Morgunblaðið - 22.11.1978, Page 17
16
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 22. NÓVEMBER 1978
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 22. NÓVEMBER 1978
17
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Rítstjórnarfulltrúí
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guómundsson.
Björn Jóhannsson.
Baldvin Jónsson
Aöalstræti 6, sími 10100.
Aöalstræti 6, sími 22480.
Áskriftargjald 2200.00 kr. á mánuði innanlands.
í lausasölu 110 kr. eintakið.
Skerðing kaup-
gj aldsvísitölunnar
1. desember
Um annað er ekki meira rætt manna á meðal en þær
efnahagsráðstafanir, sem gripið verður til vegna yfirvofandi
launahækkana 1. desember. Öll stuðningsblöð ríkisstjórnarinnar vörðu
forsíðum sínum í gær undir bollaleggingar í því sambandi og var þar að
vísu nokkur áherzlumunur um einstök atriði, en kjarninn var alls staðar
sá sami. Allir stjórnarflokkarnir eru sammála um, að nauðsynlegt sé að
skerða verðbótavísitöluna verulega, ýmist beint eða með leikaraskap og
tilfærslum á fjármagni. Er í þeim efnum einkum talað um
niðurgreiðslur á verðlagi og ýmsar félagslegar umbætur, sem svo eru
nefndar, og meta á til lækkunar á launum. Hvort tveggja kallar á nýja
skattheimtu í ríkissjóð, sem hlýtur að verða veruleg, en fyrir liggur
yfirlýsing frá fjármálaráðherra um, að ekki sé um aðra fjáröflunarleið
að ræða en hækkun beinna skatta. Það rökstyður hann með því, að ella
komi skattahækkunin fram í hærri verðbótavísitölu, sem hann getur
ekki fallizt á.
Það er viðurkennt í Þjóðviljanum í gær, að „atriði eins og loforð um
félagslegar umbætur eru aftur á móti meiri óvissuþáttur", eins og þar
segir orðrétt, enda er ekki gerð grein fyrir, hvað við er átt. Það er því
næsta hæpið, að unnt sé að meta slíkt til kjarabóta í þeim mæli, að
ástæða sé til að lækka laun verulega í krónutölu, áður en séð verður
hverjar efndirnar verða eða a.m.k. hvað ríkisstjórnin hugsar sér í
þessum efnum. Miklu nær er að ganga hreint til verks og segja
undanbragðalaust, að skerðing verðbótavísitölunnar sé óhjákvæmileg.
Ekki verkar það a.m.k. traustvekjandi, þótt vitnað sé til þeirra ummæla
Lúðvíks Jósepssonar í forystugrein Þjóðviljans, að það þurfi ekki að vera
lögmál, að allar ríkisstjórnir svíki loforð sín. Eða hvað stendur nú eftir
af loforði hans og Alþýðubandalagsins frá því í vor um samningana í
gildi. Ætli hinn almenni launþegi taki ekki nokkra hliðsjón af því, þegar
hann gerir það upp við sig, hversu mikið sé að marka ummæli Lúðvíks
Jósepssonar nú.
Ekki er ástæða til þess að gera mikið úr því, þótt stjórnarflokkana
greini á þessu stigi á um efnahagsráðstafanirnar. Það hefur verið
einkenni á stjórnarsamvinnunni, að einstakir þingmenn og ráðherrar
hafa reynt að skjóta sér undan ábyrgð á stjórnarathöfnum með
stóryrðum í blöðum eða jafnvel á Alþingi. Slíkum yfirlýsingum er þó
ekki fylgt eftir, enda er þeim ekki ætlað annað hlutverk en að slá ryki í
augu fólks. Slík vinnubrögð eru ekki traustvekjandi og sízt til þess fallin
að skapa þá samstöðu í baráttunni við verðbólguna, sem ein dugir til
þess að úrslitasigur vinnist.
A þessu stigi er ógerningur að gera sér grein fyrir, hvernig
efnahagsráðstafanirnar verða í einstökum atriðum. En það er
mikilsvert, að stjórnarflokkarnir skuli komnir niður á jörðina og
viðurkenna með tillöguflutningi sínum og ályktunum, að stefna
ríkisstjórnar Geirs Hallgrímssonar var rétt. Hitt er svo annað mál, að ef
verkalýðshreyfingin hefði skilið sinn vitjunartíma fyrir hálfu ári og
viðurkennt staðreyndir efnahagslífsins þá strax, hefði ekki þurft til
þeirrar kjaraskerðingar að koma, sem nú er óhjákvæmileg.
