Morgunblaðið - 08.09.1978, Blaðsíða 3

FÖSTUDAGUR 8. SEPTEMBER. 1978 MORGUNBLAÐIÐ
FLUGFRÉTTIR
flugfélög, sem flugu yfir Norður Atlantshaf, en
eru nú að nálgast 50. En hvaða áhrif hefur
þetta verðstríð á flugleiðir á Norður Atlants-
hafi? Sigurður segir: „Yfirleitt veit fólk ekki að
framboð af lægstu fargjöldum yfir hafið er í
mesta lagi 20 prósent af öllu framboði á
sætum. Þar af er stór hluti sæti, sem ekki er
hægt að panta fyrirfram, svo sem með Laker,
sem ekki má selja fyrirfram og aukasæti hjá
öðrum flugfélögum, sem seld eru skömmu fyrir
brottför, ef þau ekki fyllast af öðrum
farþegum. Reynslan hefur sýnt að þetta skapar
mikið óöryggi fyrir ferðafólk, eins og lesa hefur
mátt í Newsweek og Time að undanförnu. Þar
er sagt frá fólki, sem hefur orðið að liggja úti
dögum saman á meðan það bíður eftir
flugfari."
„Styrkur Flugleiða liggur í því að við getum
boðið pöntuð, frátekin sæti á hliðstæðu verði
við þessi aukasæti, en fólk hefur tryggingu
fyrir að komast leiðar sinnar. Fóik lætur sig
ef til vill hafa það einu sinni að liggja úti og
lenda í öðrum vandræðum, til að komast Íeiðar
sinnar fyrir lítið fé, en næst þegar það ferðast
leitar það að öðrum lausnum."
„Eins lág fargjöld og boðið er upp á hjá
Laker og í aukasætum, sem seld eru á síðustu
stundu, geta aðeins gengið ef framboð er
takmarkað, því að þau krefjast mjög mikillar
sætanýtingar, ef ekki á að verða tap á að selja
þau. Fólk áttar sig ekki alltaf á því að
starfsemi Flugleiða á Norður Atlantshafi hefur
alltaf byggst á sömu grundvallaratriðum og
starfsemi Lakers, að bjóða takmarkaðan fjölda
sæta, á mun lægra verði en aðrir. Með þessu
móti hafa Flugleiðir getað haft sætanýtingu,
sem hefur lengst af verið miklu betri en hjá
nokkru öðru flugfélagi á Norður Atlantshafi.
Þess má geta að á sumrin getum við selt miklu
meira en við gerum, en það er ekki hagkvæmt,
þegar haft er í huga hversu miklu minni
umferð er á veturna."
„Mér virðist að við þurfum ekki að svo stöddu
að óttast þetta verðstríð. Þrátt fyrir öll nýju
fargjöldin hefur farþegatala okkar á Norður
Atlantshafi vaxið um 12%, það sem af er þessu
ári og nýting verið betri en í fyrra. Ekki má
gleyma því að lág fargjöld hvetja fólk til að
ferðast og við njótum góðs af auknum
ferðalögum, eins og aðrir.“
„Við teljum að þetta verðstríð gangi yfir eins
og bylgja og fljótlega skapist jafnvægi á þessu
sviði. Meðal þess sem við höfum gert, til að
mæta þessari samkeppni, er að einfalda
fargjöld okkar og fækka fargjaldaflokkum. Þá
hafa Flugleiðir fengið leyfi til að fljúga á nýjan
áfangastað, Baltimore í Maryland, en flugvöll-
urinn þar er stutt frá Washington og einn af
þrem flugvöllum, sem þjónar Washington,
höfuðborg Bandaríkjanna. Það eykur til muna
samkeppnisgetu Flugleiða.“
Þá segir Sigurður að Flugleiðir hafi farið
fram á viðræður um fleiri lendingarstaði, en
allt sé í óvissu um árangur af því. Meðal borga,
sem komi til greina, séu Boston, Cleveland,
Detroit og Pittsburgh. Sigurður segir að
eitthvað af þeim farþegum, sem kæmi frá þeim
borgum, kynni að verða á kostnað New York,
en einnig mætti búast við að fólk í þessum
borgum og nágrenni þeirra vildi notfæra sér
þau þægindi að geta ferðast úr heimaborg
sinni.
Fjárhagsleg afkoma Flugleiða hefur verið
góð undanfarin þrjú ár og að sögn Sigurðar
leikur enginn vafi á því, að það má þakka
sameiningu flugfélaganna. Tvö til þrjú ár
á undan var tap á rekstri beggja flugfélaganna.
Árum saman hefur verið tap á rekstri
innanlandsflugs, sem stafar af því að verðlags-
yfirvöld hafa haldið þar niðri verði. Saman-
burður leiðir í ljós að innanlandsfargjöld á
íslandi eru miklu lægri en á Norðurlöndum.
