Alþýðublaðið - 28.01.1931, Blaðsíða 2

2
4^Þ«ÐHB&AÐIÐ
Gullfoss leystnur úr banní
Barðttan i!5 meginjðkalbreiðo firænlaads.
Eftir Alfred Weoener prófessor.
Foringi Wegener-leiðangursins, Alfred Weg-
ener, skýrir í grein pessari frá daglegu lífi
leiðangursmanna, erfiðleikum peirra og hætt-
um. Hann segir frá flutningum peirra og ferða-
lagi. Menn óttast nú um Wegener og nokkra
félaga hans. Leiðangurinn hefir vakið athygli
hér á landi, m. a. vegna pess að prír ís-
lendingar voru í förinni. Wegener minnist
peirra oft 1 eftirfarandi grein.
1 gærkveldi um átta-leytið varð
samkomulag milli Alpýðusam-
bands íslands og Gunnars ólafs-
scmar & Co. um skilyr'ði fyrir að
leysa Gullfoss úr banni Urðu
menn ásáttir um að Gunnar Ól-
afsson & Co. sendi skeyti með
oxðalagi svo sem hér fer á eftir,
en Alpýðusambandi'ð svaraði ineð
skeyti, sem lika er birt hér,
Skeyti G. Öl. & Co. bljóðar
pannig:
Til Alpýðusambands íslands.
Vestmannaeyjum 27.-l.-31.
Vér staðfestum hér með sam-
komulag milli vor og yðar, að
vér greiöum árið 1931 ekki lægn
kauptaxta við út- og upp-skipanir
en kr. 1,20 í dagvinnu, kr. 1,40
í eftirvinnu og kr. 1,80 í ■ n.ætur-
og helgMaga-viinnu; enn fremur,
að við greiðum ekki lægri kaup-
taxta fyrir kvenfólk en kr. 0,70 í
dagvinnu og kr. 1,00 í helgidagar
vinnu, enda sé „Gullfoss“ leystur
úr verkbanni í Reykjavík. Þetta
samkomulag er gert, pótt deitunni
við verkamannafélagið „Drifanda"
sé ekki lokið, en bæði vér og AI-
])ýðu;sambandiö getum slitið því,
ef deilan verður áframhaldandi
miilli „Drífanda" og vor út af
pessu, Ura lausavinnu í landi fer
feftir samtali voru við Héðin
VaMimarsson. Staðfestið. Mánaö-
arvinna ekki unnin.
Guinnar Ólafsson & Co.
Gunnai* Ólcifsson.
ar undÍTskrifaðir á Fáskrúðsfirði.
Unnu verkamenn og sjómenn
deiluna með fullkomnum ságri.
hinn kunni bindindisfrömuður, er
nýlátinn í Stokkhólmi, sextugur
að aldri, fæddur 17- maí 1870.
Hann fékk slag í nóvember í
haust. Var það í fyrstu ekki talið
hættutegt, en varð þó banameiin
hans.
DavM Östlund var sænskux að
ætt og uppruna. Hann var frá-
bœrlega fljótur að læra íslenzka
tungu, svo að hann talaði hana
og skrifaði eins og íslendingur.
Hann dvaldi í ailmörg ár hér
á landii sem forstöðumaður safn-
aðar Adventásta og gaf út mál-
gagn kenningar þeárra. Hann lét
sér þá og mjög ant um biindiindis-
mál. Eftár að hann fór héðan,
gaf hann siig sérstaklega að út-
breiðslu bindindis og vann því
máli alt það gagn, sem honum
var unt. Reyndóst hann áhrifarrk-
ur bindindisboðari.
Undáirslaiftina staðfestir Ámi
Árnason símritarL
Skeyti Alþýðusambandsins er
þanndg:
Gunnar Ölafsson & Co„
Vestmannaeyjum.
Staðfestum samkomulag milli
yðar og vor samkvaemt simskeyti
Jyðar í dag.
