Morgunblaðið - 08.11.1978, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 8. NÓVEMBER 1978
17
Ráðning blaðafulltrúa ríkisins:
• Vílmundur Gylfason (A) kvaddi
sér hljóðs utan dagskrár í
Sameinuðu pingi í gær og gagn-
rýndi harðlega málsmeðferö for-
sætisráöherra við ráðningu
blaöafulltrúa. Stuðningsmenn
stjórnarinnar hefðu fyrst heyrt um
þessa ráðningu í fréttum hljóð-
varps og sjónvarps í fyrrakvöld
og hvorki lægi fyrir sampykkt
pings né fjárveiting til pessarar
ráðningar— £g hélt við styddum
aðhaldsstjórn, sagði Vilmundur,
og pessi málsmeðferð kemur
bæði á óvart og veldur vonbrígð-
um. Hann sagði að Magnús Torfi
Ólafsson væri góður og gegn
maður, en ágæti hans væri ekki
kjarni málsins, heldur ráðning án
umfjöllunar réttra aðila, sem væri
illt fordæmi. Fjalla hefði átt um
petta mál í fjárveitinganefnd og
Alpingi. Hann spurði fjármálaráð-
Vilmundur
Halldór
Tómas
Friðjón
Sighvatur
Tómas
Ragnar
Kjartan
Ólafur
Lárus
Friðrik
ráðherra, sem segði að ekki hefði
verið um málið fjallað í ríkisstjórn,
og fjármálaráðherra, sem fullyrti
hið gagnstæða.
• Halldór E. Sigurðsson (F),
átaldi að málið skyldi rætt að
forsætisráðherra fjarstöddum.
Gert væri ráð fyrir fjárveitingu til
blaöafulltrúa í framkomnu stjórnar-
frumvarpi að fjárlögum. — Varla
kæmi að sök þó ráöning væri með
fyrra fallinu. Hver ráöinn væri í
slíkar stöður væri ekki borið undir
Alþingi.
• Friðjón Þórðarson, forseti S.þ.,
sagði í tilefni af orðum Halldórs E.
Sigurðssonar, að fjármálaráðherra
heföi tjáð sér að hann myndi
annast svör í þessu máli. Því hefði
umræðan verið leyfð, skv. venju
þar um.
• Tómas Árnason, fjármála-
ráðherra, sagði rétt, að illt væri að
ræða þetta mál að forsætisráð-
herra fjarstöddum, en hann hefði
ekki viljað skorast undan svörum,
enda fast eftir leitað. Hér væri um
Skorti heimild til
ráðningarinnar?
herra, í fjarveru forsætisráðherra,
hvers vegna ekki hefði verið
fjallað um petta mál í fjárveitinga-
nefnd og hvort honum sem
fjármálaráöherra Þætti ekki gefið
vafasamt fordæmi með slíkri
málsmeðferð.
• Tómas Arnason, fjármálaráð-
herra, sagði forsætisráðherra far-
inn utan á forsætisráðherrafund
Norðurlanda. Samkvæmt reglu-
gerð um stjórnarráðið, heyröi
blaðafulltrúi undir forsætisráöu-
neytið á sama hátt og t.d. húsa-
meistari ríkisins. Forsætisráðherra
hefði gert ráðningu blaðafulltrúa
aö umræðuefni í ríkisstjórn og
síðan sótt um heimild til ráðningar
til fjármálaráðuneytisins, sem hefði
verið veitt. Hér væri hægt aö jafna
ráðningu á blaðafulltrúa við ráðn-
ingu annarra ráðherra á sérstökum
aðstoðarmönnum, sem þrjú dæmi
væru fyrir í þessari ríkisstjórn. En
Alþingi hefur í öllum þessum
tilfellum síðasta orðiö við af-
greiöslu sjálfs fjárlagafrumvarps-
ins.
• Sighvatur Björgvinsson, form.
þingflokks Alþýðuflokksins, árétt-
aði orð Vilmundar, að ágreiningur
um þetta efni snerti ekki Magnús
Torfa persónulega. Hér væri rætt
um málsmeðferð. Tvær löglegar
leiðir væru til að ráða ríkisstarfs-
mann réttilega. Önnur værl aö
ráðningarnefnd kæmi viö sögu.
Hin meö fjárveitingu á fjárlögum.
Ráðherrum Alþýðuflokks og
Alþýðubandalags var
ókunnugt um ráðninguna
Fulltrúar þriggja þing-
flokka mótmœla í
fjárveitingarnefnd Alþingis
Hvorugt hefði veriö fyrir hendi í
þessu tilfelli. Hagsýslustjóri hefði
aðsþurður tjáð sér að þessi
ráðning hefði ekki komið til kasta
ráðningarnefndar. Fjárlög yfir-
standandi árs innihéldu ekki fjár-
• veitingu í þessu skyni. Fjárlög
• komandi árs væru óafgreidd.
Undirnefnd fjárveitinganefndar
hefði skipaö forstööumönnum
t ýmissa ríkisstofnana að segja upp
■ ólöglega ráðnu starfsfólki. Þar af
leiddi að fjárveitinganefnd teldi
umrætt fordæmi skaðlegt.
Fulltrúar þriggja þingflokka af
fjórum hefðu bókað mótmæli af
þessu tilefni á fundi fjárveitinga-
, nefndar Alþingis í morgun.
• Ragnar Arnalds, menntamála-
ráðherra, tók fram aö í ríkisstjórn-
inni hefði ekki verið fjallað um
embætti blaðafulltrúa ríkisins. Sér
hefði ekki verið kunnugt um þessa
ráðningu fyrr en í fyrradag.
