Morgunblaðið - 22.07.1978, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. JÚLÍ 1978
15
iKÓPAVOGUR
ARNARNES
ÍVIFILST,
S - K .
k
ARNARNESVOGUR
SJAVARBRAUTHfc.
IFYRIR
fHUGUÐl
i REYKJA
8R/UJT
STALVIK
FLATIR''
SKOLAR
TILLAGA Wm
SSH NEFNDAR
TILLAGA SAMKV.
AÐALSKIPU LAGI
\hafn >UR
* ' >
" rc ^íkj^
Lauslegur samanburður á
breikkun Hafnarfjarðarvegar og
lagningu Sjávarbrautar
Sjávarbrauti
Breikkun
Hafnarfjarðarvegari
1. Byggöarlagiö verður áfram
klofið af einni mestu umferðaræð
landsins, jafnvel enn verr en áður
eftir að núverandi vegi verður
breytt í fjögurra akreina braut.
2. Breikkun mun fyrst bjóða
upp á aukinn umferðarhraða og
síðan skyndilegar stöðvanir við
umferðarljós. Umferðin myndi því
ganga með rykkjum og skrykkjum
sem hlýtur að þýða aukna slysa-
hættu einkum í skammdeginu við
slæm skilyrði.
3. Umferð skólabarna yrði
hættuiegri en nú er, bæði vegna
aukins umferðarhraða og breikk-
unar brautarinnar. Börn allt ofan
í 6 ára aldur þurfa að fara yfir
Hafnarfjarðarveg til þess að
sækja Flataskóla og nemendur
Gagnfræðaskólans þurfa yfir veg-
inn oft á dag.
4. Vegna aukins umferðarhraða
og vegna stöðvunar við ljós og
aksturs frá þeim aftur mun
hávaða- og önnur mengun aukast
við Hafnarfjarðarveg. Breikkun
vegarins býður þar að auki upp á
enn stærri flutningatæki en þar
fara nú um.
5. Gert er ráð fyrir lagningu
Sjávarbrautar fyrr eða síðar til
þess að taka við umferð frá
væntanlegri byggð á Álftanesi.
Breikkun Hafnarfjarðarvegar nú
mun tefja þá framkvæmd um
áratugi og yrði því Hafnarfjarðar-
vegur að taka einnig þá umferð í
gegnum byggðina. Tenging Sjávar-
brautar við Hafnarfjarðarveg yrði
augljósum erfiðleikum háð og
verður því að teljast líklegt að sú
tenging yrði á planfríum gatna-
mótum á Arnarneshálsi. Myndu þá
bætast við tvær til fjórar akreinar
vestan við fjögurra akreina
Hafnarfjarðarveg upp eftir Arnar-
neshálsi að sunnan.
6. Almannavarnir. Hafnar-
fjarðarvegur er eina tengibrautin
milli byggðanna norðan og sunnan
Garðabæjar. Á Keflavíkurflugvelli
gæti orðið meiri háttar flugslys og
auk þess má alltaf búast við
eldgosum á Reykjanesskaga. Eitt
minni háttar umferðarslýs á
Hafnarfjarðarvegi í Garðabæ gæti
tafið björgunaraðgerðir og sjúkra-
flutninga stórkostlega og kostað
mörg mannslíf.
7. Innanbæjartenging. Breikkun
Hafnarfjarðarvegar myndi gera
hann ónothæfan sem innanbæjar-
tengibraut. Állir skipulagsser-
fræðingar eru þó sammála að
nauðsyn sé á norður-suður teng-
ingu innanbæjar í Garðabæ, eink-
um vegna væntanlegrar byggðar
sunnan Hraunsholtslækjar. Með
breikkun Hafnarfjarðarvegar yrði
sú byggð að tengjast, norður um
Brúarflöt eða Stekkjarflöt.
