Morgunblaðið - 03.09.1978, Side 7

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 3. SEPTEMBER 1978
7
Þaö er lærdómsríkt aö
virða fyrir sér tímabil hins
lútersk-guöfræðilega rétt-
trúnaöar á íslandi. Þaö
tímabil skóp tvo einna
áhrifamestu afburöamenn
íslenzkrar kristni um aldir,
höfuösnillingana þá séra
Hallgrím og meistara Jón
Vídalín. Nálega öll þjóðin
næröist trúarlega af
höfuðritum þessara af-
reksmanna.
En þaö er líka önnur hliö
á þessu merkilega tíma-
bili. Þá var í gildi Stóri-
dómur meö sínum hrika-
legu refsingum fyrir yfir-
sjónir, sem nú er litið allt
öörum augum á og marg-
ar taldar ósaknæmar á
okkar tímum. Og þá var
predikað látlaust í kirkjum
landsins, aö engin von
spjallinu, sem ég hugsaöi
út frá í grein minni á
sunnudaginn var og öör-
um ummælum hans, sem
ég minntist þá á, veit
Jesús ekki aöra leið til
sáluhjálpar en Guöi þekka
breytni, kærleiksríkt
hugarfar og hreinan lifnaö.
Hvaö er að vera hólp-
inn, hver er leiðin til
lausnar? Um þaö hefur
tvær meginhugmyndir
borið hæst.
Kenning sú sem til rétt-
trúnaðar hefur veriö talin,
er sú, aö sáluhjálpin alger-
ist í einu vetfangi fyrir
dómsúrskurö Drottins,
maöurinn umskapist
skyndilega til fullkomins
sakleysis, fullkomnunar,
sem gildi um alla eilífö. Hin
hugmyndin, sem þrátt hef-
aldrei raunverulegt sann-
færingaratriöi vegna þess
aö tekið er hugsunarlítiö
eða -laust því, sem kennt
hefur veriö án þess að
spyrja um röksemdir
ritninganna, reynslunnar
og skynseminnar.
Er þá trúin á Jesú
einskis virði til hjálpræðis?
Fjarri fer því. Það er
sálfræðilegt lögmál, aö þú
ummyndast í ríkum mæli
til líkingar viö þann, sem
þú elskar og tignar. Því er
þaö ómetanlegur ávinn-
ingur fyrir hverja mannssál
að tigna Jesú Krist og eiga
lífssamfélag viö hann. Þú
getur aldrei gleymt hon-
um, ef sál þín hefur einu
sinni komizt í snertingu viö
hann. Þú getur aldrei aftur
oröiö sáttur viö hið lága
Lausnarleiðin
gæti veriö sáluhjálpar,
nema fyrir friðþægingar-
blóö Jesú Krists, ef þeirri
kenningu væri játaö í trú.
En einmitt á þessu tímabili
gekk svo óhugnanleg
glæpaalda yfir þjóöina, aö
helzt veröur jafnaö til
Sturlungaaldar. Athyglis-
vert um glæpi og trúar-
hugmyndir er dæmi hinnar
ógæfusömu sakakonu,
Agnesar.
Meöan hún beið í fang-
elsi lífláts fyrir hrikalegan
glæp, vitjaöi hennar
skáldkonan Vatns-
enda-Rósa og mælti til
hennar þunglega fyrir
morðið á Nathani, sem
hún haföi unnað. En Agn-
es svaraði:
Sálar minnar sorg ei herð,
seka Drottins náðar,
af því Jesús eitt fyrir verð
okkur leysti háðar.
Þessi ólánskona átti þá
eftir að skírast blóðugri
skírn á höggpallinum í
Vatnsdalshólum, en
dauöahaldi hélt hún í þá
kenningu rétttrúnaðarins,
aö meö blóöfórn sinni
heföi Jesús endurleyst
þær báöar og goldiö
þeirra syndasekt.
Áreiðanlega hefur
mörgum orðiö mikill styrk-
ur í þessari trú, en vand-
séð er hitt, hvernig henni
veröur fundinn staöur í
kenningu Jesú. í guö-
ur verið kennd til villutrú-
ar, er sú, aö undir hand-
leiöslu Guös kærleiks-
máttar stigþróist sálin
gegn um reynslu og lær-
dóma margra heima, unz
fullkomnun og hálpræði
fáist í ókunnum dýröar-
heimi Drottins í fjarlægri
framtíö eftir langa og
lærdómsríka vegferö.
