Morgunblaðið - 15.06.1978, Blaðsíða 32
32
MOKG UNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. JÚNÍ 1978
UfllHORP
Umsjón. TRYGGVI GUNNARSSON OG ANDERS IIANSEN.
— Á Kúbu eru mannréttindi
fótum troðin, þúsundir sitja í
fangelsi, pyntingar eru dag-
legt brauð, en umræðuefnið á
„heimsmóti æskunnar* verður
„frelsisbarátta æskunnar í
auðvaldsríkjunum“!!
m
Rússar og Kúbumenn í Afríku?
þið eiginlega að tala?
Um hvað eruð
ríkjunum. Ekki verður
minnst einu orði á það
hvernig mannréttindi eru
fótum troðin á Kúbu.
— Hvað á þá að ræða,
kann einhver að spyrja. Og
svarið er, ótrúlegt en satt,
umræðuefnið á „heimsmóti
æskunnar" á Kúbu verður
„frelsisbarátta æskunnar í
auðvaldsríkjunum"!!! Líklega
eiga æskumenn frá Bret-
landi, Bandaríkjunum, Sví-
þjóð, Danmörku, Hollandi og
jafnvel frá íslandi að segja
jafnöldrum sínum á Kúbu
hvernig æskan verði að berj-
ast harðri baráttu fyrir frelsi
sínu úti í hinum vonda
kapítalíska heimi! I þeirri
rreinargerð verður væntan-
lega ekki minnst á það, að í
hinum svonefndu auðvalds-
ríkjum ríkir prent- og mál-
Kúbumenn hafa verið
mikið í sviðsljósi heims-
fréttanna undanfarna
mánuði og ár. Einkum
hefur mönnum orðið
tíðrætt um dvöl kúb-
anskra hersveita í Afr-
íku, og afskipti þeirra
af ýmsum hernaðar-
átökum þar í álfunni.
Er nú svo komið, að
varla kemur svo til
hernaðarátaka eða upp-
reisna í Afríku, að ekki
séu Kúbumenn þangað
komnir. Eru Sovétmenn
þá sjaldnast langt í
burtu, enda Kúbumenn
þeim háðir um vopn,
ráðgjafa og fjárhagsleg-
an stuðning.
Lenda Kúbu-
menn og
Rússar í nýrri
i „Vietnamdeilu“?
Vesturlandabúar spyrja
sjálfa sig oft þeirrar spurn-
ingar, hvort ekki sé mögu-
leiki á því að Rússar og
Kúbumenn lendi í samskonar
ógöngum í Afríku og Frakkar
og Bandaríkjamenn í Indó-
Kína.
Rétt er það, að margt kann
að virðast svipað með þessum
málum við fyrstu sín, en
íslenzkt æskufólk
heimsækir Kúbu, land
harðstjórans Castros
litlar líkur eru þó til þess að
sama staða muni koma upp í
Afríku og í Vietnam fyrir
nokkrum árum. Það kann að
vísu að gerast, að hernaðar-
legir erfiðleikar verði svipað-
ir, en óhugsandi er að sömu
hlutir geti gerst í Sovétríkj-
unum og á Kúbu og gerðus í
Bandaríkjunum og í Vest-
ur-Evrópu meðan á Viet-
nam-styrjöldinni stóð. Gagn-
rýni heima fyrir verður
aldrei þoluð, og því er ekki
þaðan að vænta þess þrýst-
ings sem dugi til að stjórn-
vöjd breyti um stefnu.
I öðrum löndum mun held-
ur ekki verða vart neinnar
gagnrýni frá hinum ýmsu
vinstrihópum, enda er það
tvennt ólíkt að drepa sak-
laust fólk í My lai eða þegar
hersveitir studdar af félaga
Castro og félaga Breshnef
myrða fólk og nauðga konum
í Zaire.
Hvernig er ástandið
á Kúbu?
Hér á Umhorfssíðunni var
greint frá ástandi mannrétt-
indamála á Kúbu í grein
Einars K. Guðfinnssonar í
síðustu viku. Þar var meðal
annars skýrt frá því, að
margar alþjóðlegar stofnanir
telja, að á Kúbu sitji tugir
þúsunda manna í fangelsum
af pólitískum ástæðum, og að
þar eru pyntingar á þeim
föngum daglegt brauð.
Castro sjálfur segir 20 þús-
und manns sitja í fangelsi af
stjórnmálaástæðum á
eyjunni.
Hver tilraun til frjálsrar
skoðanamyndunar og skoð-
anaskipta er kæfð í fæðing-
unni. Stjórnmálaafskipti og
iistsköpun er aðeins fyrir þá
sem eru félaga Castro þókn-
anlegir. Kosningar fara ekki
fram, dómskerfið starfar
aðeins til þess að halda
andstæðingum stjórnvalda í
skefjum, og svo mætti lengi
telja. Mannréttindi eru fót-
um troðin. Yfir öllu þessu
vakir svo „stóri bróðir" í >
Moskvu og lítur með velþókn-
un á hvernig málum er
háttað.
