Morgunblaðið - 19.08.1978, Blaðsíða 1

40 SÍÐUR OG LESBÓK
178. tbl. 65. árg. LAUGARDAGUR 19. ÁGÚST 1978 Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Rude Pravo um innrásina:
V ar nauðsynleg
öryggi Evrópu
Prair. 18. ágúst. Reutor.
Loftbelgsmennirnir þrír Larry Newman, þrítugur að aldri, Maxie
Anderson 43 ára og Ben Abruzzo 47 ára, taka hér á móti
fagnaðarlátum hrifinna sjónarvotta er fylgdust með því er far þeirra
lenti.
Belgfaramir:
Hringferðum
jörðina næst
París. 19. ágúst.
AP. Reuter.
MÁLGAGN tékknesku stjórnar-
innar Rude Pravo sagði í dag að
innrás Varsjárbandalagsherj-
anna, undir forystu Sovétríkj-
anna fyrir 10 árum, hefði verið
„nauðsynleg til að tryggja öryggi
í Evrópu“. I blaðinu er einnig sett
Manilla, Filippseyjum, 18. ág. AP.
SPRENGJA sprakk um borð í
filippinskri farþegavél sem var í
24 þúsund feta hæð, á föstudag.
Sprengingin varð á salerni vélar
innar um það bil klukkutíma
eftir flugtak og voru farþegar að
snæða morgunverð er sprenging-
in varð og þeyttust flísar og brak
af salerninu fram í farþegarýmið
og slösuðust að minnsta kosti
þrjár manneskjur. Öllu dular-
Mugabe fór til
Nígeríu óvænt
Lusaka. 18. ágúst. Reuter.
ROBERT Mugabe fof snögglega
áleiðis til Lagos í Nígeríu í kvöld og
ætlaði að eiga fund með ráðamönn-
um þar, að því er aðstoðarmenn
hans sögðu.
Hætti Mugabe fyrirvaralaust
mjög mikilvægum fundum sem hann
hefur átt við Joshua Nkomo, einn af
leiðtogum Þjóðernisfylkingarinnar
og kom þessi ákvörðun mjög á óvart.
Búizt er þó við að Mugabe komi
innan tíðar aftur til Lusaka og hefji
á ný tal við starfsbróðurinn. Aftur
á móti vildi Nkomo ekkert um
brottförina segja í kvöld.
fram harkaleg gagnrýni á ýmsa
v-evrópska kommúnistaflokka
sem hafa verið ósammála íhlutun
Sovétríkjanna í þessum atriðum.
Segir Rude Pravo að það sé erfitt
að skilja sumt fólk sem kalli sig
kommúnista, að þeir skuli enn
standa fastir á þessari túlkun án
fyllra er að einn farþegi virðist
hafa horfið við sprenginguna og
eru getgátur uppi um að hann
hafi sogast út við sprenginguna
þvf að allstórt gat kom á skrokk
vélarinnar þar sem sprengingin
varð.
Flugstjóri vélarinnar viður-
kenndi að þegar vélin lenti heilu
og höldnu hefði verið einum færra
með vélinni en þegar hún lagði
upp.
I fyrstu var sagt að hér hefði
ekki verið um skemmdarverk að
ræða en eftir að vélin lenti var
henni ekið út á fjarlægan brautar-
enda á flugvellinum í Manilla og
algert fréttabann sett á atburð
þennan. Því voru fréttir afar
óljósar og á reiki og vart búizt við
að þær skýrist fyrr en á morgun,
laugardag.
Flugstjórinn, Antonio Misa,
hefur nokkrum sinnum áður kom-
izt í hgnn krappan í loftinu, varð
fyrir svipuðu atviki 1975 þegar
handsprengja sprakk á salerni
vélar sem hann stýrði og særðust
þá tugir manna og nokkrir létust
hann hefur einnig einu sinni orðið
fyrir því að vél sem hann stjórnaði
var rænt og henni beint til Kína,
nánar tiltekið árið 1971.
