Morgunblaðið - 17.10.1978, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17. OKTÓBER 1978.
13
Mikki mús í
stuðlum og
höfuðstöfum
Þórarinn Eldjárni
DISNEYRÍMUR.
Myndir eítir
Sigrúnu Eldjárn.
Iðunn 1978.
Með Disneyrímum gerir
Þórarinn Eldjárn tilraun til
að endurvekja rímnaformið
sem sofið hefur þyrnirósar-
svefni þrátt fyrir ýmsa
viðleitni. Þórarinn sannaði
með Kvæðum (1974) að
honum er létt um að yrkja,
hann er bæði hagur á mál og
hnyttinn líkingasmiður.
Margir sem fást við að
yrkja í gömlum stíl gæta
þess ekki að laga hugmyndir
sínar eftir nýjum tíma, því
umhverfi sem þeir eru þrátt
fyrir allt hluti af. Það hendir
ekki Þórarin Eldjárn. Yrkis-
efni hans gæti ekki verið
nýtískulegra: heimur Walts
Disneys og þau áhrif sem
teiknimyndastjörnur hans
hafa haft á neytendur. I
Walt Disney sér Þórarinn
ímynd kapítalismans.
Disney sækist einkum eftir
auði og frægð hann svífst
einskis í því brölti sínu að
breyta heiminum í
Disneyveröld.
Samstarfsmenn sína beitir
hann brögðum, suma merg-
sýgur hann, aðra matar
hann með seðlum. Mörg
dæmi eru nefnd um vonsku
Disneys og fláttskap.
Rímunni er í heild stefnt
gegn „neysludraumsmiðj-
unni“ sem færist nær og
nær: „Dauða hönd á dal og
strönd / disneyvélin leggur".
Það er óvenjulegt um
ljóðabók að heimildarrita sé
getið. Aftast í bókinni er
langur listi helstu rita sem
stuðst hefur verið við. Þar
Standa á sama blaði Brag-
fræði og háttatal eftir Svein-
björn Beinteinsson og How
to Read Donald Duck.
Imperialist Ideology in the
Disney Comic eftir Dorfman
og Armand. Að bragfræði og
bókmenntasögu slepptri
virðast hér einkum á
ferðinni marxísk rit. Ég er
ekki vel að mér í bókum
þessara fræðimanna sem
lagt hafa metnað sinn í að
kljást við Andrés Önd og
Mikka mús, en eftir túlkun
Þórarins Eldjárns að dæma
er hér mikil alvara á ferðum
og er ekki fjarri að hún
reynist brosleg á stundum.
„Enn skal manna MS Rím,
/ áfram hanna þennan
söng“, stendur í Þriðju rímu.
Eins og önnur smíð nú á
tímum er ríma Þórarins
Eldjárns hönnuð. Hann
hefur margt að segja um
Þórarinn Eldjárn
formið sjálft, til dæmis
„fremja rím“ og talað er um
að úr túpu renni „rímulím".
Þórarinn hefur dálítið sér-
stakan húmor, maður skelli-
hlær ekki að því sem hann
segir, heldur brosir inni í
sér. Ég las Disneyrímur mér
til skemmtunar. Ríman er
víða vel kveðin og þróttur í
framsetningu skáldsins. í
heild sinni er hún ákaflega
Bðkmenntlr
eftir JÓHANN
HJÁLMARSSON
vel unnin. Aftur á móti
mætti spyrja hvort skáldið
hefur erindi sem erfiði. Nær
boðskapur rímunnar til
fólks? Til hvaða lesanda
höfðar formið? Ég held til
dæmis að efni rímunnar eigi
ekki við þá kynslóð sem
vönust er rímum, fólk sem
nú er orðið aldrað. Og bágt á
ég með að hugsa mér ungt
fólk lesa rímu, allra síst
kveða hana. Þetta eru að
vísu útúrdúrar, en um-
hugsunarefni samt.
Að lokum þetta: Epískt
kvæði þarf ekki að vera
hefðbundið í formi, sögu má
segja í frjálslegu ljóðformi.
Myndir Sigrúnar Eldjárn
eru sambland af Disneystíl
og hennar eigin. Þær hafa
það sér til ágætis að vera
dæmigerðar bókarskreyting-
ar. Best gerð þykir mér
teikningin á bls. 43 sem
styðst við vísuna um það
þegar „kreppan kreppir þjóð,
/ kátur hreppir Disney
meir“.
Ljóðabók
efttr Jónas
Friðrik
LJÓÐABÓKIN „Flóðhestar í
glugga“ er fyrsta ljóðasafnið, sem
út kemur eftir Jónas Friðrik, en
hann er fyrir löngu orðinn kunnur
fyrir textasmíðar sínar við lög
innlendra listamanna og ættu ljóð
hans því ekki að vera mönnum að
öllu leyti ókunn. Þau hafa hins
vegar fá birst á prenti fyrr ogd
þessari ljóðabók birtist líka allt
önnur hlið á skáldinu Jónasi.
Jónas er rúmlega þrítugur og
ættaður frá Raufarhöfn. Hann
starfaði um tíma í Reykjavík, en
fluttist síðan til heimabyggðar
sinnar. (Fréttatilkynning.)
Aðalfundur FEF
19. okt. á Esju
AÐALFUNDUR Fólags ein-
stæðra foreldra verður haldinn á
Ilótel Esju fimmtudagskvöldið
19. okt. og hefst hann kl. 21.00.
Jóhanna Kristjónsdóttir form.
FEF flytur skýrslu fráfarandi
stjórnar. lagðir verða fram
endurskoðaðir reikningar og kos-
in ný stjórn. Að loknum aðal-
fundarstörfum mun Kjartan
Ragnarsson leikari skemmta með
spili og söng.
Jólakort FEF verða að líkindum
tilbúin til afhendingar á fundin-
um. Tvær nýjar gerðir verða á
boðstólum, báðar með barna-
teikningum, og þrjár eldri gerðir
endurútgefnar vegna þess hve
mikið hefur verið um þær beðið.
TOYOTAEI IGENDURj
/ Hjá okkur € ÁyH|/||j af „original ArlTlllll Kynniö ykk verzliö anm SSBSBr Vorum aö t m M varahluta í árgeröirTo Þjónustu þekkið þi sr alltaf fullt hús “ Toyota-varahlutum. ur úrval og verö áöur en þiö ars staðar. aka inn stórar sendingar flestar geröir og yota. na ið hjá okkur
TnVÍIT A ■ VARAH LUTAUMBOÐIÐ t lUIUIH ÁRMÚLA 23,SÍMI 31226