Morgunblaðið - 27.07.1978, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. JÚLÍ 1978
—Tillögurnar slá á
vonir vidmælendanna
Framhald af bls. 36
hefur fundizt stefnan í viðræðun-
um til þessa frekar í þá áttina, að
menn gerðu sér ljósan þann gífur-
lega vanda sem við er að etja i
efnahagsmálunum og þá ekki
bara varðandi fiskiðnaðinn. Ég
segi það alveg eins og er, að ég
hefi ekki enn séð þá gífurlegu
tekjustofna, sem þarf til að niður-
færslu- og millifærsluleið ein
leysi vandann, en auðvitað mun-
um við reikna þetta dæmi sem
önnur til þrautar.
Lúðvik Jósepsson sagði að á
viðræðufundinum í gær hefðu
fuiltrúar Alþýðubandalagsins
lagt fram „tvö vinnuplögg frá
Alþýðubandalaginu, annað var
skriflegt svar okkar við þeim
tillögum, sem fram voru komnar
frá Alþýðuflokknum varðandi
efnahagsmálin og við tökum und-
ir sumt í þeim en höfnum öðru.
Hitt plaggið voru svo tillögur okk-
ar i efnahagsmálum, sem við telj-
um að taki til alls vandans, en
ekki bara hluta hans eins og
tillögur Alþýðuflokksins gera.
Tillögur okkar eru tvíþættar, ann-
ars vegar um fyrstu aðgerðir fram
að áramótum, en hins vegar ný
stefna i efnahagsmálum á breið-
um grundvelli, sem gilti fyrir
næsta ár.“ I heild sagði Lúðvik, að
um skoðanamun væri að ræða
milli Alþýðubandalags og hinna
flokkanna, „en ég vil ekki taka
svo sterklega til orða að ágrein-
ingurinn sé ekki fullkomlega eðli-
legur á þessu stigi máls,“ sagði
Lúðvík Jósepsson.
Morgunblaðið skýrði I gær frá
meginefni i tillögum Benedikts
Gröndals, en I svari Alþýðubanda-
lagsins í gær við þeim er tekið
undir sum atriðin með tilvísun til
efnahagsmálastefnu Alþýðu-
bandalagsins, en tveimur atriðum
hafnaði það algjörlega, gengis-
breytingu og frestun gildistöku
kjarasamninga. 1 tillögum
Alþýðubandalagsins varðandi
aðgerðir til áramóta er eins og
Morgunblaðið hefur skýrt frá
tillaga um að færa verðlag niður,
sem nemur 10% í framfærsluvísi-
tölu og einnig gera eir tillögu um
þriðjungs vaxtalækkun á afurða-
og rekstrarlánum atvinnuvega. A
móti niðurfærslunni á að afla
verulegs fjár með nýjum sköttum
og sparnaði í rikisrekstri.
Sú nýja stefna i efnahagsmál-
um, sem Alþýðubandalagið legg-
ur til að gildi fyrir næsta ár felur
f sér „miklar tilfærslur á fjár-
munum í hagkerfinu og umtals-
verðar breytingar á yfirbyggingar
og milliliðakostnaði," eins og Lúð-
vik Jósepsson orðaði það f samtali
við Morgunblaðið í gærkveldi.
Tillögur Alþýðubandalagsins
voru til umræðu á fundi þing-
— Opinskáar umræður
Framhald af bls. 2
því heilshugar að rétta hlut
flokksins á ný.
Geir Hallgrimsson sagði, að á
fylgistap Sjálfstæðisflokksins í
borgarstjórnarkosningunum
hefði staða flokksins i landsmál-
unum haft úrslitaáhrif. Þar er
fyrst og fremst um að ræða að
okkur tókst ekki að ná þeim
árangri að ná tökum á verðbólg-
unni en verðbólgan hefur óvissu f
för með sér, óeirð f hugum fólks-
ins og skapar óánægju, jafnvel þó
velsæld og kaupmáttur hafi aldrei
verið meiri i landinu heldur en
undanfarna mánuði og jafnvel ár,
sagði Geir. En það er líka þver-
sögn, sagði Geir, þegar ég segi að
stefna ríkisstjórnarinnar f kjara-
málunum og þá efnahagsaðgerð-
irnar f febrúar að svo miklu leyti
sem þær breyttu gerðum kjara-
samningum, hafi kannski átt
stærstan þátt i fylgistapi flokks-
ins. Og enn rekumst við á mót-
sagnir meir að segja meðal sjálf-
stæðisfólks innbyrðis. Sumir
sjálfstæðismenn telja að of seint
og of skammt hafi verið stigið
með aðgerðunum en hin skoðunin
er lfka til í Sjálfstæðisflokknum,
að það hefði alls ekki átt að gripa
til neinna aðgerða, sem skertu
gerða kjarasamninga.