þess að taka með í reikninginn
hvað hafi gerzt í Tékkóslóvakíu
og í heimi öllum síðan. „Við vitum
að kommúnistaflokkar á Vestur-
löndum eru í erfiðri stöðu vegna
þess að endurskoðunaröflin eru
að reyna að halda uppi áróðri og
óhróðri gegn Tékkóslóvakíu og
Sovétríkjunum“, segir Rude
Pravo, sem fyrir tíu árum studdi
af alefli umbótastefnu Dubceks
og fleiri aðila.
Rude Pravo segir að það hafi
orðið Dubcek að fótakefli að hann
hirti ekki um að gæta hins
pólitíska valdajafnvægis í álfunni
og hann hefði látið óátalið að
fjandsamleg öfl kæmust til áhrifa
án þess að skilja hversu hættuleg
sú braut var sem hann var kominn
á. „Þess vegna varð 21. ágúst að
renna upp. Til þess að þeir
atburðir sem kommúnistar í vestri
óttuðust að myndu gerast, en urðu
ekki vegna aðgerða Sovétríkj-
anna.“
Um gervallan heim er nú fjallað
um að tíu ár eru liðin frá
innrásinni og rifjað er upp í löngu
og ítarlegu máli sú þróun sem varð
í Tékkóslóvakíu árið 1968 frá því
að Novotny var komið frá og þar
til Dubcek og stuðningsmenn hans
höfðu endanlega verið vængstýfðir
og Tékkóslóvakía hvarf undir hæl
Sovétríkjanna á ný. Þó ber frétta-
skýrendum saman um að þrátt
fyrir allt sé meira frelsi nú í
Tékkóslóvakíu en flestum öðrum
austantjaldsiöndum og Husak
forseti telji það öllu skipta að fara
vægilega í öllum málum sem
viðkvæm eru og vandmeðfarin.
Bandarísku belgfararnir Ben
Abruzzo og Maxie Anderson, sem
ásamt Larry Newman urðu fyrstir
manna til að komast í loftbelg yfir
Atlantsála tjáðu blaðamönnum í
gær að þeir myndu freista þess að
fara í loftbelg f kringum jörðina á
30 dögum.
„Með réttum loftbelg ætti þetta
að vera kleift. Okkur ætti að takast
að fljúga í meiri hæð og komast
hring um jörðina á um 30 dögum,“
sagði Abruzzo og bætti því við að
fyrirtækið yrði að sjálfsögðu
kostnaðarsamt en þó ekki eins
kostnaðarsamt og tilraun til að
klffa Evrest tindinn. Ferðalag
þeirra yfir Atlantsála nú kostar um
125.000 Bandarfkjadali, eða rúmar
32 ntilljónir króna.
Belgfararnir voru vígreifir á
blaðamannafundi í bandaríska
sendiráðinu í París í gærmorgun.
Newman var að vísu ekki viðstaddur
þar sem hann tók seint á sig náðir
á fimmtudagskvöldið. Svaf hann
vært í sama rúmi og Charles
Lindbergh svaf í eftir að verða
fyrstur manna til að fara í vélflugu
yfir Atlantshaf fyrir 51 ári.
Abruzzo sagði að þeir belgfararnir
hefðu með ferð sinni slegið öll fyrri
met loftbelgsferða. Þeir bættu út-
haldsmetið um 30 klukkustundir,
ferðuðust lengri vegalengd en nokk-
ur hefur fyrr gert, og skreyttu
afrekið með því að fljúga yfir írland,
Wales og England áður en lent var
í París. Þá voru þeir mjög nærri því
að lenda við Eiffel-turninn í París
eins og upphaflega var áætlað. „Við
reyndum allt sem við gátum til
þess,“ sagði Abruzzo.
