Morgunblaðið - 13.09.1978, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ. MIÐVIKUDAGUR 13. SEPTEMBER 1978
13
VLADIMIR KLEBANOFF
Aldurt 42 ár.
Hjúskaparstétti Kvæntur — á tvö börn.
Starfsstétti Námavarkamaður.
Staðai Fangi, vistmaður í geðsjúkrahúsum og atvinnuleysingi sl. 20
ár.
Núverandi dvalarstaðun Fangelsi í Donetsk.
Framtíðarhorfuri Réttarhöld og fangelsisdómur.
síðastliðin fimm ár hafði stundað
það að fara í hungurverkföll. Útlit
hans var hörmulegt. Hann leit út
eins og beinagrind. Svona fólk sér
maður aðeins í kvikmyndum, sem
teknar voru í útrýmingarbúðum
nasista."
Eftir tuttugu daga í einangrun-
inni var Klebanoff handjárnaður
og fæðu neytt ofan í hann með
slöngu, en þessar aðfarir ollu
honum varanlegum meiðslum í
nefi. Að lokum gafst hann upp á
hungurverkfallinu „fyrst enginn
vissi af því“.
18. febrúar var Klebanoff flutt-
ur í Dnjepropetrovsk-sjúkrahús
MVD, sem þekkt var fyrir það að
þaðan væri enginn útskrifaður
nema sem liðið lík. „Fylgdar-
maðurinn skiiaði mér af sér til
aðalgæzlumannsins, sem hét
Bonderenko. Þegar ég hafði komið
úr einangrunarklefanum hafði
mér ekki tekizt að finna dótið mitt.
Nú var Bondarenko kominn í
peysuna mína. Annar vörður var í
skyrtunni minni, og þeir voru að
rífast um inniskóna mína. Bondar-
enko sagði mér að ég þyrfti ekkert
á þessu að halda því að ég kæmist
þaðan ekki lifandi".
„Geðlæknar gengdu einkum því
hlutverki að koma því inn í
hausinn á mér hvað væri „þjóð-
félagslega hættulegt". í mörg ár,
en einkum á árinu 1960, hafði ég
beitt mér fyrir sameiginlegum
kvörtunum og safnaði undirskrift-
um verkamanna. Ég fór með þessi
erindi í ýmsar stjórnar- og flokks-
stofnanir. Sem verkalýðsleiðtogi
hafði ég í frammi gagnrýni á
stjórnina. í sjúkrahúsinu hóf ég
kröfugerð um örorkumat og bætur
til konu minnar. Dómsforseti í
Makeyevka tjáði konu minni að
bætur gæti hún fengið með því
skilyrði að hún lýsti eiginmann
sinn geðveikan. „Ef ekki, þá verður
ekki um annað en hungur og
fullkomna örbirgð."
Konan neitaði. Klebanoff var
fluttur ,úr fangelsi í geðsjúkrahús
og síðan aftur í fangelsi. Tengslin
við fjölskylduna voru rofin og hún
áleit hann látinn.
7. júní 1973 úrskurðaði hæsti-
réttur Úkraínu loks að Klebanoff
skyldi sleppt og að hann ætti rétt
á bótum frá námunni. Þremur
mánuðum síðar svipti undirréttur
hann borgaralegum réttindum og
lýsti hann „ekki ábyrgan gerða
sinna“. Stóð nú í stappi fram í
apríl 1974, en þá var þessi
úrskurður ógiltur, og því næst tók
sex mánuði að sjá til þess að
Klebanoff væri ekki látinn sæta
meðferð í samræmi við hinn ógilta
úrskurð. Meðan á öllu þessu gekk
þrjózkaðist stjórn námunnar við
að greiða Klebanoff miskabætur
eða taka hann aftur í vinnu.
Afsakanirnar voru ein samfelld
þversögn. Ef Klebanoff vildi fá að
vinna var honum sagt að það væri
ekki hægt af því að hann væri
geðveikur, en ef hann vildi fá
greiddar bætur var því borið við að
heilbrigt fólk fengi að sjálfsögðu
engar bætur.
