Morgunblaðið - 23.06.1978, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. JÚNÍ 1978
„Hráefni berst ekki nógu jafnt
til fiskvinnslustöðvanna"
— segir Kristján Guðmundsson
útgerðarmaður í Rifi
„Nýliðin vertíð var að mínu
mati ósköp venjuleg hvað veður-
far snertir, hrælur voru ekkert
meiri en gengur o>? gerist á
vctrarvertíð. Aflinn var hins
ve«ar minni en í fyrra, þó ckki
hafi verið stór munur á. Samt er
það svo að afiinn minkar ár frá
ári,“ sagði Kristján Guðmunds-
son útgerðarmaður og skipstjóri
á Rifi þegar Mbl. ræddi við hann.
Kristján hefur búið í Rifi í 19 ár,
en áður bjó hann í Stykkishólmi og
gerði þaðan út bátinn Tjald.
Ástæðan fyrir því að hann fluttist
út í Rif, er að á þessum árum var
mikið róið með línu, og þótti
Kristjáni alltof langt að þurfa að
sækja á miðin frá Stykkishólmi.
Þegar Kristján fluttist í Rif var
hluti hafnarinnar kominn og
fyrstu húsin voru risin.
„Síðastliðinn vetur var ég með
tvo báta á mínum snærum, Brim-
nes og Tjald. Annars er ég búinn
að vera með fiskverkun í tæp 15 ár.
í upphafi var ég eingöngu með
skreiðarverkun en fór síðan yfir í
saltfiskinn.
Ef janúar og febrúar hefðu verið
betri s.l. vetur þá gæti ég trúað að
svipað aflamagn og í fyrra hefði
komið á land. Þá gerðist það nú að
margir þeirra litlu báta sem róið
hafa héðan síðari hluta vetrar
komu ekki, nema einn sem var hér
um tíma og fiskaði vel, og á ég von
á að þessir bátar komi hingað á
nýjan leik. Um þorskveiðibannið
um páskana er það að segja að það
nýttist vel, enda var bræla á
miðunum allan tímann.“
— Nú ert þú með stóra saltfisk-
verkun, eru ekki mikil vandkvæði
hjá þér eins og öðrum sem eru með
saltfiskverkun?
„Aðalvandinn er sá að ekki er
búið að ganga frá sölum á
Portúgalsfiskinum og afkoma salt-
fiskverkurnarinnar var vægast
sagt slæm síðari hluta s.l. árs og
það sem af er þessu. Annars veit
maður ekki hvernig útkoman
verður fyrr en búið er að ganga frá
sölum og ennfremur ef viðmiðun-
arverðið verður tekið til endur-
skoðunar.
Framleiðslan hjá mér í vetur
va320—330 tonn miðað við full-
staðinn fisk. Við erum hér tveir
saltfiskframleiðendur, og enn-
fremur Sigurður Agústsson í
Stykkishólmi, þá eru hér tvö
Kristján Guðmundsson
útgerðarmaður
frystihús og úti á Hellissandi er
ennfremur saltfiskverkun.
Samvinna milli íbúa á Rifi og
Hellissandi er mjög góð, enda er
þetta sami vinnumarkaðurinn og
sami hreppurinn, þ.e. Neshreppur
utan Ennis. Þriðja byggðin í
hreppnum er svo byggðin á Gufu-
skálum.
Okkur hefur fundist það harla
einkennilegt að nú eru 12 íbúðir
lausar í Gufuskálabyggðinni, en
þar var starfsfólki fækkað í fyrra.
Póstur og sími, sem hefur með
þessar íbúðir að gera, hefur reynst
ófáanlegur að leigja þessar íbúðir,
nema hvað okkur tókst að fá eina
íbúð fyrir skömmu undir sveitar-
stjórann okkar og hans fjölskyldu.
Þetta háttalag Pósts og síma er
næsta furðulegt að okkar mati, en
hér er nú mikill skortur á
íbúðum."
— Hvernig er höfnin orðin hér?
„Höfnin er orðin góð, þótt lengi
megi endurbæta og það er líka
nauðsynlegt að halda áfram ahfn-
arbótum, þar sem við komum
aldrei til með að lifa af öðru en
sjávarfangi. Byggðarlagið er
þannig í sveit sett, langt í rafmagn
og sveitir litlar.