Gullfoss verður leystur úr
verkbanni frá icl. 7 • f. h. 28. jan-
úar. i
Alpýdusamband íslands.
í samræmi við þetta hefir
Verkamálaráðið sent Eimskipafé-
lagimu 'Svohljóðanidi bréf:
Reykjavik, 27. jan. 1931.
Eimskipafélag Islands H/F.
Reykjavik.
Hér með tilkynnum vér yður,
að e/s Gullfoss er leystur úr
verkbanni í Reykjavík af hálfu
Alþýðusambands íslands, þar éð
samkomulag er orðið miili vor
og Gunnars Ólafssonar & Co. í
Vestmannaeyjum i kaupdeiiumáli
því, er var orsök verkbannsíns.
Vkðmgarfylst.
Verkamálaráð Alþýðusambands
Islands.
Ólafur Frídriksson
ritari.
Með þessu hafa verkamenn
Nemur kauphækkun þeiraa í sum-
um tálfellum kr. 1,00 á klst.
Nánara á morgun.
Lannabótaframvarp donsbn
iatnaðarmannastiórnarinnar.
Khöfn, 28. jan.
Uiiited Press. — FB.
Ríkijsstjóinin hefir lagt fyrir
fólksþingið lög um 3 150 000 kr,
upphæð til aukmingar launa
starfsiuanna ríkisins, þar á meðal
presta og skólakennara.
Togari kennir grunns.
Togaránn „Kæmsten“ frá Aitona
kendii grunns við Stórhöfða í
Vestmamnaeyjum og er töluvert
lekur. Hefir hann fengið eftirlits-
skipið „Þóx“ tii að fylgja sér
hámga'ð til Reykjavikur. Er von á
skipunum hingað í kvöld.
Kamarujuk, haustiö 1930.
Hin þögla öræfakyrð, sem hvil-
ir yfir hinum óbygða Ignerit-
firði í Vestur-Grænlandi, hefir
skyiMiiega verið rofin af þýzku
leiðangursmönnunum. Á hinum
900 metra háa skriðjökli, sem
gnæfir við botn Kamajak-flóans,
og sem enginn maður hefir hing-
að til ferðast um, ríkir nú líf og
annir. Sá, sem kemur þangað,
séir Mtið tjaldþorp á litlu nesi,
er gengur út i sjóinn. Þar er
heyhlaði og girðing, en innan
hennar eru 16 hestar. Þarna
blaktir þýzki fáninn við hún á
dálítiili stöng. Bak við tjaldþorp-
ið, hátt uppi á skriðjöklinum, sér
maður þrjá dökka bletti með
iðngu millibili. Þetta eru um-
hleðslustöðvarnar, þar sem rauð-
málaðir og brúnmálaðir kassar
liggja.
Nú erum við að koma til lands-
ins. Vélbáturinn okkar kastar ekki
akkerum, en legst við stóra
tunnu, sem kemur í stað duflsins
eða baujunnar. Á srnábát förum
við svo á land. Þar er steinvegg-
ur einn mikill; hann er 1/2 meter
á hæð og 20 metrar á lengd.
Hann geriir okltur fært að komast
á Land,,án þess að þurfa að vaða
í fætuma. Við enda veggjarins
byrjar vegur, sem við förum eftir
að tjöldumum.
Sá, sem kemur til tjaldanna að
diegi tii, sér', að öll tjöldin eru
Lokuð, og hann heyrir regluleg-
an andardrátt sofandi manna, En
sá, sem kemur þangað að nóttu
tilsér enga lifandiveru þar, nema
matsveiininn, þvi að um nætur
v’bröa menn að vinna á skrið-
jöklinum. A'ð eiins tvisvar á degi
hverjum eru menn önnum kafnir
í tjaldþorpinu, um kvöldið, áður
en lagt er af stað upp á jökuiinn,
og um morguninn, þegar menn-
imir koma heim frá vinnunni.
