Morgunblaðið - 22.09.1978, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 22. SEPTEMBER 1978
Offjölgun lækna á
Norðurlöndum 1985?
Snæfell í Akureyrarhöfn, en þar hafði það legið síðan 1975.
Snæfelli sökkt á
Grímseyjarsundi
SNÆFELLI var í gær sökkt úti
fyrir Norðurlandi og var ráðgert
að það yrði gert einhvers staðar
á Grímseyjarsundi, en það var
Drangur sem dró skipið þangað
í gærdag. Lagði Drangur upp frá
Akureyrarhöfn kl. 6 í gær-
morgun, en Snæfellið hefur
legið í höfninni á Akureyri síðan
1975 er skipið hætti veiðum.
Snæfell EA 740 var smíðað
árið 1943 í Skipasmíðastöð KEA
og var 165 smálestir að stærð.
Var það jafnan aflaskip mikið
og var stærsti farmur sem það
kom með að landi um 2000 mál,
sem samsvarar 240 tonnum.
Áður en skipinu var sökkt hafði
verið tekið allt verðmætt úr því,
þ.e. vélar og tæki. Áhugi hafði
verið fyrir því að endurbyggja
skipið en það var talið of dýrt og
er skipið sökk í höfninni á
Akureyri fyrir nokkru og var
ákveðið að sökkva því á hafi úti.
Af skipstjórum sem voru með
skipið má nefna m.a. Egil
Jóhannesson, en hann var fyrsti
skipstjórinn, Bjarna Jóhannes-
son og Baldur Þorsteinsson.
fþróttasamvinnusamningur milli íslendinga og Rússa:
Gerður án samráðs við
íþróttahreyfinguna
Á NÆSTU árum cr gort ráð fyrir
því að fjöldi la'kna á Norðurlönd-
um komi til með að vaxa svo að
þeir verði að lcita sér atvinnu
utan Norðurlandanna eða ganga
jafnvel atvinnulausir. Samkvæmt
talningu sem læknafélög Dan-
merkur, Noregs. Svíþjóðar og
Finnlands hafa látið gera skortir
um þessar mundir lækna í Norcgi
en mun fjölga mjög á næstu árum
og árið 1985 er gert ráð íyrir að
allt að 4.300 læknar í Svíþjóð,
Finnlandi og Danmörku þurfi að
leita til annarra landa eftir vinnu
eða ganga atvinnulausir og talað
er um að þeir muni ciga eftir að
kcppa um stöður þær sem í boði
verða.
Mbl. hafði samband við Ólaf
Ólafsson landlækni og spurðist
fyrir um hvort einhverjar tölur
væru fyrir hendi um ástandið
hérlendis. Sagði hann að af 713
útskrifuðum læknum á íslandi um
síðustu áramót hefðu 578 fullt
lækningaleyfi og af þeim væri
vitað um 174 við nám erlendis eða
um 30% en auk þess væru nokkrir
kandídatar einnig erlendis við
nám.
Hver
stöðvaði
við gang-
brautina?
Umferðadeild lögreglunnar í
Reykjavík hefur beðið Mbi. að
koma eftirfarandi á framfæri:
Við rannsókn á banaslysinu sem
varð á Suðurlandsbraut á dög-
unum hefur komið fram i
framburði áreiðanlegra vitna,
að bifreið á að hafa verið á leið
til vesturs en stöðvað við
gangbrautina til að hleypa litlu
telpunni yfir. Hefur lögreglan
mikinn áhuga að ná tali af
ökumanni Jiessa bíls í von um að
hann geti varpað enn frekara
ljósi á tildrög slyssins.
íslenzku ullarfötin
komu að góðum notum
sögðu loftbelgsfararnir
Loítbelgur bandaríkjamann-
anna.
í TÍMARITINU Sports Illustrated
er frásögn af flugi bandarísku
loftbelgsfaranna sem komust ný-
lega yfir Atlantshaf og lentu sem
kunnugt er skammt frá París. Þar
er m.a. haft eftir Anderson að
þeim hafi komið að góðum notum
íslenzk ullarföt.
— Hitinn var allt frá 40 gráðum
á Farenheit og niður í -16 og allir
skulfum við því af kulda, sagði
Anderson. Við lærðum það í fyrstu
ferð okkar, þegar við lentum í
sjónum að ekki er ráðlegt að vera í
fóðruðum fötum, sem þyngja
mann. Það kóm því ekkert til
greina nema ull eða þvílíkt og við
notuðum íslenzku ullarfötin.
— Þessir menn eru flestir í
framhaldsnámi, sagði Ólafur, og
við vonum að þeir komi heim að
námi loknu, en heimtur hafa e.t.v.
ekki orðið svo góðar sem við
hefðum óskað. Töluvert hefur
borið á skorti á heimilislæknum og
læknum til starfa á heilsugæzlu-
stöðvum og um þessar mundir
telst okkur til að vanti nálægt
12—15 menn í stöður í hinum
ýmsu læknishéruðum. Hingað til
lands hafa komið nokkrir erlendir
læknar til starfa og fleiri eru á
leiðinni enda hafa stöður verið
auglýstar í norrænum læknablöð-
um.
— Á Norðurlöndum eru flestir
læknar í Danmörku, síðan á
Islandi og færri í hinum Norður-
löndunum, en læknastéttin er
fjölmennust á Norðurlöndunum
miðað við flest önnur lönd í
Evrópu. Annars ber að geta þess
að ótal forspár um læknaþörf hafa
verið gerðar á undanförnum árum
á Norðurlöndunum og víðar og
hingað til hafa þær spár brugðist
og vil ég þó ekki kasta neinni rýrð
á síðustu spá.