8. Við núverandi ástand er þeim
sem nota almenningsvagna lífs-
hætta búin í hvert sinn er þeir
koma úr vagni og þurfa yfir
Hafnarfjarðarveg, t.d. við Silfur-
tún. Gert er ráð fyrir að viðkomu-
stöðum verði fækkað þegar
Hafnarfjarðarvegur verður
breikkaður. Verður það að teljast
undarlega öfug þróun á sama tíma
og hvarvetna í heiminum er lögð
áhersla á að auka og efla almenn-
ingsvagnaþjónustu sem lið í þeirri
viðleitni að le.vsa umferðarvand-
ann sem er einn versti kvilli
nútíma' þéttbýlis.
9. Mjög miklar umferðartrufl-
anir yrðu á meðan á breikkun
stæði. Því myndi fylgja slysa-
hætta.
10. Umferð um Hafnarfjarðar-
veg er svo mikil að sérfræðingar
telja fásinnu að segja umferðar-
ljós á slíkan veg. Því má búast við
auknum þrýstingi í framtíðinni
um að setja planfrí gatnamót á
veginn.
Mun að mestu liggja utan við
núverandi byggð. Hafnarfjarðar-
vegur yrði tengibraut innanbæjar
með hugsanlegri tengingu viö
Sjávarbraut á Arnarneshæð.
Sjávarbraut myndi taka við nær
allri umferð sem á upptök sunnan
Garðabæjar. Umferð um Hafnar-
fjarðarveg yrði því mjög lítil hjá
því sem nú er og slysahætta minni
að sama skapi.
Augjóst er að Sjávarbraut
myndi að mestu eyða þessari
hættu.
Ónæði og mengun við Hafnar-
fjarðarveg mun stórminnka. Því
miður m.vndi umferð færast nær
fáeinum húsum á Grundum og þar
í grennd, en þar eð um nýbyggingu
vegarins er að ræða ætti að vera
hægt að koma við vörnum gegn
hávaða frá honum.
Sjávarbraut með tengingu niður
í Engidal myndi skemma nokkrar
væntanlegar byggingarlóðir sunn-
an í Hraunsholti. Áhersla sú sem
bæjarstjóri og hans fylgismenn
leggja á þetta atriði vekur þó
furðu á. sama tíma og látið er af
hendi Setbergsland sem í margra
augum er mun girnilegra bygging-
arland en Hraunsholt. Einnig er
undarlegt að taka beri meira tillit
til væntanlegra íbúa sunnan í
Hraunsholti heldur en þeirra sem
þegar búa við Hafnarfjarðarveg.
Sjávarbraut myndi opna aðra
leið gegnum Garðabæ sem hlýtur
að vera mikilvægt frá sjónarhóli
Almannavarna.
, Hafnarfjarðarvegur yrði innan-
bæjarbraut. Auðvelt yrði að tengja
byggð sunnan Hraunslækjar inn á
Hafnarfjarðarveg.
Strætisvagnar gætu haldið
áfram göngu sinni með mun meira
öryggi fyrir farþega en nú. Auð-
velt yrði að fjölga viðkomustöðum
ef með þyrfti.
Litlar sem engar umferðartrufl-
anir.
Mun auðveldara væri aö koma
við nauðsynlegum umferðarmann-
virkjum.
Reykjanesbraut yrði að koma fyrst
en einnig stendur þar orðrétt:
„Ítrekuð er fyrri ályktun um að á
þessu ári verði aðeins gerðar
minni háttar lagfæringar á núver-
andi Hafnarfjarðarvegi til þess að
auka umferðaröryggi." Bæjar-
stjórn taldi sig ekki geta staðfest
legu vestari stofnbrautarinnar
(Sjávarbrautar) um Garðabæ, því
það væri „ein umfangsmesta og
afdrifaríkasta skipulagslega
ákvörðunin sem eftir er að taka í
Garðabæ". Flestir Garðbæingar
sem ég hef taiað við um þetta mál,
telja þó að það liggi í augum uppi
að fara Sjávarbrautarleiðina, enda
kom vilji bæjarbúa í þá átt skýrt
fram á borgarafundi sem haldinn
var um vegarmálið inn 19. okt.