„Ég er ekki með þessu að segja
að rangt hafi verið að framkvæma
efnahagsaðgerðirnar i febrúar.
Það er alltaf rétt að fylgja sann-
færingu sinni fram og gera það
sem nauðsynlegt er að gera,
jafnvel þó hætta sé á fylgistapi,
vegna þess að það fylgi mun skila
sér aftur, þegar fólkið sér að ekki
var um annað að ræða. Og við
munum sjá það, bæði sjálfstæðis-
menn og kjósendur annarra
flokka, að i viðræðunum núna um
— Rekin frá
Egyptalandi
Framhald af bls. 1
friðartilraunum Begins. Eban
átaldi á móti það, sem hann
nefndi rógburð á stjórnarandstöð-
una, en deilan á rót sína einkum
að rekja til viðræðna Shimons
Peres, leiðtoga Verkamanna-
flokksins, við Sadat fyrir
skömmu. Abba Éban sagði meðal
annars i umræðunum i Knesset,
að Sadat hefði að sönnu ekki
teygt sig nógu langt í samkomu-
lagsátt, en þrátt fyrir það væri
friðarvilji hans greinilegur og
bæri ekki að vanmeta hann.
stjórnarmyndun verður ekki hjá
þvi komist að grípa til samsvar-
andi aðgerða og fólust i efnahags-
aðgerðunum i febrúar," sagði
Geir og bætti því við að ekki hefði
tekist að gera fólki næga grein
fyrir þeim vanda sem við væri að
fást. Slíkt væri þó nauðsynlegt, ef
unnt ætti að vera að ná tökum á
efnahagsmálum þjóðarinnar.
Albert Guðmundsson sagði að
kosningarnar hefðu tapast vegna
rangrar stjórnarstefnu frá upp-
hafi núverandi ríkisstjórnar og
málefnasamningur rikisstjórnar-
innar eða fjöldi ráðherra hefði
ekki speglað þann mun, sem var á
fylgi flokkanna tveggja. Albert
sagði að mikill munur heföi verið
á þeirri stefnu, sem flokkurinn
boðaði fyrir kosningarnar 1974 og
þeirri, sem fylgt hefði verið af
ríkisstjórninni.
Sagðist Albert telja það ógæfu
flokksins að formaður hans og
fjármálaráðherra flokksins
skyldu hafa verið neyddir til að
halda áfram með þá efna-
hagsstefnu, sem vinstri stjórnin
hefði rekið. „Lögin um efnahags-
aðgerðirnar voru striðsyfirlýsing
á fólkið í landinu," sagði Albert
og sagði að með þeim hefði einnig
verið ráðist að fyrirtækjunum i
landinu, sem ættu við mikinn
rekstrarfjárvanda að etja.
Albert sagði að flokkinn vant-
aði málgagn. „Morgunblaðið
minntist ekki á Sjálfstæðisflokk-
inn á sjálfum kjördeginum,"
sagði Albert. Heldur vildi hann
miklu frekar eiga blað sem
kvefaðist þegar formaðurinn
hnerraði heldur en öfugt og vitn-
aði þá til orða Davíðs Oddssonar i
framsöguræðu, sem birt verður i
blaðinu á morgunn.
Gunnar Thoroddsen sagði, að
meginástæðan fyrir fylgistapi
flokksins í báðum kosningunum
væru efnahagsmálin og sú mikla
verðbólga, sem geisaði i landinu.
Þá hefði flokkurinn ekki náð
nægjanlega til unga fólksins og
það væri einnig að nokkru ástæða
fylgistapsins, en það væri þó ekki
vafi á þvi, að margt fólk miðaldra
og roskið, sem áður hefur kosið
flokkinn, kaus hann ekki nú.
„Mér er það alveg ljóst að margt
sjálfstæðisfólk hefur orðið fyrir
djúpstæðum vonbrigðum vegna
þess að flokknum hefur ekki tek-
ist að ráða við efnahagsmálin,"
sagði Gunnar.
