Morgunblaðið - 22.11.1978, Qupperneq 18
18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 22. NÓVEMBER 1978
• •
Okuhraða verður
að halda innan
löglegra marka
IIRAÐINN í umferðinni er
yíirskrift dagsins í dag í
umferðarviku Slysavarnafé-
lags íslands. Óskar Ólason
yfiriöíírejrluþjónn var beðinn
að henda á nokkur atriði er
varða ökuhraðann og fara orð
hans hcr á eftiri
Slysavarnafélag Islands hefur
nú undanfarna daga staðið fyrir
fræðslu um umferðarmál og í
sambandi við það var ég beðinn
um að segja nokkur orð um
ökuhraða.
Er rætt er um ökuhraða nú í
nóvembermánuði, þá hlýtur
akstur við vetrar-aðstæður að
vera ofarlega í huga. Ökumenn
verða að gera sér grein fyrir að
akstur í snjó, hálku, myrkri og
rigningu krefst stóraukinnar
aðgæslu og umfram allt að
akstri sé hagað miöað við
aðstæður.
í 49. gr. umferðarlaga segir
m.a.: „Ökuhraða skal ávallt
miða við gerð og ástands öku-
tækis, staðhætti, færð, veður og
umferð og haga þannig að
aksturinn valdi ekki hættu eða
óþægindum fyrir aðra vegfar-
endur né geri þeim óþarfa
tálmanir. Hraðinn má aldrei
vera meiri en svo að ökumaður
geti haft fullkomna stjórn á
ökutæki og stöðvað það á
þriðjungi þeirrar vegalengdar
sem auð er og hindrunarlaus
framundan og ökumaður hefur
útsýn yfir.“
Það sem af er þessu ári, eða
fyrstu 10 mánuðina hafa orðið
hér í Rvík 2257 árekstrar sem
lögreglan' hefur gefið skýrslur
um. I þessum árekstrum hafa
209 manns slasast meira og
minna. Af þessum 209 eru 158
ökumenn og farþegar, hinir sem
hafa slasast eru þvi gangandi
vegfarendur, eða samtals 51.
158 ökumenn og farþegar er
tala, sem hlýtur að vekja þá
spurningu, hvort farið hafi verið
eftir 49. gr. umferðarlaga og
eins sækir sú spurning á hvort
ekki hefði mátt komast hjá
þessum slysum, ef farið hefði
verið eftir umferðarlögunum.
Ökuhraði við góðar aðstæður
og í velbúnu ökutæki, er í sjálfu
sér ekki hættulegur ökumanni
og farþegum, ef engir aðrir
vegfarendur eru samtímis á
Þegar þetta hefur verið kann-
að, þá er ég viss um, að margir
myndu sýna meiri aðgæslu, en
þeir virðast gera í dag. Gott er
að fá þessar upplýsingar á
meðan allt er í lagi, en fyrir alla
muni, bíðið ekki með að hugleiða
þetta, þar til þið fáið þetta
upplýst samkvæmt reikningi,
sem stílaður er á nafn ykkar.
Er rætt er um ökuhraða og
ökumenn, þá má ekki gleyma
því, að stærsti hópur ökumanna,
er aldrei þátttakendur í umferð-
aróhöppum. Þökk sé þeim.
Gangandi vegfarendur verða
eins og ökumennirnir, að taka
tillit til erfiðra akstursað-
stæðna, er þeir fara t.d. út á
gangbrautir og gefa ökumönn-
unum tíma og svigrúm til að
stöðva.
Ég vil svo ljúka þessu spjalli
með þakklæti til Slysavarnafé-
lagsins fyrir framlag þess til
umferðarslysavarna.
ferð, en þegar það er vitað, að
t.d. hér í Rvík verða rúml. 40%
allra umferðaróhappa vegna
þess, að ökumenn virða ekki
tvær af meginreglum umferðar-
laganna, þ.e.a.s. forgang á aðal-
brautum og almennan umferð-
arrétt, þá er auðsætt, að öku-
hraða verður að halda innan
löglegra marka og ekki síst
innan marka 49. greinarinnar
við erfiðar aðstæður.
