Morgunblaðið - 18.10.1978, Qupperneq 7
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 18. OKTÓBER 1978.
7
r
Vísitala og
veröbólga
Tíminn, málgagn for-
sætisráöherra, segir m.a.
í leiðara í gær, að könnun
Þjóðhagsstofnunar hafi
leitt í Ijós, „að hvergi í
nágrannalöndum við-
gengst víxlhækkun verð-
lags og kaupgjalds í
slíkum mæli og hér. Það
er meginskýring pess, að
verðbólga hefur verið
miklu meiri hér en Þar.“
í Danmörku hafa
ákvæði um verðbætur á
laun verið í gildi frá árinu
1946, í meginatriðum Þau
sömu alla tíð. Fram í
aprílmánuð 1977 var
meginreglan sú, að hver
3ja stiga hækkun kaup-
gjaldsvísitölu leiddi til
greiðslu verðbóta, er
nam jafnri krónutölu á öll
laun, og vóru verðbætur
greiddar tvisvar á ári. Þar
sem ekki tókust samn-
ingar á dönskum vinnu-
markaði fyrri hluta árs
1977, vóru tillögur sáita-
semjara gerðar að lögum,
er gilda í tvö ár. Lögin
fela í sér Þá veigamiklu
breytingu frá fyrri ákvæð-
um, að launÞegar fá að-
eins greiddar veröbætur
fyrir fyrstu 3 stigin, sem
kaupgjaldsvísitala
hækkæar um hverju
sinni, í janúar og júlí ár
hvert. Verðbætur umfram
^Tgef.ndl Fr.m.ókn.rflokkorlnn
Fr.mkviemd.itJóH: ^
Þdrarinn Mr.Hn.aon og Jón ^^„.„krll.tofur
öSÆSSsrr 11 *
W* 11ÍTU.*1*!.ral^d ! *
g*3S7. V erft l lausatölu kr. lio.BO Blaftaprent h .f.
mánuði. __
VíStöuSætúr
4 laun 1 nágrannalondunum
! Þjöðhagsatofnunhefur nýlega^gert^tmnun^þ^
fess&flgs-ai
Þessi Þrjú stig eru
greiddar af ríkissjóöi og
„frystar“ um sinn á lífeyr-
issjóðsreikningi hvers
launÞega. Þetta ákvæöi
felur í sér aö verðbætur á
laun geta ekki farið fram
úr 4 til 5% á ári.
í SvíÞjóð hafa engin
formleg ákvæði um vísi-
tölubindingu veriö í gildi.
Snemma á sjötta ára-
tugnum vóru ákvæði um
endurskoöun samninga
vegna verðhækkunar
tekin upp en aldrei beitt.
í nýgerðum kjarasamn-
ingum (marz/78) eru
sams konar ákvæði um
endurskoðun, ef verð-
hækkun fer fram úr
ákveðnu marki, en ekki
er um að ræða beina
uppfærslu kauplags í
kjölfar hækkunar verð-
lagsvísitölu.
I Noregi hafa nýlega
verið sett bráðabirgðalög
sem frysta allt kaupgjald
og verðlag í landinu til
ársloka 1979. í Finnlandi
er vísitölubinding launa
bönnuö með lögum, en
ákvæði um endurskoðun
á ákveðnum tíma í Ijósi
verðlagsÞróunar. í Bret-
landi hefur vísitölubind-
ing launa ekki verið í gildi
frá ársbyrjun 1975. í
V-Þýzkalandi hafa sjálf-
virk tengsl kaupgjalds og
vísitölu, sem og hvers
konar vísitölubinding,
veriö bönnuð með lögum
allar götur síðan 1948.
Enn ein rödd
efasemda
Jón Kjartansson, for-
maður Verkalýðsfélags
Vestmannaeyja, ritar
grein í AlÞýöublaöið í
gær, sem helguð er núv.
ríkæisstjórn. Hann segir
m.a.: „En hvernig er sá
grundvöllur, sem stjórn-
arsamstarfiö er byggt á?
