Morgunblaðið - 24.09.1978, Blaðsíða 32

\l (.I.YSIV;ASIMIW KH:
22480
J Plorjjimlilntiií)

Verzlið
í aérvcrzlun með
litasjónvörp og hljómtaeki.'
ÁÍnfd&cJ
Skipholti 19,
sími 29800
SUNNUDAGUR 24. SEPTEMBER 1978
Hvalveidinni lokió:
Alls veiddist
391 hvalur
IIVAI.VERTIÐINNI lauk í íyrra-
daK. Ilún hyrjaði ad kvöldi 28.
maí sl. ojí stóð því í 117 da>ta. Alls
vciddist á þossu tímabili 391
hvalur — 23(3 lanjíroyðar. 141
húrhvalur ok 11 sandroyóar. cn
til samanhurðar má Kcta að í
fyrra voiddust 111 lanjtrcyóar.
110 búrhvalir ok 132 sandroyóar
oóa samtals 38fi hvalir. I>á hóíst
vortíðin tiiluvort soinna vojína
vorkfalla oða 23. júní on stóð til 2.
október oða alls 102 daj?a.
Að söjjn Kristjáns Loftssonar,
framkvæmdastjóra Ilvals hf., telst
þetta j;óð vertíð í sumar, en
veiðarnar voru mjöjj áþekkar því
sem verið hefur undanfarin sum-
ur. Varðandi veiðarnar á lanjíreyð
jjat Kristján þess að þar hefði í
fvrrasumar j;enj;ið í j;ildi kvóti til
næstu sex ára, sem j;erði ráð fyrir
að ekki mætti veiða meira en 1524
lanj;reyðar á þessu tímabili oj;
ekki meira en 304 lanj;reyðar á
hvorri vertíð. Að lokinni vertíðinni
í sumar væru því enn óveiddar
1144 lanj;reyðar upp í kvótann eða
286 hvalir ef þeim væri deilt jafnt
á næstu fjórar vertíðar.
Varðandi veiðarnar á sandreyð
saj;ði Kristján, að menn ættu því
að venjast að miklar sveiflur væru
Mál Ingólfs Arnarsonar
Skipstjórinn
á Bessa vitni
RÉTTARIIÖLDUM í máli skipstjór-
ans á toj;aranum Inj;ólfi Arnarsyni
var íram haldið á ísafirði í
jprrmorj;un. Kom þá fyrir róttinn
Jóhann Símonarson skipstjóri á
toj;aranum Bessa frá Súðavík oj;
j;af skýrslu. Verjandi skipstjórans
hafði óskað. að Jóhann kæmi fyrir
som vitni. en Bessi var á veiðum á
svipuðum slóðum oj; Inj;ólfur Arn-
arson þej;ar skipið var tekið. Var
talið. að framhurður Jóhanns j;æti
varpáð ljósi á það. hvort Inj;ólfur
Arnarson hefði hrakizt inn á
friðaða svæðið vej;na orfiðloika við
að ná trollinu inn. en þvi hofur
skipstjórinn haldið fram.
í þeim veiðum á milli vertíða og sú
sveifla, sem kæmi fram í saman-
hurði á veiddum sandreyðum nú
og á vertíðinni í fyrra kæmi ekki á
óvart. Benti hann á, að árið 1973
hefðu veiðzt 138 sandreyðar en 9
árið eftir, hins vegar aftur 138
sandreyðar árið 1975 en aðeins
þrjár árið þar á eftir, síðan 132 í
fyrra en aðeins 14 núna.
Kristján kvað markað fyrir
hvalafurðir vera svipaðan og verið
hefði. Lýsi og mjöl héldist í hendur
við það sem gerðist almennt á
fiskmjöls- og lýsismarkaðnum en
frystar hvalafurðir væru aðallega
seldar til Japans nema hvað
nokkuð væri fryst sérstaklega
fyrir innanlandsmarkað, eins og
verið hefði.
— Ljósmynd II. Stetánsson.
Gloppurétt í Öxnadal var haldin í fyrradag. Þessi rétt er undanfari Þverárréttar.
Samband fiskvinnslustöóva:
Óhagkvæm milliliðaverzlun
rýrir erlent lánsfjármagn
MILLILIÐAVERZLUN, sem fram fer hér innanlands
með erlent lánsfé, er óhagkvæm fyrir raunverulega
notendur fjármagnsins — segir í nýútkomnu tölublaði
Fréttabréfs Sambands fiskvinnslustöðvanna. Sem dæmi
er tekið, að ríkissjóður hafi á árinu 1977 tekið 50 milljón
marka lán í Vestur-Þýzkalandi og endurlánaði síðan
hluta þess til Framkvæmdasjóðs, sem endurlánaði aftur
til Fiskveiðasjóðs, sem endurlánaði aftur til hraðfrysti-
húsa. í sérstöku dæmi, sem tekið er í fréttabréfinu,
versna lánskjörin um 19% við alla þessa milliliði, þ.e.a.s.
lánið verður dýrara raunverulegum notanda
fjármagnsins.
í fréttabréfinu segir: Eftir að
fór að bera á hinum geysilega
rekstrarvanda fiskvinnslufyrir-
tækja urðu umræður manna á
meðal um lánamálin meiri en
áður. Sérstaklega eftir 1. ágúst, en
þá voru vextir afurðalána hækkað-
ir. Sú hækkun vaxta, sem þá átti
sér stað, var aðeins upphafið, því
að frá júlí 1977 til marz 1978
hækkuðu afurðalánavextir fisk-
vinnslunnar um hvorki meira né
minna en 125%. Það er augljóst að
slík hækkun vaxta á skömmum
tíma hlýtur að segja til sín í
rekstri fyrirtækjanna, fyrirtækja,
sem opinberir aðilar hafa á
undanförnum misserum reiknað á
núlli eða í mínus, og miða
ákvarðanir sínar út frá því.