Ökumenn ættu nú að gefa sér
tíma og hugleiða á meðan þeir
hafa ökutæki sín heil og í góðu
lagi, hve mikils virði það er. Ef
þeir kynntu sér einmitt á meðan
allt er í lagi, t.d. hvað einn
dagur á bifreiðaverkstæði kost-
ar, hvað varahlutir, málning og
annað, sem þarf að bæta eftir að
óhapp hefur skeð, kostar. Ég
tala nú ekki um, ef slys verður á
fólki, jafnvel slys sem aldrei
verða bætt.
ÖKUMENNi
Rétt notkun stefnuljósa auöveldar alla umferö. Gefiö stefnuljós í
1lma' Slysavarnafélag íslands.
ÖKUMENN.
Viröiö ávallt biö- og stöövunarskyldu. Dragiö úr hraöa í tíma.
Slysavarnafélag íslands.
ÖKUMENN.
Ökuhraöa ber aö miöa við aðstæður, færö, veður og umferð.
Hraöur akstur er dýr tímasparnaöur.
Slysavarnafélag íslands.
ÖKUMENN.
Hraöur akstur er oft á tíöum megin orsök alvarlegustu
umferðarslysanna.
Slysavarnafélag íslands.
VEGFARENDUR.
Gagnkvæm tilitssemi gangandi og akandi vegfarenda stuölar aö
öruggari umferö.
Slysavarnafélag íslands.
VEGFARENDUR.
Hafiö hugfast, þaö getur enginn ökumaöur stöövaö á punktinum.
Slysavarnafélag íslands.
r
Stjórn Skáksambands Islands:
Framboð samst jórnarmanns
í senn furðulegt og fáheyrt
MBL. barst í gær eftirfarandi
greinargerð fró stjórn skáksam-
bands íslands.
„Vegna opinberrar umræðu um
FIDE-þingið og skákförina til
Argentínu, vill stjórn SÍ taka fram
eftirfarandi:
1. Stjórnin fordæmir harðlega þær
ærumeiðingar, sem forseti SÍ, Einar
S. Einarsson, hefur orðið að þola að
ósekju í fjölmiðlum.
Á fundi stjórnar SÍ 2. okt. sl. var
bókuð sú ósk Friðriks Ólafssonar að
SI tilnefndi mann til embættis
féhirðis FIDE, ef til kæmi. Stungið
var þá upp á Einari S. Einarssyni, en
hann tók sér frest til að íhuga málið,
ræða við fjölskyldu sína og vinnu-
veitendur.
Á stjórnarfundi SI 9. okt. var
einróma samþykkt með atkvæðum
allra stjórnarmanna og með vitund
Friðriks Ólafssonar, að Einar S.
Einarsson yrði féhirðisefni Skák-
sambands Islands ef Friðrik næði
kjöri. Rétt er að taka fram, að
féhirðisstarfið er ólaunað með öllu.
I lögum FIDE segir svo um slíkar
kosningar: „No person can be elected
against the will of his national
federation." (Lausl. þýtt: Engan má
kjósa til embættis innan FIDE gegn
vilja skáksambands lands hans.)
Stjórn SÍ taldi því óumdeilanlega
frá þessu framboði gengið með
samþykki allra aðila. Kom enda
ekkert fram um að annað framboð
væri í bígerð, og það framboð er svo
óvænt sá dagsins ljós örfáum
mínútum áður en kjósa skyldi, var
algjörlega án vitundar ályktunar-
bærrar stjórnar SÍ, sem heima sat,
hvað þá forseta SÍ, sem staddir voru
í Argentínu. Þó var það með
samþykki gjaldkera SI. Þetta
óvænta framboð var á þann veg, að
fulltrúi Irlands myndi bera fram
Gísla Árnason, gjaldkera SÍ.
Þetta framboð samstjórnarmanns,
sem staðið hafði að og greitt atkvæði
með samþykkt stjórnar SÍ um að
bjóða fram Einar S. Einarsson, var í
senn furðulegt og fáheyrt og forsetar
SÍ trúðu vart sínum eigin eyrum er
þeir heyrðu þetta nefnt. Töldu þeir
þetta freklegt trúnaðarbrot og með
engu móti hægt að ljá þessu
sprengiframboði lið. Forsetar SÍ
töldu sig ekki hafa umboð né vilja til
að afsala þeim rétti, sem SÍ er
helgaður í lögum FIDE né hvika frá
löglega gjörðum samþykktum.