Gunnar sagði að ómögulegt
væri annað en minnast á blaða-
kostinn þegar fjallað væri um
flokks Alþýðuflokksins síðdegis í
gær. „Við trúðum lengi vel ekki
okkar eigin augum, þegar við sá-
um þennan pólitiska hráskinns-
leik Alþýðubandalagsins," sagði
einn af þingmönnum Alþýðu-
flokksins I gær, „þessar tillögur
eru hókus pókus, sem menn geta
teygt sig á til áramóta, en það er
borðleggjandi að áframhaldið
verður að íslenzkt þjóðfélag verð-
ur gjaldþrota um þetta leyti
næsta árs, enda ná ekki tillögur
Alþýðubandalagsins lengra.
Alþýðuflokkurinn mun ekki taka
þátt í þvi að stuðla að slíku gjald-
þroti. Hið eina, sem getur bjargað
þessu, er að innan Alþýðubanda-
lagsins séu einhverjir þeir menn,
sem geti tekið höfunda þessa
efnahagsplaggs i pólitiska
kennslustund, þannig að þeir
komist niður á jörðina og horfist I
augu við raunveruleikann. Ef það
gerist ekki verður Alþýðubanda-
lagið utanveltuflokkur í Islenzk-
um stjórnmálum."
Annar þingmaður Alþýðu-
flokksins lýsti tillögum Alþýðu-
bandalagsins svo: Vaxtastefnan
þýðir í raun tvöfalt vaxtakerfi í
landinu og kostnaðurinn við að
lána fé og fá það aftur greitt í
minni krónum segja þeir almenn-
um orðum að eigi að skiptast milli
sparifjáreigenda og bankanna. 1
niðurfærslunni tala þeir um
lækkun söluskatts og á móti verði
þetta mál. „Aðstaða Sjálfstæðis-
flokksins er að þessu leytinu til
mjög ólik þvi, sem verið hefur
áður,“ sagði Gunnar og sagði að
nú hefði orðið sú breyting frá
fyrri borgarstjórnarkosningum,
að Morgunblaðið hefði farið of
seint af stað með áróður fyrir
stefnu Sjálfstæðisflokksins, en
þetta hefði breyst til bóta fyrir
Alþingiskosningarnar. „En við
skulum gæta þess að í undanförn-
um kosningum hefur Sjálfstæðis-
flokkurinn alltaf stuðst við tvö
blöð, Morgunblaðið og Visi. Núna
er vart hægt að segja að Visir hafi
stutt Sjálfstæðisflokkinn, sumar
greinar voru að vísu okkur hlið-
hollar en það er vitað að i fyrstu
var það Visir, sem kynnti þjóð-
hetjuna Vilmund Gylfason og allt
fram til kosninganna mátti vart
milli sjá hvort Visir styddi raunar
Sjálfstæðisflokkinn eða Alþýðu-
flokkinn," sagði Gunnar.
„Ef við lítum raunsætt á okkar
blaðakost, þá er það staðreynd að
Sjálfstæðisflokkurinn á ekkert
blað en hann hefur samt sem áður
um áratugi haft ómetanlegan
stuðning og gagn af þessum
tveimur blöðum. Annað þeirra
brást nú að verulegu leyti, hitt
hefur breytt um svip og svipurinn
er orðinn það breyttur að það
hefur verið opið andstæðingum
okkar ekki siður en okkur,“ sagði
Gunnar og spurði hvernig og
hvort úr þessu þyrfti að bæta með
því að Sjálfstæðisflokkurinn
sjálfur stofnaði og eignaðist blað.
„Ég er ekki að mæla með því
vegna þess, að það er ákaflega
miklum örðugleikum bundið en
ég held að þegar við höfum þá
staðreynd að Sjálfstæðisflokkur-
inn á hvorki Morgunblaðið né Vís-
i en að sjálfstæðismenn eru eig-
endur þessara beggja blaða, þá
verðum við að gera þá kröfu til
þeirra að hér verði breytt um og
þessi blöð styðji Sjálfstæðisflokk-
inn af fullri einlægni og djörf-
ung,“ sagði Gunnar.
Umræður á fundinum stóðu allt
fram um kl. 1 eftir miðnætti og að
lokum voru þeir, sem þátt tóku I
hringborðsumræðunum spurðir
um ágreining innan forystu Sjálf-
stæðisflokksins. Albert Guð-
mundsson sagði m.a. að hvað
sjálfan sig snerti væri tvimæla-
laust ágreiningur innan flokksins
en hann væri ekkert nýr. Nefndi
hann nokkur dæmi um óánægju
sina meðal annars við stjórnar-
myndun og sagðist ekki hafa stutt
stjórn Geirs Hallgrímssonar
vegna máiefnalegs ágreinings.
