Morgunblaðið - 25.10.1978, Blaðsíða 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 25. OKTÓBER 1978
Ilalldór Blöndal
ætti við með eftirfarandi um-
mælum í stefnuræðu sinni „að
gæta þess vandlega að útiloka
ævinlega áhrifavald flugumanna
stéttarandstæðingsins." Hér
væri haft í hótunum við aðila í
þjóðfélaginu og ráðherrann yrði
að skýra það nákvæmlega, um
hverja væri hér að ræða og í
hverju þessi „útilokun" væri
fólgin.
Ráðherra kvaddi sér ekki
hljóðs til að svara fyrirspurn-
inni.
„Röng ffrétt og
ódrengileg"
Albert Guðmundsson (S) hóf
mál sitt á því að gagnrýna þann
megintilgang Ól.R.Gr., sem hóf
þessar umræður utan dagskrár,
Albert Guðmundsson
Morgunblaðið enn til umræðu í S.Þ.:
Albert ber brigð-
ur á fréttafhitning
„Tilboðið sýndarmennska”
í gær var framhaldið í Sameinuðu þingi umræðum utan dagskrár, sem Ólafur R.
Grímsson (Abl) hóf í fyrradag í tilefni fréttar í Mbl. um samráðsviðræður
ríkisstjórnar og tiltekinna launþegasamtaka. í þeim umræðum gerði Albert
Guðmundsson (S) athugasemd við frétt á bls. 2 í Mbl. í gær, varðandi val á fulltrúum
Sjálfstæðisflokksins í fjárveitinganefnd — og taldi þar rangt frá skýrt.
Takmörkuð samráð
við launÞega
Halldór Blöndal (S) var fyrst-
ur á mælendaskrá og taldi 01. R.
Grímsson (Abl) hafa sótt stað-
festingu — og aðeins staðfest-
ingu — á réttmæti fréttar Mbl.
um samráðsfund ráðherra og
fulltrúa tiltekinna launþegafé-
laga í svar fjármálaráðherra.
Staðhæfing 01. R. Gr. um
samráð við verziunarmenn,
byggð á því að Björn Þórhallsson
sé í nefnd, er ekki sé enn tekin til
starfa, sé út í hött. Raunar brjóti
efnahagsstefna ríkisstjórnarinn-
ar í bága við yfirlýsta stefnu
verkalýðssamtaka í skattamál-
um, sem verið hafi á þá leið að
beinir skattar skyldu lækkaðir
en ekki hækkaðir. Og það séu
fleiri stéttir en verzlunarmenn
sem séu sniðgengnar í þessu
samráði. Nefna mætti Sjó-
mannasambandið og Bandalag
háskólamanna. Vitnaði H.Bl. til
blaðaviðtals við formann BHM
og yfirlýsingu launaráðs BHM
máli sínu til sönnunar. Samráðið
við launþega sé því ærið götótt.
H.Bl. sagði Ól.R.Gr. hafa
boðað alþingi götunnar í þessu
þjóðfélagi, sem knýja ætti þjóð-
kjörið þing til undanhalds. Það
væri af sama toga og að fjalla
um frumvarp að fjárlögum við
aðila utan þings, áður * en
þjóðkjörið þing fjallaði um það.
Þá væri nauðsynlegt að fá fram,
hvað viðskiptaráðherra, Sv.G.,
Karl Stcinar Guðnason
að stefna þjóðfélagshópum í
stéttastríð, þegar samvinnu væri
þörf um að leysa sameiginleg
vandamál þegnanna og þjóðar-
búskaparins. Ól.R.Gr. hefði lítt
komið nálægt erfiðisvinnu í
þjóðfélaginu og hann væri raun-
ar „boðflenna" sem sjálfskipaður
málsvari launafólks á Alþingi.
Þar næst vék Al.G. að frétt á
bls. 2 í Mbl. í gær, þar sem fram
kemur, að hann hafi hafnað
tilboði Ellerts B. Schram (S) um
að hann stæði upp fyrir honum í
fjárveitinganefnd. — Ég veit
ekki hver er heimildarmaður
Mbl. að þessari frétt, sem er
röng. Ég trúi því ekki að það séu
þingbræður mínir í Sjálfstæðis-
flokknum, sagði hann.
