Morgunblaðið - 15.09.1978, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 15. SEPTEMBER 1978
VlK>
MORö-dK/-
WAFf/NO

Vv3'
:'í'
}______
.'f- J
•'L.
- -P

-///
GRANI göslari
Nei, heyrðu! Ekki veit þetta á gott.
Ekki get ég staðið hér á
höndunum þínum og samtímis
hlaupið eftir hjálp.
Afsakaðu kunningi. Ég ætla
hara að vckja athygli þína á
því, að við erum að skemmta
okkur hérna í næsta herbergi,
cn þó heyrist varla mannsins
mál fyrir hrotunum í þér.
BRIDGE
Umsjón: Pill Bergsson
Varkárni eins spilara getur
orðið annars brauð, eins og
sannast á spilinu hér að neðan. En
það kom fyrir í sveitakeppni fyrir
nokkrum árum síðan.
Suður gaf, en allir voru á hættu.
Norður
S. KG1084
H. 3
T. DG53
L. D62
Austur
S. Á97
H. ÁG2
T. 76
L. G10954
Suður
S. D5
H. K96
T. ÁK1084
L. Á87
Vestur
S. 632
H. D108754
T. 92
L. K3
Já, en þú spurðir um framtíðina.
H vers vegna
áf engislögg j öf ?
„Mér fannst í fýrstu lítil ástæða
til að svara því litla sem Gísli Ó.
vék að mér hjá Vélvakanda 7. sept.
Við nánari athugun sýnist mér þó
að vert muni vera að vekja athygli
á því sem raunverulega skilur með
okkur. Þar er um grundvallar-
stefnumörkun að ræða.
Gísli Ó. segir:
„H.Kr. og aðrir þeir sem hræð-
ast bjórinn ættu bara að forðast
að láta hann inn fyrir SINAR
varir en hætta öllum mömmu- og
pabbaleik við fullorðið fólk sem
kann að meta bjór.“
• Eigum við að
hafa stefnu?
Hér er nefnilega komið að
kjarna málsins. Eigum við að hafa
áfengislöggjöf og einhverja stefnu
í áfengismálum?
Gísli Ó. talar um „fullorðið
fólk“. Það gæti bent til þess að
hann vildi hafa einhver lögbönn og
hömlur við áfengisveitingum og
drykkju barna. En hvar ætti að
draga mörkin og hvað vill hann
gera til að vernda börnin?
Ég er í hópi þeirra sem telja gott
fordæmi barnavernd. Og ég vil
löghelga gott fordæmi að vissu
marki.
Þegar menn býsnast yfir því að
börn og unglingar neyti áfengis
þar sem þau koma saman til að
skemmta sér spyr ég um fordæmi
hinna fullorðnu. Hvar eru áfengis-
lausar skemmtanir fullorðinna?
Hvar er unglingum gefið gott
fordæmi? Hvaða fordæmi gefur
borgarstjórn og ríkisvald?
• Að kunna
að meta
Gísli Ó. talar um þá sem
kunna að meta bjór. Hvað er að
kunna að meta? Er það að þykja
gott? Eða er það að vera bær um
að leggja alhliða mat á efnið?
Hver kann bezt að meta brenni-
vín? Er það sá sem því er
háðas.tur? Kunna engir að meta
morfín nema þeir sem eru ofur-
seldir nautn þess?
Ég kann að meta bjór þannig að
ég veit að í honum er næring og
ýmsum finnst hann bragðgóður.
En þegar hann er metinn verður
líka að taka það með að hann er
áfengi — og eins og hvert annað
áfengi fær hann vald yfir sumum
neytendum sínum. Menn verða
áfengissjúklingar af bjór eins og
öðru áfengi. Hins vegar er bjórinn
sú áfengistegund sem margir telja
eðlilegt og jafnvel sjálfsagt að
drekka í vinnutíma.
• Hverjir verða
áfengis-
sjúklingar?
Þegar ég var ungur heyrðist
oft að það væri aumingjaskapur og
ræfildómur að geta ekki smakkað
vín án þess að verða háður því og
missa vald yfir sér. Þá var gjarnan
sagt að ræfill væri ræfill og við því
væri ekkert að gera. „Við öl og með
víni skal meta menn.“ Ofdrykkju-
menn væru bilaðir frá upphafi
vega. Ég hef reynt að mæla gegn
þessari kennirtgu í nærri 50 ár. Ég
hef allan þann tíma haldið því
fram að það sé eitthvað í gerð
manna sem veldur því að tilhneig-
ingin verður missterk, — löngunin
í drykkinn býsna misjöfn.
Nú er farið að viðurkenna þetta
og þá er gjarnan sagt að hver sem
er geti orðið áfengissjúklingur.
Það er vitleysa og raunar mjög
hættuleg vitleysa. Enginn bind-
indismaður getur orðið áfengis-
sjúklingur. Það verður enginn
nema fyrir ávana. Sé fylgt hinu
gamla og góða ráði þindindis-
manna að drekka aldrei fyrsta
staupið er hættan engin. Áfengi er
eins og hvert annað eitur að því
leyti að það grandar ekki öðrum en
þeim sem taka það inn.
• Samkvæmislífið
ræður
Nú vitum við að hluti þess
hóps sem venst áfengi verður
háður því. Væru engir bindindis-
menn á Islandi væru áfengissjúkl-
ingarnir yfir 20 þúsund. Því yngri
sem menn byrja drykkjuna og því
oftar sem er drukkið, því fyrr
missa menn stjórn á sér. Þoli
maður t.d. að drekka 50 sinnum
áður en fýsnin er orðin sjúkleg
Kirsuber í nóvember Jóhanna Kristjónsdóttir íslenzkaði
Sagnirnar gengu eins á báðum
borðum. Suður opnaði á einu
grandi, norður stökk í þrjá spaða
og suður sagði þrjú grönd, sem
varð lokasögnin. Og útspilið var
hjartasjö í báðum tilfellum, fjórða
hæsta í litnum. Spilararnir í
austur létu réttilega gosann til að
sambandið milli handa varnarspil-
aranna rofnaði síður.
