Morgunblaðið - 19.07.1978, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 19. JÚLÍ 1978
Um
hvað er
deilt við
Nokkrar deilur
hafa risið meðal
bænda i Miðfirði
og út með Vatns-
nesi eins og skýrt
hefur verið frá i
fréttum Mbl. og
kemur raunar
fram í frétt i dag.
Nýlega ræddi blað-
ið við nokkra
bœndur nyrðra og
veiðiverði til að fá
nokkrar upplýsing-
ar um hvað sé deilt
um og hvernig mál
þessi standa. Koma
fram viðhorf
manna i viðtölun-
um hér, en málið
snýst aðallega um
það að eftirlit
hefur verið aukið
nokkuð og telja
bændur að það sé
orðið óeðlilegt og
vilja það sem þeir
nefna „eðlilegt
eftirlit“. Veiði-
verðir hins vegar
telja að þar sem
bændur bregðist
illa við eftirliti
megi hafa þá grun-
aða um að veiða
ekki eingöngu sil-
ung heldur og lax,
sem er bannað og
er hlutverk veiði-
varða að fylgjast
með að svo sé ekki
gert.
Heimir Ágústsson (lengst t.v.) og tveir nágrannar hans. Gunnlaugur
Eggertsson að Sauðá (í miðið) og Jón Gunniaugsson.
Teljum að sjórinn sjái
sjálfur nm friðnnina
segir Heimir Agástsson bóndi að Sauðadalsá
— Þessar netaveiðar hcr hjá
okkur eru nú mest stundaðar til
gamans og svona til að fá í soðið
stöku sinnum. og er það mest
sjóbirtingur sem veiðist, en
stundum hafa fcngizt nokkuð
stórar bleikjur. sagði Heimir
Ágústsson bóndi að Sauðadalsá f
samtali við Mbl.
— Því er ekki að leyna að til
nokkurra deilna hefur komið nú í
vor og vorum við hér tveir færðir
til viðtals á Hvammstanga um
daginn og sóttir í iögreglubíl, en
ekki heyrðum við að borin væri
fram nein ákæra gegn okkur. Var
hins vegar talað um að við hefðum
verið eða ætlað að hindra veiði-
vörðinn í starfi, sem við teljum af
og frá. Veiðivörður, sem ráðinn er
Æskilegast værí að
koma á samsfarfi
segja veiðiverðírnir
Á vatnasvæði Húnavatnssýslna
eru tveir veiðiverðir starfandi,
þeir Konráð Eggertsson og Örn
Eyjólfsson. Nær svæði þeirra allt
frá Ilrútafjarðará að Svartá, en
svæðinu er skipt niður á milli
þeirra. Sjá þeir því hvor um sitt
svæði. en stundum fara þeir
saman í eftirlitsferðir og hitti
blm. Mbl. þá félaga einmitt er
þeir voru að leggja upp í eina ferð
um Vatnsnesið.
— Með þessari eftirlitsferð okk-
ar út á Vatnsnesið erum við að
athuga hvort ekki sé allt með
felldu í netalögnum í sjónum, en
þar gilda sömu reglur og um
netalagnir í vötnum, þ.e. ákveðið
bil verður að vera milli netanna,
ekki má leggja þau of nálægt
árósum og algjör friðun á að vera
um helgar, upplýsir Örn og segir
að eftirlit þeirra eigi að vera fólgið
í því að þessar reglur séu haldnar.
Við árnar þurfa þeir að fylgjast
með því að ekki séu fleiri stangir
notaðar í einu en leyfilegt er og
ekki séu notaðar óleyfilegar veiði-
aðferðir svo eitthvað sé nefnt.
— Hér á Vatnsnesinu vestan-
verðu hefur verið heldur meiri
æsingur í mönnum, segja þeir
veiðiverðir, og öllu meiri æsingur
en t.d. á noröan og austanverðu
nesinu. Hér er nokkuð um það að
menn stundi selaveiði og hefur
okkur verið bannað að nálgast þau
svæði en við fáum ekki séð hvernig
gangandi maður á að geta truflað
selinn. En þeir eru eitthvað
viðkvæmir eftir að Landhelgis-
gæzlan var hér á ferð og halda þeir
að hún hafi styggt selinn eitthvað.
Viljum að
lög séu virt.
— En sunnar á nesinu er ekki
um selveiði að ræða og við
þykjumst nokkuð vissir um að þar
séu til menn sem veiða lax í klára
laxanet, segir Örn. — Þetta er ekki
nema einn og einn maður, en allir
liggja undir grun vegna þess að ef
einn brýtur trúnaðinn kemur það
niður á öllum hinum. Það gerðist
til dæmis um daginn þegar ég fór
eina ferðina að netin lágu of þétt
saman og voru of stutt frá árósi
en það var búið að lagfæra það allt
þegar ég kom síðar, þannig að
eftirlit sem þetta hefur án efa
áhrif til batnaðar og það eina sem
við viljum er að lögin séu virt.
Meðan á þesSari ökuferð út með
Vatnsnesinu stendur hafa safnazt
bílar á eftir bíl veiðivarðarins og
staðnæmast þeir einnig þegar
veiðivörður stanzar til að horfa
eftir lögnum.
