Morgunblaðið - 02.09.1978, Blaðsíða 2

MOÍtGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 2. SEPTEMBER 1978
Lannamálaráð Bandalags háskólamanna:
Sigri launþegahreyf-
ingarinnar í land-
inu gloprað niður
„NÚ í BYRJUN septembermánaðar eru boðuð ný kaupránslög og
krafan cr því enn sem fyrn Kjarasamningana "í gildi,“ segir í
samþykkt, sem launamáiaráð Bandalags háskólamanna samþykkti í
gær. Segir þar ennfremur, að Launamálaráð BIIM lýsi ábyrgð á
hendur þeim umboðsmönnum launþega, jafnt hinum faglegu sem
pólitísku umboðsmönnum, sem nú standi að þvf að glopra niður þeim
sigri launþegahreyfingarinnar í landinu sem nú var innan seilingar
og launþegar hefðu svo samstiga barizt fyrir.
Ályktun launamálaráðs BHM er stendur það meginatriði samt
svohljóðandi: „Hinn 1. marz 1978
skipuðu launþegasamtökin í land-
inu, þ.á m. opinberir starfsmenn
innan BHM, sér í órofa fylkingu
um kröfuna: Kjarasamningana í
gildi. Hinn 7. maí s.l. kröfðust
launþegar þess enn að kaupráns-
lögin yrðu afnumin og kjarasamn-
ingarnir tækju gildi. Nú í byrjun
septembermánaðar eru boðuð ný
kaupránslög og krafan er því enn
sem fyrr: Kjarasamningana í gildi.
Krafa þessi er enn jafn brýn og
fyrr, því þótt ríkisvaldið hafi nú
tvívegis hopað um skref frá
kaupránslögunum í febrúar,
óbreytt, að seilst er inn á svið hins
frjálsa samningsréttar og eigi
aðeins kauplagi heldur og gerð og
innihaldi kjarasamninga raskað
með þvingunarlöggjöf.
Launamálaráð BHM lýsir á-
byrgð á hendur þeim umboðs-
mönnum launþega, jafnt hinum
faglegu sem pólitísku umboðs-
mönnum, sem nú standa að því að
glopra niður þeim sigri launþega-
hreyfingarinnar í landinu sem nú
var innan seilingar, sigri sem
launþegar höfðu svo samstiga
barist fyrir, sigri, sem haft hefði
víðtækt fordæmisgildi um langa
framtíð.
En nú er að reyna að bjarga því
sem bjargað verður. Baráttan gegn
lögþvingunum og fyrir friðhelgi
kjarasamninga verður að halda
áfram. I því skyni munu opinberir
starfsmenn innan BHM leita
samvinnu við önnur tiltæk laun-
þegasamtök. í því skyni mun BHM
leita eftir viðræðum og samvinnu
við hina nýju ríkisstjórn, í trausti
þess að síðari verk hennar verði
eigi jafn hrapalleg og hið fyrsta."
Framleiðsla ofna er hafin á ný hjá
Ofnasmiðju Suðurlands.
Ljósm.t Georg.
Ofnasmiðja Suðurlands
hefur starfsemi á ný
Lodnuaflinn ord-
inn 120 þús. lestir
MJÖG góð loðnuveiði var á
miðvikudag og fimmtudag, en í
fyrrinótt brældi á miðunum
norður af landinu og dró þá
nokkuð úr loðnuveiðinni, en frá
því á miðvilytfdagskvöld fram til
kl. 16 í gær tilkynntu 25 skip afla
samtals 15370 lestir. Af þessum
afla fóru 10 þús. lestir til
Austfjarða, þar sem þrær í
verksmiðjum á Suður og Norður-
landi voru að mestu leiti fullar.
Skipin. sí*m tiikynntu afia, eru þessi, Gfsli
Árni RE 620 lestir, Bjarni Ólafsson AK
1000. f’étur Jónsson RE 670. Húnaröst ÁR
600. Seley Sll 430. Grindvfkingur GK 1100.
Árni Sigurður AK 850. Eldborg GK 570,
Súlan EA 780, Iluginn VE 570, Víkingur
AK 1400. Skírnir AK 440, ísleifur VE 450.
Helga 2. RE 540. Albert GK 570. Gjafar VE
200. Faxi GK 200. Rauðsey AK 550, Ilelga
RE 280. Ssebjörg VE 500. Jón Kjartansson
SU 900, Skarðsvík SH 450, Loftur
Baldvinsson EA 720. Helga Guðmundsdóttir
BA 600 og Jón Finnsson GK 580 lestir.
