Morgunblaðið - 18.10.1978, Page 13
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 18. OKTÓBER 1978
13
Sjómannasamband-
ið mótmælir brot-
um Ólafsvíkurbáta
SJÓMANNASAMBAND íslands tók fyrir á stjórnarfundi í fyrradas
ályktun frá Sjómannadeild VerkalýðsfélaKsins Jiikuls á Ifornafirði
þar sem mótmælt er brotum Ólafsvíkurbáta á samningum varðandi
helgarfrí þeirra er stunda síldveiðarnar suður af landinu. I
samninnum se^ir að heljíarfrí skuli vera á reknetaveiðum, en
Ólafsvíkinsar hafa samið sérstaklesa við útKerðarmenn þar ok a'tluðu
þeir aðeins að taka 2'/z sólarhrinKs frí meðan á sfldarúthaldinu stæði.
Sigurður Eyþórsson listmálari, opnar
málverkasýningu í Gallerí SUM
SIGURÐUR Eyþórsson listmálari,
opnaði málverkasýningu í Gallery
SUM við Vatnsstíg 3 s.l. laugardag.
Sigurður sýnir þar acrylmálverk,
olíu og egg-tempera myndir og
teikningar. alls 28 myndir. Allar
myndirnar eru af fólki. flestar
andlitsmyndir.
Sýningin er opin frá 16—22 virka
daga og frá 14—22 um helgar, en
sýningunni lýkur 25. október.
Sigurður Eyþórsson hefur haldið
eina einkasýningu áður og einnig
hefur hann verið með á samsýning-
um. Hann nam við Myndlista- og
handíðaskólann og útskrifaðist
þaðan 1971. Síðan var hann við nám í
Listaakademíunni í Stokkhólmi
1974—1976 og einnig hefur hann
verið við myndlistarnám í Aústur-
ríki.
Héraðsfundur Reykjavíkurprófastsdæmis
Voru þeir því að veiðum um
helgina og einhverjir þeirra munu
hafa aflað vei. Sjómannasam-
bandið tók mái þetta fyrir og
mótmælti þessum brotum á samn-
ingi Sjómannasambandsins og
LÍÚ harðlega. Skoraði Sjómanna-
Loðnuafl-
inn yfir
300 þús-
und tonn
MJÖG góð loðnuveiði hefur verið
undanfarna daga og er heildarafl-
inn á sumarloðnuvciðunum nú
kominn vel yfir 300 þúsund tonn.
Skipin landa allt frá Faxaflóahöfn-
um norður og austur um land og
má segja að landað sé á öllum þeim
stöðum þar sem loðnubræðslur eru
nema í Vestmannaeyjum. Flotinn
hefur undanfarið verið á vciðum
um 80 mflur norður af Horni. A
höfnum næst veiðisvæðinu er
nokkurra daga bið eftir liindun. en
eftir því sem fjær dregur gengur
greiðlegar að losna við aflann.
Frá því á hádegi á laugardag þar
til síðdegis í gær tilkynntu eftirtal-
in skip um afla:
Laugardagur: Magnús 500, Sig-
urður 1350, Arnarnes 500, Albert
580, Árni Sigurður 850, Börkur 1050,
Jón Finnsson 580.
Sunnudagur: Jón Kjartansson
1140, Skarðsvík 610, Helga RE 250,
Hákon 770, Sæbjörg 590, Gullberg
570.
Mánudagur: Húnaröst 580, Örn
570, Hilmir 550, Stapavík 550,
Náttfari 470, Guðmundur 830,
Óskar Halldórsson 410, Helga
Guðmundsdóttir 750, Grindvíkingur
1000.
Þriðjudagur: Gunnar Jónsson
320, Eldborg 570, Keflvíkingur 520,
Fífill 600, Loftur Baldvinsson 770,
Gígja 640.
