Morgunblaðið - 03.09.1978, Qupperneq 20

________________________________________________________________________________________________a,í;,-í.................................
Helgi kannaöi á sínum tíma ásamt fleirum gerö íslenzks torfbæjar í Eskihlíð. Hann bendir á, aö í gegnum þennan gamla byggingarstil megi finna séríslenska
byggingarlist. Á efri myndinni er útlitsteikning og á beirri neöri grunnmynd af bænum í Eskihlíö.
Helgi
Hjálmarsson:
„VIÐ höfum svo mikið af
heitu vatni,“ sagði Helgi
Hjálmarsson og sýndi okk-
ur prófverkefni sitt frá
námsárunum í Stuttgart,
nokkurs konar nútimaút-
gáfu af fornrómversku
baðhúsi. Þar voru almenn-
ingslaugar með misheitu
vatni, en inn á milli voru
litlir gróðurreitir, kaffihús
og fundaherbergi. Þannig
urðu böðin viðlíka menn-
ingarmiðstöð og í Róm til
forna. Helgi kvaðst oft
hafa gælt við hugmyndina
um slík almenningsbað-
svæði hér.
„Við höfum í raun ekki
áttað okkur á því enn,
hvernig við eigum að byggja
í samræmi við þær aðstæð-
ur sem við búum við á
íslandi," sagði Helgi. Hann
kvaðst hafa komizt smám
Getum lært
af torf-
bæjunum
LrV ‘
4, —c.
'‘MP: »l|*y 5 RZ
"I pl
iífhSXI

saman að því er hann var
snúinn heim frá námi, að
það væri í sjalfu sér gott til
að styðjast við, en hins
vegar væri ekki hægt að
nota erlendar fyrirmyndir
óbreyttar hér. Til dæmis
kölluðu aðstæðurnar á önn-
ur byggingarefni. „Það hef-
ur verið talað um, hvað
íslenzk hús séu oft þung-
lamaleg, en ég álít einmitt
að við eigum að byggja
þannig í þessu landi,“ sagði
Helgi. „Og þegar allir úti í
heimi eru að reisa þessar
stóru borgir, ættum við að
leyfa landinu meira að
njóta sín.“
Helgi benti á gömlu ís-
lenzku torfbæina sem á-
kjósanlegt hjálpargagn að
því leyti. Þar hefði fólk búið
innan um húsdýr sín í
náttúrunni, og byggingunni
hefði í raun aldrei verið
lokið, þar sem sífellt var
verið að endurnýja torfþök-
in. „Út úr þessum gömlu
bæjum ætti að geta sprottið
það sem væri sérstætt við
okkar byggingarlist," sagði
Helgi. Hann gerði einmitt
athugun á einum slíkum bæ
Grunnmynd af hluta al-
menningsbaösvæöisins,
8em Helgi hannaöi.
á námsárum sínum ásamt
fleirum. „Húsin voru tengd
saman, þetta var í rauninni
skipulag, þar sem híbýlin
tengdust því sem fólk lifði
af. Því að það eru vandræði
hér hvað byggð er dreifð út
um allar trissur. Hún þyrfti
að vera samþjappaðri byggð
og ýmsir þættir hennar í
meiri tengslum hver við
annan. Um leið yrði meira
af ósnortnu landi og íbúar
byggðanna kæmust fyrr út
í náttúruna." Og í rauninni
má spyrja sem svo, hvort
ekki sé ástæða til að hafa
aðra áætlun í gangi, sem
miðaði að því að fólk gæti
átt sín sumarhús og flutt
þau til, svo að ekki þyrfti að
særa jörðina um of.“
Helgi Hjálmarsson
nefndi fleiri dæmi þess,
hvað mætti fara betur í
aðlögun bústaða hér að
umhverfinu. „Fólk málar
hús sín með mismunandi
litum frá ári til árs. Þar af
leiðandi verður litaskipting-
in svo óróleg, að húsið fær
aldrei tækifæri til að aðlag-
ast landinu," sagði hann að
lokum.