Það greiðist úr
blekkingavefnum
Eftir því sem nær hefur dregið 1. desember hefur orðið æ ljósara,
hvílíkum blekkingum og rangfærslum var haldið að launafólki sl.
vor af ýmsum af forystumönnum launþegahreyfingarinnar. Hér í
Morgunblaðinu hefur áður verið rakið, hvernig ummæli Benedikts
Davíðssonar, formanns verkalýðsmálaráðs Alþýðubandalagsins,
stangast gjörsamlega á nú og fyrir alþingiskosningarnar. Þá er ekki
síður ástæða til að minna á ályktun frá miðstjórn Málm- og
skipasmiðasambands íslands frá 6. febrúar sl., en þar segir m.a. að
miðstjórnin „varar stjórnvöld við að gera ráðstafanir sem skerða
kaupmátt launa eða verðbótaákvæði kjarasamninga verkalýðsfélaganna
frá júní 1977. Verði slíkar ráðstafanir gerðar jafngilda þær riftun
kjarasamninga og mundu óhjákvæmilega leiða til alvarlegra kjaradeilna
og átaka á vinnumarkaðinum".
Guðjón Jónsson, formaður Sambands málm- og/ skipasmiða, hefur
lengi verið einn af forystumönnum Alþýðubandalagsins og sat m.a.
flokksráðsfund hans nú um helgina. I ályktun fundarins er áherzla lögð
á, að „dregið verði úr hækkun peningalauna" og talið nauðsynlegt að
skera verðbætur á laun hinn 1. desember niður um meira en helming eða
í 6—7%. Að vísu er rætt um millifærslur í staðinn, en engan veginn í
þeim mæli, að hægt sé að tala um fullar verðbætur launa eða að höfð sé
hliðsjón af gildandi kjarasamningum.
Guðjón Jónsson er þannig enn eitt dæmið um það, hvernig
verkalýðsleiðtogar Alþýðubandalagsins eru einn af öðrum að viðurkenna
það í verki, að stefna ríkisstjórnar Geirs Hallgrímssonar var rétt. Það er
launþegum meira virði að minnka verðbólguna en að fá fleiri krónur og
verðminni í laun um hver mánaðamót.
HEIMSÓKN í ÖSKJUHLÍÐARSKÓLANN:
í teiknitímanum var málað, teiknað, klippt út og jafnvel sungið.
Börnin spiluðu á ýmis ásláttarhljóöfæri í tónlistartímanum
í leikfimitímanum
Öskjuhlíðarskóli við
Reykjanesbraut er eini
sérskóli landsins fyrir
þroskahefta og f jölfötl-
uð börn. Blaðamenn
heimsóttu skólann dag
nokkurn í síðustu viku
og fylgdust með lífinu
og starfinu innan
veggja skólans.
Er okkur bar að voru
krakkarnir að fara út í
frímínútur og var þar glatt á
hjalla eins og við má búast. Að
frímínútunum loknum hófst
kennsla að nýju og litum við
inn í nokkrar kennslustofanna.
Fyrst var á vegi okkar teikni-
stofan þar sem fram fór
myndlistarkennsla. Þar var
bæði málað, teiknað, klippt og
sungið og enginn virtist láta
sér leiðast. Tónlistarkennslan
var það næsta sem við heim-
sóttum. I tímanum voru
í frímínútum.
borðið og svo getið þið tekið
mynd af okkur,“ sagði einn
krakkanna.
„Bíddu aðeins, ruslatunnan
má ekki koma með á myndina",
og svo var hlaupið af stað með
ruslatunnuna út í horn en
síðan sest við borðið.
Öskjuhlíðarskólinn var
stofnaður haustið 1975.
Skólinn tók þá við starfi
tveggja skóla sem lagðir voru
niður um svipað leyti þ.e.
Höfðaskóla og Skóla fjölfatl-
aðra. I fyrrnefnda skólanum
voru þroskaheft börn þau sem
nálguðust það mest að vera
með eðlilegan þroska, þ.e.
greindarskerðing þeirra var
ekki það mikil að þau gætu
ekki tileinkað sér bóknám. í
síðarnefnda skólanum voru
hins vegar fjölfötluð börn.
Öskjuhlíðarskólinn er ríkis-
skóli og þjónar öllu landinu.
Skólinn er tvískiptur, eldri
„10-15% bama á skólaaldri þurfa
á emhverrí sérkennslu að halda”
krakkar sem nýbyrjuð voru að
læra þetta fag en áhuginn
virtist vera fyrir hendi og var
spilað á hljóðfærin af hjartans
lyst en eitthvað var minna um
sönginn, þar var það feimnin
sem e.t.v. hefur spilað inn í.
Leikfimikennslan var í full-
um gangi er við komum inn í
salinn. Stúlkurnar urðu svolít-
ið feimnar er gesti bar að garði
þar sem þær höfðu gleymt
leikfimibolunum sínum heima
og voru því í bolum sem þeim
sjálfum fannst ekki nógu góðir.
En þrátt fyrír það voru þær
fúsar, ásamt drengjunum, að
fara í nokkra leiki fyrir okkur
og sýna okkur hvað þær gátu
og höfðu lært í leikfiminni.
I stofu á næstu hæð fyrir
ofan leikfimisalinn voru
krakkarnir að ljúka við að
borða nestið sitt þegar við
komum inn til þeirra. Skólinn
útvegar börnunum mjólk og
ávexti en sjálf koma þau með
brauð með sér.