Þegar þetta öngþveiti hafði skap-
azt og sýnt var að uppsteitur og hark
yrði á fundinum vegna þessara
tveggja framboða og við blasti
óeining innan íslenzku sendinefndar-
innar, upphófust deilur milli Högna
og hinna erlendu sendimanna Frið-
riks Ólafssonar, fulltrúa frá írlandi
og Skotlandi. Einar S. Einarsson átti
engan hlut að þeim deilum. Óskaði
Högni eftir því við hina erlendu
talsmenn, að framboð Gísla Árna-
sonar yrði dregið tii baka. Þeirri ósk
höfnuðu þeir að höfðu sámráði við
Friðrik Ólafsson.
Högni kvaðst þá vilja forða
vandræðum, ef hægt væri, og leitaði
eftir þriðja manni, sem aðilar gætu
sætt sig við til málamiðlunar. Að
vörmu spori komu hinir erlendu
sendimenn til baka með nafn Sveins
Jónssonar. Forsetar SÍ gátu fallizt á
þennan frambjóðanda og voru þá
dregin til baka framboð Einars S.
Einarssonar og Gísla Árnasonar og
það staðfest með skriflegri yfirlýs-
ingu beggja.
Varð þannig forðað stórvandræð-
um og töldu forsetar SÍ að með því
að stinga upp á málamiðlun og
fallast á hana, hafi þeir haldið uppi
sóma Skáksambands íslands.
Má því öllum vera ljóst, að Einar
S. Einarsson krafðist hvorki fyrr né
síðar féhirðisstarfsins, og eru allar
fullyrðingar í þá veru rakalausar og
gróflega meiðandi.
2. För Guðmundar G. Þórarinsson-
ar til Buenos Aires var undirbúin og
ákveðin algjörlega án vitundar
stjórnar SÍ og forseta þess, en fyrir
milligöngu gjaldkera hennar.
Sótt var um opinberan fjárstuðn-
ing til þeirrar farar í nafni SI og sá
stuðningur veittur SI, svo sem annað
fé, er ríkissjóður hefur veitt til
stuðnings við frambjóðanda Skák-
sambands Islands, Friðrik Ólafsson.
Af þessum ráðstöfunum fréttu
stjórnarmenn heima og forsetar í
Argentínu á skotspónum enda þótt
gjaldkeri SÍ hefði milligöngu um
undirbúning og fjárútvegun til
fararinnar.
Þessar starfsaðferðir virðast tæp-
ast samrýmast almennum starfs-
reglum félagasamtaka og vera brot á
trúnaði, sem stjórnarmanni er
sýndur með kosningu hans.
Að framboði Friðriks Ólafssonar
hefur stjórn SI unnið sleitulaust í
meira en hálft annað ár og sérstak-
lega hafa forsetar SI, þeir Einar S.
Einarsson og Högni Torfason, unnið
þar mikið og óeigingjarnt starf. Er
því vandséð að sköpum hafi skipt
koma tveggja Islendinga til Buenos
Aires um þremur sólarhringum áður
kosning forseta FIDE skyldi fram
fara. Sýnist og, að fjármunum til
þeirrar farar hefði getað verið betur
varið.
3. Mikið fjaðrafok hefur orðið í
ýmsum fjölmiðlum vegna samkomu-
lags SÍ við Ríkisútvarpið og Morgun-
blaðið um sérstaka fréttaþjónustu
frá Buenos Aires. Fjölmiðlar um
allan heim sendu fréttamenn sína til
Argentínu til að fylgjast með
Olympíumótinu og FIDE-þinginu.
Fjárvana samtök með mikla verk-
efnaskrá eins og Skáksamband
Islands hafa á undanförnum árum
orðið að leita allra fanga til að kosta
ferðir stjórnar- og skákmanna, sem
verið hafa aðstoðarmenn íslenzkra
keppenda á ýmsum erlendum mót-
um.
Nú var talið mikilvægt að fasta-
fulltrúi íslands hjá FIDE, Einar S.
Einarsson, stæði ekki einn í því að
annast fararstjórn, setu á þingi og
vinnu að framboði Friðriks Olafs-
sonar.