— Þetta er sjálfsagt einn liður-
inn í að reyna á taugar okkar,
sögðu þeir Konráð og Örn, en eftir
nokkrar mínútur var eftirförinni
hætt og ekki varð vart frekari
samfylgdar. Út frá þessu rifjar
Örn Eyjólfsson upp smá atvik er
gerðist fyrir stuttu:
— Eg var staddur hér einn
daginn til að líta eftir og hafði
stöðvað bílinn til að kíkja eftir
netunum og safnaðist þá að mér
smá hópur manna. Meðan ég talaði
við þá hér úr ökumannssætinu
verð ég allt í einu var við, þegar
ég ek af stað að loft er farið úr
aftúrdekkinu, sem frá mér sneri og
tel ég að einhver hafi skrúfað úr
ventilinn meðan við röbbuðum
saman. Ekki voru notuð nein
kurteisisorð í þessum viðræðum og
fannst mér þetta það alvarlegt að
ég kærði og voru menn færðir á
Hvammstanga til viðtals. Þeim
fylgdu fleiri menn og létu menn
ólafur Þórhallsson
bóndi að Ánastöðum.
gögnum sem færðu sönnur á
brotið, en netunum hefur ekki
ennþá verið skilað þrátt fyrir að
við höfum gengið á eftir þeim og
veit ég ekki hvort þeir hafa
einhvern rétt til að halda þeim
svona.
Ólafur sagði að ekki hefði annað
sögulegt gerzt í þessu máli á
síðasta sumri, en nú í vor hefði
aftur færzt hiti í leikinn þegar
Vantar reglngerð er kveðnr
á nm frmnkvæmd laganna
segir Olafnr Þórhallsson bóndi að Anastöðnm
— Það er þessi helgar friðun,
sem við erum mikið á móti, sagði
ólafur Þórhallsson bóndi að
Ánastöðum í samtali við Mbl. en
henni var komið á með lögum
kringum 1970 að ég held. og með
þeim er kveðið svo á að net skuli
ekki vera í sjó frá því kl. 22 á
föstudcgi til þriðjudagsmorguns
kl. 10.
Ólafur sagði að aðalnetaveiði-
tíminn væri frá því í maflok og
fram í miðjan ágústmánuð, en
mjög væri misjafnt hvað mikið
væri vcrið að, menn hefðu einnig
öðrum bústörfum að sinna og
gæfist því ekki alltaf tími til að
leggja net. Nokkuð væri þá um að
ferðamcnn og aðrir fengju þá
kannski að reyna.
— Við erum þeirrar skoðunar
að sjórinn friði sig sjálfur, heldur
Ólafur áfram, því það kemur
margoft fyrir að ekki er hægt að
leggja dögum saman vegna sjó-
gangs. Norðanáttin er nokkuð
ríkjandi hérna og þá fyllast öll net
af þara og öðrum ófögnuði og
teljum við því að sjórinn stjórni
því nokkuð sjálfur hvernig veið-
inni verður hagað og takarmki
hana. Þessi veiðiréttindi okkar
hér, að mega veiða silung í net, eru
aldagömul og okkur finnst undar-
legt ef hægt er með lagasetningu
að svipta okkur þeim, því í
stjórnarskránni segir eitthvað á
þá leið að enga eign skuli gera
upptæka nema að almannaheill
krefjist og komi þá fullar bætur
fyrir. Við höfum ekki komið auga
á þá almannaheill, sem krefst þess
að við fáum ekki að leggja net um
helgar, og það hafa engar bætur
komið fyrir það.
Ólafur segir að upphafið að
þessum deilum öllum megi rekja
til atburða er gerðust á liðnu
sumri og sé alltaf nokkur hiti í
mönnum á sumrin þegar þessi
deilumál komi upp.
— Okkur fannst hálfvegis verið
komið aftan að okkur þegar tveir
menn fóru á báti um lagningar að
næturlagi til að kanna þær. Það
var að vísu um helgi, en vegna
veðurs á föstudeginum og laugar-
deginum var ekki hægt að taka
upp netin og voru því einhver net
enn í sjó. Þetta brot á friðuninni
var kært og sumir kærðir fyrir
ólöglega laxveiði að mér skilst og
var kæran send saksóknara til
umfjöllunar. Hann lét málið niður
falla vegna skorts á frekari
Tróom ekki að netaför
á laxi séo tilviljaoir
segir Þór Gnðjónsson veiðimálastjóri
— Það eru sérstakir veiðieftir-
litsmenns sem sjá um það að
laxalögunum sé hlýtt og eru þeir
skipaðir af landbúnaðarráðherra
og að hálfu launaðir af ríkinu og
að hálfu af viðkomandi veiðifélög-
um, sagði Þór Guðjónsson, veiði-
málastjóri, cr Mbl. spurði hann
hvernig háttað væri eftiriiti með
laxveiðum.
— Ekki má veiða lax í sjó en
hins vegar er leyft að veiða
göngusilung, heldur Þór áfram, og
hafa þær veiðar aukizt nokkuð og
í sambandi við þessa silungsveiði
hefur það komið fyrir að lax er
veiddur og er það algjörlega í
blóra við silungsveiðina. Þessu er
mætt á þann veg að reynt er að
auk eftirlitið og vernda veiðina í
ám, en það hefur nokkuð borið á
því að veiðzt hafa laxar sem
netaför hafa sést á. Til dæmis
komu á land í fyrra úr Laxá í
Þingeyjarsýslu um 80 laxar með
'petaförum og sjálfsagt er talan
hærri, því varla hafa þeir allir
veiðzt.
Þór var spurður að því hvort
greinilegt væri þegar um netaför
væri að ræða á laxi, en ekki hnjask
eftir línu stangveiðimannanna
sjálfra.
— Það fer yfirleitt ekki á milli
mála þegar netaförin eru á fiskin-
um, og mönnum lærist fljótt að sjá
það og greina á milli. Geta má þess
að á vorin er laxinn viðkvæmur og
feitur og þolir illa hnjask og
jafnvel þótt hann kunni að losna
úr netum sem hann hefur flækzt
í er alls ekki víst að hann lifi af.
Þór Guðjónsson
veiðimálastjóri.