Það, sem háir okkur mest, er að
hráefni berst ekki nógu jafnt til
fiskvinnslustöðvanna. Þetta hefur
komið berlega í ljós í vor en
suðvestanátt hefur verið ríkjandi
og á meðan svo er komast trillur
lítið á sjóinn.
Nú eru gerðir héðan út 6 bátar,
120 tonn og stærri, en aðeins einn
þeirra er nú á veiðum. Það er hætt
við að dauður tími verði fram í
ágúst, þegar síldveiðar í reknet
byrja. Reknetaveiðar hófust hér á
ný í fyrrasumar og gáfu góða raun
og síldin sem fékkst var mjög góð.
Við gerum okkur vonir um að
veiðin verði betri í sumar og haust,
enda er síldarstofninn í örum
vexti. Það var mikill galli, að
ekkert leitarskip skyldi vera á
miðunum í fyrra, en við vonum að
leitarskip verði sent á miðin núna.
Hér áður fyrr hófust síldveiðar í
reknet í júlí og vonumst við til að
svo verði aftur innan nokkurra
ára. Flotinn er nú vel búinn til
síldveiðanna og reknetabátarnir
allir komnir með hristara. Hins
vegar er það svo að sá bátur sem
mestu hefur skilað hér á land í
gegnum árin, Skarðsvík SH, er nú
svo til eingöngu á loðnuveiðum og
því kemur lítið af afla þess báts
hér á land.“
— Hvernig gengur að manna
báta héðan?
„Það hefur gengið vel, það eru
mest heimamenn sem eru á
bátunum og að nokkru leyti
aðkomumenn. Ólafsvíkingar eiga í
bátunum með mér og er samvinna
við þá góð. Við sækjum mikla
þjónustu inn í Ólafsvík og margir
héðan vinna þar og svo aftur
öfugt. Sá landsfrægi rígur sem
rætt er um milli þessara staða er
því úr sögunni."
— Hvernig er samgöngum hátt-
að við Rif?
„Það er hér lítill flugvöllur, sem
Vængir lögðu á sínum tíma.
Völlurinn hefur hins vegar aldrei
verið lagfærður frá því fyrsta, en
hins vegar er hann mikið notaður.
Vængir fljúga hingað 5 sinnum í
viku og oft tvisvar á dag yfir
háannatímann, en aðstaða við
völlinn er svo slæm að það er ekki
einu sinni vegur að honum. Það er
t.d. auðvelt að leggja nýjan veg að
vellinum sem aldrei festir snjó á,
auk þess vantar algjörlega lýsingu
á völlinn, þar sem oft þarf að nota
hann í myrkri í skammdeginu,
bæði vegna sjúkraflugs og eins
kemur það oft fyrir að vertíðabát-
ar þurfa að fá varahluti í hvelli,“
sagði Kristján.
„Afskipti bæjarfélagsins
af atvinnumálum hafa ekkí
endað giftusamlega"
fíætt vid E/lert Krístinsson í Stykkishó/mi
Trésmiðja Stykkishólms h.f. er
rótgróið fyrirtæki á Snæfellsnesi,
en það var stofnað 1945 og
reyndar má rekja sögu fyrir-
tækisins allt til ársins 1929.
Núverandi framkvæmdastjóri
fyrirtækisins er Ellert Kristins-
son viðskiptafræðingur og ný-
kjörinn forseti hreppsnefndar
Stykkishólms. Ellert hóf störf hjá
fyrirtækinu árið 1970 og fyrstu
tvö árin var hann jafnhliða við
viðskiptafræðinám í Háskólan-
um.
„Okkar aðalverkefni er smíði
innréttinga og hurða og auk þess
erum við í húsasmíði og framleið-
um einingahús. Sú framleiðsla
hefur gengið ágætlega, en reynsl-
ap á enn eftir að koma á þessi hús.
Það er mjög hentugt að reisa
einingahús hér í kring, þar sem
lítið er um góða steypumöl hér í
nágrenninu," sagði Ellert þegar
Morgunblaðið ræddi við hann.