Var stefnt að því, að helzt færu til
fylgdar með honum tveir menn, en
vegna fjárskorts var samið við
Ríkisútvarpið og Morgunblaðið, að
þau greiddu til SÍ sem svaraði
ferðakostnaði Högna Torfasonar að
mestu, gegn sérstakri fréttaþjón-
ustu. Rann það fé óskipt til Sl, en
ekki til Högna Torfasonar, og vann
hann störf sín endurgjaldslaust í
þágu SÍ, jafnframt því að vinna að
framboði Friðriks Ólafssonar.
Slík fréttaþjónusta við fjölmiðla
er ekkert nýmæli. Ríkisútvarpið og
Morgunblaðið tóku boði SI um slíka
fréttaþjónustu frá Olympiumótinu í
Haifa 1976, en dagblaðið Tíminn
hafnaði boðinu.
1977 keyptu Vísir og Þjóðviljinn
fréttabréf á vegum SI frá skákmót-
inu í Bad Lauterberg, þar sem
Friðrik Ólafsson var meðal kepp-
enda, en það mót fór fram á meðan
einvígið Spassky—Hort stóð yfir.
Dagblaðið keypti fréttir frá
Evrópumeistaramóti unglinga í
Austurríki og einnig frá Norður-
landamóti í Finnlandi, og Ríkisút-
Argentínuf erd Gudmundar G. Þórarins-
sonar án vitundar stjórnar S.í. en kostuð
af opinberum f járstuðningi við sambandið
varpið og Morgunblaðið keyptu
fréttir frá heimsmeistaramóti 17 ára
og yngri í Frakklandi, og þannig
mætti lengi telja.
1 öllum þessum tilvikum og
einnig í Buenos Aires, var ekki um
neinn „einkarétt“ að ræða, allir
fjölmiðlarnir áttu þess að sjálf-
sögðu kost að njóta slíkrar þjón-
ustu með sömu kjörum.
Það er liðin tíð að fara þurfi
bónarveg að blöðunum til að koma
inn skákfréttum. Þær eru eftirsótt
lesefni, en ástæðulaust að ætla að
fjölmiðlar þurfi ekki að greiða fyrir
öflun þeirra eins og annað efni er
þeir flýtja.
SI kostaði með ánægju för hins
frábæra skákmeistara Helga Ólafs-
sonar til Argentínu, en taldi sig ekki
skuldbundið til að kosta för frétta-
ritara dagblaðsins Þjóðviljans án
samkomulags við stjórn SÍ. Skal
tekið skýrt fram, að þeir Helgi
Ólafsson, Jón L. Árnason og Margeir
Pétursson, sem skrifa fasta skák-
dálka í dagblöð skv. samningi, höfðu
fulla heimild til að sinna þeim
verkefnum.
Skáksamband Islands hefur notið
mikillar velvildar íslenzkra fjölmiðla
og átt góða samvinnu við þá, og er
það einlæg von stjórnar SI, að svo
verði áfram.
4. Stjórn Skáksambands Islands
fagnar af heilum hug kjöri Friðriks
Ólafssonar stórmeistara til embætt-
is forseta FIDE.
Þar hefur íslenzk skákhreyfing og
þjóðin öll, en þá ekki sízt Friðrik
Ólafsson, unnið frækilegan sigur,
sem allir mega vera stoltir af.
Skáksamband Islands og íslenzk
skákhreyfing árna hinum nýja
forseta allra heilla og velfarnaðar í
starfi og heita honum fullum stuðn-
ingi með ósk um gæfuríkt samstarf í
hinu ábyrgðarmikla og vandasama
embætti, er hann hefur nú tekizt á
hendur.
Reykjavík, 20. nóv. 1978.
I stjórn Skáksambands íslands
Þráinn Guðmundsson (sign.),
Ingimar Jónsson (sign.), Guðfinnur
Kjartansson (sign.), Helgi G.
Samúelsson (sign.), Þorsteinn
Þorsteinsson (sign.), Högni Torfason
(sign.), Einar S. Einarsson (sign.).
Tekið skal fram, að tveir úr
aðalstjórn sátu ekki fundinn, þeir
Árni Björn Jónasson, sem er erlend-
is, og Gísli Árnason. Tóku vara-
stjórnarmenn sæti þeirra."