Morgunblaðið - 19.08.1978, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. ÁGÚST 1978
Edgar Guðmundsson:
í tilefni af athugasemd
við „fréttaskýringu”
Hr. ritstjóri Matthías Johannes-
sen.
Þann 5. ágúst sl. ritaöi ég grein
í Morgunblaöið undir fyrirsögn-
inni „Að spá í spilin".
Tilefni greinar minnar var
„fréttaskýring" Morgunblaðsins
frá 22. júlí sl. sem bar heitið
„Sjálfstæðismenn spá í spilin".
I grein minni er áreiðanleiki
fréttaskýringarinnar dreginn í
efa, þar sem hún var byggð á
handahófskenndum fyrirspurn-
um“, sem ekki væri verjandi að
leggja út sem skoðun hins al-
menna flokksmanns og átti ég þá
einkum við hina neikvæðu mynd,
sem dregin er upp af nokkrum af
helztu forystumönnum flokksins.
í grein minni er tekið saman í
stuttu máli hverjum höndum
„fréttaskýringin" fer um þing-
mennina Geir Hallgrimsson, dr.
Gunnar Thoroddsen, Matthías Á.
Mathiesen, Albert Guðmundsson
og Ragnhildi Helgadóttur. Þau
leiðu mistök urðu, að „samantekt
mín“ um 1. þingmann Reykjavík-
ur, Albert Guðmundsson, féll
niður, enda hafði mér láðst að lesa
próförk.
Þar sem nokkuð langt er um
liðið síðan þessar greinar voru
ritaðar, vil ég leyfa mér að
endurtaka orðrétt hvernig Morg-
unblaðið skýrir álit hins almenna
flokksmanns á Albert Guðmunds-
syni undir dálkafyrirsögninni:
• Þéttbýli gegn
dreifbýli?
„Hins vegar er Ijóst aö Albert
Guömundsson veröur trauöla
ráöherra eins og málin standa
nú. Gífurleg andstaöa er gegn
Albert meöal landsbyggöar-
manna, jafnt innan þingflokksins
og meöal almennra flokks-
manna, og þar sem fulltrúar
dreifbýlisins eru í meirihluta í
þingflokknum veröur ekki séö
aö þeir muni nokkru sinni fallast
á hann sem ráöherraefni. Albert
hefur fengiö orð á sig fyrir aö
stefna þéttbýlinu gegn dreifbýl-
inu, og innan þingflokksins
viröist hann núoröiö róa aö
miklu leyti einn á báti, enda þótt
hann teldist í eina tíö til þeirra
er hölluöust aö Gunnari Thor-
oddsen í þingflokknum.
Meöal yngri sjálfstæöismanna í
Reykjavík eru þó raddir uppi um
aö Albert sé mál er veröi aö leysa
og þaö veröi bezt aö því staöið
meö því aö fá honum ráöherra-
embætti til aö sjá hvernig hann
stendur sig. „Ef hann spjarar sig
þá er hann auövitaö kominn í þá
aöstööu aö framhjá honum
veröur ekki gengiö viö val manna
í forustusveit flokksins en ef
honum mistekst þá er ferill hans
á enda,“ sagöi einn þessara ungu
manna. Hins vegar er andstaöan
gegn honum slík meöal dreifbýl-
ismanna í flokknum, aö þaö er
nánast útilokaö aö hann komi
þarna til álita. „Þaö er annaö aö
vera þjóöhetja eöa þjóöarleiö-
t«gi, knatfspyrnukappi eöa póli-
tíkus," sagöi einn af dreiftfýlis-
mönnunum í samtali og einn af
þingmönnum dreifbýlisins í Sjálf-
stæöisflokknum sagöi þegar
staöa alberts var borin undir
hann: „Hitt er aftur á hreinu aö
við samþykkjum aldrei aö ráö-
herraembætti veröi notaö til aö
leysa sérstakan vanda flokksins
í Reykjavík og viö teljum eftlr fall
sjálfstæöismeirihlutans í Reykja-
vík aö enn meiri þörf sé á
jafnræöi borgar og lands varö-
andi ráöherraembætti flokks-
•ins“.“
Ég vil ennfremur birta orðrétt
samantekt mína á ofangreindri
fréttaskýringu, sem féll niður eins
og áður segir:
„3. Albcrt Guðmundsson er svo
óvinsæll úti á landsbyggðinni,
að nánast er útilokað að hann
komi til greina sem
ráðhcrraefni.“
Þegar framangreind „frétta-
skýring" er skoðuð, ber að hafa í
huga, að verið er að fjalla um 1.
þingmann Reykjavíkur eða með
Edgar Guðmundsson
öðrum orðum atkvæðamesta þing-
mann landsins.
Nú er það svo, að ég hef um
árabil unnið fyrir dreifbýlismenn
og er málkunnugur flestum dreif-
býlisþingmönnum Sjálfstæðis-
flokksins.
