Morgunblaðið - 22.07.1978, Blaðsíða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. JÚLÍ 1978
„í^rsta...
annað
og... þriðja”
- Sagt frá hrossaoppboði í Skógarho'lom
Gunnar Rjarnasun lýsti hross-
unum ok hann er hér með
hljóönemann en i Klugganum
stendur upphoðshaldarinn All-
an Vagn Magnússon. fulltrúi
sýslumannsins í Árnessýslu.
Las hann upp uppboðsskilmál-
ana en í þeim var meðal annars
tilgreint að hrossin væru seld í
því ástandi, sem þau væru nú og
þau væru frá hamarshöggi í
ábyrgð kaupanda, áskilinn var
réttur til að ákveða lágmarks-
verð og tilgreint var að uppboðs-
verð og sölugjald hefði lögtaks-
rétt.
Greiða þurfti
13% eða 16% í
gjöld til hins opinbera
Eins og fyrr sagði voru menn
ekki alls kostar ánægðir með að
þurfa að greiða 13% eða meira
til hins opinbera — en það er
sem fyrr að menn verða að
gjalda keisaranum það sem
keisarans er. Annars skiptist
þetta gjald niður í þrennt. 3%
eru svokallað sölugjald, 6%
renna til ríkissjóðs og 4% til
uppboðshaldara. Þetta gjald gat
í heild orðið alls 16% ef
kaupandi fékk greiðslufrest, því
þá var sölugjaldið ekki 3%
heldur 6%.
En hvað sem leið öllum
„Lágmarksverð á Feyki
frá Fit er 250 þúsund.
Bíður einhver 250 þúsund?
... 250 þúsund ... Það eru
boðnar 250 þúsund. Bíður
einhver hærra? ... Fyrsta
annað og ... 260 þúsund.
Fram er komið boð upp á
260 þúsund. Fyrsta annað
og ... bíður einhver
hærra? Það er boðið 280
þúsund. Fyrsta annað og
... bíður einhver hærra?
300 þúsund eru boðnar....
Bíður einhver hærra? ...
Fyrsta, annað og þriðja.“
Eitt þeirra dagskráratriða á
Landsmóti hestamanna um síð-
ustu helgi, sem ekki vakti hvað
minnsta athygli, var uppboð á
hrossum, sem þar fór fram á
laugardeginum. I skrá, sem
gefin var út yfir þau hross, sem
selja átti á uppboðinu, voru
talin upp rúmlega 70 hross en
þegar til uppboðsins kom voru
það aðeins 28 hross, sem boðin
voru upp og þar af voru 7 slegin
nýjum eigendum. Þessi dræma
mæting með hrossin á uppboðin
mun bæði hafa stafað af því, að
mörg hrossin voru þá þegar seld
og eins hinu, að greiða þurfti
13% og jafnvel 16% gjald til
hins opinbera af söluverðinu.
Þótti mörgum seljandanum ekki
fýsilegt að hafa þennan háttinn
á og vildi heldur nota gamla
lagið að prútta sjálfur við
kaupendur. Sem fyrr sagði voru
sjö hross seld og var verð þeirra
á bilinu 160 þúsund til 470
þúsund krónur.
„Notið bara gamla
lagið — farið upp
í brekku og prúttið
Uppboðið hófst með því að
Gunnar Bjarnason, stjórnandi
þess, tjáði viðstöddum að for-
ráðamenn mótsins hefðu haldið
að þeir gætu með ódýrum og
einföldum hætti haft milligöngu
Fjöldi fólks fylgdist með uppboðinu í Skógarhólum á laugardagskvöldið. Þarna er eitt hrossið leitt
inn í upphoðshringinn. Ljósm. Mbl. Kristján.
um hrossasöluna. Raunin hefði
hins vegar orðið sú að slíkt
hrossauppboð hefði ekki getað
farið fram nema til kæmu
fulltrúar hins opinbera, sem þá
jafnframt gerðu kröfu til að fá
sinn skatt. Þurfti að greiða 13%
gjald til hins opinbera af
söluverði hvers hross, sem selt
var og væri kaupverðið ekki
staðgreitt fór þetta gjald upp í
16%. Sagðist Gunnar ekki eiga
von á því að mikið yrði um að
hross skiptu um eigendur með
þessum hætti, heldur hvatti
hann menn óspart til að hafa
gamla lagið á hrossakaupunum
að afloknu uppboðinu. Fara
bara hreinlega upp í brekku og
prútta.