Hann sagði að flugið hefði í
flestum atriðum gengið eins og
fyrirfram hefði verið búist við. Þó
lentu þremenningarnir í erfiðleikum
þegar loftfarið lækkaði sig allt í einu
úr 24.000 fetum í 4.000 fet. Til að
halda hæð á lokasprettinum urðu
þeir að létta á loftfarinu með því að
henda m.a. öllum siglingar- og
hjálpartækjum. „Við vorum einnig
nærri því að henda sjónvarpsmynda-
tökuvél fyrir borð, en hættum þó við
það á síðustu stundu."
Myndin af Tvíerni II er tekin í Everux í Frakklandi skömmu eftir
að lendingin hafði tekizt giftusamlega. Mikill hópur fólks þyrptist að
og fagnaði loftbelgsförunum. Þyrlur höfðu fylgzt með ferðum belgsins
síðasta spölinn.
„Ekki þverfótað fyrir
lögreglumönnum í Prag
99
Vín, 18. ágúst. AP.
ÞRÍR tékkneskir flóttamenn,
sem komu til Vínar í dag frá
Prag, sögðu á fundi með
fréttamönnum að ekki væri
hægt að þverfóta fyrir lög-
reglumönnum í Prag þessa
stundina og töldu þeir það
endurspegla vel þá miklu
taugaspennu sem ríkir í Tékkó-
slóvakíu vegna tíu ára afmælis
innrásar Sovétmanna þar 1968.
Þeir sögðu að lögreglumenn í
Prag væru nú fleiri en allir
lögreglumenn Austurríkis til
samans, og væri viðbúnaður
þeirra meiri en nokkru sinni
fyrr.
Ekki reiknuðu flóttamennirn-
ir með því að neinar sýningar
færu fram í tilefni afmælisins
eins og reiknað hafði verið með,
af ótta við æsingar. Þá sögðust
þeir eiga von á því að verulegar
fjöldahandtökur myndu eiga sér
stað á næstu dögum. Sérstak-
lega yrði gerð atlaga að þeim er
undirrituðu „Mannréttindayfir-
lýsingu ’77“ á síðasta ári.
Þremenningarnir sögðust
hafa valið Austurríki vegna þess
að það væri frjálst land og von
væri fyrir þá að fá atvinnu, sem
þeir hefðu misst við undirritun
„Mannréttindayfirlýsingar 77“.
Madek, einn þremenninganna,
sagði að sér hefði verið sagt upp
starfi sínu aðeins „fáum mínút-
um“ eftir að ljóst var að hann
hefði undirritað „Mannréttinda-
yfirlýsingu 77“.
Nýr páfi
25. ágúst?
Vatikaninu, 18. áRÚst. AP. Reuter.
KARDINÁLAR ákváðu á dagleg-
um fundi sínum í dag að héfja
kardinálasamkundu Vi klukku-
stundu fyrr en áður stóð til.
Hefur þetta komið á kreik þeim
orðrómi að kardinálarnir muni
samdægurs kjósa eftirmann Páls
páfa sjötta, en hingað til hefur
verið reiknað með að þeir gerðu
það á öðrum degi samkundunnar
sem hefst föstudaginn 25. ágúst
klukkan 14.30 að íslenzkum tíma.
í morgun var einnig prófaður
útbúnaður sá í Sistine-kapellunni
sem mun gefa til kynna með
reykmerki hvort nýr páfi hafi
verið kosinn eða ekki. Hvítt
reykjarmerki sem þýðir að kardi-
nálarnir hafi á afgerandi hátt
komið sér saman um nýjan páfa,
steig upp frá skorsteini kapellunn-
ar klukkan rúmlega 9 í morgun.
Nú verða kemísk efni notuð til að
framleiða ýmist hvítan eða svart-
an reyk þegar atkvæðaseðlarnir
verða brenndir, þar sem misskiln-
ingur hefur komið upp við fyrri
kosningar.
Búið er að sauma viðhafnar-
skrúða næsta páfa.
Myndin var tekin er prófuð
voru í dag reykmerkin sem
gefin verða á meðan á
páfakjöri stendur.
Dularf ull spreng-
ing í f lugvél í lofti