1976. Til glöggvunar fylgir hér
með lauslegur samanburður á
áhrifum þessara tveggja valkosta
á núverandi byggð.
Afstaða Ilafnfirðinga
I séráliti Hafnfirðinga kemur
skýrt fram að þeir vilji hraðbraut
með planfríum gatnamótum og
engar refjar. Þeir völdu því
valkost 1, en höfnuðu vaikosti 2 á
þeim forsendum að hann uppfyllti
ekki þær gæðakröfur sem Hafn-
firðingar gerðu til vegarins. Nú er
fyrirhuguð breikkun einmitt eins
og valkostur 2. Það er því ljóst frá
byrjun að sá vegur mun alis ekki
fullnægja þeim kröfum sem Hafn-
firðingar gera til hans, og því má
telja öruggt að þeir muni fljótlega
knýja á um planfrí gatnamót. Það
hljóta að teljast miklar líkur á að
slíkt slaufuverk komi, því sérfræð-
ingar um vegamál eru sammála
um að það sé hin mesta firra að
ætla að Ijósastýra vegi með svo
mikla umferö. Að vísu höfnuðu
Hafnfirðingar einnig Sjávarbraut,
en á næsta undarlegum forsend-
um. Hin fyrri var sú, að að
Engidalur mundi spillast sem
útivistarsvæði, en útivistarsvæði
þar væri forsenda hinnar þéttu
byggðar í Norðurbæ. Aldrei hef ég
séð neitt kvikt í Engidal utan fáein
hross. Hin síðari forsenda Hafn-
firðinga var sú að Sjávarbraut
væri lengri leið. Að vísu munar
þar rösklega hundrað metrum,
sem tekur innan við tíu sekúndur
að fara í bíl á 60 km hraða. Ég trúi
því ekki að Hafnfirðingar kjósi
ekki heldur hindranalausa Sjávar-
braut, þótt hún sé á annað
hundrað metrum lengri, heldur en
Hafnarfjarðarveg með ljósum á
a.m.k. tveimur stöðum. Þar að
auki verður Sjávarbrautin ein
fallegasta ökuleið á öllu höfuð-
borgarsvæðinu.
„Nej, nu lyver du“
Eins og áður er getið er
breikkun Hafnarfjarðarvegar eins
og hún er fyrirhuguð nú í raun
valkostur 2 sem öll SSH nefndin
hafnaði á forsendum sem Garð-
hæingar höfðu sjálfir sett fram.
Bæjarstjórnin virðist síðan hafa
étið þær forsendur ofan í sig aftur.
Forseti núverandi bæjarstjórnar
réttlætti breikkun vegarins nú
m.a. með því að bæjarstjórnin í
Garðabæ yrði að athlægi ef ekki
yrði gert eitthvað í málinu strax.
Ég legg það í dóm Garðbæinga
hvort þeir telja það hlægilegt eða
grátlegt að leggja veginn þvert
ofan í eigin forsendur aðeins til
þess að verða ekki að athlægi.
Allir Islendingar, sem erlendis
hafa ferðast, vita að aðrar þjóðir
gera allt til þess að leiða umferð
framhjá bæjum og.þorpum. Þetta
ætti meira að segja bæjarstjórn
Garðabæjar að vita, því þegar
bæjarfulltrúar voru á ferð í
Þórshöfn í Færeyjum nýlega,
sýndi bæjarstjórinn þar þeim
umferðarmannvirki sem sérstak-
lega voru gerð til þess að beina
umferð út fyrir íbúðahverfi. Þegar
honum var tjáð að í Garðabæ færu
menn alveg öfugt að, varð hann
steinhissa og sagöi: „Nej, nu lyver
du“. Það er ansi hætt við því að
það verði fleiri en bæjarstjórinn í
Þórshöfn í Færeyjum sem hlæja
að Garðbæingum þegar búið verð-
ur að leggja tvíbreiðan Hafnar-
fjarðarveg í gegnum byggðina.
