Morgunblaðið - 23.08.1978, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. ÁGÚST 1978
smáauglýsingar — smáauglýsingar — smáauglýsingar — smáauglýsingar
Skólastúlkur
utan ai> landi óska aó taka á
leigu 4ra—5 herb. íbúö. Reglu-
semi og skilvísum greióslum
heitiö. Uppl. í síma 96-41131.
Húsnœði óskast
Herbergi meö aögangi aö eld-
húsi óskast fyrir læknanema
(stúlku). Þarf aö vera í vestur-
bænum eöa miöbæ. Upplýsing-
ar í síma 42958 eftir kl. 6 næstu
kvöld.
2 stúlkar óskast
á heimili í Hamborg í Þýska-
landi. Uppl. í síma 42421 eftir kl.
7.
Muniö sérverzlunina
meö ódýran fatnaö.
Verðlistinn, Laugarnesvegi 82,
S. 31330.
Húsgagnaáklœöi
á vönduö húsgögn. Falleg níö-
sterk og auövelt aö ná úr
blettum. Mjög gott verö. Póst-
sendum. Opiö frá kl. 1—6. B.G.'
ákiæói, Mávahlíö 39, sími 10644
á kvöldin.
Hafnir
Til sölu nýtt 145 fm elnbýlishús
ásamt stórum bílskúr. Skipti á
íbúö í Reykjavík eöa Keflavík
koma tíl greina.
Fasteignasala Vilhjálms Þór-
hallssonar, Vatnsnesvegi 20,
Keflavík, sfmi 1263 og 2890.
Grindavík
Til sölu einbýlishús, sem getur
selst sem tvær litlar íbúöir,
nýleg einbýlishús sér hæöir og
fokheld hús. Uppl. í' símum
8058 og 8383 á kvöldin.
Til sölu er
3ja herb. íbúö
83 fm á Engjavegi ísafiröi.
Upplýsingar í síma 94-3357.
VerkfrϚingur og
rithöfundur
(á fimmtugsaldri) óskar eftir aö
kynnast konu sem hefur áhuga
á aö búa og vinna í Californíu.
Æskilegt er aö viökomandi sé á
aldrinum 32—42 ára og sé
aölaöandi og skemmtileg. Þarf
aö geta talaö, lesiö og skrifaö
ensku reiprennandi og kunna
vélritun og hraöritun. Áhuga-
mál: Tónlist, list og bókmenntir.
(Æskilegt er aó viökomandi eigi
ekki börn). Þær.sem hafa áhuga
sendiö bréf ásamt nýlegri mynd
tll:
P.O. Box 988, Big Bear Lake,
California, 92315, U.S.A.
Myntir og
peningaseðlar
til sölu. Pantanaeyöublöö fylgja
meö sölulista.
Möntstuen, Studiestræde 47,
1455 Köbenhavn K, Danmark.
Kristniboössambandið
Samkoma í Betaníu fellur niður
í kvöld, vegna samkomunnar
sem veröur í Neskirkju.
Neskirkja
söngsamkoma í Neskirkju f
kvöld kl. 20.30. Sænski prestur-
inn Artur Erikson talar og
syngur.
Hörgshlíð
Samkoma í kvöld, mlövikudag
kl. 8.
UTIVISTARFERÐIR
ÚTIVISTARFERÐIR
Þýskaland — Sviss
gönguferöir viö Bodenvatn.
Ódýrar gistingar. Fararstj.
Haraldur Jóhannsson. Sfóustu
forvöö aö skrá sig í þessa ferö.
Takmarkaöur hópur. Otivist
Föstud. 25/8 kl. 20.00
Hvanngil — Emstrur —
Skaftártunga, hringferö aö
fjallabaki, fararstjóri Þorleifur
Guömundsson.
Aöalbláberjaferö til Húsavíkur
1.—3. sept.
Farseölar á skrlfst. Lækjarg. 6a
sími 14606.