Af reynslu minni af þeim kemur
mér ekki til hugar að halda að þeir
skoði ekki hug sinn málefnalega,
þegar staða atkvæðamesta þing-
manns flokksins er metin. Ég hef
ekki trú á því, að þeir gefi þorra
reykvískra sjálfstæðismanna
langt nef.
Það er einfaldlega grundvállar-
misskilningur og tímaskekkja að
halda, að það eitt að verja málstað
kjördæmisins Reykjavík, sé and-
stætt hagsmunum dreifbýlisins.
Því hefur löngum verið haldiö
fram, að þingmenn Reykjavíkur
væru einu þingmenn landsins, þar
sem þingmenn dreifbýlisins væru
fyrst og fremst þingmenn sinna
kjördæma.
Nú skulum við gera ráð fyrir, að
ofangreind fullyrðing eigi við rök
að styðjast og ennfremur, að fótur
sé fyrir „f réttaský r i ngu n n i “ er
varðar álit dreifbýlismanna á
Albert Guðmundssyni.
Eru þá dreifbýlismenn ekki að
ásaka Albert Guðmundsson fyrir
nákvæmlega sömu hluti og þeir
ætlast til af eigin þingmönnum?
Ég vil benda mönnum á, að
Albert Guðmundsson skrifar ekki
pólitískar greinar í blöð, honum er
ekki lagið að berjast með penna.
Hans aðferðir eru fólgnar í því að
blanda geði við kjósendur sína,
berjast fyrir réttindum einstakl-
ingsins, fara í vinnugalla og
handleika verkfæri til að byggja
upp. Enginn einstaklingur innan
Sjálfstæðisflokksins hefur lagt
meira af mörkum til að skapa
flokksmönnum góða aðstöðu til
starfa, eins og Valhöll ber órækt
vitni um.
Valhöll er stjórnunarmiðstöð og
athvarf allra sjálfstæðismanna
jafnt í dreifbýli sem þéttbýli.
Ekki verður annað séð en að
fréttaskýringin sé klunnaleg til-
raun til að leiða Morgunblaðið út
á braut hinnar „óháðu og frjálsu
blaðamennsku", og losa blaðið við
pólitískan stimpil Sjálfstæðis-
flokksins.
Þessari tilraun verður helzt líkt
við að „byrja á botninum og vinna
sig niður á við“.
Að endingu vil ég benda á, að
þorri kjósenda Sjálfstæðisflokks-
ins vill að samheldni og eining ríki
innan flokksins. Ef Morgunblaðið
vill leggja því málefni lið, þá
verður það að breyta vinnubrögð-
um sínum á þann veg, að allir
sjálfstæðismenn vilji eiga samleið
með því.
Eióur Guðnason alþlngismaður:
Af ríkisúlpum
og ráðherrabflum
Ekki hélt ég mig hafa kastað
„stríðshanska" i þann mæta mann
Halldór E. Sigurðsson, er ég
fjallaði um bílakaup ráðherra í
greinarkorni í Alþýðublaðinu fyrir
skömmu. Fleirum en mér þótti
áreiðanlega furðulegt, er haft var
eftir ráðherranum í Þjóðviljanum,
að hvorki myndi hann tegund né
kaupverð bílsins, sem hann væri
að kaupa. Ég minnti aðeins á þá
staðreynd að það er venjulegu
fólki talsvert átak, að fá sér nýjan
bíl, en þegar menn myndu hvorki
tengund né verð, þá væri þetta
þeim greinilega ekki meira mál, en
að senda út í búð eftir einhverju
smáræði í sunnudagsmatinn. En
nú er komin skýring á minnisleysi
ráðherrans: Hann var vakinn af
værum blundi og mundi hreint
ekki neitt.
Oedlíleg hlunnindi
Það er skoðun mín og raunar
flestra sem ég hef rætt við, að þau
hiunnindi, sem ráðherrar njóti í
sambandi við bílakaup séu óeðlileg
Leiðrétting
' Meinleg villa slæddist í frétt um
hugmyndasamkeppni um skipulag
í Mosfellshreppi í Mbl. í gær. Þar
er tillaga nr. 12, sem dómnefnd
keypti sem athyglisverða hug-
mynd á kr. 500.000 ranglega
eignuð skipulagsfræðingi og
tveimur arkitektum. Réttur höf-
undur tillögunnar er Magnús H.
Ólafsson, ungur arkitekt, sem
nýlega hefur lokið námi ytra.
Prentvillupúkinn komst einnig í
nafn eins þátttakandans og vildi
nefna hann Örn Ólaf Hall. Rétt er
nafn hans Örnólfur Hall. Leiðrétt-
ist þetta hér með.
og þau eigi að afnema. Gagnrýni
á þetta fyrirkomulag hefur meðal
annars komið fram í forystugrein-
um Morgunblaðsins. Það varð
hinsvegar ráðherra ekki tilefni til
andsvara. Meðan ráðherrar fá allt
að fjórar milljónir króna, eða
meira í eftirgjöf á tollum og öðrum
opinberum gjöldum frá ríkinu,
getur það varla talist þeirra
heimilismál. Heldur er það mál,
sem hver einasti þegn þessa lands
hefur rétt til að tjá sig um, ef hann
þess óskar. Ef ráðherrar keyptu
bíla sína með sömu kjörum og
venjulegt fólk, kæmi engum það
við nema þeim og þeirra fólki. En
þannig er þetta bara alls ekki.