Hvor hugmyndin er
sennilegri, aö undur ger-
tækrar breytingar gerist á
einu augnabliki á ófull-
komnum og syndugum
manni, eöa aö til þess aö
ná svo háu markmiði þurfi
mannssálin aö ganga
langan og strangan
hreinsunarveg, langa lær-
dómsgöngu um heim af
heimi eftir aö jarðneska
skólanum lýkur? Þeirri
hugmynd hefur spírit-
isminn greitt veg víöa um
lönd, og þróunarkenning-
in, sem Darwin varö meg-
inhöfundur aö, en meö-
uppgötvari hans aö
þróunarkenningunni,
Alfred
R. Wallace prófessor,
geröist einn af frumherjum
sálarrannsóknanna, þótt
leiðir Darwins og hans
skildi þar.
H'vor lausnarleiðin er
trúlegri, sennilegri ætti
hver aö gera upp við
sjálfan sig. í trúarefnum
veröur mönnum margt
og Ijóta hafir þú einu sinni
lært aö elska og tigna
hugsjónir hans. Þú getur
aldrei aftur sætt þig við
hiö sauruga, svarta, hafir
þú einu sinni oröiö lostinn
lotningu fyrir hreinleika
hans. Þú getur aldrei aftur
boriö hatur og hefndar-
hug, eftir aö hafa orðið
lostinn undrun yfir kær-
leika hans.
Trúarsamfélag við hann,
ást og lotning andspænis
heilagri persónu hans býr
yfir mætti til aö umskapa
hjarta þitt, ekki aö sjálf-
sögöu fyrir skyndilegt
afturhvarf, þótt sumum
megi þaö veröa til hjálp-
ræöis, heldur þannig, að
trúin á hann sem lifandi
lífssamfélag einangri og
uppræti smám saman úr
hjarta þínu það, sem
stendur milli Guös og þín.
Er þaö líklegt, aö slíkt
undur sem guöfræöi kallar
hjálpræði, gerist á einu
vetfangi? Er hitt ekki
sennilegra, aö lífssamfélag
viö Krist verði máttugasta
aflið til aö umskapa hjarta
þitt á langri vegferö þinni
og lærdómsleið um marga
heima?
Fyrirheit N.testam. er,
aö viö eigum aö ná
„vaxtarhæö Kristsfyll-
ingarinnar". Mun þáekki
leiöin löng fyrir mig og
fyrir þig, lausnarleiðin?
Þakkarávarp
Okkar dýpstu þakkir til elskulegra barna okkar,
tengdabarna og fjölskyldna þeirra. Einnig til
elskulegra systkina okkar beggja og tengdafólks, fyrir
stórgjafir, samtöl, skeyti, blóm og heimsóknir á
níliönum afmælum okkar, 17.6 og 17.8 sl.
Ennfremur vinum og vandamönnum hvar sem er á
landinu. Allt þetta gerir manni þetta ógleymanlegt. Þar
var yndi og ánægja. Ennfremur þökkum viö börnum
og tengdabörnum stórgjafir og alla umsjá á öllu þessu.
Afa- og ömmu-, langafa- og langömmubörnum sem
voru sannir englar og glöddu okkur meö nærveru
sinni.
Viö biðjum algóöan Guö aö blessa ykkur öll.
Kristrún Jónasdóttir
Hallgrímur Bogason
Nökkvavogi 59
Skóli Emils
KENNSLUGREINAR:
Harmonika, Innritun daglega.
munnharpa, Sími 16239.
gítar, píanó,
melódíka og
rafmagnsorgel.
Hóptímar og
einkatímar.
Emil Adólfsson
Nýlendugötu 41
r 1
OLAFUR GAUKUR LEIÐBEINIR UM
t |ít arnár n
/ OG KYNNIR
s ko lasir in
Á KASSETTUM OG BÓK
Barnaskólanum í Borgarnesi
mánudag 4. sept. frá kl. 8 e.h.
Grunnskólanum á Blönduósi
þriöjudag 5. sept. frá kl. 8 e.h.
Héraðsbókasafninu Sauðárkróki
miövikudag 6. sept. frá kl. 8 e.h.
Gagnfræðaskóla Siglufjarðar
fimmtudag 7. sept. frá kl. 8 e.h.
Gagnfræðaskóla Ólafsfjarðar
föstudag 8. sept. frá kl. 8 e.h.
Oddeyrarskóla Akureyri
laugardag 9. sept. frá kl. 2 e.h.
Gagnfræðaskóla Húsavíkur
sunnudag 10. sept. kl. 2 — 6 e.h.
Gítarar stilltir og athugaöir endurgjaldslaust
Þjónusta fyrir alla aldursflokka
Innritun í Gítarskóla Ólafs Gauks, Háteigsvegi 6, hefst
mánudag 4. sept. Innritað er kl. 5—7
síðdegis virka daga, sími 27015.
Upplýsingasími á öörum tímum er 85752.