A árinu 1977 kom Klebanoff til
Moskvu, enn þeirra erinda að leita
réttar síns varðandi vinnu og
bætur. Þar stofnaði hann svonefnt
„Samband frjálsra stéttarfélaga
verkamanna ■ í Sovétríkjunum".
Hann heldur sögu sinni áfram:
„Hinn 10. febrúar tóku útsend-
arar KGB mig höndum og sökuðu
mig úm sprengjutilræði í neðan-
jarðarjárnbrautinni í Moskvu."
Næstu tvo mánuði var honum
haldið nauðugum í geðsjúkrahús-
um í Mosvku og í Donetsk. Ráðist
var inn í íbúð hans ogþar var rænt
2.100 rúblum, sem hann hafði
fengið í bætur vegna nauðungar-
vistarinnar í Dnjepropetr-
ovsk-sjúkrahúsinu. 19. desember
1977 var hann enn handtekinn, að
þessu sinni ásamt nokkrum félög-
um sínum og samstarfsmönnum í
hinum frjálsu verkalýðssamtök-
um, sem áður er getið, og hafði
viðkomu í geðsjúkrahúsunum í
Moskvu og Donetsk. Verkalýðs-
samtökin fengu því framgengt
með bænarskjali að honum var
sleppt í janúar 1978. 27. janúar
átti enn einu sinni að handtaka
hann án handtökuskipunar, en það
mistókst. Félögum hans tókst að
koma í veg fyrir handtökuna og
nutu til þess aðstoðar vegfarenda,
en ellefu dögum síðar lét lögreglan
til skarar skríða. Klebanoff var
handtekinn og hafður í haldi í
Moskvu um tíma, en síðan var
hann fluttur í geðsjúkrahúsið í
Donetsk þar sem hann var hafður
í algjörri einangrun. í maí var
Klebanoff svo fluttur í fangelsi
þar sem hann hefur verið síðan, en
sú ráðstöfun bendir eindregið til
þess að hann sæti bráðlega opin-
berri ákæru.
Aðeins
fimm með
loðnu
LlTIL loðnuveiði var í fyrrinótt á
miðunum um 120 mílur vestur af
Jan Mayen og eftir hádegi í gær
höfðu aðeins fimm skip tilkynnt
um afla frá því í fyrrakvöld. Voru
þessi fimm skip á leið til Siglu-
fjarðar og Raufarhafnar með
aflann, en þau eru þessi: Harpa
RE 580 lestir, Freyja RE 380,
Gunnar Jónsson VE 330, Húnaröst
ÁR 480 og Seley SU 350 lestir.
Námskeið
í svæða-
meðferð
NÁMSKEIÐ í svæðameðlerð hefj-
ast á vegum Rannsóknastofnunar
vitundarinnar um næstu helgi.
Harald Thiis, forstöðumaður
Naturopatisk Institutt í Þránd-
heimi kennir á framhaldsnám
skeiði í svæðameðferð á fótum og
hefst það laugardaginn 16. sept-
ember. Thiis leiðbeinir einnig á
sérstöku námskeiði, svæðameð-
ferð 111, þar sem nálarstungu-
punktar víðsvegar um líkamann
og samband þeirra er kannað.
Upphafsnámskeiðið í svæða-
meðferð verður svo haldið um aðra
helgi, 22.-24. september, undir
handleiðslu Geirs Vilhjálmssonar.
^feladdÍntfUalnr
Við vekjum athygli fólks á því aö
Halli
Laddi
skemmta á Laugardalsvelli í dag kl. 17.00 áður en
Valsmenn mæta austur-þýzka liðinu Magdeburg.
Þar munu bræöurnir taka nokkur lög af hinni
bráðskemmtilegu hljómplötu
HLUNKUR ER ÞETTA.
Hver þekkir ekki „knattspyrnulögin“ — Tvær
úr Tungunum, Gibba Gibb, og öll hin sem
slegiö hafa í gegn?
ÁFRAM HALLI — ÁFRAM LADDI —
ÁFRAM VALUR.
Hlunkurinn fæst nú í öllum
hljómplötuverslunum.
HLJOMPLÖTUUTGAFAN
sími 11508.
tSd E? tyk*. 83
iAiiÉkJL.Ini
m.m&m