Morgunblaðið - 03.09.1978, Side 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 3. SEPTEMBER 1978
Rætt við
Geir Hallgrímsson formann
Sjálfstæðisflokksins
Hleypi mér ekki upp bara til
að sýna einhver svipbrigði
„Ég hringdi í gamlan samstarfsmann fyrr í dag og baö hann aö líta viö hjá
mér bví mig langaöi til aö kveöja hann áöur en ég léti af starfi og hann sagöist
mundu gera baö meö mestu ánægju. Ég benti honum auövitaö á aö betta gæti
nú veriö nokkuö tvírætt svar undir bessum kringumstæöum“, segir Geir
Hallgrímsson formaöur Sjálfstæöisflokksins er viö hittumst aö máli eftir aö hann
haföi afhent Ólafi Jóhannessyni eftirmanni sínum í embætti forsætisráöherra
lyklana aö Stjórnarráöinu. „Aö vissu marki fylgir bví ef til vill léttir í augnablikinu“,
segir hann svo, begar ég spyr hann, hvernig tilfinning baö sé aö sjá á eftir
embættinu í hendur öörum.“ En hins vegar er baö líka eftirsjá. Menn eru ekki
í stjórnmálum nema til bess aö hafa áhrif og í trú á baö, aö geta látiö gott af
sér leiöa og embætti forsætisráöherra hefur ólíkt meiri áhrif en forysta
stjórnarandstööu“.
„Það var að vísu rétt hálft annað ár sem leið frá
því að ég sanði bornarstjórastarfinu lausu ok þar til
é(í varð forsætisráðherra þannig að skiptin þarna á
milli voru ekki alvefí snöfjg", segir Geir, þefjar ég spyr
hann hvort það hafi ekki verið tvennt ólfkt að stýra
samsteypustjórn tveggja flokka og að vera
borgarstjóri með meirihlutaflokk á bak við sig. „En
vissulega er það tvennt nokkuð ólíkt að hafa
flokksmeirihluta á bak við sig og vera í forsæti
samsteypustjórnar, auk þess sem verkefni borgar-
stjóra, þótt víðfeðm og fjölbreytt séu, eru nokkuð
annars eðlis en störf forsætisráðherra. Menn sjá ef
til vill skjótar og áþreifanlegar árangurinn af starfi
í embætti borgarstjóra en forsætisráðherra“.
I stjórnmálum verða
menn að læra að
taka bæði meðlæti
og mótlæti með
jafnaðargeði
— Nú hefur myndin breytzt heldur betur á
forsætisráðherratið þinni. Sjálfstæðisflokkurinn
tapaði í alþingiskosningum og borgarstjórnarkosn-
ingum. Hvernig metur þú stiiðu þína og flokksins
nú?
„Af þessu tvennu er það nú staða flokksins sem
skiptir öllu máli“, svarar Geir að bragði. „Auðvitað
hefur flokkurinn orðið fyrir áföllum í þessum
tvennum kosningum. En það er engin ástæða til að
láta hugfallast fyrir því.
Svokölluð vinstri stjórn hefur tvívegis áður verið
mynduð í landinu eftir lýðveldisstofnun og í bæði
skiptin hefur þjóðin verið leidd í ógöngur. Sjálfstæðis-
flokkurinn varð að sætta sig við vinstri stjórn eftir
Alþingiskosningarnar 1971 en að þremur árum
liðnum vann hann sinn mesta sigur. Þá var því
reyndar spáð fyrir Alþýðuflokknum að hann
þurrkaðist út en í næstu kosningum vinnur hann sinn
mesta kosningasigur. Þannig skíptast á skin og skúrir
í stjórnmálunum. En auðvitað verða menn að draga
sinn lærdóm af hvoru tveggja.
Sjálfstæðisflokkurinn st'endur verr að vígi nú þar
sem hann hefur misst meirihlutann í borgarstjorn
Reykjavíkur en það hefur ekki átt sér stað fyrr á nær
fimmtíu ára ferli flokksins að vinstri stjórn væri við
völd bæði í landinu og höfuðborginni. Vafalaust munu
andstæðingar okkar reyna að setja okkur til hliðar
og gera tilraun til að einangra flokk okkar, en það
hefur ekki tekizt hingað til og mun ekki takast frekar
nú?“
— Hvað með þig sjálfan?
„Víst hafa svona úrslit áhrif á mann persónulega.
Vinir mínir og samherjar sögðu gjarnan allt til loka
borgarstjóraferils míns að ég hefði aðeins hlotið
meðbyr um ævina.
En sannleikurinn var sá að oft munaði mjóu að
meirihlutinn héldist í borgarstjórn. í stjórnmálum
verða menn að læra að taka bæði meðlæti og mótlæti
með jafnaðargeði. Ofmetnast ekki þegar vel gengur
en láta ekki bilbug á sér finna, þegar straumurinn
er á móti“.
— Þær raddir hafa heyrzt að það hafi verið hljótt
um Sjálfstaðisflokkinn frá kosningum.