Veiðin tek-
ur 10-15%
af rjúpna-
stofninum
RJÚI’NAVEIÐITÍMINN hófst á
sunnudaginn og stendur fram til
22. desember. Fyrstu dagar veiði-
tímans eru venjulega drýgstir fyrir
veiðimennina. en þrátt fyrir það
hefur lítið frétzt um veiði frá því á
sunnudag. Morgunblaðið leitaði
hins vegar til Arnþórs Garðarsson-
ar fuglafra'ðings í gær og innti
hann eftir stærð rjúpnastofnsins.
Arnþór sagði að rjúpnastofninn
hefði verið í lægð síðustu árin, en
1966 hefði síðast komið lítið hámark
í stofninn. Síðan þá hefði stofninn
verið tiltölulega lítill, en þó ekki í
lágmarki. Erfitt væri að áætla fjölda
rjúpunnar hér á landi, en reikna
mætti með að veiðin tæki 10—15%
af stofninum.
— Rjúpnaveiðin virðist ekki hafa
áhrif á stofnstærð rjúpunnar meðan
fjöldi hennar er ekki í meiri lægð en
nú er, sagði Arnþór.
— Hins vegar á ég ekki von á að
rjúpnaveiði verði mikil í ár, varla
meiri en í fyrra, það er ekki svo
mikið af rjúpunni.
sambandið á sjómenn að halda
gerða samninga. I samtali við
Morgunblaðið sagði Oskar Vigfús-
son, að þarna væri sótt í sameigin-
legan sjóð, þar sem ákveðinn kvóti
væri fyrir þessum veiðum á alla
bátana, sem hefðu leyfi, en ekki
sérstakur kvóti á hvert skip.
— Við skiljum að mörgu leyti
aðstöðu þeirra, sem þurfa að sigla
langt í sína heimahöfn, en það er
ekki hægt að líða annað en farið sé
eftir samningum, sagði Oskar. —
Þetta mál verður örugglega til
umræðu á þingi Sjómannasam-
bandsins í lok þessa mánaðar.
Sjómannasambandið stendur ekki
gegn því að einstök félög fái aukin
fríðindi frá viðsemjendum sínum
en við getum ekki séð að um slíkt
sé að ræða í þessu tilfelli, sagði
Oskar.
Jón Sveinsson, formaður Út-
vegsmannafélags Hornafjarðar,
sagði í samtali við Mbl., að frá því
að þessar veiðar hófust hefði það
verið ófrávíkjanleg regla að sjó-
menn fengju helgarfrí. Að vísu
hefði orðið misbrestur á þessu hjá
einum og einum báti undanfarin
ár en ekki svo mjög sem nú í haust.
— Okkur finnst farið aftan að
hlutunum þegar sömu reglur gilda
ekki fyrir alla þegar róið er frá
sömu verstöð sagði Jón.
MIÐVIKUDAGSKVÖLDIÐ 18.
október er boðað til héraðsfundar
fyrir Reykjavíkurprófastsdæmi, en
því tilheyra söfnuðir í Reykjavík,
Kópavogi og Seltjarnarnesi, sam-
tals 14 söfnuðir með 19 presta.
Á héraðsfundi liggja frammi
endurskoðaðir reikningar safnað-
anna fyrir liðið ár eins og þeir hafa
verið afgreiddir á aðalfundum
safnaðanna, en nú skila sóknar-
nefndir einnig sérstökum skýrslum,
þar sem getið er um helztu viðfangs-
efni safnaðanna, byggingarmál, að-
stöðu og fjárhagsútlit og starfsáætl-
un. Er þetta nýbreytni í starfi innan
prófastsdæmisins, eins og það er
líka, að á héraðsfund nú eru formenn
sóknarnefndanna og aðrir sóknar-
nefndarmenn boðnir á fundinn auk
safnaðarfulltrúa og presta, sem skylt
er að sækja héraðsfundi samkvæmt
löggjöf um kirkjumál.
I skýrslu dómprófasts kemur m.a.
fram, að fluttar hafa verið 1857
guðsþjónustur á liðnu ári, en það er
að meðaltali 98.74 á hvern prest.