Nú segir af
ríkisúlpum
Víkur nú sögunni að ríkisúlpun-
um í grein landbúnaðarráðherra.
Það er rétt að samkvæmt
kjarasamningi við fjármálaráðu-
neytið fá ýmsir starfsmenn sjón-
varpsins, sem vinna útivinnu að
hluta, hlífðarfatnað eða kulda-
úlpu. Þetta sama gildir um ýmsa
aðra starfshópa hjá ríkinu. Þetta
eru ekki réttindi, sem sjónvarps-
starfsmenn hafa skammtað sér
sjálfir, heldur fengust þau fram
með venjulegum hætti í kjara-
samningum. Úlpurnar eru eign
sjónvarpsins, merktar sjónvarpinu
og fást fyrst endurnýjaþar er þær
eru sannanlega ónýtar og upp-
slitnar. Ráðherrar skömmtuuðu
sér bílahlunnindin á sínum tíma
sjálfir. Það getur vel verið, að þá
hafi þau ekki þótt tiltökumál. Þau
þykja það hinsvegat nú. Það eru
breyttir tímar, en alltaf hafa
einhverjir bregnlað tímaskyn, og
við því er víst lítið að segja. En að
jafna ríkisúlpu til ráðherrabíls er
reiknilist, sem ég er ekki einn um
að eiga erfitt með að skilja.
Mín vafasama fortíð
Ráðherrann gerir mér of hátt
undir höfði, er hann ræðir mína
vafasömu fortíð. Ekki var það svo,
að ég væri formaður Starfsmanna-
félags sjónvarpsins í oftnefndu
verkfalli. Ég átti ekki einu sinni
sæti í stjórn félagsins. Þetta hefði
ráðherra auðveldlega getað fengið
upplýst. Það kom hinsvegar í minn
hlut og ýmissa annarra að vera í
forsvari fyrir félagið í þeirri deilu.
Kannski vegna þess, að ég var
„frekur fréttamaður", svo notað sé
óbreytt orðalag ráðherrans. Þessi
vinnudeila var leyst með loforðum
sem gefin voru með vitund ríkis-
stjórnarinnar allrar. Af efndum
þeirra loforða er hinsvegar önnur
saga.
Grein mín fjallaði um bílakaup
ráðherra. Grein Halldórs E. Sig-
urðssonar í Morgunblaðinu og
Tímanum á fimmtudaginn fjallaði
um mig. Þaðkom mér á óvart, hélt
ekki að ég hefði komið við kaun.
Eiður Guðnason.
Takmörk
drengskaparins
Halldór É. Sigurðsson segir í
grein sinni, að hann þekki vel
leiðina frá fátækt til bjargálna.
Gera fleiri og fer þar hver sína
leið. Þá kveðst ráðherrann og vona
í lokin, að er ég hafi undirritað
drengskaparheitið á Alþingi verði
mér ljóst, að betur fari á því að
orðaskiptum manna séu einhver
takmörk sett. Þetta er auðvitað
hárrétt og þykir mér einstaklega
ánægjulegt að lesa þetta eftir
Halldór E. Sigurðsson. Þetta
rifjaði nefnilega upp fyrir mér
síðasta framboðsfundinn okkar í
Vesturlandskjördæmi á Akranesi
fimmtudaginn í víkunni fyrir
kosningar. Halldór veit enn betur
en ég hver þar talaði næstsíðastur
í síðustu umferð, þegar sjálf-
stæðismenn áttu eftir síðasta
orðið. Halldór veit líka hvað næst
síðasti ræðumaður sagði, á hvern
hann einkum réðist, og hve
sannleikurinn var þar víðsfjarri.
Þá fannst mér í svipinn hart að
eiga þess ekki kost að bera af mér
uppspuna og ósannindi, og þótti
sem lítið færi fyrir drengskapnum,
er mér voru kennd verk, sem ég
hvergi hafði komið nálægt. En
hvað hendir menn ekki í hita
lokaslagsins, þegar örvæntingin
nær yfirhöndinni? Þetta hefði
raunar verið gleymt, ef Halldór
hefði ekki minnt á það með
þessum hætti.
Ég hefi ekki sérstaka löngun til
að troða persónulegar illsakir við
Halldór É. Sigurðsson. Mér er í
rauninni heldur hlýtt til hans. Við
virðumst að ýmsu leyti hafa
öndverðar skoðanir á því hvað sé
réttlátt og hvað sé ranglátt. Ég tel,
að þeir, sem eru ráðherrar og fá
að auki laun alþingismanna, séu
það bærilega launaðir, að þeir geti
keypt sér bíla á sömu kjörum og
venjulegt fólk. Þar hefur hann
hinsvegar aðra skoðun, og það
verður að vera hans mál hér eftir
sem hingað til.