• Ellert Schram (S), fjárveitinga-
nefndarmaður, taldi fjárveitinga-
nefnd og Alþingi sýnd lítilsvirðing
með þessari málsmeðferð. Sig-
hvatur Björgvinsson, form. þingfl.
Alþýðuflokks, hefði bókað mót-
mæli á fundi fjárveitinganefndar þá
um morguninn, og fulltrúar fleiri
þingflokka tekið undir þau. Athygli
vekti aö þingmenn Alþýðuflokks
þyrftu dag eftir dag að kveða sér
hljóðs á þingfundum og spyrjast
Magnús Torfi ólafsson
fyrir um, hvað geröist á ríkisstjórn-
arfundum. Þeir skiptust og á
skoðunum með bókunum á
nefndafundum.
• Lárus Jónsson (S), fjárveitinga-
nefndarmaður, sagði hér gengiö
þvert á reglur um ráöningu ríkis-
starfsmanna. Fordæmi væri að
vísu fyrir ólöglegum ráðningum, en
fjárveitinganefnd hefði á síðustu
árum fært þau mál öll til betri
vegar. Illt væri því þegar sjálfur
forsætisráðherrann þverbryti ráðn-
ingarreglur ríkisins. Hér stönguö-
ust líka á fullyrðingar menntamála-
hliðstæða ráðningu að ræða og
aðstoðarmanns ráðherra. Þetta
mál heyröi undir forsætisráðuneyt-
ið skv. reglugerð um stjórnarráðiö.
Hér væri því um undantekningu að
ræða frá hinni almennu reglu um
ráöningu ríkisstarfsmanna. — En
ég fellst á að Alþingi hafi síðasta
orðið í þessu máli, ef menn vilja
breyta grónum venjum í þessu efni.
• Kjartan Jóhannsson, sjávar-
útvegsráðherra. sagöi enga form-
lega samþykkt hafa verið gerða í
ríkisstjórn um ráðningu blaðafull-
trúa. í fjárlagafrumvarpi væri að
vísu gert ráð fyrir fjárveitingu af
þessu tagi. Ráðherrar Alþýðu-
flokksins hefðu hinsvegar ekki haft
hugmynd um ráðningu í þetta starf
fyrr en samtímis almennum þing-
mönnum. Ráðningin hafi komið
þeim á óvart.
• Olafur Ragnar Grímsson (Abl),
sagði skilgreiningu fjármálaráð-
herra á þessu embætti ranga. Það
væri ekki hliðstætt embætti „aö-
stoðarráðherra", sem létu af störf-
um, er ríkisstjórn færi frá. Blaða-
fulltrúi væri fast starf óháð líflengd
ríkisstjórna. Það væri svo út af fyrir
sig að hér væri ráðinn til starfs
formaður stjórnmálaflokks, sem
sér væri ekki kunnugt um að styddi
núverandi ríkisstjórn
• Friörik Sóphusson (S), lagði út
af þessu máli sem góðu sýnishorni
af sambúðarformi á stjórnarheimil-
inu.
Heilsa födur Karpovs
þess valdandi ad Karpov
tapaði næstum einvíginu?
Vestur-þýzka blaðið Welt am
Sonntag leiðir að því getum fyrir
skömmu að veikindi föður Anatoly
Karpovs heimsmeistara í skák
hafi sett meistarann út af laginu
undir lok einvígis hans við Viktor
Korchnoi á Filipseyjum, og næst-
um valdið því áð Karpov mistæk-
ist að verja titil sinn,
Blaðið segir að þegar staðan í
einvíginu hafi verið 5:2 Karpov í
vil hafi heimsmeistarinn fregnað
að heilsu föður hans færi mjög
hrakandi. Snerist taflið við og
Korchnoi náði að jafna stöðuna í
5:5.
Þegar Karpov hélt áleiðis til
Filipseyja vissi hann að faðir hans
Fvgeny Stepanovich, væri með
krabbamein. En líkamleg heilsa
föður háns var þó í lagi og Karpov
hélt reifur til einvígisins. Fylgdar-
lið hans taldi honum alltaf trú um
að heilsa föður hans væri í lagi.
Og til að friðþægja Karpov var
læknir föður hans sendur til
Filipseyja til að skýra Karpov frá
því að hann hefði ekkert að óttast,
faðir hans væri við hestaheilsu.
Þegar staðan var 5:2 Karpov í
vil fóru fylgdarlið beggja skák-
meistaranna að ferðbúast, því að
Karpov þurfti aðeins einn vinning
til viðbótar til að vinna sigur í
einvíginu. En þá varð sovéska
liðinu á mistök. Þeim fréttum var
„lekið" í Karpov að heilsu föður
hans hefði hrakað mjög að undan-
förnu og væri hann jafnvel í
bráðri lífshættu.
Við þessar fréttir brotnaði
Karpov saman. Einbeiting hans
fór úr skorðum. Hann gerði slíkar
skyssur í næstu skákum að
skáksérfræðingar vissu ekki hvað-
an á sig stóð veðrið. Þeir vissu þó
ekki hvað var að baki þessari
frammistöðu. En eins og kunnugt
er, fóru leikar þó svo um síðir að
Karpov hlaut heimsmeistaratitil-
inn.
Antoly Karpov, íyrir miðju, ásamt foreldrum sínum fyrir utan
heimili þeirra í Leningrad.