Hann gat þess ennfremur að
þeirra aðalmarkaðssvæði væri
eðlilega Snæfellsnes, en ennfrem-
ur hefði fyrirtækið selt þó nokkuð
af innréttingum til Reykjavíkur og
hefði smíðað allar innréttingar í
útibú Landsbanka íslands á ísa-
firði. Þá kvaðst Ellert vilja bæta
því við, að í Stykkishólmi væri
annað stórt trésmíðaverkstæði,
Trésmiðjan Ösp. „Hjá okkur vinna
nú um 20 manns og starfsmanna-
fjöldi er svipaður hjá Ösp. Það er
mikið byggt hér og að líkindum
eru nú 20 hús í byggingu."
„Fólksflótti frá Stykkishólmi er
sáralítill nú, og það fer vaxandi að
fólk komi hingað á ný að loknu
námi. Atvinna hefur verið mikil og
fjölbreytni atvinnulífs er töluverð
hér. Skelfiskvinnsla síðustu ára
skapar mikinn stöðugleika, þá er
hér stórt iðnfyrirtæki sem Skipa-
smíðastöðin Skipavík er. Þar er nú
verið að bæta móttökuskilyrði
fyrir skip til viðgerðar, meðal
annars með því að byggja viðlegu-
kant.“
— Hvernig eru vegirnir hér í
kring?
„Vegirnir eru oft erfiðir og við
Hólmarar leggjum áherzlu á að fá
góðan veg yfir Kerlingarskarð. Þá
er verið að vinna í flugvellinum
hér og er það mikilsvert atriði. Þá
liggur fyrir að það þarf að stækka
sjúk-rahúsið og byggja heilsu-
gæzlustöð við það, en sjúkrahúsið
er orðið alltof lítið og nauðsynlegt
er að byrja á heilsugæzlustöðinni
í sumar. Varðandi hafnarmálin er
það að segja, að það þarf að halda
áfram með höfnina, .þar sem
bátum hefur fjölgað. Hafnarskil-
yrði hér eru góð, en það sem
vantar er stærri og betri viðlegu-
kantur."
Ellert Kristinsson
framkvæmdastjóri
— Nú eruð þið með nýtt hótel
hér á staðnum, hvernig gengur
rekstur þess?
„Við höfum talið að eina for-
sendan fyrir því að hægt sé að
reka hótelið sé að lengja ferða-
mannatímann. Hótelrekstur í
landinu á við mikla erfiðleika að
etja, m.a. eru öll lán viðvíkjandi
þessum rekstri með eindæmum
óhagstæð og því verður að breyta.
Við vonumst annars til að þegar
lokið verður við stækkun flugvall-
arins muni rekstur hótelsins
batna, þ.e. með örari komum
ferðamanna til staðarins.
Við Stykkishólmsbúar þurfum
ekki að vera hræddir við framtíð-
ina, og það eru mörg verkefni sem
bíða sveitarfélagsins, en aðalverk-
efnin eru gatnagerð og vatnsveitu-
framkvæmdir. Vatnsveitufram-
kvæmdin hefur verið talsvert
erfið, þar sem lögnin er mjög löng,
en því verki lýkur nú í sumar, en
þessar framkvæmdir hafa staðið
yfir frá því skömmu eftir 1970.“
— Hvernig er félagsaðstaða hér
í Stykkishólmi?
„Félagsaðstaðan stórbatnaði
með byggingu félagsheimilisins.
Þá er nú verið að ljúka við
íþróttavöllinn og þegar því verki
lýkur verður auk knattspyrnunnar
góð aðstaða fyrir frjálsar íþróttir.
Hvað skólamálin varðar, þá
þurfum .við að hefja byggingu á
nýjum grunnskóla í sumar og á
þessu ári er áætlað að vinna fyrir
30 milljónir króna, en skólinn sem
fyrir er, er alltof lítill."
— Hefur bærinn einhver af-
skipti af atvinnumálum staðarins?
„Það er mest einkaframtakið
sem hefur notið sín og nýtur sín
hér. Afskipti bæjarfélagsins af
atvinnumálum hafa ekki endað
giftusamlega til þessa og hér er
hlutafélagaformið mjög ríkjandi.
Eðlilega byggist mikið hér í
kringum sjávarfangið, ég hef
minnst á skelfiskvinnsluna, en
bolfiskvinnsla er hér einnig mikil,
bæði hjá Þórsnesi, Sigurði Agústs-
syni og Rækjunesi."