„Heimsmót
æskunnar“
í Havana á Kúbu
Nú síðar í sumar verður
haldið í Havana á Kúbu
svonefnt „heimsmót æskunn-
ar“, þar sem æskulýður víðs
vegar að mun koma saman til
þess að ræða hugðarefni sín
og dást að fyrirmyndarríki
félaga Castros. Ekki er ætl-
unin að minnast einu orði á
íhlutun Sovétmanna og Kúb-
ana í Afríku. Ekki verður
minnst einu orði á ósjálf-
stæði Kúbu gagnvart Sovét-
frelsi, þar eru frjálsir fjöl-
miðlar, þar situr enginn í
fangelsi fyrir skoðanir sínar,
þar fara ekki fram pyntingar
á föngum, nei þessu verður
vafalaust sleppt. Þess í stað
verður þjóðfélagi Vestur-
landa lýst með augum þeirra
sem sjá hlutina aðeins með
gleraugum trúarofstækis
kommúnismans, og það kruf-
ið í samræmi við það.
Ekki verður í fljótu bragði
séð hvaða erindi Islendingar
eiga til Kúbu nú í sumar, en
þangað munu að öllum lík-
indum fara fulltrúar frá
Æskulýðssambandi Islands.
Það verður tekið eftir því
hverjir fara, en fulltrúar
ungra sjálfstæðismanna hafa
þegar lýst því yfir að þeir
telji sig ekki eiga neitt erindi
á þetta svokallaða „heims-
mót æskunnar" eins og að
málum er staðið.
- AH
Afturhalds-
öflin
Alþýðubandalagsmenn,
ekki síst þeir af yngri kyn-
slóðinni, reyna oft að telja
fólki trú um það, að Alþýðu-
bandalagið sé mesta unjbóta-
og framfaraaflið í íslenskum
stjórnmálum. Þeir sem séu
fylgjandi framförum og
breytingum á íslensku þjóð-
félagi eigi því að fylkja sér
um Alþýðubandalagið.
Ekki fer hjá því að þessi
málflutningur hljómi dálítið
ankannalega þegar betur er
að gáð, og það kannað hvers
konar fólk skipar forystu-
sveit Alþýðubandalagsins.
Þar kemur nefnilega í ljós
hið svartasta afturhald á
mörgum sviðum, og séu ís-
lenskir stjórnmálaflokkar
skoðaðir hlutlaust og án
fordóma kemur í ljós að
afturhalds- og íhaldsöfl í
neikvæðri merkingu ráða
lögum og lofum í Alþýðu-
bandalaginu.
Lítum á nokkur dæmi
þessu til stuðnings:
• Forystumenn Alþýðu-
bandalagsins hafa alla tíð
barist hatrammlega gegn
opnum (og raunar einnig
lokuðum) prófkjörum sem
mjög hafa rutt sér rúms á
sviði islenskra stjórnmála
síðustu ár, fyrir tilstilli og
frumkvæði Sjálfstæðis-
flokksins. Forysta Alþýðu-
bandalagsins vill ekki að
hinn almenni flokksmaður,
hvað þá aðrir stuðningsmenn
flokksins, hafi nokkur
minnstu áhrif á hverjir skipa
framboðslista hans.
• Forysta Alþýðubanda-
lagsins hefur marg oft lýst
því yfir að hún hafi óbeit og
fyrirlitningu á frjálsri blaða-
mennsku og fjölmiðlun yfir-
leitt. I Þjóðviljanum fá að-
eins inni með skrif sín
sauðtryggir kommúnistar,
enda hætt við því að sumir
lesenda blaðsins fengju
hland fyrir hjartað ef ein-
hverjir „óæskilegar" skoðan-
ir bærust inn um bréfalúg-
una þeirra með Þjóðviljan-
um.
• Á síðasta flokksþingi
Alþýðubandalagsins var
samþykkt að blaðamönnum
skyldi heimilt að sitja þingið.
Ekki náði þetta „frjálslyndi"
þó lengra en svo, að þegar
víðkvæm mál voru til um-
ræðu voru blaðamenn jafnan
látnir víkja úr salnum á
meðan.
• Minna má á, að forysta
Alþýðubandalagsins er ein-
r
/ M
"> '■wy
%
Jónas Árnason og Njörður P. Njarðvík. Jónas var
á móti litvæðingu íslenska sjónvarpsins. Njörður er
á móti því að íslendingar geti séð sendingar
erlendra sjónvarpsstöðva. Vafalaust hefðu þeir
verið á móti símanum á sínum tima, hefðu þeir verið
uppi þá.
dregið á móti því að útvarps-
rekstur verði gefinn frjáls
hér á landi.
• Minna má á, að Jónas
Árnason, alþingismaður, var
á móti því að litasjónvarpi
yrði komið á hér á landi.
• minna má á, að Njörður
P. Njarðvík, ein helsta
skrautfjöður íslenskra
vinstrimanna, er á móti því
að íslendingar geti séð send-
ingar erlendra sjónvarps-
stöðva um gervihnetti.
• Þessi dæmi nægja til að
sýna það, að öflugustu aftur-
halds- og kyrrstöðuöflin í
íslenskum stjórnmálum er að
finna í Alþýðubandalaginu.
- AH.