Morgunblaðið - 10.09.1978, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 10. SEPTEMBER 1978
17
taldir?
Bandaríkin, hafa styrkt Somoza
frá 1933. Landið hafði þá verið í
tvo áratugi að heita má undir
stjórn bandarískra hermanna þar
til stjórnin í Washington fól
Somoza yfirumsjón meé þjóðvarð-
liðinu.
Meðan Nixon var við völd var
samningi milli ríkjanna frá 1914
stungið undir stól en Somoza á enn
vini í bandaríska þjóðþinginu og
landvarnaráðuneyti Bandaríkj-
anna telur það óhagstætt að
steypta mesta andkommúnista
Mið-Ameríku af stóli.
Sandinista —
samtökin
Víst er að ógnþrungið átak
þyrfti til að bola Somoza frá
völdum. Aðalandstæðingur stjórn-
arinnar er Sandinista-þjóðfrelsis-
hreyfingin sem stóð fyrir umsátr-
inu um forsetahöllina en samtökin
heita eftir Augusto Cesar Sandino
sem Anastasio Somoza eldri myrti
1933. Áhrif Sandinista eru orðin
áþreifanleg og þeir njóta almennr-
ar lýðhylli. Blakta fánar skærulið-
anna i fátækrahverfum og skólum
og öruggt er að áhrifa þeirra er
farið að gæta innan valdakjarnans
sjálfs.
Einn áhrifamesti stjórnarand-
stöðuleiðtogi landsins, presturinn
Miguel d’Escota, segir að meiri
hluti þjóðarinnar í Nicaragua
styðji skæruliðana.
Margir eru þeirrar skoðunar að
stjórn Somozas beri ekki sitt barr
framar og hafi beðið varanlegt
skipbrot við umsátur skærulið-
anna fyrir fáeinum vikum og nái
stjórnin aldrei sömu tökum á
landinu og hún hafði áður. Þetta
er Somoza ljóst og því gekk hann
strax að skilmálum skæruliðanna.
„Til að bjarga mannslífum," sagði
hann sjálfur, þótt hann viti fullvel
að hann átti engra annarra kosta
völ — því að Sandinistasamtökin
eru aðeins spegilmynd af viðhorfi
þjakaðrar þjóðar í garð Somozas.
Umsátrið
Þegar skæruliðarnir réðust inn
í forsetahöllina skutu þeir sex
verði, tvo ríkisstarfsmenn og
fimmtán aðra sem staddir voru í
höllinni. Þar voru alls tæplega tvö
þúsund manns og er það án efa
mesti fjöldi gísla sem haldið hefur
verið í skæruliðaumsátri. Kröfur
Sandinista-samtakanna voru að
fimmtíu og níu pólitískir fangar
yrðu látnir lausir, tíu milljónir
bandaríkjadala greiddar í reiðufé,
að flutt urði tveggja stunda
dagskrá í ríkisútvarpinu og þeir
fengju flugvélar frá Venezúela,
Panama eða Mexíkó til að flytja þá
úr landi.
Árás þeirra á forsetahöllina var
djörf og hefði getað farið illa en
að fjörutíu og fimm klukkustund-
um liðnum lauk henni friðsamlega
þótt flestir viti að hún boðar ill
tíðindi fyrir Somoza. Skæruliðarn-
ir voru fluttir á brott úr höllinni
til flugvallarins í rútu. Veifuðu
þeir rifflum, og svörtum og
rauðum fánum, tákni sigurs
þeirra. Múgur og margmenni
safnaðist saman á götum meðfram
leiðinni til flugvallarins og hyllti
skæruliðana. „Til fjandans með
Somoza," heyrðist æpt og „Lifi
Sandinistar!" Skæruliðarnir fengu
helming reiðufjárins sem þeir fóru
fram á en gengið var að öðrum
kröfum þeirra. Á flugvellinum
afhentu þeir félögum sínum sem
þeir höfðu heimt úr haldi vopn,
sem þeir höfðu fengið frá þjóð-
varðliðinu og stigu svo um borð í
tvær flugvélar sem áttu að fara til
'Panama. Foringi samtakanna,
Cero, gekk síðastur og veifaði riffli
sínum í átt til mannfjöldans sem
hrópaði: „Þeir koma aftur!“ Áður
hafði Cero sagt við gíslana í
höllinni: „Við komum aftur innan
tveggja mánaða."
... aö fórna Iffi
heillar Þjóðar
Nú þegar skæruliðarnir fagna
sigri í Panama og undirbúa þann
næsta hafa andstæðingar Somozas
komið af stað allsherjarverkfalli í
Nicaragua þótt forsetinn reyni að
gera lítið úr því samkvæmt síðustu
fregnum og hyggist bíða um
stundarsakir til að sjá hvórt
verkfallsmennirnir gefast ekki
upp. „Ég óska andstæðingum
mínum alls hins bezta,“ sagði hann
hæðnislega. Forseti Venezúela,
einn þeirra fáu í Rómönsku-Ame-
ríku sem stjórnar landi sínu
lýðræðislega, hefur farið þess á
leit við Öryggisráð Sameinuðu
þjóðanna og Bandaríkin að þau
skerist í leikinn í Nicaragua til að
koma í veg fyrir frekari blóðsút-
hellingar.
„Það er sama hve völdin eru
mikil, það hefur enginn rétt til að
fórna lífi heillar þjóðar."
Líkfylgd rítstjórans sem myrtur var í janúar síðastliðnum. Fólkið gekk með kistu hans tólf kílómetr
leið og er það mesta mótmælaganga í Nicaragua í meir en áratug.
Somoza lýsti ábyrgð á hendur
forseta Venezúela og hótaði
stjórnmálaslitum. Annað hyggst
hann ekki aðhafast í bráð. Hann
er fimmtíu og tveggja ára gamall
og heilsuhraustur þrátt fyrir
hjartaáfall á síðasta ári. Sonur
hans, 26 ára, sem einnig heitir
Anastasio er sem faðirinn forðum
majór í Þjóðvarðliðinu og fhinst
nú flestum nóg komið af því góða.
Margir telja að þegar að því komi
að núverandi forseti telji son sinn
hæfan til að taka við embætti
verði hann ekki lengur í þeirri
aðstöðu að geta sagt: „Sonur minn
— ríki mitt er þitt!“ — H.Þ. tók
saman.
sem hefst
á morgun
á annarri hæð
Laugavegi 66,
sem alls enginn hefur efni á aö láta fram
sér fara á þessum síöustu og.tímu
HREINT
ÚT
SAGT:
FRÁBÆR
VERÐ
MIKIÐ
VÖRUÚRVAL
40%-80°/i
o
afsláttur
Ódýra
Iffipnjfl Höfum sett upp sérstakt horn meö
■ Ivi lliu yörum á hreinum „gjafaprísum“.
TÍZKUVERZLUN UNGA FÓLKSINS
llfe KARNABÆR
Útsölumarkaðurinn
LAUGAVEG 66 SÍMI FRÁ SKIPTIBORÐI 28155