Morgunblaðið - 17.10.1978, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17. OKTÓBER 1978.
35
nýir borgarar. Haldi sú fjölgun-
arþensla áfram, þá munu „eftir
eina öld“, segir brezki líffræð-
ingurinn og rithöfundurinn
Gordon Rattray Taylor, „búa
fleiri manneskjur á Filippseyj-
um en nú er í Norður-Ameríku,
Suður-Ameríku, Afríku og So-
vétríkjunum samanlagt".
Einmitt þetta, segja jöfnunar-
menn og hagvaxtarfræðingar, er
meginorsök þess, að kenningar
okkar um blómstrandi velferð
hafa ekki rætzt. Þetta er auðvit-
að alveg máttlaus átylla, því að
sérhverjum nýjum maga, sem
heijtar fylli, fylgja líka tvær
hendur, sem ætla mætti að væru
vel til þess fallnar að plægja
akurinn og draga gnægtarvagn-
inn, þannig að aukin rekkjuum-
svif ættu miklu fremur að renna
stoðum undir kenningar þeirra
en að kippa þeim undan, ef þær
ættu sér hina minnstu stoð í
rauninni.
Hver á
$1.000.000.000.000?
FAO-sérfræðingar hafa gert
sér hugmyndir um, hvernig
allsherjarhungursneyð verði
mætt með nýjum áveitufram-
kvæmdum, aukinni notkun til-
búins áburðar svo og bættum
dreifingaraðgerðum og forða-
gæzlu. Kostnaðurinn af byrjun-
arframkvæmdum einum sér er
hins vegar talinn muni verða
óskaplegur. Til dæmis er talið,
að yrði ráðizt í að veita vatni á
25% víðáttumeira landflæmi en
núer gert, þyrfti að verja yfir
$3.500.000.000 árlega í níu ár.
Eða ef ræktarland í heiminum
yrði aukið um 10% — þá helzt
við Amazon-fljót í norðaustur-
hluta Brasilíu — myndi það eitt
gleypa allt að $1.000.000.000.000
— einni billjón dollara.
Hvar fá ætti þótt ekki væri
nema brot af þessum fjármun-
um, er FAO-mönnum, og reynd-
ar öllum öðrum, hulin ráðgáta?
En er annars nokkur vandi að
finna hjálparhellur?
Er ekki nokkurn veginn sjálf-
gefið mál, að þrælstjórnarríkin
og hin alþjóðlega verkalýðs-
hreyfing, sem alltaf eru^blæð-
andi hjörtu öllum snauðum til
líknar og státa hvíldarlaust af
samhjálpar- og samúðarástríð-
um í garð bágstaddra, hlaupi
undir bagga og lyfti Grettistak-
inu á hæfilegum tíma? Þræl-
stjórnarríkin ráða fyrir geipi-
legum náttúruauðævum og
heimskunnur er hinn næstum
almáttki samtakamáttur verka-
lýðsins, svo að ekki ætti að
þurfa annað en „samstillt átök"
bræðralagsins, ef verkhreystin
væri sambærileg við kokkraft-
inn.
Og vissulega hafa vinstriöflin
látið til sín taka.
Verkalýðshreyfingin hefir
stráð ótal yfirlýsingum um
illsku auðvaldsins og gæzku
sósíalismans allt í kringum sig,
og þrælstjórnarríkin hafa ekki
heldur látið sitt eftir liggja.
En bara á sinn sérstæða hátt.
Það bera alþjóðlegar verzlunar-
skýrslur dágott vitni um.
Af kaffiframleiðslu Angola
árið 1976 keyptu þrælstjórnar-
ríkin 11% við verði sem nam
$1,09 pundið. Þá var heims-
markaðsverðið $1,28 pundið. Af
kaffiuppskeru ársins 1977
keyptu þau 5% fyrir $1,58
pundið. Heimsmarkaðsverð þá:
2,24 pundið.
Greiðsla í rúblum, bæði árin!
Kannski af því að íslenzkar
krónur hafa ekki verið hand-
bærar í svipinn?
P.S.
Miðvikudaginn 4. þ.m. ákvað
sambandsstjórn hins alræmda
auðvaldsríkis vestast í Þýzka-
landi, að gefa 30 hálf- eða
al-sósíaliskum eymdarríkjum að
fullu eftir skuldir samtals að
fjárhæð DM 4.300.000.000
Þorsteinn Stefánsson:
Ráðvillt þjóð í vanda
Á því herrans ári 1977 var
gerður hinn svonefndi Sólstöðu-
samningur, um kaup og kjör
launafólks, sem fól í sér allt að
70% kauphækkanir á samnings-
tímanum, án þess að nokkuð væri
vitað um hagvöxt á sama tíma,
annað en það að hann gat aldrei
orðið umfram lítið brot af kaup-
hækkuninni, eða jafnvel alveg á
núlli. Hver heilvita maður gat því
séð, að þessi samningur var ekkert
annað en markleysa, sem aldrei
yrði staðið við.