Hann gagnrýndi hik hjá foryst-
fjár aflað með ótilgreindum fram-
kvæmdafrestunum og stórhækk-
uðum sköttum. Síðan vilja þeir
taka upp styrkjakerfi við útflutn-
ingsatvinnuvegina, kerfi, sem var
afnumið hérlendis fyrir 20 árum,
og ætla að taka upp enn eina
skattheimtuna I veltuskatti á fyr-
irtæki, en það sjá allir að slíkur
skattur fer auðvitað beina leið út
I verðlagið með verðhækkunar-
áhrif.
A viðræðufundi I gær var fallizt
á þá tillögu Benedikts Gröndals
að óska eftir viðræðum við laun-
þega- og bændasamtök og óskaði
Benedikt Gröndal eftir þvi, að
forystumenn ASÍ, BSRB og Stétt-
arsambands bænda kæmu til
funda á laugardaginn. I gær-
kveldi höfðu allir þessir aðilar
svarað játandi.
Samkvæmt heimildum, sem
Morgunblaðið hefur, var greinar-
gerð Alþýðubandalagsins í efna-
hagsmálum 14 vélritaðar blaðsið-
ur með tölulegum dæmum og
sagði alþýðubandalagsmaður, að
þessi eini málaflokkur þeirra
hefði verið lengra rit en allt upp-
kast Benedikts Gröndals að mál-
efnasamningnum. „Þó erum við
með þessu aðeins að fylla i það
gat, sem Benedikt skildi eftir,“
sagði hann. Þá mun Alþýðu-
bandalagið hafa á reiðum hönd-
um svipaðar greinargerðir um
aðra málaflokka, sem fjalla þarf
um við stjórnarmyndunarviðræð-
urnar, 7 til 8 málaflokka. „Það má
því gera ráð fyrir þvi að viðmæl-
endur okkar hafi nóg að gera við
að stauta sig fram úr þessum
verkum okkar fram i næstu
viku,“ sagði alþýðubandalagsmað-
urinn.
unni og hvaðst tala þar fyrir
munn margra.
Ragnhildur Helgadóttir sagði, að
það væri ekki vafi að togstreyta
væri i æðstu stjórn flokksins, sem
hefði komið niður á öllu starfi
flokksins, en Ragnhildur lagði á
það áherzlu, að menn ættu að
standa saman um grundvöll sjálf-
stæðisstefnunnar.
Geir Hallgrímsson sagðist ekki
muna eftir alvarlegum málefna-
ágreiningi við Gunnar Thorodd-
sen. Hann drap á sögulegar stað-
reyndir eftir að Bjarni Benedikts-
son féll frá og aðdragandann að
þeirri forystu sem nú er í flokkn-
um. Hann sagði að Albert hefði
stutt stjórnarmyndunina og hvatt
sig til hennar þar til ljóst var að
Sjálfstæðisflokkurinn myndi ekki
fara með viðskiptamál.
Geir Hallgrímsson hvatti sjálf-
stæðisfólk til að láta ekki draga
sig i dilka og bæði hann og Gunn-
ar Thoroddsen hvöttu sjálfstæðis-
menn til að standa saman. Gunnar
sagði, að það væri orðum aukið,
sem sagt hefði verið um ágreining
milli þeirra tveggja I fréttaskýr-
ingum Morgunblaðsins og Vísis
og gagnrýndi blöðin fyrir þessi
skrif sín. „Ég hef ekki komið auga
á að þetta þjóni neinum góðum
tilgangi," sagði hann. Siðar lýsti
hann þvi yfir að hann væri ekki
með þessum orðum eða öðrum að
hvetja til ritskoðunar
Þá lagði hann á það
áherzlu, að ágreiningur um
menn og málefni fylgdi stjórn-
málastörfum og væri ekkert óeðli-
legt við það. Nefndi hann I því
sambandi dæmi úr sögu Sjálf-
stæðisflokksins. Birgir Isleifur
Gunnarsson fékk mikið klapp
þegar hann lagði á það áherzlu, að
eftir að menn hefðu verið valdir
til starfa I forystu flokksins, bæri
þeim skylda til að standa saman
og efla samvirka forystusveit
flokksins. „Það er ekki nægileg
samheldni í forystu Sjálfstæðis-
flokksins" sagði hann. „Eg vil
gera þá kröfu til forystumanna
Sjálfstæðisflokksins hverjir sem
þeir eru og á hvaða tima sem þeir
eru, að þegar búið er að velja þá
til forystu þá vinni þeir saman.