— í framtíðinni verður nauð-
synlegt að huga betur að fram-
haldsmenntun lækna hérlendis og
segja má að það sé orðið nú þegar í
litlum mæli þar sem kenndar hafa
verið heimilislækningar sl. 2 ár við
læknadeildina, en auðvitað er dýrt
fyrir fámenna þjóð að kosta því
sem þarf til vegna framhalds-
menntunar lækna, sagði Ólafur
Ólafsson að lokum.
í febrúarmánuði síðastliðn-
um undirritaði Hannes Jóns-
son, sendiherra í Moskvu,
samkvæmt umboði mennta-
málaráðuneytisins, sam-
komulag um menningarsam-
vinnu á sviði íþróttamála
milli íslands og Ráðstjórnar-
ríkjanna. Morgunblaðið ósk-
aði eftir því í gær við
menntamálaráðuneytið að fá
þetta samkomulag til
skoðunar en var neitað um
það, þar sem starfsmenn
menntamálaráðuneytisins
töldu sig ekki geta látið
samkomulagið af hendi
vegna fjarveru menntamála-
ráðherra og ráðuneytisstjóra
erlendis. Utanríkisráðuneytið
taldi sig heldur ekki geta
afhent þetta samkomulag,
þar sem hér væri um að ræða
málefni, sem félli undir
menntamálaráðuneytið.
Samkomulag þetta var
undirritað hinn 24. febrúar
1978 og er að því er Morgun-
blaðið hefur fengið upplýs-
ingar um nánari útfærsla á
samningi Islands og Ráð-
stjórnarríkjanna um
menningarsamvinnu frá 25.
apríl 1965. Samkomulag um
sama efni og hér um ræðir
var borið undir Geir Hall-
grímsson, fyrrverandi for-
sætisráðherra, er hann var í
opinberri heimsókn í Sovét-
ríkjunum á sl. ári og óskað
eftir því að hann undirritaði
það þá. Geir taldi sig hins
vegar ekki geta undirritað
þetta samkomulag þar sem
það hefði ekki verið borið
undir íþróttahrjeyfinguna hér.
Hermann Guðmundsson,
framkvæmdastjóri Iþrótta-
sambands íslands, sagði í
samtali við Morgunblaðið í
gær, að íþróttasambandið
hefði á engan hátt komið
nærri gerð þessa samnings og
ekki hefði verið haft neitt
samráð við það um gerð hans,
svo að honum væri kunnugt.
Spá VSÍ í júní 1977 um þróun dollaragengis:
Reyndist 2 til 6% of há
miðað við raunveruleikann
SPÁ Vinnuveitendasambands
íslands, en Morgunblaðið birti
niðurstöður hennar í gær, gerir
ráð fyrir að Bandarikjadollar
verði kominn í 487 krónur um
áramótin 1979/'80 og að laun
hækki frá 1. september nú fram
til áðurnefndra ár-amóta um
57%. Þctta er önnur spá VSÍ
um dollaragengið á íslandi, en
hin fyrri var gerð í byrjun
júnímánaðar 1977.
En hvernig hefur sú spá
reynzt í samanburði við raun-
veruleikann? Forsendur spár-
innar í fyrra voru að gengið var
út frá þáverandi stöðu frysti-
iðnaðarins og gengið látið síga
til þess að staða frystingar væri
á hverjum tíma sem næst núlli.
Forsendur voru tillaga sátta-
nefndar frá 17. maí 1977,
reikningar frystingar ættu sér
stað að undanskilinni þekktri
erlendri verðbólgu og að gengi
íslenzkrar krónu gagnvart doll-
ar miðað við maí 1977 væri
192,50 krónur.
Umræöugrundvöllur sátta-
nefndar var talsvert lægri en
endanlegt samkomulag aðila
vinnumarkaðarins. Því hefði spá
á grundvelli kjarasamninganna
væntanlega hljóðað um hærra
gengi dollarans, en á hinn
bóginn vegur fall dollarans
gagnvart öðrum gjaldmiðlum
upp á móti.
Niðurstöður spárinnar voru,
að 1. júlí 1977 yrði dollarinn 1
krónum 199,20, en í raun var
hann þá á 195 krónur. 1.
september 1977 sagði spáin
214,90, en í raun var gengi
dollarans 205,10 krónur. 1.
desember var spáð 236,85, en í
raun varð gengið 212,35. Á
þessum tíma eru vandamál
frystiiðnaðarins farin að hrann-
ast upp og þörf á gengisfellingu.
1. marz 1978 sagði spáin 259,60,
en þá var gengið í raun 254,60
krónur. Gengisfelling var þá 13.
febrúar.
Hinn 1. september var
því spáð að gengi dollarans yrði
324,60 krónur, en eftir gengis-
fellinguna 6. september er hann
í 306,40 krónum.
Inn á milli skakkar talsverðu í
milli spárinnar og raunveruleik-
ans, en það eru þau tímabil, sem
gengisfellingarþörfin er að hlað-
ast upp. Spáin miðaði við jafnt
gengissig allan tfmann eftir
þörfum, en framkvæmdin er að
þörfin safnast upp í milli
gengisfellinga og réttist þá af
mismunurinn milli spárinnar og
þess gengis sem skráð var í
raun.
Því má segja að skekkjan í
spánni á þessu ári var á bilinu
1,9% til 5,9%, sem gengi dollar-
ans reyndist lægra en raunveru-
legt skráð gengi.