Ég átti trúnaðarviðtal við
Ellert í hliðarsal Alþingis, ekki á
þingflokksfundi, þar sem ég
sagði honum, að formgallalaust
val þingflokksins á fulltrúum í
fjárveitinganefnd hefði farið
fram, sem hvorki hann né aðrir
gætu breytt. Tilboðið væri því
sýndarmennska. Ég hafnaði ekki
tilboðinu á þeim forsendum að
ég hefði ekki tíma til starfa í
fjárveitinganefnd, eins og fram
kemur í frétt Mbl. Sú frétt er
röng, ósönn og ódrengileg. Ég
skora á formann þingflokks
sjálfstæðismanna að staðfesta
að ég fer með rétt mál. Hitt er
svo annað mál að E.Sch. og
sjálfsagt fleiri vildu gjarnan
bæta fyrir að 1. þm. Reykvíkinga
fékk ekki aðgang að þingnefnd-
um.
ÓÞörf umræöa
Karl St. Guðnason (A) sagði
þessa umræðu óþarfa, þótt hún
sýndi ofan í ljónagryfju Sjálf-
stæðisflokksins. Samstarf ríkis-
stjórnarinnar við verkalýðs-
hreyfinguna væri í bezta lagi
enda væri stjórnin mynduð að
vilja verkalýðshreyfingarinnar,
til að koma í veg fyrir framhald
kjaraskerðingar fyrri stjórn-
valda. Fundurinn hefði einungis
fjallað um, hvern veg framhalds-
viðræðum skyldi hagað. Fjár-
málaráðherra hefði tekið fram,
að samtök sjómanna og háskóla-
manna kæmu inn í viðræðu-
myndina, þó ftr. þeirra væru
ekki á þessum fyrsta fundi.
Sjómenn hafa ekki lýst andstöðu
við ríkisstjórnina, sagði K.St.G.
Og ASÍ viðurkennir sérstöðu
verzlunarfólks til að rétta sinn
hlut.
Hugsanleg breyting
ekki rædd í
Þingflokknum
Gunnar Thoroddsen, for-
maður þingfl. sjálfstæðismanna,
tók fram, í framhaldi af orðum
Alb. Guðmundssonar (S), að
þingflokkurinn hefði valið full-
trúa í fjárveitinganefnd á fundi
sínum 12. október. Fyrir vali
hefðu orðið: Pálmi Jónsson,
Lárus Jónsson og Ellert B.
Schram. — Hugsanleg breyting
á þessari tilnefningu kom ekki
til afgreiðslu í þingflokknum.
Sjálfstæöur
starfsvettvangur
Albert Guðmundsson (S)
þakkaði G. Th. fyrir að staðfesta
fyrri orð sín, eins og hann komst
að orði. Starfsvettvangur minn
verður sjálfstæður í sölum Al-
þingis, þar sem ég hefi ekki
aðstöðu til að koma fram málum
í þingnefndum. Vona ég, sagði
Al.G., að ég megi þrátt fyrir það
haga þingstörfum mínum á þann
veg, að stuðningsfólk mitt telji
mig ekki hafa brugðizt trúnaði
við það.
Gunnar Thoroddsen
Mengunarmál á Suðurnesjum:
Tillaga um
rannsóknarnefnd
þingmanna
Svör utanríkisráðherra við fyrirspurnum
BENEDIKT Gröndal, utanríkisráðherra, svaraði í
gær í S.þ. fyrirspurnum frá ólafi Ragnari
Grímssyni (Abl.) varðandi varnir gegn mengun af
völdum varnarliðsstarfsemi á Keflavíkurflugvelli. í
umræðu, sem af spurningum og svörum spannst,
kom fram gagnrýni, m.a. frá 2 þingmönnum
Alþýðuflokksins úr Reykjaneskjördæmi á fram-
kvæmd mengunarvarna af hálfu utanríkisráðu-
neytis um langt árabil, einkum varðandi vatnsból
þéttbýlis á þessu svæði. ólafur Ragnar boðaði
tillögu um rannsóknarnefnd þingmanna af þessu
tilefni, svo og til að kanna hugsanlega geymd
kjarnorkuvopna á vallarsvæðinu.
Spurningar Ólafs —
svör utanríkisráðherra
Sp.i 1. „Tekur utanríkisráð-
herra gilda yfirlýsingu
deildarstjóra varnarmála-
deildar utanríkisráðuneytisins
um, að enginn, hvorki íslensk-
ur né bandarískur aðili, hafi
vitað að olíu eða öðrum efnum
úr skýli flughersins á planinu
fyrir framan hafi verið veitt
út í skurð.“
Sv.! Ég tel ekki ástæðu til
þess að rengja yfirlýsingu
deildarstjóra varnarmála-
deildar og vil trúa því, að hún
hafi verið gefin eftir bestu
vitund. Það var ekki fyrr en
íslenskir aðalverktakar tóku
að grafa á þessum stað í lok
septembermánaðar, að olíu-
mettaður jarðvegur kom í ljós
og voru þá strax gerðar
ráðstafanir til að fjarlægja
þann jarðveg. Þó er á hverjum
degi fjöldinn allur af íslensk-
um og bandarískum starfs-
mönnum á þessu svæði.