Fæðzt hafa 1637 börn, sem eiga
móður í þjóðkirkjusöfnuðunum í
prófastsdæminu, skírð voru 1584
börn og fermd 1757, en altarisgestir
voru 10251 og vígð voru 533 hjón.
Kirkjumálaráðherra, Steingrímur
Hermannsson, mun sækja héraðs-
fundinn og ávarpa fundarmenn og
svara fyrirspurnum, ef fram koma.
Auk þess mun dr. Björn Björnsson,
prófessor, innleiða umræðu um
kirkjuna í borgarsamfélagi.
Fundurinn er haldinn i Safnaðar-
heimili Bústaðakirkju og hefst kl.
20.30. (Fréttatilkynning).
Tillaga um að þingnefnd kanni rekstur Flugleióa og Eimskip:
„Fagna því ad fá tækif æri til að
ræða þessi mál við þingmenn
— segir Ottar Möller, forstjóri Eimskipafélagsins
MORGUNBLAÐIÐ sneri sér í gær til Arnar Ó. Johnson, forstjóra flugleiða hf„ og Óttars Möller, forstjóra
Eimskipafélags ísiands hf„ vegna framkominnar þingsályktunartillögu Ólafs Ragnars Grímssonar á
Alþingi. Er tillagan um stofnun rannsóknarnefndar þingmanna er kanni rekstur, fjárfestingar og
fargjalds- og farmgjaldaákvarðanir Flugleiða hf. og Eimskipafélags íslands hf. með sérstöku tilliti til
einokunaraðstöðu og markaðsdrottnunar þessara fyrirtækja, eins og segir orðrétt í tillögunni. Hún er birt á
þingsíðu á bls. 23. Órn Ó. Johnson kvaðst ekki vilja tjá sig um tillöguna á þessu stigi en Óttarr svaraði
cftirfarandii
„Ég fagna því ef ég fæ tækifæri
til þess að ræða við þingmenn um
þessi mál og skýra fyrir þeim
nokkrar staðreyndir um Eim-
skipafélagið vegna sífellds áróðurs
I blöðum og annars staðar um að
Eimskipafélagið sé einokunarfyr-
irtæki.
Hið rétta er að Eimskipafélagið
er fyrirtæki allra landsmanna.
Hluthafar eru 13 þúsund. Þar af á
Eimskip í sjálfu sér 8,8%, ríkið á
5,8%, háskólasjóður 4,8%, örfáir
einstaklingar 1—2% og aðrir
minna. Eimskipafélagið á engar
vörur sjálft, það er háð verðlags-
ákvæðum með flestallar stykkja-
vörur og svo hefur verið um
áratugi. Hins vegar eiga sumir
keppinauta okkar vörur og skip og
aðeins tveir þeirra flytja vörur
fyrir sama gjald á aðalhafnir úti á
landi. Við höfum engin sérleyfi og
engin sérréttindi. Þá má benda á
að það tíðkast annars staðar, t.d. í
rútuflutningum út á land þar sem
eru sérleyfi og Strætisvagnar
Reykjavíkur hafa einkaleyfi á
flutningum í Reykjavík. Eim-
skipafélagið hefur engin sérleyfi
og það hefur alltaf þurft að keppa
við erlend skið, og seinni árin
einnig innlend. Við eigum 24 skip
en mér skilst að aðrir eigi samtals
36 skip ef öll íslenzk skip sem
flytja vörur innanlands og utan
eru talin með. Þetta afsannar það
að við séum einokunarfyrirtæki.
Við höfum frá upphafi reynt að
þjóna landsmönnum öllum. Við
flytjum vöru til Reykjavíkur og
við umhlöðum henni og flytjum
hana fyrir sama gjald á aðalhafn-
ir úti á land en það gera ekki allir
aðrir. Það er fráleitt þegar verið
er að halda því fram að við höfum
einokun, við höfum hana hvergi.
