Morgunblaðið - 24.08.1978, Blaðsíða 17

Kvikmyndahúss-
bruna mótmælt
Haag, Hollandi,
23. ágúst. Reuter.
HOLLENZKA lögreglan fjar-
laegði í dag átta íranska náms-
menn úr íranska sendiráðinu í
Haag, en námsmennirnir, sem
voru óvopnaðir, voru að mót-
mæla þeirri aðgerð Iranskeis-
ara að láta kveikja í kvik-
myndahúsi í Abadans um helg-
ina. Að minnsta kosti 377
manns fórust í brunanum, sem
námsmennirnir telja að keisar-
inn beri ábyrgð á.
Kaffi hækkar
í London
London 23. ágúst. Reuter.
VERÐ á kaffi hækkaði mjög í
London í dag, er tilkynnt var
að frost í Brasilíu hefðu leikið
iila kaffiræktunarsvæði lands-
ins. Að því er heimildir herma,
er útlit fyrir allt að þriðjungi
minni kaffiuppskeru í Brasilíu
í ár, en í fyrra.
McGovern
hunzaður
Washington,
23. ágúst. Reuter.
STJÓRN Carters Bandaríkja-
forseta vísaði í dag á bug kröfu
öldungadeildarþingmannsins
George Mcgovern, um alþjóð-
lega íhlutun til að steypa
núverandi valdhöfum í
Kambódíu. McGovern sagði að
Kambódíustjórn stundaði nú
þjóðarmorð í landinu.
Verkfall hjá
New York Post
New York, 23. ágúst. AP.
Starfsmannafélag dagblaðs-
ins New York Póst, sem í eru
ritstjórar, blaðamenn og skrif-
stofufólk, fór á þriðjudag í
verkfall, en þetta er þriðja
atvinnusamhandið, sem fer í
verkfall. Verkfallið hefur lok-
að þremur dagblöðum í New
York, en það hófst fyrir 12
dögum.
Dæmdur fyrir
flóttatilraun
Austur-Berlín
23. ágúst. Reuter.
DÓMSTÓLL í Dresden dæmdi í
dag Vestur-Þjóðverja í sex ára
fangelsi, fyrir að hafa reynt að
aðstoða Austur-Þjóðverja við
að flýja til Vestur-Evrópu, að
því er fréttastofan aust-
ur-þýzka ADN skýrði frá í dag.
Jarðskjálftar
á Costa Rica
San Jose, Costa Rica,
23. ágúst. AP.
TVEIR snarpir jarðskjálftar
skóku á þriðjudag Costa Rica
og ollu mikilli hræðslu, en
engum skemmdum, að því er
Rauði krossinn skýrði frá í
dag. Skjálftarnir mældust sex
og sex og hálft stig á Richter.
Aðframkominn
úr hungri
Belfast, 23. ágúst Reuter.
FJÖLSKYLDA hryðjuverka-
mannsins Williams Gallaghers
skýrði frá því í dag, að
Gallagher væri nú nær dauða
en lífi eftir 43 daga hungur-
verkfall, sem hann hefur verið
í. Gallagher var dæmdur í 12
ára fangelsi, fyrir að hafa tekið
þátt í sprengjutilræði 1975.
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. ÁGÚST 1978
17
Þannig var umhorfs f kvikmyndahúsinu í Abadan sem brann á sunnudag með þeim afleiðingum að tæplega
400 manns létu lífið.
Skemmdarverkum
linnir ekki í Iran
Borgaraleg stjórn
mynduð í Pakistan
Rawalpindi, Pakistan, 23. ágúst, Reuter.
MOHAMMAD Zia-Ul-Hag hershöfðingi og valdamesti maður Pakistan
tilkynnti í dag að hann hefði myndað nýja borgaralega stjórn og að
hann hygðist efna til almennra þingkosninga í október á næsta ári.
Teheran, íran, 23. ágúst, AP.
HRYÐJUVERKAMENN
sprengdu í dag í loft upp
eitt af heldri veitingahús-
um Eilam borgar, en borg-
Öngþveiti í
flugumferð
um helgina?