Áhrif Reykjanes-
brautar á umferð um
Hafnarfjarðarveg
Ljóst er að fyrirhuguð Reykja-
nesbraut milli Keflavíkurvegar og
Breiðholtsbrautar mun taka við
nokkru af þeirri umíerð sem nú fer
um Hafnarfjarðarveg. Skiptar
skoðanir eru hins vegar um það
hve mikil umferð kemur til með að
beinast inn á Reykjanesbraut. I
umferðarspá sem Þróunarstofnun
Reykjavíkur lét gera í febrúar
1977, er gert ráð fyrir að meðal-
dagsumferð um Reykjanesbraut
sunnan Vífilsstaðavegar árið 1990
verði 6 þús. bílar, en um 30 þús.
bílar um Hafnarfjarðarveg sunn-
an Vífilsstaðavegar. Samtals eru
þetta um 36 þús. bílar. Þessi spá
hefur af ýmsum mjög verið dregin
í efa og telja margir að mun meiri
umferð muni beinast inn á Reykja-
nesbraut. Við skulum því setja upp
sem dæmi, að umferð um Reykja-
nesbraut verði þrefalt meiri én
spáin segir til um, eða 18. þús.
bílar á sólarhring, og að samsvar-
andi fækkun verði á Hafnar-
fjarðarvegi. Það mundi samt þýða
svipaða umferð um Hafnar-
fjarðarveg og fer þar í dag, eða um
18 þús. bílar. Hið sama gildir um
spátölur norðan við Vífilsstaðaveg,
en þær eru 9 þús. fyrir Reykjanes-
braut og 37 þús. fyrir Hafnar-
fjarðarveg. Ef viö þreföldum
umferðina á Reykjanesbraut eins
og í dæminu hér að ofan, þá fáum
við aftur svipaða tölu og umferðin
er nú, eða um 19 þús. bila. Það
verður hins vegar að teljast
ólíklegt að spáin sé svo röng sem
hér er gert ráð fyrir, og greinilegt
er því að umferðarþungi um
Ilafnarfjarðarveg mun mjög lítið
breytast frá því sem nú er með
tilkomu Reykjanesbrautar. Ógn-
vænlegt er hins vegar til þess að
hugsa, að þar til Reykjanesbraut
verður byggð, mun umferð um
Hafnarfjarðarveg aukast jafnt og
þétt. Það er óafsakanlegt að ætla
að hleypa þeirri umferð í gegnum
byggðina og nánast glæpsamlegt
þegar annar valkostur, Sjávar-
brautin, er fyrir hendi.
Lokaorð
Aö lokum þetta: Tillöguupp-
drættir að breikkun Hafnar-
fjarðarvegar í gegnum byggðina
liggja nú frammi á hæjarskrifstof-
unni. Ég vil hvetja fólk til þess að
kynna sér þá og einnig til þess að
hafa samband við fulltrúa meiri-
hlutans í bæjarstjórn og spyrja þá
út í þetta mál. Ef menn telja sig
ekki fá fullnægjandi skýringar og
réttlætingu á breikkun Hafnar-
fjarðarvegar í gegnum byggðina
og höfnun bæjarstjórnar á sjávar-
brautarleið, þá hvet ég til þess að
þeir skrifi sig á undirskriftalista
sem verða i gangi í Garðabæ
næstu daga. Því breikkun Hafnar-
fjarðarvegar í gegnum byggðina
verður aðeins stöðvuð með miklum
fjölda undirskrifta.
F.h. nokkurra Garðbæinga,
Jón Baldur Sigurðsson,
Aratúni 25, Garðabæ.
I
I