Þá er Gunnar hafði lokið máli
sínu tók til máls fulltrúi sýslu-
mannsins í Árnessýslu, Áilan
Vagn Magnússon, og sagði
Uppboðsrétt Árnessýslu settan.
„Ég býð 190 þúsund.“ sagði sá. sem rétti upp höndina.
Jón Sigurhjörnsson leikari leiðir hér hryssuna Dimmalimm frá
Helgastöðum inn í upphoðshringinn en hún var slegin á 300 þúsund
á uppboðinu.
..Zwei hundert und fiinfzig tausend“ var hrópað og einn í hópnum
rétti upp hendina og veifaði hvítum blöðum. Ilrossið fór þó ekki
á 250 þúsund því boðin áttu enn eftir að hækka.
vangaveltum um sölugjald og
annað, hófst uppboðið hið snar-
asta og var fyrsta hrossið leitt
inn í uppboðshringinn. Var það
5 vetra foli, Álmur frá
Minni-Reykjum. Uppboðshald-
arinn tilkynnti að lágmarksverð
væri ákveðið 500 þúsund krónur
og minnsti munur á tilboðum,
sem tekin væru til greina, væri
10 þúsund krónur. Þó uppboðs-
haldarinn hvetti viðstadda til að
gera tilboð reyndist það árang-
urslaust. Þá var tekið til við að
bjóða upp næsta hross, sem var
grá, sjövetra hryssa frá Jóni
Sigurbjörnssyni leikara og var
lágmarksverð hennar 300 þús-
und krónur. Gunnar Bjarnason
kynnti hrossið eins og önnur
hross á uppboðinu og því næst
óskaði uppboðshaldarinn eftir
boði. Býður einhver 300 þúsund?
Eftir nokkra bið kom fram 300
þúsund króna boð en hærra boð
fékkst ekki og var gráa hryssan
slegin á 300 þúsund.
Ódýrasta hrossið
fór á 160 þús. og
það dýrasta á 450 þúsund
Sem fyrr sagði voru alls boðin
upp 28 hross á uppboðinu og
seldust 7 þeirra. Það, sem seldist
á hæstu verði, var brún, sex-
vetra hryssa frá Garðari Jóns-
syni í Mosfellssveit. Var þetta
alhliða ganghross og ekki varð
löng bið frá því að lágmarks-
verðið, 450 þúsund var nefnt, að
fram kom hærra boð. Boðnar
voru 460 þúsund krónur í
hrossið og enn bætti einhver við
10 þúsund krónum. „Fyrsta ...
annað og ... „ sagð uppboðs-
haldarinn og ekki kom fram
annað boð. Hryssan var því
siegin á 470 þúsund krónur.
Ódýrasta hrossið, sem þarna var
selt, var 5 vetra þægur barna-
hestur frá Vík, sem fór á 160
þúsund krónur.
Það reyndist rétt, Sem Gunn-
ar Bjarnason hafði spáð í
upphafi uppboðsins, að brekk-
urnar í Skógarhólum ættu eftir
að verða vettvangur hrossa-
kaupa þá um kvöldið. Fréttist af
nokkrum hrossum sem seld
hefðu verið með þeim hætti og
fór svo að stöku hross, sem fyrr
um kvöldið hafði verið selt á
uppboðinu, gekk á ný kaupum og
sölum og hafði eitthvað náð að
hækka. Sagði sagan að verðið
hefði jafnvel náð nær að tvö-
faldast.
En þó þessi háttur á hrossa-
sölu hafi kannski að þessu sinni
ekki tekist eins og menn höfðu
vonað fyrirfram, var þetta engu
að síður tilraun, sem vel var
þess virði að yrði gerð. Islenskir
hestamenn eru þó vanir að hafa
heldur ódýrari hátt á sínum
hrossakaupum og sölum og
sennilega vilja þeir enn um sinn
halda sínu gamía lagi. Það hefur
lengst af þótt tilheyra hesta-
kaupum að pranga, hvort sem
þar hafa átt í hlut landinn eða
erlendir kaupendur.
~ t.g.
Þessi hestamaður er nú kunn-
ari fyrir að gera hestakaup
með iiðrum hætti heldur en á
opinherum uppboðum. Guð-
mundur Agnarsson úr Reykja-
vík.