Heildarloðnuaflinn á sumar og haust-
vertíðinni mun nú vera kominn yfir 120 þús.
lestir ok aflahæsta skipið er Sigurður RE.
sem búinn er að fá rösklega 6000 lestir.
Seldu Ólafi
sjálfdæmi um
skiptinguna
RÁÐHERRAÚTNEFNING Fram-
sóknarrlokksins gekk fljótt og vel
fyrir sig eins og Mbl. hefur skýrt
frá. Ljóst var að Olafur Jóhannes-
son yrði forsætisráðherra og
Steingrímur Hermannsson mun
hafa óskað eftir því að fara ekki
í fjármálaráðuneytið, sem hins
vegar hafi af ýmsum ástæðum
ekki hentað Tómasi Árnasyni illa
þótt reynslan sýni að það embætti
sé ólíklegt til vinsælda. Þeir
Steingrímur og Tómas seldu Ólafi
sjálfdæmi um skiptingu ráðherra-
embættanna sem ekki hefur verið
erfið þraut samkvæmt framan-
sögðu en þó mun Steingrími hafa
komið það þægilega á óvart að fá
dómsmálin. Honum er tryggður
reyndur aðstoðarmaður, þar sem
er Eiríkur Tómasson, sonur Tóm-
asar Árnasonar.
Hveragerði 1. september
OFNASMIÐJA Suðurlands hefur
nú tekið til starfa á ný í nýju
húsnæði að Austurmörk 11, en
sem kunnugt er brann húsnæði
fyrirtækisins fyrir skömmu. Fyr-
irtækið er þegar byrjað að
afgreiða pantanir og er rekstur
þess nú sem óðast að færast í
venjulegt horf.
Þá hefur verið opnað nýtt
bifreiðaverkstæði hér í Hvera-
gerði. Nefnist það Bifreiðaverk-
stæði Bjarna og er til húsa að
Austurmörk 11. Annast það allar
almennar bifreiðaviðgerðir ásamt
hjólbarðasölu og ljósastillingum.
Starfsmenn eru þrír.
Dollar í rúm-
lega 306 krónur
HINIR'nýju valdhafar, ríkisstjórn
Alþýðubandalags, Alþýðuflokks og
Framsóknarflokks, hafa ákveðið að
gengi íslenzkrar krónu skuli fellt
um 15%. Þessi breyting hefur í för
með sér 17,6% hækkun erlends
gjaldeyris. BandaríkjadoHar mun
þá kosta rúmlega 306 krónur, en
kostaði hinn 25. ágúst, er hætt var
gengisskráningu, rúmlega 260
krónur. Sterlingspund. sem kostaði
rúmlega 500 krónur, fer upp í 588
krónur eða rúmlega það.
„Þurfum róttækarí uppskurð í
efnahags- og þjtiðfreLsismálum”
Greiddu atkvæði gegn myndun
vinstristjómar á fiokks-
ráðsfimdi Alþýðubandalagsins
MORGUNBLAÐIÐ hafði í gær
samband við tvo flokksráðs-
meðlimi Alþýðubandalagsins,
Svövu Jakobsdóttur og Ásmund
Ásmundsson, og innti eftir
umsögn þeirra vegna atkvæða-
greiðslu á flokksráðsfundi um
þátttöku í ríkisstjórn Ólafs
Jóhannessonar, en þau greiddu
bæði atkvæði á móti þátttöku í
þeirri rikisstjorn sem nú hefur
tekið við völdum. en í viðtali við
Vísi í gær sagði Kjartan Ólafs-
son alþingismaður og ritstjóri
Þjóðviljans að hann gæfi engar
yfirlýsingar um að hann styddi
þessa ríkisstjórn til hvers sem
væri, en hann kvaðst myndu
verja hana vantrausti.
Svava Jakobsdóttir alþingis-
maður Alþýðubandalagsins sagð-
ist hafa greitt atkvæði á móti
þessari stjórnarmyndun vegna
þess að hún hefði viljað ná fram
meiru af baráttumálum Alþýðu-
bandalagsins en náðist, „bæði
róttækari uppskurði í efnahags-
lífinu en unnt er að ná fram með
þessum samstarfsflokkum og í
þjóðfrelsismálum, sérstaklega
herstöðvamálinu. Hins vegar
treysti ég því að þessi ríkisstjórn
geri vel í þeim verkefnum sem
hún hefur fyrst og fremst tekið
að sér að leysa og ég styð hana
í þeim málum sem til heilla horfa
fyrir launafólk í landinu."