Útivist.
Myntir og
peningaseölar
til sölu. Pantanaeyöublöö og
myndskýringar eru á sölulista.
Möntstuen, Studiestræde 47,
1455 Kebenhavn K, Danmark.
Sumarleyfisferð 31.
ágúst — 3. sept.
Noröur fyrir Hofajökul. Ekiö til
Hveravalla, síöan noröur fyrir
Hofsjökul um Laugafell í Nýja-
dal. Suöur Sprenglsand. Gist f
sæluhúsum.
Föatudagur 25. ágúat kl. 20.
1. Landmannalaugar — Eldgjá.
2. Þórsmörk.
3. Hveravellir — Kerlingafjöll,
sföasta helgarferöln á Kjöl.
4. Langivatnsdalur. Ekiö um
Hvalfjörð og Borgarfjörö. Gott
berjaland í dalnum. Fararstjóri:
Tómas Einarsson. Allar nánari
upplýsingar og farmiöasala á
skrifstofunni símar 19533 —
11798.
raöauglýsingar — raöauglýsingar — raöauglýsingar
Vörulyftari
3ja tonna notaöur Saxby vörulyftari til sölu.
Uppl. í síma 85616 til kl. 17 á daginn.
Bændur — verktakar
Til sölu Zetor 4718 dráttarvél ár. ‘77 og
Gydor loftpressa árg. ‘74. Vélin er keyrö ca.
1000 tíma, pressan ekin ca. 3500 tíma, selst
ásamt miklum fylgihlutum. Upplýsingar í
síma 72062.
Utsala — Utsala
Gallabuxur, flauelisbuxur, peysur, skyrtur
frá 30%—70% afsláttur.
Gallabúöin,
Kirkjuhvoli.
ísland er orðiö eitt af helztu
iöndum hinna góðu lífskjara.
•Fimmta hæst á þeim lista
samkvæmt útreikningi vísinda-
manna. Hvar var það fyrir 50
árum? Hvar fyrir hundrað
árum?
Lítt heyrist þeim þakkað, sem
hér eiga hlut að máli. Krafan
eykst. Krónan minnkar. Hvað
eru auðæfi? Hvað er örbirgð?
Hvað er hamingja, ánægja?
Útlendingur í ailsnægtalandi
ritar mér nýlega á þessa leið:
Það eru margir áratugir síðan
ég ók leigubíl í okkar höfuðborg.
Meðal minna frægustu við-
skiptavina var vellauðug léns-
greifafrú.
Við kynntumst vel. Og ekki
vissi hún aura sinna tal. Braut
oft og lengi heilann um, hvar
hún ætti að geyma sitt gull, svo
það gæfi sem hæsta vexti.
Hún átti skrauthýsi í borginni
og hallir úti á landsbyggðinni.
Samt var hún í raun fátæk-
asta kona, sem ég hef komizt í
kynni við.
Hún var bókstaflega að kaf-
færast í peningum. En hún átti
ekki neitt — var bókstaflega
örbirg af öllu, sem ekki er hægt
að kaupa fyrir peninga.
Trausti og trú til Guðs og
manna var hún gjörsneydd.
Fegurð lífsins, ljóma listanna
virtist hún hvorki heyra, sjá né
finna.
Gleði yfir að gleðja virtist hún
ekki hafa hugmynd um.
Ást virtist hún aldrei hafa
komizt ) snertingu við. En
ormur öfundar og illgirni nagaði
hjartarætur hennar, ef hún sá
ást annarra.
Samt gerði hún sér grein fyrir
þessu að vissu leyti. Fann sinn
eigin veikleika. Og því leit hún
aldrei glaðan dag. —
Árið 1938 kom ég sem flótta-
maður frá Spáni til Marokkó.
Var á leið til Casa blanca.
Stundum vorum við fleiri
saman. En oftast aleinir á ferð.