París, 23. ágúst — Reuter
JOEL le Theule, samgöngumála-
ráðherra Frakklands, sagði í dag
að ekki kæmi til greina að semja
við hina 2,500 frönsku flugum-
ferðareftirlitsmenn, meðan þeir
héldu áfram að hóta „seina-
gangi“. Flugumferðareftirlits-
mennirnir hafa hótað að „fara sér
hægt“ nú um helgina, verði ekki
gengið að kröfum þeirra um
hærra kaup og betri vinnuskil-
yrði.
Flugumferðareftirlitsmennirnir
eru nú að undirbúa nýjan „seina-
gang“ og hafa þeir skipulagt
aðgerðir sínar mun betur nú en í
seinasta mánuði.
in er í 1,000 kílómetra
fjarlægð frá höfuðborg-
inni. Talið er líklegt að
sprengingin hafi verið lið-
ur í aðgerðum múhameðs-
trúarmanna sem vilja að
landsmenn fylgi fast hefð-
um trúarinnar. Næturvörð-
ur veitingahússins sá f jóra
menn hlaupa frá bygging-
unni eftir sprenginguna.
Reza Razmi yfirmaður lögreglu
landsins hefur verið kallaður til
höfuðborgarinnar til að gefa
skýrslu um viðureign sína við
múhameðs-marxista, sem kveiktu
í kvikmyndahúsinu í Abadan.
Neitaði hann ummælum sem höfð
eru eftir honum að sprengjur hafi
verið notaðar til að koma eldsvoð-
anum í kvikmyndahúsinu af stað.
í opinberri tilkynningu á sunnu-
dag sagði að kviknað hefði sam-
tímis í öllu húsinu, og er því talið
líklegt að við verknaðinn hafi
verið notað eldfimt efni eða
benzín.
Frá því að Ramadan fastan
hófst í íran hafa nú 29 kvikmynda-
hús og fjölmörg veitingahús verið
eyðilögð. Stjórnin segir
skemmdarverkin unnin af
múhameðstrúarmönnum sem telja
að fólk eigi ekki að stunda
kvikmyndahús eða veitingastaði
þar sem vín er selt, meðan á
Ramadan föstunni stendur.
Umboð hinnar nýju stjórnar
mun takmarkast af herlögum sem
ríkjandi eru í landinu og herráð
landsins, sem æðstu menn hersins
skipa, verður að gefa samþykki
sitt fyrir öllum tillögum stjórnar-
innar, að sögn Zia. Han sagði að
verksvjð hinnar nýju stjórnar
verði takmarkað við efnahagsmál,
trúmál og undirbúning væntan-
legra kosninga.
Zia, sem komst til valda fyrir 13
mánuðum og lofaði þá almennum
kosningum innan 90 daga, aflétti
einnig að hluta banni við starf-
semi stjórnmálaflokka. Verður
flokkum leyft að halda fundi undir
þaki, en ekki undir beru lofti. Nýja
ríkisstjórnin er sú þriðja sem Zia
myndar, en sú fyrsta sem í sitja
eingöngu óbreyttir borgarar.
víða um heim
Akureyri 14 skýjaó
Amsterdam 20 aólakin
AÞena 30 heióskirf
Barceiona 27 lóttskýiaó
Berlín 20 skýjaó
BrUssel 22 heióskírt
Chicago 30 heiðskírt
Frankfurt 30 skýjaó
Genf 28 sólskin
Helsinki 18 skýjaó
Jerúsalem 26 sólskin
Jóh.borg 18 skýjaó
Kaupm.höfn 25 sólskin
Lissabon 33 sólskin
London 24 skýjaó
Los Angeles 26 heióríkt
Madríd 37 sólskin
Malaga 30 heióríkt
Mallorca 28 lóttskýjað
Miami 28 rigning
Mœkva 23 heiöríkt
New York 30 heióríkt
Osló 20 sólskin
PaHa 30 skýjað
Rio De Janeiro 30 sólskin
Rómaborg 29 sólskin
Stokkhólmur 22 skýjaó
Tel Aviv 28 aólskin
Tókýó 36 heiðrikt
Vancouver 23 vantar
Vínarborg 25 sólskin
Norðmenn nota tölvu
við landhelgisgæzlu
ÁÐUR en langt um líður munu Norðmenn taka í notkun tölvu, sem
aðstoða á norsku landhelgisgæzluna við að ná þeim skipum er
gerast brotleg við norskar veiðireglur. Hingað til hafa brotleg skip
yfirleitt aðeins fengið áminningar, en Norðmenn hyggjast nú taka
upp harðari afstöðu og þá munu hinir brotlegu ekki sleppa jafn
auðveldlega.
Tölva þessi er til húsa hjá
Fiskveiðieftirlitinu í Bergen í
Noregi og getur hún nákvæm-
lega sagt til um hvaða skip eru
við veiðar í norskri landhelgi,
hvaða veiðarfæri þau nota og
hver afli þeirra er. Þá veitir
tölvan einnig aðrar upplýsingar,
sem nytsamar eru til að hægt sé
að komast hjá ofveiði einstakra
fisktegunda. Til þess að tölvan
komi að fullum notum verða
erlendu fiskiskipin að tilkynna
norskum stjórnvöldum hvenær
þau hefja veiðarnar og hvenær
þau hætta. Þá verða skipin
einnig að gera grein fyrir afla
sínum og hvernig hann skiptist
milli fisktegunda. Komi í ljós að
upplýsingar töl^junnar og
skýrslur skipanna standist ekki
á, skerst norska landhelgisgæzl-
an í leikinn. Verði erlendur
skipstjóri fundinn sekur um
meintar ólöglegar veiðar, á
hann yfir höfði sér sekt og
jafnvel veiðiheimildarsviptingu.
Þegar tölvukerfið verður tekið
upp, þarf hvert einstakt land að
semja við Norðmenn um afla-
kvóta. Þá verða erlendu fiski-
skipin að senda Norðmönnum
yfirlit yfir áætlaðar fiskveiðar í
norskri landhelgi og jafnframt
verða viðkomandi skip að sækja
um veiðiheimild til sinnar eigin
stjórnar. Stjórnin sendir síðan
þær heimildir áíram til Norð-
manna, sem vega og meta
einstakar umsóknir. Þegar skip-
um hefur verið útdeild veiði-
heimild, er tölvan mötuð á þeim
upplýsingum, sem Norðmönnum
hafa verið látnar í té. Nú fyrst
geta fiskiskipin hafið veiðar í
landhelgi Norðmanna, en þau
verða að muna eftir því að
tilkynna ætíð er þau hefja
veiðar og er þau hætta þeim.
Notagildi tölvunnar kemur til
með að fara mikið eftir því
hverstu samvizkusamir skip-
stjórarnir eru við að senda inn
upplýsingar um veiði sína. Hins
vegar verður skráð hvaða skip
láti hjá líða að tilkynna afla
sinn og geta viðkomandi skip átt
von á refsiaðgerðum.
Þá munu skip norsku land-
helgisgæzlunnar einnig hafa
eftirlit með veiðum erlendra
fiskiskipa og þau verða í nánu
sambandi við tölvumiðstöðina í
Bergen, en auk miðstöðvarinnar
þar verða fimm aðrar tölvu-
stöðvar í Noregi. Þannig geta
skip landhelgisgæzlunnar fylgzt
nákvæmlega með því hvaða skip
hafa heimild til veiða í land-
helginni og hvort þau hafa veitt
allan aflakvóta sinn.
Sem dæmi má taka að togari
frá Grimsby hefur veiðar i
norskri landhelgi 24. júlí. Viku
síðar er togarinn búinn að veiða
326 tonn. Gleymist nú að
tilkynna að togarinn sé hættur
veiðum eða gleymist að senda
stjórnvöldum upplýsingar um
aflann og skiptingu hans, getur
skipstjórinn átt á hættu að
verða sviptur veiðiheimild sinni.
Fyrir utan tölvuna, eru Norð-
menn með á prjónunum áaetlun
um að taka í notkun gervihnetti
til að fylgjast með veiðum
erlendra skipa í landhelginni.
Gervihnettirnir verða væntan-
lega teknir i notkun árið 1983,
en þeir verða alls þrír og senda
þeir upplýsingar sínar til Nor-
egs í gegnum loftnet. Einn
gervihnattanna verður útbúinn
með sérstakri ratsjá, sem getur
mælt stefnu og hraða ýmissa
hluta á sjó, svo sem ísjaka og
fiskiskipa, auk þess sem hægt
verður að fylgjast með stefnu
vinda og styrkleika með gervi-
hnettinum.