Þegar svo ríkisstjórnin, á síð-
asta vetri, gerði með bráðabirgða-
lögum nokkrar óverulegar breyt-
ingar á þessum óskapnaöi, sem
samningarnir voru frá upphafi,
hóf stjórnarandstaðan upp mikið
ramakvein og hrópaði í kór
„Samningana í gildi“. Ut á þetta
kjörorð gekk svo stjórnarandstað-
an til kosninga í vor, og bætti
miklu við kjörfylgi sitt. Eg kem
svo að því síðar hvernig staðið
hefur verið við stóru orðin.
Eftir kosningar hófst svo mikið
samningamakk milli flokkanna,
sem endaði með því að Olafur
Jóhannesson kom saman þing-
ræðislegri meirihlutastjórn vinstri
flokkanna þriggja.
Framsóknar-
ílokkurinn
I íslenzkum stjórnmálum hefur
Framsóknarflokkurinn þá sér-
stöðu að vera jafnvígur á öllum
skautum stjórnmálanna, allt frá
hægri til yztu marka á vinstri
armi. Þó leynir það sér ekki að
hann kann betur við sig til vinstri,
þar er hann eins og heima hjá sér í
samfélagi við kommúnista, enda
hefur lengi verið innangengt milli
þessara flokka og margan liðs-
manninn hafa kommar fengið frá
framsókn. Eins er það í Háskólan-
um, þar samfylkja framsóknar-
menn með kommúnistum. Það eru
því margslungnar teingdir milli
þessara tveggja flokka, og var því
ekki nema eðlilegt að þeir jörmuðu
sig saman eftir kosningarnar.
Þegar svo Alþýðuflokkurinn gekk í
GUNILLAWOLDE
Tumi
smíóar
borsteinn Stefánsson
kompaníið var fenginn grundvöll-
ur fyrir þingræðislegri meirihluta-
stjórn.
Samningana
í gildi
Hvernig er svo staðið við það?
Eg minnist þess ekki að kaup-
samningar allan síðasta árs-
þríðjung eða meira hafi verið hér í
gildi umfram nokkra mánuði
meðan kaupgjaldsvísitalan var að
hækka kaupgjaldið svo það var
orðið óviðráðanlegt fyrir atvinnu-
rekendur að standa við þá. Fyrsta
úrræðið hefur verið_taprekstur, og
því næst gengislækkun. Þetta
sama hefur nýja stjórnin gert, og
yfirleitt allar stjórnir sem hér
hafa verið, allt frá stríðslokum.
Vinstristjórn Hermanns Jónas-
sonar, á árunum 1956—1958,
viðhafði þann orðaleik að kalla
gengislækkanir yfirfærslugjald.
Þá voru mörg gengi samtímis og
breytileg eftir því með hvað var
verzlað, eða hver verzlaði. Með
gengislækkun er kaupmáttur pen-
ingsins sem samið var um minnk-
aður, oft til mikilla muna, jafnvel
um 20—30% eða þar yfir. Við það
lækkar kaupmáttur samningsins
að sama skapi. Það er því ekki
annað en orðhengilsháttur að
kalla kaupsamninga í gildi eftir að
gengi hefur verið fellt.
Eitt af fyrstu bráðabirgðalögum
nýju stjórnarinnar var að fella
gengið allt að 20%.. Áður hafði
mikið gengissig átt sér stað á
samningstímanum. Hvað er þá
orðið eftir af stóru orðunum
„Samningana í gildi"? Það getur
aldrei orðið annað en markleysa
að neita staðreyndum. Sólstöðu-
samningarnir frá 1977 voru ekki
annað en markleysa, það hefur
vinstri stjórnin orðið að kannast
við.
lækka gengið, og þá ekki skipt
máli hvort það var hægri eða
vinstri stjórn.
Vísitalan hefur verið höfuðorsök
þeirrar óðaverðbólgu sem hér
hefur verið ráðandi allt frá
stríðslokum. Hún hefur átt mikinn
þátt í hallarekstri atvinnuveganna
og skuldasöfnunar ríkissjóðs, sem
varið hefur stórum fjárhæðum við
að þjóðnýta töpin, og hefur þar
lang mest kveðið að verðuppbótum
og niðurgreiðslum búvara. Þá
hefur og vísitalan átt stóran þátt í
hallarekstri þjóðarbúsins, þrátt
fyrir miklar þjóðartekjur, og þar
af leiðandi erlendri skuldasöfnun,
sem nú er talin að vera um ein
milljón króna á hvert mannsbarn í
landinu. Það er arfur okkar til
niðjanna.