Sá, sem- kemur um þessi ileyti,
fær hressingu með fólkinu, og í
kring urn sig sér hann fjöMa
hraustra og glaðlyndra pilta.
Menn segja skrítlur og skemti-
sögur og tala um árangurinn af
næturvinnunni og fyrirætlanir
sinar um nnæstu átök. Stundum
er rætt um hættumar á skri-ö-
jöklinum og um miklar hættur,
sem gátu orsakað slys, hefði ekki
snarræði og dugnaður starfs-
mannanna verið. Hestur, hundur
og maður féllu nýlega í jökuÞ
sprungu, en þeim var bjargað.
Tveir hundar hafa látlst af hjarta-
síagi.
Rrrrr! Hvað er þetta? Síminn?
Er þetta Grunau? Nei; það er
Lissey. Ég er langt til hliðar við
Grúnau, næstum: því uppi hjá
Scheideck, en mig vantar enn þá
400 metra langan þrá'ð. Viltu ven.
svo góður og senda spottann með ‘
flutningsrnönnunum, sem fara til
Grúnau’s í dag? Já, já. Það skul-
um viö gera. — Kamarujuk.
Grönau og Scheidek eru
forðabúrin okkar. Griinau er
í 400 metra hæð við skrið-
jökulinn, SchieMek, landið yzt,
merkjalínan rmlli skriðjökulsihs:
okkar og hins geysámikla Kauger-
dluarsuk-skriðjökuls, er í 900.
rnetra hæð. ScheMek er verifi
að reisa. — Nú er hringt aftur í
símann: Jón, íslendingurinn í
Grúnau, biöur Vigfúis, íélaga sinn;
sem er niður vi'ð sjóinn, um að
flytja tvo sekki af fæðu handa
hestunum hahs, sem eru 8 að
ið án símans, en hann er nú
tölu. Við getum alls eidu ver-
fyrst að veTÖa fullgerðux.
Sá, sem heimsækir okkur, lítur
í kringum sig í tjaldinu. Hann
getur varla trúað því, að hann
sé í tjaldi. Hann situr á ágætum
trébekk. Fyrir framan hann er
bezta stofuborð, sem stendur á
trégólfi. Tjaldstriginn er svo-
sterkur og þykkur, að hann hieyf-
ist að eins ofurlítið, þegar mikili’
istormur er. í efsta hluta tjalds-
ilns er góð trégrind og í hana em
fest 8 rúm („kojúr"), fléttuð rúm
með ísekkjum.
Félagamir búa sig nú út tiL
leiðangra — og vinnu. Allir taka
járnbraddana sína. Grænlending-
arair, sem búa í mesta tjaJdi.
hafa að eims litla „brodda", eir
þeir eru mjög hrifnir af þedm,
og fela þá oftast tmdiir úlpum
sínum. Við höfum stóra sex- átt-
„takkaða" bradda. Vigfús, Islend-
ingurinn okkar, er að girða far-
angurinn á hestana og Woiokens
hjálpar honum. Nú leggja þeir
báðir af stað yfi:r jökulurðina.
hver með 4 hesta í feumi. Þeii'
stefna á skriðjökulinn. Litlu
byrðarnar taka Grænlendingarnir.
Þeir vilja gjaraa hjálpa til eins.
og þeir orka. Við, .hinir, tök-
um matvæli og áhöid, sem viö
notum' í miðnæturhvíldinni úti í
hinni frjálsu, stórkostlegu náttúru.
Við förum yfir lítii vatnsföii.
fram hjá leifum slæmrar snjó-
skriðu í áttína að skriðjöknls-
oddanum. Þar híður okkar mikill
fjöldi af kössum, benzíngeymum
og öðrum tækjum. Ferðalangur-•
fengiið alt, sem. þeir fóru fram á.
FáskrúðsQðrður.
¥erba£Miesm ná fullkomnnsigpl.
í gær voru kaupgjaldssam.ning-
David Östlnnd