Sp.i 2. Hvaða líkur telur
utanríkisráðherra að séu á því,
að bandaríski flugherinn viti,
hvað gerist í háloftunum yfir
og í kringum Island, fyrst
hann veit ekkert um stóra
olíuskurðinn rétt við eigin
flugskýli?
Sv.i Ég tel það engan veginn
rökrétt að draga af þessu máli
neinar ályktanir um það,
hvernig varnarliðið gegnir
hlutverki sínu sem heild.
Sp.i 3. Hvaða ráðstafanir
hefur utanríkisráðherra gert
til að komast að raun um, hver
bar ábyrgðina á þeirri með-
ferð úrgangsolíu, sem nýlega
var fyrir tilviljun uppgötvað á
yfirráðasvæði bandaríska
hersins?
Sv.i Hér er um að ræða
stærsta flugskýlið á Kefla-
víkurflugvelli. Frárennsli frá
þessu flugskýli er tvenns
konar. Annars vegar eru
leiðslur, sem taka við skolpi
frá salernum og öðru þess
háttar. Þær leiðslur eru tengd-
ar skolpveitu vallarins, sem
liggur í sjó fram. Hins vegar
eru leiðslur til að taka við
rigninarvatni af flughlaði
kringum flugskýlið og á gólfi
skýlisins er sjálfvirkur vatns-
slökkvibúnaður í skýlisþakinu
fer í gang. Þessar leiðslur
liggja í þró, sem er á bersvæði.
Ástæðan fyrir því að þessar
leiðslur eru ekki tengdar
skolpveitunni er eú, að í
stórrigningum eða þegar
vatnsslökkvikerfið fer í gang,
er affallsvatn það mikið, að
skolpveitan mundi hreinlega
yfirfyllast og skolp geta flætt í
hús. Þessum leiðslum er þar af
leiðandi eingöngu ætlað að
flytja vatn og það sem hér
hefur gerst er því að á
einhvern hátt hefur úrgangs-
olía blandast saman við þetta
vantsrennsli. Nærtækasta
skýringin hlýtur að vera sú, að
starfsmenn í flugskýlinu eða á
flughlaðinu við skýlið hafi
hellt úrgangsolíu í niðurfall,
sem eingöngu eru ætluð fyrir
yfirborðsvatn. Nú vil ég taka
það skýrt fram, að þetta
flugskýli er nokkurn veginn til
helminga notað annars vegar
af varnarliðinu og hins vegar
af íslensku flugfélögunum,
Loftleiðum, Flugfélagi Islands
og Arnarflugi, sem er nú víst
orðið eitt félag meira eða
minna. Mál þetta er nýtilkom-
ið, um mánaðargamalt, og
hefur ekki unnist tími til að
komast að því, hverjir eru
ábyrgir fyrir því slysi, sem
þarna varð. Er hætt við, að
það geti orðið erfitt að sanna,
hver beri ábyrgðina á því, þar
sem flugskýlið hefur verið í
notkun allt frá árinu 1954 og
hér gæti verið um gamlar
syndir að ræða.
Sp. 4. Hvaða tryggingar
eru fyrir því, að starfsemi
bandaríska hersins mengi ekki
drykkjarvatn á Suðurnesjum?
Sv.i Varnarliðið og íbúar
nærliggjandi byggðarlaga
nota sama grunnvatnsból.
Segir sig sjálft, að varnarlið-
inu hlýtur að vera það jafn-
mikið kappsmál og öðrum, að
þetta drykkjarvatn mengist
ekki, enda er ekki í mörg
önnur hús að venda á þessu
svæði.
Sp.i 5. Hvaða breytingar
hyggst utanríkisráðherra gera
til að koma í veg fyrir, að
bandaríski herinn feli olíu og
aðra mengunarvalda í ís-
lenskri jörð, fyrst fyrri loforð
hersins hafa í þessu efni
reynst haldlaus?
Sv.i Af þeim ástæðum sem
ég hef þegar greint, að það er
svo augljóslega hreiniætis- og
heilbrigðismál fyrir varnarlið-
ið sjálft ekkert síður heldur en
Islendinga að forðast þá
mengun, sem hér er um talað
og alla aðra mengun þá get ég
ekki nema rök verði fyrir því
færð, fallist á það, að varnar-
liðið feli olíu eða aðra
mengunarvalda í íslenskri
jörð. Það mundi koma því
sjálfu í koll.
í sambandi við þetta mál
hef ég að lokum þetta að segja: