Morgunblaðið - 04.06.1978, Blaðsíða 30
62
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 4. JÚNÍ 1978
— Farmenn
Framhald af bls. 43.
sjónvarpi eða annað efni. Ég get
ekki séð að þessu fylgi mikill
kostnaður en þetta er samt eitt
brýnasta hagsmunamál okkar
sjómanna sem stendur.
„Launin á fiski
skipunum óvissari“
Frammi á dekki var einn
hásetanna að undirbúa opnun
lesta skipsins. Hann kvaðst
heita Sigurgeir Jónsson og vera
úr Reykjavík. Sigurgeir lauk
stúdentsprófi frá Menntaskól-
anum í Reykjavík árið 1974 og
við spurðum hann fyrst hvað
hefði orðið þess valdandi að
hann fór á sjóinn?
— Kannski hef ég verið orð-
inn latur við lærdóminn. Ég er
búinn að vera á fiskibátum en sl.
ár hef ég verið á farskipum og
er búinn að vera hálft ár á
Laxánni. Nei, ég er ekki búinn
að ákveða neitt um framtíðina
og þá hvort ég fer nokkuð í skóla
en eitt er þó víst að allavega
verð ég til frambúðar á sjónum.
— Þessu starfi fylgir viss
tilbreyting en hún verður þó
minni með hverjum túrnum,
þegar alltaf er siglt á sömu
hafnir. I fyrstu fara menn
gjarnan í þetta til að prófa
eitthvað nýtt en endast kannski
ekki nema takmarkað á sjónum
og því er ekki að leyna að menn
geta haft það eins gott í landi
og eru þá *heima. Um borð er
ekki margt við að vera nema þá
helst að menn lesa og spila.
— Hvers vegna ég hætti á
fiskiskipunum og fór á farskip-
in? Launin á fiskiskipunum eru
mun óvissari en á farskipunum
en þau eru ekki endilega minni.
Aðstaðan á farskipunum er líka
allt önnur en á bátunum.
Kannski var það líka einhver
ævintýraþrá, sem ýtti á eftir,
sagði Sigurgeir að síðustu.
— Kerfið sífellt
Framhald af bls. 46.
þjóðfélagi. Það er t.d. hugsan-
legt að gera þessa báta út á línu,
en það yrði erfitt að manna
bátana út á línu eins og nú er
ástatt. Þó væri það engin goðgá
ef við fengjum fiskverð eins og
Norðmenn. I dag vissi ég af
þremur norskum línuveiðurum
úti í kantinum hér út af Eyjum,
en þeir fá svo gott verð greitt
fyrir fiskinn að þeir þurfa að
veiða mun minni afla en þarf á
okkar skip.“
„Hvað finnst þér um þróunina
í íslenzku þjóðfélagi?"
„Ég er klár á því að ef við
ætlum okkur að lifa á sjó-
mennsku og fiskveiðum í þessu
landi þá verður að eiga sér stað
stórkostleg hugarfarsbreyting
hjá þjóðinni. Hvort sem við
köllum þá fræðinga eða eitthvað
annað þá sem munu vinna við
fiskvinnslu þá verður að gera
margt raunhæft tril þess að
þessum höfuðatvinnuvegi okkar
verði sýnd sú virðing sem
eðlilegt er hjá þjóð sem byggir
afkomu sína á fiskveiðum.
Stefnan í dag er í vonlausa átt
þar sem kerfið og ríkisbáknið er
orðið svo þungt í vöfum að allir
venjulegir menn hreinlega gef-
ast upp á því og þjónustukerfið
er alltaf að verða fjarskyldara
og fjarskyldara okkar aðalat-
vinnuvegi. Stjórarnir koma út
úr skólakerfinu og þekkja ekk-
ert til þjóðaratvinnuvegs okkar
í reynd, því verkreynslan er það
dýrmætasta sem um er að ræða
í þessum efnum og það er fyrst
og fremst hún sem ræður
úrslitum um hvort þessi at-
vinnugrein plummar sig eða
ekki. í fyrirtækjum þar sem
menn með góða verkreynslu
stjórna gengur yfirleitt alltaf
vel svo fremi að einhver rekstr-
argrundvöllur er fyrir fyrirtæk-
inu og það má nefna sem dæmi
Bæjarútgerð Reykjavíkur, Ög-
urvík og Útgerðarfélag Akur-
eyrar. I þessum tækjum eru
menn við stjórnvölinn sem eru
gamalreyndir sjómenn og
þekkja það sem þeir eru að fást
við.