Sem dæmi um versnandi láns-
kjör við áðurnefnda milliliði er
reiknað með að 100 mörk séu tekin
að láni á síðasta ári, er gengi
marksins var 80 krónur. Eru það
8.000 krónur og endurgreiðsla
hefst fyrst eftir 3 ár. Þar sem
dæmið nær einungis til þeirra
koma engar afborganir inn í það.
Gengi marksins gagnvart íslenzkri
krónu hækkar um 25% á hverju
ári og byggingavísitala, sem verð-
tryggir lánin, hækkar einnig um
25% . Greiðslur, þ.e. lántökugjald
og vextir, yrðu því sem hér segir
fyrstu 3 árin: Lánakjör Fram-
kvæmdasjóðs hjá ríkissjóði 3219
krónur, lánakjör Fiskveiðasjóðs
hjá Framkvæmdasjóði 3830 krón-
ur og lánakjör fyrirtækja hjá
Fiskveiðasjóði 4733 krónur. Mis-
munur miðað við þessar forsendur
er 1514 krónur eða um 19% af
upphaflegu lánsfjármagni. Aö
lokum segir í fréttabréfi Sam-
bands fiskvinnslustöðva: „Það er
því spurning, hvort ekki ætti að
leyfa fiskverkendum að taka er-
lent fé að láni beint, þ.e. eingöngu
með aðstoð síns viðskiptabanka."
Öryggi gangandi fólks
rætt í umferðamefndum
ÓRYGGI gangandi vogfarenda
vorða fyrstu málin. som rædd
verða á na-stu fundum umforðar-
nofnda Reykjavíkur og Ilafnar-
fjarðar. Tilofnið oru hin tíðu og
alvarlegu umferðarslys að undan-
förnu.
Botn Grænavatns hefur sigið um 20 sentimetra:
„Sterkur möguleikiad
kvika hlaupi til suðurs”
— segir Eysteinn Tryggvason jarðfræðingur
„VIÐ reiknum með því sem sterkum möguleika að
kvika hlaupi næst til suðurs og þá jafnvel nokkuð
lengra en áður eða eitthvað suður fyrir Hverfjall,“
sagði Eysteinn Tryggvason jarðfræðingur í samtali
við Morgunblaðið í gær.
Landris heldur áfram með
sama hraða og áður á Mývatns-
svæðinu, að sögn Eysteins. Gufa
hefur jafnframt aukist við
Leirhnúk og á einum staö í
Gjástykki og það bendir til þess
að virkni svæðisins sé mikil.
Miðað við að land rísi með sama
hraða má búast við tíðindum í
næsta mánuði. Sagði Eysteinn,
að vísindamenn reiknuðu með
hættuástandi um næstu mán-
aðamót og mætti búast við
umbrotum á svæðinu hvenær
sem er úr því en líklegast væri
að til tíðinda drægi um miðjan
mánuðinn.
Mælingar hafa sýnt, að botn
Grænavatns hefur sigið allnokk-
uð, eða um 20 sentimetra að
meðaltali. Sagði Eysteinn að
þetta benti til þess að þarna
væri undir rúm fyrir eitthvert
magn kviku. Af þessum sökum
veltu vísindamenn nú fyrir sér
þeim möguleika að kvika frá
Leirhnúkssvæðinu hlypi næst
suður í átt að Grænavatni.
Síðast þegar kvika hljóp í suður
fór hún allt að Hverfjalli en
reiknað er með því að hún
hlaupi allnokkuð lengra suður ef
kvikuhlaup verður í þá átt næst.
Fyrir um 2000 árum kom upp
mikið gos í Þrengslaborgum,
gígaröð sunnan við Hverfjall.
Rann þá hraun þar sem Mývatn
er nú, niður Laxárdalinn og allt
niður í Aðaldal. Eysteinn
Tryggvason sagði aðspurður, að
jarðvísindamenn reiknuðu með
þessu sem mjög fjarlægum
möguleika nú. Sagði hann að
ekkert hefði komið fram við
rannsóknir, sem benti til
tengsla þessa goss við umbrot á
Leirhnúkssvæði og þar um
kring.
Þór Vigfússon, formaöur um-
ferðarnefndar Reykjavíkur, sagði í
gær að nefndin hefði ekki haldið
fund síðan banaslysið varö á
Suöurlandsbraut á laugardaginn
var, og því hefði ekki verið fjallað
sérstaklega um þörf fyrir gang-
brautarljós á þessum tiltekna stað
en í gangi er undirskriftasöfnun til
að knýja á um það mál. „Það er
skoðun mín og annarra umferðar-
nefndarmanna að ég held að
sjálfsagt sé að setja upp gang-
brautarljós sem víðast því það
hefur sýnt sig að þau auka mjög
öryggi gangandi fólks. A síðasta
fundi var ákveðið að setja upp slík
ljós á Hringbraut gegnt Land-
spítalanum og fleiri ljós fyljya
vonandi í kjölfarið. í því sambandi
hlýtur gangbrautin yfir Suður-
landsbraut við Hallarmúla að
verða efst á blaði,“ sagði Þór.
Kristófer Magnússon, formaður
umferðarnefndar Hafnarfjarðar,
sagði: „Gangbrautin yfir Strand-
götuna verður fyrsta málið, sem
við. tökum fyrir á fundi okkar á
þriðjudag. Slysahættan er mjög
mikil því skólabörn leita svo mikið
yfir í sjoppuna í Strætisvagnabið-
skýlinu.
Lausnin hlýtur að verða
sú að flytja biðskýlið yfir götuna,
þá losnum við alveg við umferð
gangandi fólks yfir Strandgötuna
á þessum stað.