„Ekki verður annað sagt en að Flugleiðum
hafi gengið vel að koma sameiningunni í kring
og bregðast við þeim miklu breytingum sem
yfir hafa dunið á síðustu árum, svo sem
olíukreppunni og öllum hennar afleiðingum og
nú hinu mikla verðstríði á Norður Atlants-
hafi.“
Það kostar 4,2 milljónir að þjálfa flugstjóra segir Alfreð Eliasson, forstjóri.
Mikilvæg
fjárfesting að
þjálfa starfsfólk
Fjöldi af sérhæfðu starfsfólki
starfar hjá Flugleiðum
Á því leikur enginn vafi að Flugleiðir eru það
fyrirtæki á íslandi, sem mestu fé eyðir í að
þjálfa starfsfólk sitt. Alfreð Elíasson, forstjóri,
bendir á að fjöldi starfa hjá félaginu eru þess
eðlis, að þau eru algerlega sérhæfð. Þar af leiðir
að félagið verður að þjálfa starfsfólk, sem ekki
er að finna hér á landi.
Dýrast er að þjálfa flugmenn, enda miklar
kröfur gerðar um þjálfun þeirra. Alfreð nefnir
sem dæmi að það kostar 4,2 milljónir króna að
þjálfa flugstjóra á DC-8 flugvél og 3,1 milljón
að þjálfa flugvélstjóra á samskonar flugvél.
Alfreð segir: „En þar er ekki nema hálf sagan
sögð. Þegar búið er að þjálfa flugmenn verða
þeir stöðugt að fara í endurþjálfun. Flugstjórar
þurfa að fara í þjálfun tvisvar á ári, en aðrir
flugmenn einu sinni á ári. Flugvélstjórar þurfa
að fara í endurþjálfun eini sinni á ári. Það
kostar á þessu ári um 10 milljónir króna að
endurþjálfa 33 flugmenn á Boeingflugvélum
Flugleiða. Endurþjálfun 93 flugliða á DC-8
þotum kostar um 24 milljónir á þessu ári og um
11 milljónir króna fyrir 33 flugmenn á Fokker
flugvélunum."
„Þá má ekki gleyma flugfreyjunum. Erfitt er
að meta þjálfun þeirra til fjár, þar sem hún fer
fram í húsnæði félagsins og fastir starfsmenn
félagsins sjá um hana. Eftir sem áður kostar
hún mikið fé. Flugfreyjur eru ekki til þess eins
í flugvélum að bera fram mat, heldur hafa þær
mikilvægu hlutverki að gegna í öllum öryggis-
málum flugvélarinnar. Staðgóð þjálfun þeirra
skiptir engu minna máli en annarra áhafnar-
meðlima."
„Þó að tölur um þjálfun flugliða virðist háar,
má ekki gleyma því að þetta fólk kemur til
starfa með margvíslega þjálfun að baki. Til
dæmis verður flugmaður að hafa lokið atvinnu-
flugprófi og flugvélstjóri verður að leggja í æði
kostnðarsamt nám.“
„En það eru fleiri en flugliðar, sem vinna
sérhæfð störf. Sem dæmi má nefna að starfsfólk
á söluskrifstofum vinnur störf, sem krefjast
mikillar þjálfunar og kunnáttu. Oft getur það
skipt miklu fyrir farþega, að það fólk kunni vel
til starfa, bæði hvað verð og skipulag ferðar
snertir. Þannig mætti lengi telja upp starfsfólk,
sem félagið hefur lagt mikið í að þjálfa."
„Eignir fyrirtækis eins og Flugleiða eru ekki
aðeins vélar og hús. Það skiptir ekki minna máli
fyrir fyrirtækið að eiga traust og gott starfsfólk,
sem ber hag félagsins fyrir brjósti. Sennilega er
það mikilvægasta fjárfesting, sem félagið leggur
í, þegar starfsfólk er þjálfað vel. Fyrirtæki
standa og falla með því, að halda góðu fólki.“
Aðspurður um atvinnuöryggi flugmanna sagði
Alfreð að um starfsaldur þeirra væru ekki til
neinar reglur. Nú væri unnið að reglugerð um
það mál og reiknað væri með að hámarksaldur
þeirra gæti orðið 65 ár. Eins og kunnugt er
gangast flugmenn reglulega undir mjög stranga
læknisskoðun. Finnist eitthvað að, svo sem
einhver óregla á hjartslætti, getur flugmaður átt
á hættu að verða að hætta störfum fyrirvara-
laust. Fari svo, fá þeir. hinsyegar greidda
fjárupphæð, sem skiptir verulegu máli, sem
nefnist skírteinistrygging, sem keypt er hjá
tryggingafélagi.