En hér skildu leiðir. Á öðru
borðanna þorði spilarinn í suður
ekki að gefa að ótta við, að vestur
ætti ásinn. Honum þótti sem sé
varlegra að taka á kónginn til að
tryggja sér slaginn. Hann gerði
sér ekki ljóst, að eftir það var ekki
hægt að vinna spilið. Fékk sjö
slagi, 200 til austurs og vesturs.
En á hinu borðinu var suður
hugrakkari. Hann sá, að austur
varð að eiga báða hálitaásana til
að spilið ynnist. Hann hikaði því
ekki við að gefa hjartagosann og
vonaði jafnframt, að austur ætti
aðeins eftir eitt smáspil með
ásnum.
En austur gafst ekki upp. I von
um að vestur ætti tígulkónginn
sem innkomu spilaði hann strax
lágu hjarta undan ásnum. En
suður skellti upp kóngnum og
læsti þar með hliðinu á samgöngu-
leið varnarinnar. Síðan rak hann
út spaðaásinn og fékk sína tíu
slagi. 630 til viðbótar 200 frá hinu
borðinu gerði 13 impa sveiflu. Góð
verðlaun fyrir markvissa spila-
mennsku.
66
sem var á þönum fram og aftur
— því cftirtekt að hann var
orðinn hreifur aí öllu víninu.
— Um aldamótin, sagði
Zacharias hárri rikldu — var
hægt að fá snaps fyrir fáeina
aura. Nú er brcnnivínið komið
í tvö hundruð krónur. svo að ég
hcld okkur væri bara nær að
ganga í stúku. Og íæri maður
á vertshús f gamia daga
borgaði maður þrjár krónur
fyrir stórt gals af koníaki. Já,
það var nú í denn tíð skal ég
segja þér.
— Já, sagði Klemcns og
hellti í glasið hans um leið og
hann iagði reikninginn á borð-
ið. — Þú verður víst að punga
út með ögn meira núna, en ég
býst ekki við að þú látir þig
muna um það. I>ú sem varst að
selja þessi ókjör af grenitrjám.
— Já, það geturðu líka
bókað.
Og Zacharías hafði sýnt
honum hvað hann hafði í
veskinu og glaðlegi þjóninn
sagði.
— Ja, hver röndóttur.
— Nú held ég að meira að
scgja þú hafir rænt banka. Og
ef maður væri í peningavand-
ræðum veit maður þá hvert er
að leita.
Zacharfas hló en hann virtist
annars hugar og var ekki eins
hýr og áður.
I raun og veru leið honum
ekki séricga vel og iðraðist nú
eftir því að hann hafði virt að
vettugi öll heilræði læknisins.
Hann lauk ekki við kóníakið
en bað um sódavatn og tók eina
hjartatöflu áður en hann iagði
af stað heimleiðis. Ekki datt
honum þó eitt andartak í hug
að fá sér leigubíl heldur skrölti
sem fyrr í gömiu Dodgedrusl-
unni sinni eftir blautum vegun-
um og heim í bílskúrinn á
Móbökkum.
Kannski hafði honum verið
ómótt um nóttina en um
morguninn hlaut honum samt
að hafa liðið betur. Morguninn
29. október. Því að hann hafði
risið úr rekkju og gert
nákvæmlega það sem hann var
vanur að gera sunnudagsmorg-
un hvern.
Hann hafði búið um rúmið
sitt og enda þótt hann væri
einn sfns liðs á bænum hafði
hann farið í sunnudagsfötin.
Ilann hafði opnað gluggann til
að lofta út og sfðan hafði hann
skrúíað frá útvarpinu til að
heyra fréttirnar og gladdist
yfir því að heyra að karlmaður
las áttafréttirnar.
Svo bjó hann sér kaffi og fór
með bollann inn í svefnher-
bergið.
Ilann sat lengi við skrifborð-
ið í hvítu skyrtunni sinni og
svarta vestinu. Hann dreypti á
kaffinu og hlustaði annars
hugar á útvarpið og taldi með
veíþóknun peningana sfna.
Bæði þá sem hann hafði haft á
sér og aðra sem hann hafði í
umslagi og geymdi f peninga-
skáp við rúmið. Þetta gerði
hann á hvcrjum sunnudegi af
sannri ánægju.
Enn þennan októbersunnu-
dag árið 1950 gerðist þó dálftið
sem varð til þess hann gleymdi
öllum seðlunum sem þöktu
skrifborðið hans.
Klukkan sextán mínútur yfir
níu var útscnding rofin og
tiikynnt að kóngurinn hefði
verið að skilja við.
— Gústaf konungur fimmti
dó klukkan átta þrjátfu og
fimm í morgun á Drottnings-
holmshöll. Hann lézt í svefni
níutíu og tveggja ára gamall og
hafði verið við völd í fjörutfu
og þrjú ár.
Snortinn af þessari tilkynn-
ingu hafði Zacharfas risið á
fætur. Hann hafði heyrt að
fyrirskipað var að um allt land
skyldu fánar dregnir í hálfa
stöng og án þess að hika
staulaðist hann á fætur náði í
fiaggið og fór út.
Hann veitti því enga athygli
hversu kalt og hrátt morgun-
loftið var. Hann lagði aila
krafta sfna f að koma fánanum
eins og hann átti að vera. Og
þegar hann hafði hnýtt snærið