Allt tal um hringamyndun er
efhnig út í hött. Eimskipafélagið á
aðeins 20% í Flugleiðum. Það er
komið til vegna þess að árið 1947
átti Flugfélag íslands í erfiðleik-
Óttarr Möller.
um, því að menn vildu ekki kaupa
hlutabréf. Við bæði keyptum
hlutabréf af þeim og lánuðum
peninga. Þannig varð okkar eign
til í Flugfélagi íslands, sem
færðist yfir á Flugleiðir og þar
eigum við aðeins 20%. Síðan
eigum við 20% í Tollvörugeymslu
og við styrkjum þá starfsemi
vegna óska þeirrar stofnunar. Við
eigum aðeins 20% í Úrvali. Þetta
eru dæmi um það að við erum
hvergi drottnandi, því að við
eigum engin fyrirtæki sem hafa
yfirráð yfir vöruflutningum, t.d. í
sjávarútvegi, iðnaði, verzlun. og
öðrum viðskiptum. Hins vegar
eiga margir keppinautar okkar
bæði skip og vörur og þar má
frekar taia um einokun.
Við höfum frá upphafi lagt kapp
á það að þjóna öllu landinu. Nú
eru aftur á móti komin mörg skip,
sem koma bara einstaka sinnum
hingað og bjóða niður fraktir.
Sum taka bara það skásta og
siglra frá einni höfn til annarrar.
Þessari samkeppni verðum við að
mæta, hvort sem við höfum
fjárhagsgetu til þess eða ekki.
Við höfum öll þessi ár verið
trúir upphaflegu hlutverki félags-
ins. Vöruflutningarnir eru svo
margbreytilegir eins og allir vita,
sjávarafurðir, stykkjavara og
þungaflutningur svo að dæmi séu
nefnd. Við höfum reynt að byggja
eða kaupa okkar skip þannig að
þau geti annað þessu hlutverki. Og
þegar við kaupum þessi 13 skip
sem talað er um í tillögu Ólafs
Ragnars Grímssonar þá er það til
þess að bæta þjónustuna. Við
höfum komið á reglubundnum
ferðum milli Islands og aðalhafna
í viðskiptalöndum sem er verzlun-
inni og útflutningsiðnaðinum
nauðsynlegt. Ástandið í pakkhús-
málum er þannig hjá okkur núna
að öll pakkhúsin eru full og
útisvæðin líka. Við erum í hrein-
ustu vandræðum oft að losa skipin
og við höfum verið að snapa upp
leiguhúsnæði út um allan bæ.
Reykjávíkurhöfn hafði ekki bol-
magn til þess að byggja pakkhús
sjálf og þá gerðum við það.
Ég vil að lokum benda á það, að
bæði í stríði og friði og þegar
markaðurinn hefur verið hár
erlendis höfum við alltaf verið hér
í öll þessi ár frá 1915. Aðrir hafa
fariö til annarra landa þegar
markaðurinn er þar hár en hafa
svo komið hingað aftur .þegar
markaðurinn hefur lækkað. Ég
efast um að nokkurt fyrirtæki á
landinu hafi staðið jafn vel við
skyldur sínar við þjóðina þrátt
fyrir mjög harða samkeppni.
Öilum þessum staðreyndum skal
ég skýra þingmönnunum frá með
glöðu geði. Félagið hefur kapp-
kostað að byggja upp þjónustu
fyrir landsmenn í flutningum og
jafnframt hefur það kappkostað
að hugsa um hag 13 þúsund
félagsmanna. Vonandi tekst að
halda þessari stefnu en ef
markaðurinn þrengist með þvi að
stórir vörueigendur eignist eigin
skip verður að draga úr þjónust-
unni til þess að tryggja hag
félagsins. Slíkt yrði sannarlega
alvarlegt mál þar sem Eimskipa-
félag Islands hefur í 64 ár verið
líftrygging frjálsrar verzlunar og
viðskipta í landinu."