„Við skulum setjast við
Skólabíllinn sem sækir og fer með pau börn sem langt eiga aö sækja í skólann en aðeins einn
strætisvagn gengur að skólanum.
börnin eru fyrir hádegi en
yngri börnin eftir hádegi. 17
bekkjardeildir eru í skólanum,
11 almennar deildir fyrir
kennsluhæf vangefin börn. 4
deildir fyrir fjölfötluð börn og
2 starfsdeildir fyrir börn sem
eru 16 ára og eldri. I starfs-
deildunum eru börnin í skólan-
um hálfan daginn en eru við
störf sem skólinn útvegar þeim
hinn hluta dagsins. 33 kennar-
ar starfa við skólann auk
ýmislegs annars starfsfólks,
svo sem lækna, sálfræðinga, og
fleiri. Nemendur við skólann
eru í ár 136 og eru þeir frá 6
ára aldri.
Skólastjóri Öskjuhlíðarskóla
er Jóhanna Kristjánsdóttir og
er þetta annað starfsárið sem
Jóhanna starfar við skólann
sem skólastjóri, áður var hún
yfirkennari.
„Skólinn starfar samkvæmt
grunnskólalögunum og
nemendurnir hafa sama tíma-
fjölda og í almennu skólunum.
Á vegum skólans rekum við
líka sérfræðideild að Sæbraut
1 (Kjarvalshúsi). Þessi deild
annast m.a. greiningu á börn-
um sem grunur leikur á að séu
þroskaheft. Unnt er að hafa 12
börn til meðferðar í einu og
síðan er reynt að finna stað til
áframhaldandi meðferðar þyki
þess þurfa.
Á því stigi stranda málin
mjög oft þar sem sú meðferð
sem á þarf að halda eru ekki til
hér á landi.
Aðgerðir þessar fara fram
er líka afskaplega slæmt fyrir
foreldra utan af landi að þurfa
að senda börn sín hingað til
Reykjavíkur til náms. Nú eru
við skólann 40 nemendur af
iandsbyggðinni og eru þeir
vistaðir á einkaheimilum en
einnig í raðhúsi sem skólinn
leigir í Kópavogi og við köllum
það fjölskylduheimili. Það er
stefnt að því í reglugerð um
sérkennslu að hafa eins mörg
greindarskert eða fjölfötluð
börn í almennum skólum og
Við vonumst til að við fáum
fljótlega hæfan mann og erum
afskaplega þakklát fyrir það
að við fengum leyfi hjá stjórn-
völdum fyrir þessari stöðu."
Að lokum spurðum við
Jóhönnu um félagsandann í
skólanum.
„Eg held að hann sé mjög
góður. Börnin eru hjálpsöm við
hvert annað og halda mikið
saman. Við höfum hér böll og
aðrar skemmtanir og þangað
koma líka eldri nemendur'
■
„Nú máttu taka mynd af okkur.“ Þessi börn voru aö Ijúka við nestið sitt og áttu bráðum að skipta
um stofu og fara í annan tíma.
áður en skólaganga
viðkomandi hefst og miðast
þær við að koma í veg fyrir að
þessi börn þurfi á sérkennslu
að halda í framtíðinni. Þetta
eru fyrirbyggjandi aðgerðir,"
sagði Jóhanna.
Jóhanna sagði að um
10—15% barna á skólaaldri
þyrftu á einhverri sérkennslu
að halda.
„Öskjuhlíðarskólinn er eini
sérskóli sinnar tegundar á
landinu. Það er því aðeins
hægt að taka hingað brot af
þeim sem þyrftu á kennslu hér
að halda en 3% barna á
skólaaldri eru þroskaheft. Það
hægt er, m.a. vegna þess
hversu slæmt það er að senda
börnin utan af landi frá
foreldrunum. Vonumst við til
þess í framtíðinni að geta veitt
kennurum við almennu skól-
ana þjónustu í sambandi við
öflun kennslugagna og fleira
sem þarf til við kennslu
þessara barna. Þeir gætu þá
leitað hingað og fengið þann
stuðning sem þeir þyrftu á að
halda. Við höfum sótt um leyfi
til þess að ráða kennara í þetta
starf og við höfum einnig
fengið það en leyfið kom svo
seint að ekki hefur enn verið
hægt að ráða mann í starfið.
skólans. Þeir halda þannig
sambandinu við skólann og
þeir koma líka annað slagið
hingað til að heimsækja okkur.
Það er ekki svo mikið um
skemmtanir sem þetta fólk
getur sótt og því er það að það
sækir sínar skemmtanir
hingað. Okkur finnst það hins
vegar æskilegra að börnin
gætu tekið þátt í félagslífinu í
sínum hverfum og það hefur
tekist í sumum tilfellum.“
Kennslan var í fullum gangi
er við kvöddum skqlann en
orðið áliðið dags og skóla-
tíminn senn úti þann daginn.
RMN.