Morgunblaðið - 17.09.1978, Qupperneq 1
Sunnudagur
17. september
Bls. 33-64
„ Vona aó slysid verði ekki tH þess
að spiiia fyrir kappakstirsíþróttinni",
— segir Sverrir Þóroddsson, sem þekkti Svíann Peterson, sem
lést, og er nákunnugur heimsmeistaranum nýja
Slysið í kappaksturshringn-
um í Monza á Italíu á
sunnudaginn, sem kostaði
sænsku kappaksturhetjuna
Ronnie Peterson lífið, hefur
vakið mikla athygli um
allan heim. Slysið hefur
orðið til að minna óþyrmi-
lega á þær hættur sem geta
verið samfara kappakstri af
þessu tagi, og jafnvel hafa
raddir heyrst, að krefjast
þess að kappakstur verði
bannaður með lögum. Eink-
um hafa slíkar raddir
heyrst í Svíþjóð, en þar fer
saman mikil sorg og reiði
vegna dauða Petersons.
Ronnie Peterson keppti
sem kunnugt er á Lotusbif-
reið, og það gerði einnig
félagi hans, Mario Nadretti,
sem innsiglaði heims-
meistaratitil sinn í þessum
sama kappakstri. Er ekki
annað hægt að segja en sá
langþráði sigur hafi komið á
heldur ömurlegu augna-
bliki, en sá eini sem gat
veitt Andretti keppni í ár
var einmitt hinn sænski
Pererson.
„Vissulega var þetta slys
hörmulegt, en fólk má þó
alls ekki halda að slys af
þessu tagi séu daglegt brauð
á kappakstursbrautunum,"
sagði Sverrir Þóroddson,
fyrrum kappakstursmaður
er Morgunblaðið ræddi við
hann um fyrrnefnd slys.
Sverrir er án nokkurs vafa
sá íslendingur sem best
þekkir til kappaksturs eins
og hann tíðkast víða um
heim, enda starfaði Sverrir
sem kappakstursmaður er-
lendis um margra ára skeið.
Sverrir sagði, að brautin eða
hringurinn í Monza væri
mjög hættuleg, en þar eru
eknir um það bil 100 hringir
í einum akstri eins og þeim
sem fram fór á sunnudag-
inn. Brautin er nokkuð
óregluleg í lögun, með
tveimur kröppum beygjum
og tveim opnari, en einmitt
á opnu beyjunum verður
hraðinn oft mjög mikill, allt
að 260 km á klukkustund
strax 700 metrum frá
ráslínu að sögn Sverris. Því
hefur verið gripið til þess
ráðs, að þrengja brautina
rétt áður en komið er að
beygjunni, til þess að draga
úr hraðanum. Er það gert á
þann hátt, að út frá hliðar-
línum eru settar slár eða
veggir út á brautina, sitt
hvorum megin með stuttu
millibili. Þar á milli verða
bílarnir að sveigja, og svo
þröngt er þar, að aðeins
einn bíll kemst áfram í einu.
Það býður svo hættunni
heim, þegar margir bílar
nálgast á feikna hraða, og
enginn vill víkja og aðeins
einn kemst áfram. Þetta var
það sem gerðist er banaslys-
ið varð, Peterson, sem var
með rásbraut 3, lenti fyrir
hópi bíla sem óku yfir hann.
Þeir sem höfðu betri rás-
brautir, en þar á meðal voru
félagi hans, Mario Andretti,
voru komnir framhjá, og
stönsuðu ekki fyrr en þeir
komu að staðnum aftur
eftir að hafa ekið hringinn.
Kvaðst Sverrir telja óhugs-
andi annað en brautin yrði
lagfærð eða henni gjör-
breytt, en þær lagfæringar
sem getið var um hér að
framan, hefðu greinilega
reynst allsendis ófullnægj-
andi, enda hefði þar greini-
lega verið reynt að spara
sem allra mest.
Þekkti Ronnie
Peterson allvel.
Sverrir sagðist hafa þekkt
Peterson allvel, mest í gegn-
Ronnie Peterson komst
ekki lifs frá kappakstursbraut-
inni. „og dauðinn mun halda
áfram að fylgja ökumönnum í
Formula 1 keppninni" segja
sænsk dagblöð.
um hinn nýbakaða heims-
meistara og félaga
Petersons, Mario Andretti.
Þeir Andretti og Sverrir eru
miklir vinir, og meðal ann-
ars hefur Sverrir oft dvalið
á heimili hans í Banda-
ríkjunum. Síðast nú í
sumar.