Það er ljóst að við höfum látið
fiskvinnsluna sem atvinnugrein
sitja á hakanum í okkar skóla-
kerfi og þannig er um margt
sem lýtur að verkmenntun. Þar
er um að ræða hjáleigur við
æðra skólakerfið í landinu sem
nær eingöngu þjálfar fólk fyrir
almenna þjónustu þar sem hver
virðist eiga að lifa á því að selja
öðrum skrifborðsvinnu.
Það alvarlegasta í okkar
þjóðfélagi á líðandi stund er þó
verðbólgan, hún stefnir með
okkur beina leið í svaðið og ef
við ætlum að vera sjálfstæð þjóð
í þessu landi þá þýðir ekki
lengur að taka á verðbólgunni
þeim puntvettlingatökum sem
gert hefur verið um árabil."
- á.j.
—Hefði alveg
eins . . .
Framhald af bls. 46.
„Skapa þarí sjó-
mönnum tómstunda-
aðstöðu á skipunum“
— Eitt mest aðkallandi úr-
lausnarefni meðal sjómanna er
að skapa mönnum aðstöðu til að
verja tómstundum sínum á
sjónum. Þegar menn eru
kannski á siglingu 9 eða 10 daga
yfir hafið, þá verða menn að
hafa eitthvað við að vera, því að
það er ekki skemmtilegt, þegar
menn húka hver í sínu horni,
lokaðir inni í klefum sínum. Við
í áhöfninni á Goðafossi keyptum
sýningarvél en það gengur ekki
of vel að fá góðar myndir til að
sýna — helzt eigum við kost á
fræðslumyndum en þær geta
fæstar talist spennandi. Ég held
að það, sem best gæti leyst úr
þessu, væru hinar svokölluðu
sjónvarpskasettur. Aðstaðan
um borð hjá okkur er ekki sem
verst því við höfum sameigin-
legan matsal fyrir undirmenn
og setustofu.
— Víða erlendis eru ýmsir,
sem reyna margt til að létta
sjómönnum fjarveruna frá
heimalandinu. í Nordfolk er t.d.
starfandi prestur á vegum
norsku sjómannakirkjunnar og
við í áhöfninni komum stundum
til hans en hann hefur verið að
reyna að útvega íslensku blöðin
en þó ekki tekist það enn þá.
Óneitanlega drægi það okkur að,
ef við vissum að við gætum lesið
íslensku blöðin þar.
— Eimskipafélagið hefur tek-
ið vel í þær hugmyndir, sem við
höfum komið með í þessu
sambandi, en það verða náttúr-
lega að vera áhafnirnar sjálfar,
sem koma með hugmyndirnar.
Við getum ekki ætlast til að
aðrir hugsi fyrir okkur. í heild
er mesti vandi sjómanna nú
mest seldi bíllinn...
Síðastliöið ár og það sem er af
þessu ári, er LADA mest seldi
þíllinn. Það er vegna þess að
hann er á mjög hagstæðu
verði, og ekki síst, að hann er
hannaöur fyrir vegi sem okkar.
Nú eru allir LADA bílar með
höfuöpúðum, viðvörunarljós-
um ofl. ofl.
LADA station er hægt að fá
með 1200 cm3 eða 1500 sm3 vél
BIFREIÐAR & LANDBUNAÐARVELAR
SUOURLANDSBRAUT 14, S(MI 38600
EF ÞAÐ ER FRÉTT-
NÆMTÞÁERÞAÐÍ
MORGUNBLAÐINU
AUCiLÝSINíí A- WÍVIIMV F.R*
* 22480
mm
Mosfellingar
og ferðamenn
Athugið, verzlunin Kjörval er opin:
Mánudag—Laugardag 9.00—22.00.
Sunnudaga frá kl. 10.00—19.00.
Kjöt, fiskur, mjólk, brauö og allar nýlenduvörur.