— Sá flokkur, sem með
forustuhlutverkið fer í
stjórninni, er miðjuflokk-
ur, sem oftast lætur betur
að starfa í hægri stjórn
en vinstr: — og Þar að
auki eigna margir honum
heiðurinn af kaupráns-
lögunum. — Enda Þótt
tveir hinna flokkanna telji
sig verkalýðsflokka og
heyri Því alÞýöunni til, Dá
viröast skoðanir Þeirra
innbyrðis mjög skiptar í
nær öllum peim málum,
sem leysa Þarf. Ekki er
heldur vitað enn hve
margir Þingmenn eins
Þessara Þriggja flokka
muni veita hinni nýju
stjórn brautargengi, Þeg-
ar á Þing er komið.
Þær efnahagsráðstaf-
anir, sem hin nýja stjórn
er nú sem óðast aö
hrínda í framkvæmd til
að bjarga bágbornum
efnahag Þjóðarinnar,
bera Þaö glöggt með sér
að um algjörar bráða-
birgða-„reddingar“ er að
ræða, enda minna Þser
um margt á „gömlu
íhaldsúrræðin", s.s.
gengisfellingu, skatta-
hækkanir og fleira í Þeim
dúr. Það mætti Því draga
Þá ályktun af ráðstöfun-
um Þessum, aö ekki væri
meiningin að dvelja lengi
í áningarstað...“
Síðar í greininni er
talað um hugsanlegar
stjórnarlyktir á jólaföstu!
Námskeið
Ný fimm vikna námskeið í matvæla- og næringarfræöi byrja í næstu viku.
Námskeiðin fjalla meðal annars um eftirfarandi
atriði:
• Næringarþörf mismunandi aldursflokka — barna, unglinga, fulloröinna. aldraöra
• Innkaup, vörulýsingar, auglýsingar.
• Fæöuval, gerö matseöla, matreiösluaöferöir (sýnikennsla), uppskriftir.
• Sjúkrafæöu, megrunarfæöi.
• Dúka og skreyta borö (jólaskreytingar).
Veizt Þú að góö næring hefur áhrif á:
• Líkamlegan, andlegan og félagslegan þroska allt frá frumbernsku.
• Mótstööuafl gegn sjúkdómum og andlegu álagi.
• Líkamsþyngd.
Allar nánari upplýsingar um námsefni o.fl. eru
gefnar í síma 74204 kl. 9—12 f.h. og eftir kl. 7 á
kvöldin.
Kristrún Jóhannsdóttir B.S.
Aðalljós
Þokuljós
öruggari akstur á
nóttu, i rigningu,
snjókomu eöa þoku:
BOSCH þokuluktir
Þú hefur meiri yfirsýn
yfir veginn með Bosch
þokuluktum.
Allir smáhlutir fylgja í
einni pakkningu.
BOSCH
BRÆÐURNIR ORMSSON %
LÁGMÚLA 9 SÍMI 38820
Nýtt útlit frá International.
Vörubif reiöastjórar - verktakar
International F 2674.
Til afgreiðslu strax.
Samband islenzkra samvinnufelaga
VÉLADEILD Ármula 3 Reykjavik simi 38900
Al Gl.VSINííA-
SÍMINN KR:
22480
EF ÞAÐ ER FRETT-
NÆMTÞÁERÞAÐÍ
MORGUNBLAÐINU
ALDIRNAR
Lifandi saga liðinna atburða
í máli og myndum
„Aldirnar" eru tvímælalaust vinsælasta ritverk,
sem út hefur komið á íslensku, jafn eftirsótt
afkonum sem körlumog ungum semöldnum
Ut eru komin alls 8 bindi:
ÖLDIN SAUTJÁNDA ÖLDIN SEM LEIO l-ll
árin 1601-1700 árin 1801-1900
ÖLDIN ÁTJÁNDA l-ll ÖLDIN OKKAR l-lll
árin 1701-1800 árin 1901-1960
„Aldirnar" - alls 8 bindi
Kjörgripir hvers menningarheimilis
i Bræðraborgarstíg 16
Sfrni 12923-19156