þvi sá flokkur ber feigð í brjósti
sem ekki hefur samhenta for-
ystu.“
Fundurinn var fjölsóttur og
tóku margir fundarmenn til máls.
Vörpuðu margir þeirra fram
snörpum fyrirspurnum og skýrðu
ákveðið frá gagnrýni sinni. Var
mál manna að fundurinn væri
óvenjulegur og mótaðist af opin-
skáum umræðum.
— Skrifstofu-
stjórinn dró sér
andvirði bíls
Framhald af bls. 36
ávana- og fikniefnum við
Ffkniefnadómstólinn til að
annast lögregiurannsókn I
máli skrifstofustjórans.
Sem kunnugt er hefur skrif-
stofustjórinn viðurkennt að
hafa dregið sér nær 3 milljónir
króna. Skrifstofustjórinn hóf
störf hjá Rannsóknarlögregl-
unni, þegar hún hóf sjálfstæð-
an skrifstofurekstur og annað-
ist hann umsýslu á rekstrarfé
stofnunarinnar en launa-
greiðslur til starfsmanna
stofnunarinnar fóru þó að
mestu i gegnum ríkisféhirði.
Sem fyrr sagði er hluti af fjár-
drætti skrifstofustjórans
vegna sölu á bifreið Rann-
sóknarlögreglunnar. Annaðist
Innkaupastofnun ríkisins sölu
á bifreiðinni og þegar salan
hafði átt sér stað, hefði skrif-
stofustjórinn átt að öllu venju-
legu að láta kvittun fyrir and-
virði bilsins ganga til ríkis-
féhirðis en i stað þess lét hann
Innkaupastofnunina greiða
sér andvirðið i ávísun, sem
hann lagði inn á bankareikn-
ing. Var reikningur þessi
stofnaður á nafni Rannsóknar-
lögreglunnar og af honum dró
hannsér fé.
Skrifstofustjórinn starfaði
áður en hann hóf störf hjá
Rannsóknarlögreglunni hjá
Innkaupastofnun ríkisins og
þar áður starfaði hann i Lands-
banka Islands en lét af störf-
um þar 1971.
1 gær héldu starfsmenn
Rikisendurskoðunar áfram
athugun sinni á fjárreiðum
Rannsóknarlögreglunnar og
starfsmenn rannsóknarlög-
reglunnar bjuggu gögn um sín-
ar frumrannsóknir, er leiddu
til handtöku skrifstofustjór-
ans, í hendur Ásgeiri Friðjóns-
syni, sem ætlar í dag að hefja
rannsókn málsins.
— María Slepak
fékk þr jú ár
Framhald af bls. 1
Sovétstjórnina fyrir hálfum mán-
uði.
Talið er að Vladimir Slepak sé
nú niðurkominn einhvers staðar í
Síberfu. Bent er á, að þrátt fyrir
vægari dóm yfir Maríu Slepak en
búizt var við, verði örlög hennar
samt sem áður þau sömu og eigin-
mannsins, þar sem hún muni fyr-
irsjáanlega dveljast hjá honum
þar til hann hefur afplánað út-
legðardóm sinn. María Slepak
sagði i dag, að hún hefði haft með
sér persónulega nauðsynjamuni I
réttarsalinn þar sem hún hefði
fastlega búizt við því að verða
flutt beint i fangelsi, þrælkunar-
búðir eða útlegð.
Við réttarhöldin i Moskvu f
morgun gætti lögregluvörður þess
tryggilega að fréttamenn og
andófsfélagar sakborningsins
kæmust ekki inn í réttarsalinn.
Til átaka kom þegar ljósmyndari
á vegum lögreglunnar tók myndir
af andófsmönnum og fréttaritur-
um, en fljótlega var tekið f taum-
ana. Tveir ættingjar Marfu Slep-
ak fengu að vera viðstaddir rétt-
arhöldin.
— 750manns
missa at-
vinnu sína
Framhald af bls. 36
anna hefur verið sagt upp störf-
um. í sumum húsanna lýkur
vinnslu þegar í kvöld, en í ein-
staka húsi lýkur vinnslu ekki fyrr
en eftir helgi. Eins og fyrr segir
vinna hátt í 500 manns hjá þess-
um frystihúsum, og missir allt
það fólk atvinnuna, nema vél-
gæzlumenn og aðrir þeir sem eru
á mánaðarkaupi. Á bátunum eru
um 250 sjómenn og stöðvast báta-
flotinn líklega allur, þar sem svo
mikill fiskur berst að landi ann-
ars staðar á landinu, að ekki er
hægt að taka við meiri afla.