður og móðurminn-
ingin mjög kær allt sitt líf.
Ekki verður hér greint frekar
frá ætt hennar, en kornin var hún
af ættmeiðum, sem skilað hafa
íslenzku þjóðinni fjölhæfu dyggða-
og dugnaðarfólki og var hún og
eiginmaður hennar alla tíð tengd
traustum fjölskyldu- og vinabönd-
um við þann fjölmenna hóp
ættmenna. Á sama hátt voru
vináttutengslin óvenju sterk við
ættfólk eiginmanns hennar.
Guðfinna Þorvaldsdóttir og Eg-
ill Júlíusson, síðar útgerðarmaður
á Dalvík, voru gefin saman í
hjónaband á heimili hennar í
Hrísey 18. október 1936. Á sama
ári settust þessi glæsilegu, ungu
hjón að á Dalvík og þar var
starfsvettvangur þeirra lengst af,
eða allt til ársins 1965, en alfarið
fluttu þau til Reykjavíkur árið
1967 og hafa átt þar heima síðan.
Þeim varð ekki barna auðið, en
mörg börn og ungmenni hafa átt
öruggt athvarf og notið móður-
legrar hlýju á heimili þeirra, sum
um margra ára skeið.
Þaö er hverju byggðarlagi mikil
gæfa að þar lifi og starfi traust
athafnafólk. Starfsdagur þeirra
hjóna Guðfinnu og Egils hefir
fyrst og fremst verið tengdur
Dalvík. Þar bar athafnaþrá þeirra
og dugnaður ávöxt í ríkum mæli í
miklum atvinnurékstri þess tíma,
við útgerð og fiskvinnslu, byggðar-
laginu til heilla og virðingar.
Þegar minnst er ævistarfs Guð-
finnu verður nafn hennar óhjá-
kvæmilega tengt við útgerð og
atvinnurekstur, því ekki væri
Framhald á bls. 23