Sverrir sagði, að Peterson
hefði verið mjög viðfeldinn
maður, heiðarlegur drengur
bæði í keppni sem í einka-
lífi. — „Eg minnist þess
ekki að hafa heyrt hann tala
illa um fólk, og Mario
k
Andretti er mjög lágvaxinn. þó
þessi mynd beri það ekki með
sér, þar sem hann þenur
brjóstkassann fyrir myndavél-
ina!
Ljósm.i RAX.
Sverrir Þóroddsson.
Andretti bar honum mjög
vel söguna," sagði Sverrir.
Peterson var tiltölulega ný-
byrjaður hjá Lotus, og það
var alltaf vitað að hann var
ökumaður númer tvö,
Andretti var fyrstur. Hann
mátti því ekki fara fram úr
Andretti, en fylgdi honum
hins vegar fast eftir, og
hefur Andretti sagt að
Peterson hafi aldrei reynt
að svíkja það samkomulag.
Andretti orðinn
vellauðugur
I>eir Sverrir Þóroddsson og
Mario Andretti eru sem fyrr
segir nákunnugir. — „Mario
og ítalskar ættar, en fluttist
til Bandaríkjanna árið
1955,“ sagði Sverrir. „Hann
ólst þar upp hjá fjölskyldu
sinni í borginni Nazareth í
Pensylvaniafylki, en sú borg
er skammt frá bænum
Betlehem í sama fylki!
— En það er eins og
kunnugt er mikill siður hjá
Bandaríkjamönnum að
skíra bæri og borgir eftir
borgum í öðrum löndum.
þar nær Mario fljótlega
mjög góðum árangri," segir
Sverrir ennfremur, „og varð
til dæmis tvisvar sinnum
Ameríkumeistari í kapp-
akstri, og svo sigrar hann í
Indianapolisakstrinum árið
1969. — Kappaksturinn í
Ameríku er allt öðru vísi en
í Evrópu, og það er mjög
sjaldgæft að menn séu mjög
góðir í hvoru tveggja. En
það er einmitt eitt af
sérkennum Marios, hve fjöl-
hæfur hann er í akstrinum.
Hann getur stigið upp í
nánast hvaða bíl sem er ög
náð árangri í kappakstri af
ólíklegustu gerðum."
Sverrir segir jafn framt, að
Andretti sé fremur gamall
af heimsmeistara að vera,
en hann er 38 ára gamall.
Hann sé því síður en svo á
því að hætta, enda hafi
hann þegar skrifað undir
nýjan samning, og svo
stefni hann að því að keppa
á nýjum Porche-bíl á
Indianapolisbrautinni árið
1980.
„Mario er án vafa fyrir
löngu orðinn margfaldur
milljóneri, talið í dollurum,"
segir Svérrir, „en þess sjást
þó ekki merki á manninum
sjálfum. Hann býr ennþá í
sínum heimabæ, og þeir sem
hann umgengst mest er
fjölskylda hans, eins og títt
er með Itali, og svo gamlir
vinir hans frá því áður en
hann öðlaðist heimsfrægð
og allt því sem því fylgir."
„Vona aö slysiö
spilli ekki
fyrir ípróttinni“.
Að lokum sagðist Sverrir
vona, að þetta slys yrði ekki
til þess að spilla fyrir
kappakstursíþróttinni, þá
væri illa farið. Slys sem
þetta væru sjaldgæf, endæ
væri víðast hvar búið að
koma fyrir miklum öryggis-
ráðstöfunum, og einnig
væru búningar ökumann-
anna mun betri en áður var.
Núna eiga þeir til dæmis að
þola eld um nokkra stund,
svipað og þeir búningar sem
geimfarar nota.
Viðbrögðin til dæmis í Sví-
þjóð, væru skiljanleg þegar
í hlut ætti hálfgerð þjóð-
hetja þeirra, en Sverrir
kvaðst efast um að slíkt
hefði gerst ef í hlut hefði átt
til dæmis lítt þekktur ítali.
Þá hefði ekki verið rætt um
bann við kappakstri.
„Slys af þessu tagi geta
alltaf gerst, en þau eru
fátíð, en það eru til dæmis
slys á knattspyrnuvelli eða
flugslys sem betur fer einn-
ig. Mikilvægt er að halda
höfði þegar þau verða, en
grípa ekki til neinna óyndis-
úrræða í fáti eftir á.“
- AH.
Ljósmynd. Sverrir Þóroddsson.
Ileimsmeistarinn Mario Andrctti við þrjá af bílum sínum. sem eru ekki aí verri endanum.