„Samtök herstöðvaandstæð-
inga taka ekki ábyrgð á Alþýðu-
bandalaginu í herstöðvamálinu
fremur en öðrum flokkum," sagði
Ásmundur Ásmundsson formað-
ur miðnefndar Herstöðvaand-
stæðinga í samtali við Morgun-
blaðið í gærkvöldi, er hann var
spurður álits á þeim málefna-
samningi vinstri stjórnarinnar
að halda óbreyttri stefnu fráfar-
. ■»
andi ríkisstjórnar í utanríkis- og
varnarmálum.
„Við munum halda ótrauðir
áfram baráttu okkar, en samtök-
in fella ekki neina dóma yfir
ákvörðun Alþýðubandalagsins
þótt þau harmi það' að þessi
ríkisstjórn hafi tekið þessa af-
stöðu í herstöðvamálinu. Okkar
barátta er þjóðfélagsbarátta, en
ekki þingræðisbarátta þótt slíkt
geti farið saman."
Ásmundur á einnig sæti í
flokksráði Alþýðubandalagsins,
en úrslit atkvæðagreiðslu á fundi
flokkráðs um stjórnarþátttöku
urðu þau að 104 greiddu atkvæði
með stjórnarþátttöku en 19 voru’
á móti.
„Ég var einn af þessum 19,“
svaraði Ásmundur aðspurður
„fyrst og fremst vegna afstöð-
unnar til herstöðvamálsins og
einnig vegna þess að mér finnst
persónulega ekki nógu vel búið að
Svava
Kjartan
Ásmundur
ganga frá ýmsum þáttum í
efnahagsmálum eins og eðlilegt
hefði verið, þótt ég hins vegar
treysti okkar mönnum til þess að
bærilegar lausnir náist og einnig
kemur ýmislegt fleira til sem
ekki er hægt að tjá sig um í
síma.“
Ég geri þær kröfur til ríkis-
stjórna sem minn flokkur tekur
þátt í að gerður sé uppskurður á
a.m.k. einhverjum grundvallar-
meinsemdum okkar þjóðfélags.
Ef það er ekki gert þá er eins víst
að við hjökkum í sama farinu og
að ýmsar þjóðfélagsúrbætur svo
sem eins og í efnahags- og
kjaramálum verði ekki merkjan-
legar þegar til lengdar lætur. Sá
vandi, sem við nú glímum við, á
sér rætur í þjóðfélagsgerð okkar
og þess er ekki að vænta að
vinnandi fólk í landinu hafi
varanlegan ávinning nema að
henni sé breytt. Hér á ég fyrst og
fremst við stjórn efnahagsmála
svo og ekki síður ýmis utanað-
komandi áhrif sem bandaríski
herinn og Nato og erlendar
fjármálastofnanir hafa á íslenzkt
þjóðfélag. Það er hins vegar ljóst
að stjórnarsáttmáli þessarar
ríkisstjórnar verður tekinn til
endurskoðunar innan eins árs eða
svo og þá leitazt við að gera hann
víðtækari. Ég á von á því að
lokinni þeirri endurskoðun að
stefnu míns flokks gæti þá meir
í stjórnarsáttmálanum en nú er.“
Þessir reikningar, sem hér eru
birtir, eru framkvæmdir með þeim
hætti að gjaldmiðillinn er hækkaður
um 17,6%, en innbyrðis breyting
milli gjaldmiðlanna á erlendum
gjaldeyrismörkuðum getur þó haft
einhver áhrif og breytt endanlegum
niðurstöðum. Samkvæmt þessu
hækkar dönsk króna úr 46,68 krón-
um í 54,90 krónur, norsk króna úr
49,26 í 57,93 og sænsk króna úr 58,27
í 68,53 krónur. Þýzkt mark hækkar
úr 129,14 krónum í 151,86, pesetar úr
3,50 í 4,12 krónur og japönsk yen úr
1,35 krónum í 1,59 krónur.
Formleg ákvörðun um gengis-
breytinguna verður tekin af Seðla-
banka Islands og er þess að vænta
að nýtt gengi taki gildi eftir helgina,
en þá munu gefin út bráðabirgðalög
um ráðstafanir vegna breytingar á
gengi íslenzkrar krónu.