Kjörval, verzlunin sem alltaf er opin
og síminn er 66656.
hvað félagsmál þeirra snertir
eins og ég sagði áðan, hvað
menn tjá skoðanir sínar lítið.
Um borð eru menn alltaf að
ræða málin og ef marka má tal
okkar þá erum við heimsins
bestu stjórnendur og ættúm
fyrir löngu að vera teknir við
stjórn landsins. Þegar að landi
kemur verður minna úr öllu. Við
stöndum uppi sundraðir og
getum ekkert gert, sagði Þor-
steinn að lokum en allar líkur
voru til þess að hann og
skipshöfn hans yrðu ekki í
Reykjavík á sjómannadaginn að
þessu sinni.
r
— Utkoman
hefur . . .
Framhald af bls. 45.
flytja milli hafna margvíslegt
dót fyrir Bandaríkjamenn. Við
vorum að flytja vörur í land á
fleka en vélin í bátnum stöðvað-
ist. Mér var sagt að halda í tógið
til að forða því að það færi í
skrúfuna, er vélin yrði sett í
gang. Ég vissi ekki fyrr en ég
skaust allt í einu út fyrir
borðstokkinn og hélt dauðahaldi
í tógið. Vélin hafði þá farið
snögglega í gang og ég flaug
með tóginu útbyrðis sem byssu-
kúla.
— Ég hef kunnað vel við mig
á sjónum og hvernig sem á því
stendur hefur útkoman alltaf
orðið betri hjá mér, þegar ég hef
verið á sjónum heldur en í landi.
Og lífið er víst þessi eilífa
spurning um afkomuna, sagði
Jón að lokum.
— Afhendum
okkar ráð...
Framhald af bls. 34.
miðstöð fynr aldrað fölk, sem
hægt er að koma með til
rannsóknar og meðferðar við
sjúkdóma, sem hrjá eldra fólk.
Þarna verður sundlaug, sjúkra-
þjálfunar- og æfingasalir. Góð
aðstaða verður fyrir lækni og
boðið verður upp á rannsóknar-
aðstöðu fyrir þá sem vilja
rannsaka öldrunarsjúkdóma.
Meðferð fólks sem þarna
kemur er oft ekki margþætt né
tímafrek, en það getur dvalið við
tómstundastörf, lestur og spjall-
að við kunningja og vini.
Heilsugæzlustöð
— Það hefur verið óskað eftir
því við okkur af aðiljum innan
heilbrigðisþjónustunnar, að við
bjóðum í þessum áfanga aðstöðu
fyrir heilsugæslustöð fyrir hin
fjölmörgu íbúðarhverfi í vestur-
og norðurbæ Hafnarfjarðar,
Garðabæjar og Bessastaða-
hrepps, en að sjálfsögðu verður
öll þessi starfsemi ekki aðeins
fyrir þessi sveitarfélög heldur
einnig fyrir öll sveitarfélög á
Reykjanesi, því ljöst er að
Reykjavíkurborg stefnir hrað:
byri að því marki að geta veitt
öldruðum fullkomna þjónustu í
borginni.
— Slík hjúkrunar- og þjón-
ustumiðstöð fyrir aldraða er að
sjálfsögðu ofviða fátækum
sveitarfélögum og því hafa
okkar samtök boðið þeim aðild
að þessum framkvæmdum.
Undirtektir hafa að vísu ekki
verið miklar ennþá, og reiknum
við almennt ekki með svörum
fyrr en síðar á þessu sumri, en
við höfum rætt þessi mál við
ráðuneytisstjóra og heilbrigðis-
ráðherra. í sambandi við fyrsta
áfangann má geta þess, að fyrir
utan það mikilsverða framlag
sem er lóð undir Hrafnistu, frá
Hafnarfirði og Garðabæ, þá
hefur eitt sveitarfélag verið með
beina aðild að byggingunni frá
upphafi, en það er Grindavík og
með sínu framlagi tryggja
Grindvíkingar sér rými fyrir
ákveðinn fjölda fólks á heimií-
inu á sama hátt og mörg félög
og hreppsfélög gera á Hrafnistu
i Reykjavík og njóta alls þess
sem þar er.