Hálfdauðir af hungri og hálf-
étnir af lús og flóm flæktumst
við úr einum stað í annan á
flótta undan spönsku agentun-
um í Marokkó.
Einu sinni hitti ég hirði, sem
gætti geitahjarðar sinnar. Ég
bað hann að gefa mér mjólkur-
sopa. Og þegar hann heyrði,
hvaðan ég var kominn, tók hann
mig með sér heim í hreysið sitt.
Það var lítill kofi. Þar var
aðeins eitt herbergi á stærð við
litla stofu hér heima í Dan-
mörku. Þar bjó allt fólkið, Svaf,
vann, mataðist, elskaði, lifði og
dó.
Helmingur gólfsins var þak-
inn geitarskinnum. Þar svaf
húsbóndinn, kona hans og systir
Auðæfi
hennar og ég veit ekki hvað
mörg börn á ýmsum aldri. Mat
sinn sauð það og steikti við bál,
sem kveikt var með sérstökum
hætti í nánd við kofann.
Þegar við komum að hreysinu
gaf húsbóndinn konunum ein-
hver fyrirmæli á marrkönsku.
Þær tóku mig uppgefinn, hungr-
aðan og örmagna, afklæddu
hverri spjör og stungu lörfunum
í stóran pott og suðu svo að lýs
og flær dræpust þar að öllu.
Sjálfan mig þvoðu þær frá
hvirfli til ilja. Fyrst helltu þær
yfir mig einhverjum vökva, sem
vægast sagt var ekki ilmandi —
óþefurinn var ægilegur!
Mig grunaði, að það væri
geitahland, keyta, sem fengið
hefði að gerjast í sólarhitanum.
Hér var sem sagt ekkert sem hét
„elsku mamma".
Hausinn var snoðaður og
höfuðið og allur skrokkur minn
nuddaður upp úr þessari kæf-
andi keytu. Síðan var ég látinn
þorna nakinn í sólskininu.
Að því loknu hófst annað bað
í keri með volgu vatni. Þar lá ég
í bleyti um stund, en var síðan
þveginn eins og smábarn og til
þess höfð sápa — heimatilbúin
úr geitafeiti. Ekki var hún nú
heldur neitt ilmefni, en hún
verkaði vel.
- örbirgð —
Meðan þessu fór fram, höfðu
stálpuð börn þvegið og þurrkað
fötin mín.
Það litla sem ég hafði með-
ferðis — armbandsúr — skjöl og
skilríki — reyndar hafði ég
ekkert vegabréf — og dálítið af
peningum — nokkrir dollarar og
frankar — hafði verið lagt
kyrfilega hið næsta mér. Þar
vantaði ekki eyri.
Síðan var mér gefið að eta.
Geitamjólk og hrísgrjónagraut-
ur, geitamjólk og hrísgrjóna-
brauð. Mauksoðinn kjúklingur.
Þau höfðu mörg hænsni. En egg
voru ekki til matar. Þau voru
flutt á markað. Og þar seldu
konurnar þau fyrir öðrum nauð-
synjum. Á markaðinn var 10 km
leið.
Heim var komið með salt,
sykur, hrísgrjón og fleira. Mest-
allt báru konurnar á bakinu.
Meðan ég dvaldi þarna sem
gestur og sjúklingur komst ég að
raun um, að þarna voru allir
múhameðstrúar. Ýmiss konar
helgisiðir voru í heiðri hafðir.
Og það varð ég líka að gera.
Ekki mátti ég koma inn í kofann
með skó á fótum.
Djúp og algjör þögn skyldi
ríkja meðan húsbóndinn flutti
sínar bænir fjórum sinnum á
sólarhring.
Við okkar fyrstu máltíð tók
maðurinn brauð, stráði á það
salti, braut það í tvennt, rétti
mér auðmjúkur annan hluta
þess, en neytti sjálfur hins
helmingsins.
En þessi athöfn hafði öll
táknræna merkingu í huga
múhameðstrúarmanns: „Við
erum vinir. Hús mitt og eigur
eru þitt, meðan þú dvelur hér.