Eg tel miklar líkur á, að eftir
einn mannsaldur eða svo verði
farið að bæta nokkrum eintökum
við „Bakkabræður" og eigna þeim
verðlagsvísitöluna. Getur íslenzk-
um stjórnvöldum og íslenzkum
launamönnum ekki skilist að það
er ekki hægt í það óendanlega að
halda við falskri kaupgetu með
erlendum lántökum og skuldasöfn-
un? Það kemur einhverntíma að
skuldadögum.
Stjórnarsáttmálinn
Ekki örlar fyrir því í stjórnar-
sáttmálanum, eða þeim bráða-
birgðalögum sem daglega rignir
yfir þjóðina, að brugðist sé við
verðbólguvandanum, sem er þó
stærsta vandamálið. Þar eru
farnar gamlar leiðir, er reynst
hafa því verr sem þær voru lengur
troðnar. Flutningar milli vasa,
skattahækkanir, styrkir úr ríkis-
sjóði og fleira, sem engan vanda
leysir, en hleður þess í stað á
vandamálin. Nefnd 10 manna
hefur verið skipuð til að endur-
skoða vísitölukerfið. Eg hef nú
haldið, að þar sem svo virðist að 37
ára reynsla af vísitölunni hafi
ekkert kennt okkur um áhrif
hennar á atvinnulífið, þá geti ein
nefnd litlu áorkað, þó fyrirferðar-
mikil sé. Þessi nefndarskipun sé
því frekar sýndarmennska en
áhugamál. Stjórn sem kommúnist-
ar eru aðilar að mun aldrei
samþykkja þær breytingar sem að
gagni meiga verða svo það hefti
framgang verðbólgunnar, svo annt
sem þeim er um að halda henni við
sem mestri. Óðaverðbólga, halla-
rekstur og verkföll, það eru þeirra
baráttumál, og aldrei er verðbólg-
an meiri en þegar þeir eru í
ríkisstjórn. Þetta mun því að
þeirra mati vera vegurinn til
ráðstjórnar á Islandi, og þar
reynist Framsóknarflokkurinn
þeim góður bandamaður.
Reykjavík í október 1978,
Þorsteinn Stefánsson.
Höfum fyrirliggjandi hinar Þekktu
Frantz Filuma
bílskúrshuröir úr trefjapiasti.
Stæröir 8‘ x 7‘ og 9‘ x 7‘
Léttar og þægilegar í notkun og endingargóöar.
Getum einnig útvegað eftir máli, huröir fyrir verkstæöi,
vörugeymslur og iönaöarhúsnæöi.
Af sérstökum ástæðum höfum viö til sölu tvær
hurðír úr áli, í stæröinni 2.74 m á breidd, og 2.50 m á
hæð. Allar upplýsingar hjá
ÚT eru komnar hjá IÐUNNI tvær
nýjar ba'kur um Tuma. Þær heita
Tumi smíðar hús og Tumir tekur
til. Bækurnar um Tuma eru eftir
Gunillu Wolde, sama höfund og
skrifar bækurnar uni Emmu, en
þau Tumi og Emma hafa um
nokkurt skeið verið góðvinir
yngstu lesendanna. Tvær aðrar
bækur um Tuma voru uppseldar,
en hafa nú verið endurprentaðar.
Þær heita Tumi fer til læknis og
Tumi bregður á leik.
Gunnilla Wolde er rómaður
barnabókahöfundur og eru bækur
hennar um Tuma og Emmu
prentaðar samtímis í mörgum
löndum. Þuríður Baxter og Anna
Valdimarsdóttir þýða bækurnar.
Þær eru allar prentaðar í Eng-
landi. —fréttatilkynning.
GUNILLA WOLDE
Tumi
bregdur
á leik
í lang flestum tilfellum hefur
verðlagsvísitalan reynst að vera
ekki annað en ávísun á það sem
ekki var til. Það hefur því orðið
neyðarúrræði ríkisstjórnanna að
G. Þorsteinsson & Johnson h.f.
Armúla 1. — Simi 8 55 33
Allar íþróttavörur
á einum stað
PUMA
æfingaskór og marg-
ar fleiri geröir.
Verö frá kr. 3.550-
Opiö föstudag til kl. 7
og til kl. 12 laugardag

III woryi’wiirinnyiiini
llimqiélH/ Ö/koiiy/ommir
KLAPPAHSTIG 44 SIMI 11783,