„Þetta tel ég nú ekki vera rétt. Við höfum haldið
marga fundi bæði í miðstjórn og þingflokki og
almenna fundi, til dæmis hér í Reykjavík, þar sem
kosningaúrslitin og staða flokksins í stjórnarmynd-
unarviðræðum hafa verið rædd af hreinskilni og
einurð.
Og við höfum þegar hafizt handa af fullum krafti,
sett nefnd á laggirnar til að gera tillögur um
breytingar og endurnýjun á okkar starfi og við
munum leggja áherzlu á að efla áhrif okkar í ýmsum
hagsmunasamtökum, eins og til dæmis launþegasam-
tökum, og um leið greiða götuna fyrir víxláhrifum
milli hinna ýmsu hagsmuna- og áhugamannahópa og
flokksins.
Með þessu hyggjumst við treysta grundvöllinn að
fylgi flokksins og vera í þeirri stöðu að geta sannfært
landsmenn um það, að Sjálfstæðisflokkurinn sé í raun
flokkur allra stétta og fólks í öllum landshlutum."
Dróst aö gefa þjóð-
stjórnina upp á bát-
inn vegna Lúðvíks
— Varðandi stjórnarmyndunartilraunir þínar
hefur komið fram sú gagnrýni að þú hafir ekki nýtt
tímann nógu vel og gjarnan vísað til þess að
verzlunarmannahelgin hafi liðið hjá í aðgerðarleysi.
Ilver var ástæða þess að þú dróst að gefa
þjóðstjórnartilraunina upp á bátinn?
„Eg tók til við tilraunir til stjórnarmyndunar
miðvikudaginn 2. ágúst og hófust þær þannig að við
Gunnar Thoroddsen varaformaður flokksins ræddum
við fulltrúa annarra flokka um myndun þjóðstjórnar.
Þegar okkur þótti ljóst af þeim viðræðum að þessi
leið kæmi ekki til greina og ég var í þann veginn að
snúa mér að öðrum möguleikum, þá fékk ég boð frá
áhrifamönnum innan Alþýðubandalagsins um að þeir
teldu ekki æskilegt að rjúfa þennan þátt áður en við
Lúðvík Jósepsson hefðum tækifæri til að tala saman.
Hann var þá örfáa daga utanbæjar og þessi þáttur
málsins tafðist því á meðan.
Við snérum okkur síðan að tilraunum til myndunar
stjórnar með Alþýðuflokknum og Framsóknarflokkn-
um. Framsóknarflokkurinn taldi sig ekki geta svarað
beiðni okkar um viðræður án þess að halda fund fyrst,
en síðan hófum við viðræðurnar af fullum krafti, sem
síðan var skyndilega slitið af hálfu Alþýðuflokksins
án þess að hann hefði þá komið fram með neinar
tillögur varðandi sína stefnu.
Eftir að við höfðum með viðtölum við forystumenn
annarra flokka gengið úr skugga um að áðrir kostir
voru þá ekki fyrir hendi varðandi samstöðu flokka,
þá tjáði ég forseta íslands niðurstöðu mála á
þriðjudag og þannig hafði ég ekki stjórnarmyndunar-
1

Gjöf til sundlaugar-
byggingar Grensásdeildar
NÝLEGA var Grensásdeild
Borgarspítalans afhent gjöf
frá Slysasjóði félags ís-
lenzkra leikara og starfs-
mannafélagi Sinfóníu-
hljómsveitar Islands.
I gjafabréfi sem fylgdi gjöfinni
segir: „Stjórn sjóðsins hefur
ákveðið að láta Grensásdeild
Borgarspítalans njóta úthlutunar-
fjárins fyrir árið 1978 að upphæð
kr. (>21.328.- Stjórn sjóðsins óskar
að úthlutunin renni óskipt til
byggingar sundlaugar við Grens-
ásdeild Borgarspítalans og þess
vænst að framkvæmdir við það
verk geti hafist hið fyrsta.“
Guðbjörg Þorbjarnardóttir for-
maður sjóðsstjórnar? Lárus
Sveinsson fulltrúi starfsmannafé-
lags Sinfóníunnar og Hannes Þ.
Hafstein afhentu gjöfina. Af hálfu
Grensásdeildar Borgarspítalans
veittu þau Jóhann Gunnar Þor-
bergsson settur yfirlæknir, Kalla
Malmquist yfirsjúkraþjálfari og
Sigrún Knútsdóttir deildarsjúkra-
þjálfari gjöfinni viðtöku.
Hafa Grensásdeild nú verið
færðar hátt í 3 milljónir króna frá
ýmsum velunnurum til sundlaug-
arb.vggingar. Lionsklúbburinn
Freyr gaf eina milljón og starfs-
menn og sjúklingar Borgarspítal-
ans efndu til fjársöfnunar í þessu
tilefni. Þá hafa ýmsir einstakling-
ar látið fé af hendi rakna.
Mynd þessi er tekin við afhendingu gjafarinnar. Frá vinstri crui Lárus
Sveinsson. Kalla Malmquist, Ilanncs Þ. Hafstein. Guðbjörg
Þorbjarnardóttir. Jóhann Gunnar Þorbergsson og Sigrún Knútsdótt-
*r- Ljósmynd Clive Ilallivell.