En þér er ekki heimilt að taka
neitt með þér héðan."
Margt er þarna að varast. Og
vissulega skal aðgát höfð í öllu
og einu.
En Drottinn minn, hvað þetta
voru dásamlegar manneskjur.
ánægja
Mín fáu frönsku og spönsku orð
komu að litlu gagni. Því síður
þýzka og enska. Samt leið ekki
ein mínúta án gagnkvæms
skilnings.
Ég dvaldi þarna í viku. En
hélt svo leiðar minnar. Ég var
á leið til Casablanca. Og nú lagði
ég af stað sæll og mettur, hreinn
og lúsalaus.
Kvaddur með koss á vanga,
umfaðmaður með orðunum,
„Shalom alaikum" — friður sé f
með þér.
Ég vildi gefa manninum
helminginn af dollurunum mín-
um. En hann bandaði mér frá
sér með reiðisvip. En mér var
fyrirgefið sem hverjum öðrum
heimskingja frá Evrópu.
Vinátta er ekki verðlögð til
peninga. Ég stóð þarna and-
sþænis furðulegu fólki í saman-
burði við Vesturlandabúa. Kof-
inn þeirra var ekki eyrisvirði á
okkar mælikvarða.
Fimmtíu geitur og fáein
hænsni var allt, sem þau áttu til
uppeldis sér og fimm börnum
sínum. Peninga höfðu þau
naumast augum litið. Klæðnað-
ur þeirra var ekki annað en
tötrar og tuskur í okkar augum.
„Fátæklingar“, „Sreigar“,
segjum við.
Mér fannst þau vera
auðugasta fólk, sem ég hafði
kynnzt. Glöð, einlæg og ham-
ingjusöm, barnslega sæl, yfir að
geta gjört vesalingi gott, fram-
andi útlendingi, flækingi og
flóttamanni — og sennilega í
þeirra augum villutrúarmanni.
Góðverkið var ekki fram-
kvæmt með neinum silkihönzk-
um utan að lærðra kurteisissiða,
heldur heilshugar og hjartan-
lega.
Kannski höfðu mæðgurnar
eða systurnar aldrei skemmt sér
betur en við að aflúsa þennan
útlenda vesaling.
Einu skal hér vakin athygli á.
Baðkerið var furða, þarna úti í
auðninni. Auðvitað var það
undir beru lofti, stórt baðker úr
steypujárni og kynt undir með
taðeldi. Það var notað til að þvo
geiturnar og skinn, sem átti að
flytja á markað. Geitahlandi og
mannaþvagi var safnað sem
miklu verðmæti. (Það kannast
íslendingar við). En fórnarstarf
kvennanna var ekki lítið, þegar
á það er litið, að þær urðu að
bera vatnið frá brunni, sem var
í að minnsta kosti þúsund metra
fjarlægð. En merkilegast finnst
mér tungumálið. Ekkert orð. En
Samt allt sagt. Kærleikurinn og
vináttan þurfa engin orð. Eru
alheimsmál."
Hér lýkur máli bréfritarans.
En mér fannst þetta meðal hins
merkilegasta, sem ég hefi séð út
um „gluggann" minn í sumar,
meðan eilíf og endalaus barátta
og djúpar vangaveltur eru dag-
legt brauð í okkar velsældarríki.
En gæti það breytzt úr
velsældarríki í vesældarríki, ef
fólkið og foringjar þess vita
ekki, hvað til síns friðar heyrir.
Auður er, valtastur vina. Og
enn má syngja á íslandi:
„Verst er af öllu villan sú
vonar og kærleikslaust
á engu aA hafa æðra trú
en allt I heimi traust.
Fyrir silina að setja lás
oK safna maxakeis
ok vel á tyrfðum bundinn bás
baula eftir töðumeis."
(Gr. Th.)
Árelíus Níelsson